Door Willem KuiperAls u vanaf 11 november dagelijks heeft meegelezen met de lotgevallen van de ongelukkige Helena van Constantinopolen dan zult u nu opgelucht adem kunnen halen. Na 32 [in de Nederlandse vertaling abusievelijk 22] jaar wordt zij dan eindelijk teruggevonden in Tours. Daar wordt haar afgehakte hand, die als door een wonder al die jaren ‘vers’ bleef, zonder … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel Tot besluit

Hoe de enghel verthoonde coninck Henrick in sijn visioen dat Martijn sijns moeders arm weder aensetten soude, ende hoe Brixius troude de schoon Ludienne, de dochter van Schotlant.[31]    Des nachts daer nae als Helena was ghevonden, soo verthoonde hem de enghel Godts tot coninck Henrick, seggende hem aldus: “Ontbiet uwen sone Martijn ende segget hem dat hy sijns … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 31

Hoe coninck Henricx dienaer Helena sochte in een arm huysken, daer hyse vont.[30]    Als de dienaer vanden coninck Henrick hadde gehoordt dat hem de coninck belooft hadde hondert marck gouts te geven, waert dat hy hem Helena wijsen konde, so is de dienaer gegaen tot inde strate daer hy Helena hadde sien gaen, doen hy sijn peert drenckte, ende hy vraechde alomme oft … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 30

Hoe hem d’enghel den heremijt Felix vertoonde, ende zeyde hem dat hy te Tours gaen soude om te seggen koninc Henric dat hy wiste vanden twee kinderen die hy opghevoedt hadde.[29]    Als Helena te Tours gesien was geweest, soo quam d’enghel totten heremijt Felix ende seyde hem: “Godt beveelt u dat ghy zult gaen na Tours. Daer sult ghy vinden de twee jonghelinghen die … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 29

Hoe Helena te Tours van een van koninc Henricx knapen gevonden wert.[28]    Als de heeren een wijl tijdts binnen Tours gheweest hadden, soo ghevielt dat Helena om water met eenen ketel ginc ende wiesch eenen doe[c]  eer sy water schiep. Soo wasser een van koninc Henricx knapen die sijn peerdt te water reedt ende sach dese vrouwe aen ’t water staen ende bemerckte … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 28

Hoe de schoone Ludienne de kersten princen de stadt in handen leverde inder nacht.[27]    Doe de kersten princen int ghevangenisse waren, soo ginck Ludienne metten coninck, haeren broeder, eten ende toonde hem een blijdt gelaet. Ende doen de maeltijt ghehouden was, ginck haer broeder slapen. Ende sy maeckten de manier oft sy oock slapen had gegaen, maer sy ginck … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 27

Hoe de kersten princen wonnen Schotlant ende ma[e]cktent kersten.[26]    Als dese kersten princen een wijle te Brugghe gherust hadden, namen sy oorlof aenden coninck Moriant ende gingen t’schepe soo dat sy in Schotlant aen quamen, daer coninck Amaris’ broeder woonde, geheeten Gamans, dat een ongeloovich Turck was, ende had een suster, Ludienne geheten, die geerne … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 26

Hoe dese coninghen voor der Sluys quamen, dat sy wonnen, ende beleyden de stadt van Brugge.[25]    Na dat de kersten coninghen seven weken hadden gheweest in de stadt van Playsante, so namen sy oorlof aen Playsante ende gingen t’schepe ende zeylden soo langhe dat sy ter Sluys aen quamen. Ende de Kerstenen wonnen de stadt vander Sluys ende dooden al dat niet Kersten … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 25

Hoe coninck Anthonis ende coninck Henrick verlosten de stadt van Romen vanden ongeloovigen.[24]    Als dese coninghen, als van Constantinopolen, van Enghelant ende van Schotlant, hadden langen tijt Helena ghesocht ende veel battalien ende strijden hadden gehadt lange jaren ende menigh stadt kersten ghemaeckt ende hadden gewonnen de stadt van Jerusalem ende alle het … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 24

Hoe Martijn te Tours vande trappen viel.[23]    Martijn, die een van Helenen kinderen was, [was] een devoot jonghelinck, so dat hy des nachts metten bisschop te metten ginck. Soo gevielt op eenen tijt als Martijn de trappen met haesten soude af gaen, soo hadde den vyant, die alle deucht benijt, erweten geleyt op de trappen. Ende als Martijn afgaen soude, soo viel hy … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 23

Hoe Helena te Romen in des paus’ hof quam, daer sy den paus aensprack.[22]    Daer nae is Helena al heymelijck uyt Graffes gegaen sonder Playsantens wete om den coninck van Graffes diese wilde verfortseren, ende is doen nae Romen ghegaen voor des paus’ palleys, daer den paus quam gewandelt. Ende als Helena den paus, haren oom, sach, vielse op haer knien ende badt om … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 22

Hoe Helena van Tours reysde nae Roomen.[21]    Als de schoone Helena een langhe wijl te Tours ghewoont hadde, soo hoordese segghen hoe dat coninc Anthonis van Constantinopolen, haer vader, ende coninck Henric van Engelant, haer man, vande Turcken verslaghen waren, ende dat hun lichamen te Roomen waren ghebracht. Doen reysde sy terstondt nae Roomen. Maer als sy in … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 21

Hoe coninck Anthonis ende Amaris te Tours quamen, daer coninck Henrick sijn twee sonen vont.[20]    Na veel strijdens dat de drie koninghen hadden ghehadt, soo quamen sy te Tours, Helena al omme zoecken[de]. Ende als sy voor Tours waren, zonden sy boden aen den bisschop oft sy daer binnen logeren mochten, dat den bisschop geerne consenteerde, by alsoo dat sy de mannen … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 20

Hoe dese twee tot Amiens quaemen, daer sy kersten gedaen worden.[19]    Hier na quamen sy in de stadt van Amiens, daer doen ter tijdt binnen was de bisschop van Tours, daer sy doen gingen int hof vanden bisschop ende baden datmen hunlieden kersten maecken wilde. Doe vraechde de bisschop van waer sy waren. Doen vertelden sy al hun avontueren, ende soo worden sy … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 19

Hoe de kinderen van Helena scheyden vanden heremijt ende quamen te Beyeren.[18]    Op een tijt als dese twee kinderkens sestien jaer lanck by den heremijt ghewoont hadden, soo ginck hy wandelen met hun int bosch ende seyde: “Kinderkens, daer is de plaetse daer ick u eerstwerf vant ende u de beesten ontnam ende verloste vander doot.”     Doen seyden de … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 18

Hoe de coninck raet hielt, daer hem de hertoghe verontschuldighde.[17]    Doen dese coningen binnen Londen waren, soo is daer raet gehouden metten heeren, daer de hertoghe van Clocestre voortbracht de neghen boden, elck met sijn brieve inde hant die hy gebracht hadde, want hy hadse al t’samen gevangen geset, ’t welck wijsheyt was. Doe dede de hertoge den coninc alle … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 17

Hoe coninck Hendrick weder te lande quam, daer hem sijn moeder willekome hiete.[16]    Nu is coninck Hendric van Engelandt gekomen tot Bolonien ende sont een bode totten hertoge van Clocestre, hem seggende dat de coninck quame, ende dat hy hem seer geboot tot Helena, die hy boven alle dinck ter werelt lief hadde. “Waerom,” seyde de hertoge, “indien hyse so seer … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 16

Hoe coninck Henrick oorlof badt aenden p[a]us.[15]    Als coninck Henrick te Romen was, so dede hy so veel dat hy Romen van den ongeloovigen verloste, ende hy versloegh hunnen coninck Butor, daer hy het Engelsch[e] wapen wan, te weten drie lupaerden die Butor te voeren plach. Ende is dae[r] na aen den paus gegaen ende nam oorlof. Ende de paus seyde hem dat hy w[el] … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 15

Hoe Helena te Nantes in Brittangien quam t’schepe met lieden diese om Godts wille t’schepe namen.[14]    Als Helena ontwaeckte, waren haer kinderen wech, des sy doen seer weende ende klaechde: “Ach armen, waer sijn mijn kinderen!? Eylacen, waerom en hebben my de beesten oock niet verbeten, die mijn kinderen verslonden hebben? Want ick weet wel datse my geen mensche … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 14

Hoe Maria van Clocestre, des hertogen susters dochter, sijn nichte, voor Helena verbrant wert.[13]    Doen de heeren dit totten hertoghe gheseyt hadden, ginck hy tot Helena metten lesten brief, dien hy haer al heel uyt las met weenende ooghen ende seyde: “Ick wilde dat ick niet gebooren en ware, so en soude ick dit felle werck niet volbrenghen dat my de co[n]inck … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 13

Hoe Helena twee soonen baerde, ende hoe sy van d’oude coninginne verraden wert, dewelcke den coninck schreef datse gelegen was van twee jonge honden.[12]    Na dat den tijt der natueren vervult was, soo baerde Helena twee schoone sonen. Dies de ruwaert seer blijde was ende seyde tot d’oude coninginne dat hy dat den coninck schrijven soude. Ende h[e]eft eenen bode … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 12

Hoe d’oude coninginne Helenaes zegel stal ende deden na conterfeyten.[11]    Als coninc Hendric gereyst was, soo quam d’oude coninginne, sijn moeder, dickwils int hof om Helena te besoecken, wantse groot ginck van kinde. Soo gevielt op een tijt dat d’oude coninginne by Helena gheseten was ende leyde Helenen hooft in haren schoot, soo dat Helena in slape viel, ende doe … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 11

Hoe de paus brieven sont aen de kersten princen ende aen coninck Henrick van Engelant om bystant.[10]    Op een tijt is ghekomen de coninck Butor van Armenien met grooter heyr kracht ende heeft beleyt de stadt van Romen. Als de paus sach dat hy soo seer overlast was, soo sont hy boden aen allen kersten princen om bystant, ende oock schreef hy sonderlinghe aen coninck … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 10

Hoe de coninck van Engelant de schoone Helena troude.[9]    Doen Helena een wijle tijdts in des conincx hof ghewoont hadde, soo aenmerckte hy haer deugdelijcke manieren ende is op een tijt met haer gaen spaceren ende hy begonste haer te vraghen van wat lande sy was ende van wat afkomst. Doen vielse op haer knien ende seyde: “Heere, en vergramt u niet, want ick en … [Lees meer...] overHelena van Constantinopel, hoofdstuk 9