De crisis van de literaire kritiek is al vaak uitgeroepen, maar in een interessant artikel in het tijdschrift TNTL beschrijven Marieke WInkler en Lina Samuelsson een onderzoek dat ze naar deze kwestie hebben gedaan, door in kranten te onderzoeken wat critici er zelf eigenlijk over zeggen. Ze deden dat in Nederland en in Zweden, zodat we ook nog eens deze twee landen met elkaar … [Lees meer...] overWaarom praten Nederlandse critici niet over geld?
kritiek
Verdacht
Over een boektitel van Anja Meulenbelt Wie voor een te schrijven geschiedenis van de literatuurkritiek in Nederland opmerkelijke data wil signaleren, moet in zijn of haar historisch overzicht niet nalaten om 7 mei 2025 te boekstaven. Dat is namelijk de datum waarop De Groene Amsterdammer verscheen met Esha Guy Hadjadjs kritiek over de recente boeken van Sinan Çankaya en … [Lees meer...] overVerdacht
Een baas is de eenzaamste mens in de wereld
Over J.J. Voskuils dagboek, Jeroen Vullings en Jan Kostwinder Toen ik aan mijn heup geopereerd was en het bed diende te houden, las ik Het Bureau (alle zeven delen) en Bij nader inzien (twee delen). Ik zat flink onder de oxycodon en ervoer het wrokkige gekabbel van Voskuil als geruststellend. Het Bureau vond ik op den duur zelfs meeslepend, al … [Lees meer...] overEen baas is de eenzaamste mens in de wereld
Sla dood die hond, het is een recensent!
Er is een prachtverzameling aan te leggen van reacties van boze schrijvers over hun critici. De meest klassieke is allicht die van Goethe. Hij schreef een gedicht over hoe een gast ruimhartig onthaald wordt met mooie wijnen en spijzen. De gast op zijn beurt kraakt achteraf de ontvangst totaal af. Goethes conclusie: Der Tausendsakerment!Schlagt ihn tot, den Hund! Es ist ein … [Lees meer...] overSla dood die hond, het is een recensent!
Carel Peeters op Sint Helena
Over de nadagen van een criticus Bij vlagen voel ik deernis wanneer ik aan Carel Peeters denk. En dat is niet eens ironisch. In de jaren zeventig tot negentig van de vorige eeuw was Peeters de absolute machtsfactor in de Nederlandse letterkunde, als chef van de ‘Boekenbijlage’ (later: ‘Republiek der Letteren’) van Vrij Nederland. Dat weekblad was het meest prominente … [Lees meer...] overCarel Peeters op Sint Helena
Arnon Grunberg: debatavond over literaire kritiek
Woensdag 31 mei jl. vond er in zaal Club Nine van TivoliVredenburg te Utrecht een interessante bijeenkomst plaats: de presentatie van het nieuwe boek van Arnon Grunberg Waarheidsliefde en biefstuk. Essays over lezen en schrijven. (Nijgh en van Ditmar). Wie de traditionele opzet zou hebben verwacht van een interview met de schrijver van het nieuwe boek, werd verrast. Zoals … [Lees meer...] overArnon Grunberg: debatavond over literaire kritiek
Is het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Harry Mulisch over de poëzie van de jaren vijftig Aan een veelzijdig oeuvre als dat van Harry Mulisch blijken af en toe toch nog weer nieuwe kanten te ontdekken. En zo publiceerde het Artistiek Bureau in Groningen onlangs de poëzierecensies die de schrijver in de jaren vijftig maakte, voorafgegaan door een heel inzichtelijk voorwoord van Mulisch-kenner Marita Mathijsen. … [Lees meer...] overIs het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Pas verschenen: Creatieve kunstkritiek / Critique d’art créative
Tussen 1945 en 1985 waagden tal van belangrijke Belgische schrijvers zich aan ‘creatieve kunstkritiek’. Met deze literaire vorm van kritiek namen ze moedwillig afstand van een zakelijke beschrijving en maakten lyrische en verhalende teksten, die in sommige gevallen even rijk waren als de besproken kunstwerken. Dit boek behandelt zowel Nederlandstalige als Franstalige … [Lees meer...] overPas verschenen: Creatieve kunstkritiek / Critique d’art créative
Wanneer begon de vooravond van de Tweede Wereldoorlog?
Dat was op het eerste gezicht smullen, op YouTube, voor de liefhebbers van commentaar! Commentaar op commentaar op commentaar! Het bekende kanaal De snijtafel maakt deze maand een reeks over het populaire boek De meeste mensen deugen van Rutger Bregman: hierboven staat de eerste aflevering. In totaal is ons 4,5 uur aan commentaar op dit boek beloofd, ongeveer om de twee dagen … [Lees meer...] overWanneer begon de vooravond van de Tweede Wereldoorlog?
Lof van de combinatie. Literaire kritiek zoals ze bedoeld is
De meest inspirerende werkelijkheid ontstaat soms door het combineren van ideeën. Bijvoorbeeld als twee culturen bij elkaar komen, of tegenstrijdige eigenschappen in één persoon, eenvoud en complexiteit die samengaan, traditie en vernieuwing die gecombineerd worden. Ook in de literatuur zijn deze combinaties veelvuldig te vinden. Hierover gaat literair criticus Carel Peeters … [Lees meer...] overLof van de combinatie. Literaire kritiek zoals ze bedoeld is
De applausmachine voor Ramsey Nasrs Poëziegeschenk 2022
Recensiedokter Evi Aarens diagnosticeert de literaire kritiek. Vandaag de applausmachine voor Ramsey Nasrs poëziegeschenk Wij waren onder de betovering. Sinds enkele maanden maak ik plannen een eigen poëzietijdschrift op te richten. Ik heb al een pakkende titel bedacht en een businessmodel ontwikkeld om dit zonder staatssubsidie te kunnen doen. De tijd zal leren of het gaat … [Lees meer...] overDe applausmachine voor Ramsey Nasrs Poëziegeschenk 2022
Schrijf je nu in voor de Dag van de Literatuurkritiek
De Dag van de Literatuurkritiek is er weer! deBuren en literair-kritisch platform De Reactor organiseren na een bijzonder 2020 met Berichten van de Literatuurkritiek voor de vijfde keer een nascholingsprogramma voor middelbareschooldocenten Nederlands. Het thema is dit jaar (on)voltooid toekomende tijd: hoe kun je in de klas aan de slag gaan met literatuur over de toekomst en … [Lees meer...] overSchrijf je nu in voor de Dag van de Literatuurkritiek
28 oktober / 2 november 2021: Dag van de Literatuurkritiek
De Dag van de Literatuurkritiek is er weer! deBuren en literair-kritisch platform De Reactor organiseren na een bijzonder 2020 met Berichten van de Literatuurkritiek voor de vijfde keer een nascholingsprogramma voor middelbareschooldocenten Nederlands. Het thema is dit jaar (on)voltooid toekomende tijd: hoe kun je in de klas aan de slag gaan met literatuur over de toekomst en … [Lees meer...] over28 oktober / 2 november 2021: Dag van de Literatuurkritiek
Boeva! Haro!
Bavo Claes en de/zijn literatuurkritiek Door Jos Joosten Op Rekto-Verso opende schrijver Bavo Claes met het artikel ‘De zorgelijke staat van de literaire kritiek: een praktijkgeval’ de aanval op de (Vlaamse) literatuurkritiek. Nou ja, ‘opende’? Kritiek op de kritiek kent een eeuwenlange traditie, met soms geestige hoogtepunten als Goethes gedicht ‘Rezensent’ met de … [Lees meer...] overBoeva! Haro!
Ironische wetenschap
De Amerikaanse wetenschapsjournalist John Horgan heeft zichzelf een eigenaardige opdracht gesteld in het leven: aantonen dat de (natuur)wetenschap nu wel zo'n beetje klaar is. Ja, er zullen vast nog allerlei uitvindingen worden gedaan op basis van wat we allemaal weten, en wellicht zullen er her en der nog wat witte plekjes op de kaart worden ingekleurd. Maar de hoop dat de … [Lees meer...] overIronische wetenschap
De vloeibare neerlandistiek komt eraan!
De ambities spatten van het artikel dat Bram Ieven en Esther Op de Beek deze week publiceerden in het Journal of Dutch Literature. Waar anderen klagen over de crisis waar de neerlandistiek in verzeild is geraakt, stellen zij een ambitieus programma voor het vak voor. (Of althans, voor de moderne letterkunde, want in het taalgebruik van modern letterkundigen is dat het hele … [Lees meer...] overDe vloeibare neerlandistiek komt eraan!
Blaman beoordeeld
Door Jos Joosten Het Literatuurmuseum laat regelmatig hedendaagse auteurs de archieven induiken om een set oude brieven of andere documenten af te stoffen en een nieuw leven te geven. Een mooi initiatief dat steevast vitale vertelsels oplevert. Zo ook de recente aflevering: Hanna Bervoets bespreekt de correspondentie van Anna Blaman met haar liefde Marie-Louise Doudart de la … [Lees meer...] overBlaman beoordeeld
Studenten voordelig naar de Dag van de Literatuurkritiek
Donderdag 8 november 2018 organiseren Vlaams-Nederlands huis deBuren en literair-kritisch platform De Reactor, in de Brakke Grond, de Dag van de Literatuurkritiek: een nascholingsdag voor docenten Nederlands van het middelbaar onderwijs. De dag zet in op literatuur en literatuurkritiek in de klas. Zes sprekers, onder wie geprezen auteurs Alfred Birney, Karin Amatmoekrim en Koen … [Lees meer...] overStudenten voordelig naar de Dag van de Literatuurkritiek
Literatuur voor luistervinken
Door Marc van Oostendorp "Iedereen weet", schreef E. du Perron in 1939, "dat over literatuur spreken voor de radio een lager peil, lagere maatstaven vereist, dan zelfs over literatuur schrijven in een provinciale krant." Want over literatuur praat je natuurlijk niet – je schrijft! Het was een vaker gehoord geluid in de beginjaren van de Nederlandse radio, laat Jeroen Dera … [Lees meer...] overLiteratuur voor luistervinken
Een teveel aan ontzag, gecombineerd met een forse wrok
Door Marc van Oostendorp Nico Donkersloot (1902-1965) wilde zijn oratie als hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam graag beginnen met het woord dichten: "laat dit het eerste woord zijn bij de aanvaarding eener taak, die, bemiddeld als zij is, slechts bij de gratie van het dichterschap gedacht kan worden." Donkersloot was voor hij … [Lees meer...] overEen teveel aan ontzag, gecombineerd met een forse wrok
Geleerd of niet. Literatuurkritiek en literatuurwetenschap in Nederland sinds 1876
Datum: Maandag 15 mei om 12.30 stipt Locatie: Academiezaal Aula – Radboud Universiteit Nijmegen De taakverdeling tussen de literaire criticus en de literatuurwetenschapper lijkt helder: de criticus beoordeelt het literaire werk op basis van persoonlijke en subjectieve maatstaven, de wetenschapper streeft juist een algemeen geldende analyse na en plaatst het werk in de … [Lees meer...] overGeleerd of niet. Literatuurkritiek en literatuurwetenschap in Nederland sinds 1876
Kolonialisme in het dagelijks leven
Door Marc van Oostendorp Dat Nederland eeuwenlang een wereldmacht was, die er niet voor terugdeinsde om vreemde volkeren te onderwerpen, vaak met geweld – menselijkerwijs is het een gruwelijk feit, evenals het feit dat die vele zwarte bladzijden in onze geschiedenis nauwelijks bediscussieerd zijn. Maar wetenschappelijk is het, hoe naar dat ook klinkt, interessant. Het biedt … [Lees meer...] overKolonialisme in het dagelijks leven
Dag van de Literatuurkritiek
De eerste Dag van de Literatuurkritiek Na de geslaagde studiedag in 2015 organiseert Vlaams-Nederlands Huis deBuren samen met literair-kritisch platform De Reactor de eerste Dag van de Literatuurkritiek: een nascholingsdag voor docenten in het middelbaar onderwijs. Aan de hand van straffe lezingen en inspirerende workshops bieden we docenten de kans om literatuurkritiek in … [Lees meer...] overDag van de Literatuurkritiek
de zon is mosterd
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van deze week bespreek ik de regel de zon is mosterd in het gedicht op het gors van Lucebert, en wat H.U. Jessurun d'Oliveira erover te zeggen heeft in zijn nieuwe boek Luceberts zoekend oog.Bestelinformatie over H.U. Jessurun d'Oliveira, Luceberts zoekend oog. Prometheus, 2015.Het oorspronkelijke essay … [Lees meer...] overde zon is mosterd
Studiedag Kritiek & Wetenschap: Interacties tussen publieke en academische literatuurbeschouwing in Nederland en Vlaanderen
Op donderdag 12 november 2015 organiseert onderzoeksgroep SCARAB (Studying Criticism and Reception Across Borders), met steun van onderzoeksinstituut HLCS (Radboud Universiteit) en de Onderzoekschool Literatuurwetenschap, op de Radboud Universiteit Nijmegen een studiedag over kritiek en wetenschap met als thema ‘Interacties tussen publieke en academische literatuurbeschouwing … [Lees meer...] overStudiedag Kritiek & Wetenschap: Interacties tussen publieke en academische literatuurbeschouwing in Nederland en Vlaanderen
