• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

kunstmatige intelligentie

De onmogelijke dystopische maatschappij

4 januari 2024 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Een van de meest absurde ideeën over deze wereld van 2024 stond gisteren als hoofdartikel afgedrukt in NRC. Het gaat over de nieuwe Europese wetgeving over kunstmatige intelligentie: Het totaalpakket dat in december rondkwam is stevig. Kunstmatige intelligentie wordt zo aan banden gelegd dat een dystopische maatschappij onmogelijk gemaakt wordt. Ongerichte … [Lees meer...] overDe onmogelijke dystopische maatschappij

Goede voornemens

1 januari 2024 door Marc van Oostendorp 8 Reacties

Ik schrijf dit blog inmiddels ruim 12 jaar, en heb, als er ondertussen niet iets veranderd in het beleid, inmiddels minder dan 12 jaar te gaan tot mijn pensioen. Tijd voor bezinning en goede voornemens. Ik ben altijd bang dat de sleet er een beetje inkomt. Naarmate een witte man ouder wordt, wordt hij óf braver óf bozer over de jeugd van tegenwoordig en in beide vooruitzichten … [Lees meer...] overGoede voornemens

Het gaat om de inhoud, gekkie

29 december 2023 door Kees de Glopper 1 Reactie

Onlangs nam Marjolein van Herten afscheid van het Meesterschapsteam Nederlands. Andere leden van het MT Nederlands boden haar ter gelegenheid daarvan een bundel overwegingen aan bij het gedicht Vergezichten en gezichten van Lieke Marsman. Vandaag publiceren wij deze beschouwingen, die samen een 'leeswijzer' willen zijn bij dit gedicht. Welke leeswijzer bij Vergezichten en … [Lees meer...] overHet gaat om de inhoud, gekkie

Alle 13 goed!

18 december 2023 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Suno AI is een nieuwe chatbot, die van een willekeurige tekst een lied kan maken in een door de gebruiker opgegeven stijl. Ik probeerde het met 13 klassieke Nederlandse gedichten. … [Lees meer...] overAlle 13 goed!

ChatGPT: een jaar na lancering

12 december 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Vragen beantwoorden, samenvattingen maken, en zelfs verhalen en gedichten schrijven: het kunstmatig intelligente systeem ChatGPT werd een jaar geleden op grote schaal omarmd door het brede publiek. Hoe werken zulke AI-systemen eigenlijk, en wat kun je ermee? Maar ook: wat gaat er mis met deze nieuwe systemen, en wat kunnen we daaraan doen? Vier experts spreken op 30 november … [Lees meer...] overChatGPT: een jaar na lancering

Taalmodellen kunnen niet niet

22 november 2023 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

Een van de wonderlijke kenmerken van chatbots is dat niemand begrijpt hoe ze precies werken – ook de mensen die ze gemaakt hebben niet. Of beter gezegd: het principe is heel simpel – uitrekenen wat het meest waarschijnlijke volgende woord is gegeven wat er allemaal eerder is gezegd. Maar de computer rekent eerst zelf uit op welke aspecten uit de context hij daarvoor het best … [Lees meer...] overTaalmodellen kunnen niet niet

Maak je eigen populaire cultuur

20 november 2023 door Marc van Oostendorp 22 Reacties

Ik vroeg ChatGPT alleen om een 'trailer', een 'filmposter' en/of een 'pagina uit een graphic novel' gebaseerd op deze boeken. Ik gaf geen nadere informatie over die boeken. (Ja, er is van alles mis met het schrijven. Dat heeft er vermoedelijk mee te maken dat de kunstmatige intelligentie hier vooral bezig is met het plaatje: ook de letters worden niet gezien als onderdeel … [Lees meer...] overMaak je eigen populaire cultuur

Voor chatbots is alles taal en dat is een probleem

17 november 2023 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Hoe nu verder met kunstmatige intelligentie. Het is inmiddels bijna een jaar geleden dat de wereld werd opgeschrikt door de komst van ChatGPT. Sindsdien zijn er vooral veel concurrenten van dat systeem bijgekomen. Die zijn ook allemaal wel iets beter geworden, maar enorme stappen lijken er vooralsnog niet gezet. In een interessante lezing zette de Amerikaanse informaticus … [Lees meer...] overVoor chatbots is alles taal en dat is een probleem

Een korte wereldliteratuurgeschiedenis door ChatGPT

16 november 2023 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Met illustraties door DALL-E 3 密室文字, 机器模仿智慧, 真假之问。 [HAIKOE OVER DE CHINESE KAMER: Tekens in een kamer, / Machine bootst wijsheid na, / Vraag van echt of vals] Φαεινὸν τεκμήριον, θαῦμα δαίδαλον,Ἔχων ἐν παλάμαις ὅλον κόσμον, ἀστείρικτον·Φωναῖς ἀμφίδρομος, γραφαῖς ἀπεράντοις,Ἠχοῦντι μολπῇ. O magico specchio d'eterea luce,Che tieni il sapere del mondo … [Lees meer...] overEen korte wereldliteratuurgeschiedenis door ChatGPT

Letterenlezing met Ellen Deckwitz

11 november 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Traditioneel opent de Letterenfaculteit haar academisch jaar met de Letterenlezing. Op dinsdag 5 september gaf Ellen Deckwitz de 'Letterenlezing' ter opening van het academisch jaar 2023-2024 van de Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit der Letteren. De titel van haar lezing is ChatGPT: de dichter is dood, leve de dichter! Ellen Deckwitz (1982) is dichter en schrijver. Ze … [Lees meer...] overLetterenlezing met Ellen Deckwitz

Hou KI ’n bedreiging vir skrywers in?

25 oktober 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Die Istanboelse akademikus Imke van Heerden besin oor die toekoms van skeppende skryfwerk, en diep vroeë kompergeskiedenis op om oor hierdie vraagstuk na te dink. Imke lei die afgelope vier jaar ’n navorsingsprojek wat letterkunde en KI byeen bring. Haar debuutbundel, Silwerwit in die soontoe: Afrikaans se eerste KI-gedigte, is ’n uitvloeisel van hierdie werk. … [Lees meer...] overHou KI ’n bedreiging vir skrywers in?

‘De chatbot was blij dat Bas Jongenelen / Wegging’

25 oktober 2023 door Marc van Oostendorp 7 Reacties

Inleiding in de promptologie Van chatbots weten we inmiddels dat ze heel gevoelig zijn voor de manier waarop je ze vragen stelt. Ieder woordje anders in de vraag kan een geheel ander soort antwoord geven. En dat nog even los van het feit dat je als je in twee sessies twee keer precies dezelfde vraag stelt, je sowieso twee heel verschillende antwoorden krijgt. Op YouTube … [Lees meer...] over‘De chatbot was blij dat Bas Jongenelen / Wegging’

Sonnettenkrans en Google Bard

18 oktober 2023 door Bas Jongenelen Reageer

Na het debacle met ChatGPT om een sonnettenkrans te schrijven, wilde ik een ander AI-programma de kans geven: Google Bard. Het woord ‘bard’ is natuurlijk veelbelovend in dezen, want als een bard íets kan, dan is het wel dichten. Maar helaas, uiteindelijk sloeg het werkelijk nergens op. Ik begon met deze opdracht: Schrijf een sonnet van 14 regels over slecht weer. Gebruik de … [Lees meer...] overSonnettenkrans en Google Bard

Sonnettenkrans en ChatGPT

17 oktober 2023 door Bas Jongenelen 6 Reacties

Wat kan ChatGPT wel en wat niet? Schrijft het programma al poëzie? Dat wilde ik wel weten. En dan niet van die moeilijke hermetische poëzie vol diepzinnige gedachten, maar een simpele sonnettenkrans over het weer. Lekker oppervlakkig. Ik gaf de opdracht: Schrijf een sonnet van 14 regels over slecht weer. Gebruik de woorden 'donder', 'bliksem', 'regenbui' en 'storm'. Dit was … [Lees meer...] overSonnettenkrans en ChatGPT

Ai, daar komt AI: Over ChatGPT en onderwijs

10 oktober 2023 door Kris Van den Branden 1 Reactie

Ook mijn faculteit (de Faculteit Letteren van de KU Leuven) heeft een visie ontwikkeld over het gebruik van generatieve AI in het onderwijs. In essentie is generatieve (of creatieve) AI een computermodel dat getraind is op bijzonder grote datasets die op het web te vinden zijn, en teksten, beelden of geluiden creëert die door mensen gemaakt lijken te zijn. Net zoals vele andere … [Lees meer...] overAi, daar komt AI: Over ChatGPT en onderwijs

Superdeskundigheid voor neerlandistiek

28 september 2023 door Jacques Klöters Reageer

Mijn deskundigheid wordt minder gewaardeerd in het digitale tijdperk en dat doet zeer. Ik ben lang geleden opgeleid als neerlandicus. Het eerste college werd gegeven door de jonge Bert Paasman en hij sprak over het Apparaat. Niemand van ons wist wat daar mee bedoeld werd en de eerste flauwe grappen werden gemaakt. Maar het bleek een handleiding te zijn waar en hoe de vakman … [Lees meer...] overSuperdeskundigheid voor neerlandistiek

16 september 2023: Interactief college | Experimenten met Chatbots

10 september 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Maand van het Schrijven 2023 De mogelijkheden van Artificiële Intelligentie zijn de laatste jaren geëxplodeerd. Met de recente bekendheid van ChatGPT bij het grote publiek is de interesse hiervoor enorm. Wat gaat het betekenen voor creatieve schrijvers, de journalistiek en voor het onderwijs?De chatbots produceren tekst die zowel grammaticaal, stilistisch en soms zelfs … [Lees meer...] over16 september 2023: Interactief college | Experimenten met Chatbots

Nooit meer zelf een eindwerk of verjaardagskaart schrijven dankzij chatGPT?

27 juni 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

De voorbije maanden zit er zowat elke dag iets over chatGPT in het nieuws. Want chatGPT (en zijn concurrenten) schrijven voor jou wat je maar wil en hoe je het maar wil. Klinkt enerzijds geweldig, maar tegelijk vinden we het ook verontrustend. Maar... is dat ook zo? Geweldig en/of akelig? Communicatiewetenschapper Kristin Van Damme (Arteveldehogeschool en UGent) legt uit hoe … [Lees meer...] overNooit meer zelf een eindwerk of verjaardagskaart schrijven dankzij chatGPT?

Hoe kan ik als docent Nederlands AI gebruiken voor mijn lessen?

27 juni 2023 door Lilian Boonstra Reageer

Het is de maand van AI. Beter gezegd, het is het tijdperk van AI. Ga ik AI zo lang mogelijk negeren of ga ik kijken wat ik vandaag al met AI kan doen in de les? Leerlingen leveren al brieven en Powerpoints aan die gemaakt zijn met AI. Hoe erg is dat? Hoe kan ik daar op een positieve manier mee omgaan? Deze vragen waren de aanleiding om de afgelopen maand twee cursussen te … [Lees meer...] overHoe kan ik als docent Nederlands AI gebruiken voor mijn lessen?

Hoe onderzoeken we de taal van kunstmatige intelligentie?

17 juni 2023 door Marc van Oostendorp 5 Reacties

Ik denk dat er een half jaar geleden, toen met ChatGPT de eerste chatbot van een nieuwe generatie op internet verscheen, iets is gebeurd dat we nu nog niet gebruiken. In ieder geval is er nu een wezen dat geen mens is en toch menselijke taal kan gebruiken op een niveau dat tot nu toe nog nooit door iets of iemand werd bereikt die geen mens was. Het is nog niet perfect, maar … [Lees meer...] overHoe onderzoeken we de taal van kunstmatige intelligentie?

De gevaren van AI

11 juni 2023 door Marc van Oostendorp 18 Reacties

Het is duidelijk dat de huidige periode de geschiedenis, behalve als het tijdperk van Vladimir Poetin, en de zoveelste stap in de opwarming van de aarde, de geschiedenis zal ingaan als de tijd van de kunstmatige intelligentie. Dat blijkt onder andere uit de waarschuwingen die ons om de oren vliegen over de gevaren van die kunstmatige intelligentie. Het zijn niet de minsten … [Lees meer...] overDe gevaren van AI

Chatbot fraudeert bij het eindexamen Fries

31 mei 2023 door Marc van Oostendorp Reageer

Nadat ik eerder de eindexamens Nederlands (havo en vwo) en vwo-Frans door chatbots heb laten maken – voor beide slaagden de chatbots ruimschoots – leek het me interessant om het ook nog eens met Fries te doen. Voor Fries is er veel minder elektronisch leesbaar materiaal voorhanden, en aangezien kunstmatige intelligentie afhankelijk is van heel veel voorbeelden, is te … [Lees meer...] overChatbot fraudeert bij het eindexamen Fries

Chatbot haalt het vwo-examen nu wél glansrijk – wat nu?

26 mei 2023 door Marc van Oostendorp Reageer

Toen ik vorige week ChatGPT het vwo-examen had laten maken, vroegen sommige mensen zich af waarom ik de gratis toegankelijke versie (3.5) had gepraat, in plaats van de betaalde (4.0), die veel beter is. Ik wilde juist testen hoeveel gratis antwoorden je nu kunt krijgen met voor iedere toegankelijke software, maar inmiddels heeft Jos Mulder de teksten voor me door de nieuwe … [Lees meer...] overChatbot haalt het vwo-examen nu wél glansrijk – wat nu?

‘ChatGPT: dichter of denker?’

21 mei 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Lezing van Walter Daelemans in de KANTL op 17-05-2023Minder tonen … [Lees meer...] over‘ChatGPT: dichter of denker?’

‘Dit nummer gaat helemaal los op de dansvloer.’

20 mei 2023 door Nico Keuning Reageer

Student en ChatGPT Tijdens een van mijn gastlessen Creatief Schrijven van het honoursprogramma aan de Hogeschool van Amsterdam kwam ChatGPT ter sprake. Een van de studenten, Stella, zei het programma te gebruiken voor het schrijven van de scriptie. ‘Als framework,’ lichtte ze toe. ‘Heel verstandig,’ zei ik. ‘Daarna kun je er je persoonlijke onderzoeksresultaten en … [Lees meer...] over‘Dit nummer gaat helemaal los op de dansvloer.’

« Vorige
Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Budé • Parkscènes

Hij begroet de bomen, zwaait naar de eenden
in de vijver, de blinkende kiezels op de bodem.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

28 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact