G.K. van het Reve droeg deze 'brief van een kijker' voor in de tweede aflevering van het satirische programma "Zo is het toevallig ook nog 's een keer", uitgezonden op 7 december 1963. Het publiek reageerde verrast op zijn optreden in het programma, waar hij in een interview het volgende over zei: 'Als je je een keer op dat scherm laat zien, stijgt onmiddellijk de verkoop van … [Lees meer...] overGerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)
letterkunde
Verschenen: Hadewijch, Canti
«Qual carico è leggero nell’amore / e qual giogo ha un sapore sì dolce? / È il nobile fardello interiore, / con cui amore tocca gli amati / e con una sola volontà ne fa / un solo essere, senza ritorno. / Profondo è quel desio che sempre versa, / e ciò che versa amore tutto beve» (Canto XI). Intorno al 1250, nel ducato del Brabante, Hadewijch compone … [Lees meer...] overVerschenen: Hadewijch, Canti
De poëzie van Pieter Boskma
Pieter Boskma (1956) behoorde eind jaren tachtig tot de beweging der Maximalen. ‘Wij keurden en proefden en / keurden weer af / naarmate wij ouder werden’, schrijft hij in De Messiaaanse kust (1989). Inmiddels is de dichter een half leven en vele dichtbundels verder. Het stadrumoer is verdwenen, maar het autobiografische en de thematiek natuur, dood en liefde zijn gebleven. Met … [Lees meer...] overDe poëzie van Pieter Boskma
‘Jongens leken zich zoveel makkelijker te kunnen onttrekken aan hun jongen-zijn’
Over Tot alles in beweging komt van Ester Naomi Perquin Ester Naomi Perquins magistrale roman Tot alles in beweging komt kun je op minstens twee manieren tegelijkertijd lezen. In de eerste plaats als beschrijving van de ontwikkeling van een bewustzijn, hoe het van binnenuit voelt om de wereld gaandeweg op een andere manier te zien. In de tweede plaats als een studie van de … [Lees meer...] over‘Jongens leken zich zoveel makkelijker te kunnen onttrekken aan hun jongen-zijn’
Groslijst: Lucas Zandberg, Rustimo
Lieve Rustimo, Ik zal heel eerlijk zijn: ik vond je maar een vervelend mannetje. Je maakte het me veel te makkelijk om me achter de negentiende-eeuwse elite te scharen en naar je te wijzen en te lachen. Uitslover, ging er door mijn hoofd. Aandachttrekker. Als onverwacht geschenk uit Egypte was je de lieveling van het hof, de speelkameraad van keizerin Sisi’s liefste … [Lees meer...] overGroslijst: Lucas Zandberg, Rustimo
Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût
De boeken van Maria Dermoût horen tot het mooiste ooit geschreven in het Nederlands. Haar tegelijk serene en bikkelharde Nog pas gisteren en De tienduizend dingen laten lezers nooit meer los. Dermoûts succes was in Nederland minder onmiddellijk dan internationaal, maar inmiddels is haar plek in de Nederlandse en Indische canon onbetwist. Een avond over het leven en het werk van … [Lees meer...] overPublieke Intellectuelen: Maria Dermoût
De gebroeders Triebels
Ik las Onveranderlijk zichzelf, de zojuist verschenen biografie van Arthur van Schendel door Rob Groenewegen, nog niet. Ik bladerde, zoals ik dat altijd eerst bij biografieën doe, ik bekeek het notenapparaat, het overzicht over de geraadpleegde literatuur, het personenregister en dat soort dingen, vooral om te zien of het allemaal een beetje netjes gedaan is, zodat ik ook met … [Lees meer...] overDe gebroeders Triebels
Willem Otterspeer over Michaël Zeeman
Willem Otterspeer schreef met In alles ben ik groot een biografie van zijn dierbare vriend Michaël Zeeman, de schrijver, dichter, recensent en presentator die 2009 op 50-jarige overleed. Of Otterspeer vanwege die persoonlijke band de nodige distantie heeft weten te betrachten is ongetwijfeld een vraag die we hem zullen stellen in deze aflevering van Biografie op de bühne. Zelf … [Lees meer...] overWillem Otterspeer over Michaël Zeeman
Historische klassiekers: Anna Bijns
Nog te vaak ontstaat de indruk dat vrouwen tussen 1500 en 1800 nauwelijks schreven. De literatuur die de tand des tijds doorstond, lijkt vooral uit mannenhanden te komen. Toch wemelde het in deze periode van de schrijvende vrouwen. Initiatiefnemer Fleur Speet brengt deze auteurs opnieuw tot leven in de nieuwe podcastreeks Historische Klassiekers. Voor de reeks vroeg zij elf … [Lees meer...] overHistorische klassiekers: Anna Bijns
Dagsluiting: een wederzijds zoeken
In zijn interessante bijdrage van 15 december jl. in dit tijdschrift besteedt Marc van Oostendorp aandacht aan een gedicht van taalvirtuoos Gerard Reve (1923-2006). Ik geef hieronder het gedicht uit 1970 weer zoals dat in zijn Verzamelde gedichten (Amsterdam: Van Oorschot, 1987: 67) is afgedrukt: Gedicht voor mijn 47ste verjaardag De dag zelf vreemd en grijs. De dag … [Lees meer...] overDagsluiting: een wederzijds zoeken
Het slingeren is oud
De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen in Haarlem maakt een boek met artikelen over bijzondere boeken in de collectie. Ik schreef iets over Korenbloemen van Constantijn Huygens. Als je het leven van iemand uit het verleden zou kunnen leiden, zou Constantijn Huygens (1596-1687) een goede keuze zijn. Hij was een man van heel veel talenten – dichter, … [Lees meer...] overHet slingeren is oud
Groslijst: Cees van den Boom, Witte paarden & Blauwzuur
It's all in the family Gelukkige gezinnen lijken op elkaar, maar elk ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn eigen manier. De openingszin van Anna Karenina is ook illustratief voor het gezin van Siem, dat Cees van den Boom beschrijft in zijn debuutroman Witte paarden & Blauwzuur. Deze roman is deels autobiografisch: Van den Booms moeder overleed toen hij … [Lees meer...] overGroslijst: Cees van den Boom, Witte paarden & Blauwzuur
Zes van de negenthien Refereynen int Sot
Mijn tweedejaars masterstudenten Nederlands aan Fontys Educatie Tilburg hebben zes van de negentien refereynen getranscribeerd die in 1614 door Jacob Janszoon Paets gedrukt zijn. Het zijn refereynen int sot die op 8 oktober 1613 in Leiden Gheprononcieert zijn tijdens een wedstrijd. Volgens mij zijn deze gedichten nog niet eerder getranscribeerd, en helaas zijn het nu ook nog … [Lees meer...] overZes van de negenthien Refereynen int Sot
Groslijst: Peter Terrin, Nog lang geen winter
Simon leidt een ogenschijnlijk normaal leven. Hij is een succesvolle fotograaf, heeft na een moeilijke periode weer redelijk contact met zijn dochter, en denkt met liefde terug aan zijn overleden ex-vrouw Carla. Toch is wat er gebeurt in Peter Terrins jongste roman Nog lang geen winter allesbehalve alledaags. Aan het begin van het boek krijgt Simon namelijk een enorme … [Lees meer...] overGroslijst: Peter Terrin, Nog lang geen winter
Verschenen: Brieven uit Australië
Onlangs verschenen de Brieven uit Australië van P.M. Reinders, het pseudoniem van de neerlandicus prof. dr. R.P. Meijer (University College London). Hij publiceerde sinds 1960 in Hollands Maandblad brieven en verhalen, die nu (eindelijk) zijn gebundeld. De brieven uit Australië passen in een reeks, want in Hollands Weekblad verscheen toentertijd regelmatig een brief uit een … [Lees meer...] overVerschenen: Brieven uit Australië
Elise Vos – Van alles de laatste
'Beeldspraak' is de podcast van Poëziecentrum. In deze maandelijkse reeks praat een kenner/liefhebber met een dichter over zijn/haar/hun nieuwe dichtbundel.In deze aflevering praat Moya De Feyter met Elise Vos over haar recentste bundel Van alles de laatste (Uitgeverij P). De bundel is een samenwerking tussen haar en fotograaf Eddy Verloes.Elise Vos debuteerde met de bundel … [Lees meer...] overElise Vos – Van alles de laatste
‘Het is niet uitgesloten dat iedere tijd zijn eigen interpretatie zal willen geven van dit boek’
100 jaar Nederlandse receptie van Kafka’s Het proces Vorige week sprak ik onderstaande lezing uit in het Goethe-instituut in Amsterdam voor een aandachtig en geëngageerd gehoor op een middag die geheel gewijd was aan de fenomenale en intrigerende roman Het proces van Franz Kafka. De middag was georganiseerd door het Goethe-Instituut in samenwerking met het bestuur van de … [Lees meer...] over‘Het is niet uitgesloten dat iedere tijd zijn eigen interpretatie zal willen geven van dit boek’
Groslijst: Aukelien Weverling, Onder duizend vlaggen
Maar de mens kan niks opgeven voordat hij alles dreigt te verliezen en die dreiging met duizend vlaggen voor zijn deur staat te zwaaien. Avşa, een Turks eiland in de Zee van Marmara, lijkt een paradijselijk eiland. In de zomer wordt het vooral bevolkt door degenen die de hitte in de Turkse steden ontvluchten. De vrouwen wandelen samen terwijl hun mannen op het vasteland aan … [Lees meer...] overGroslijst: Aukelien Weverling, Onder duizend vlaggen
Waar komt al die literatuur vandaan?
Gastschrijverlezing Joost Oomen ‘Ik is een ander’ schreef de Franse dichter Rimbaud in zijn befaamde Brief van de Ziener (1871). ‘Het is fout om te zeggen: Ik denk. Je zou moeten zeggen: Ik word gedacht.’ Hij bedoelde daarmee dat hij zichzelf, de ik, uit de productie van zijn eigen gedichten wilde bannen. Hij echode met deze zienswijze een hoop voorgangers (Baudelaire, … [Lees meer...] overWaar komt al die literatuur vandaan?
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen
Stichting Literaire Activiteiten in Drenthe brengt schrijvers, muzikanten en publiek bij elkaar op de zesde editie van Winterzinnen. Zondag 28 december wordt in De Poort in Ruinen een middag gepresenteerd met nieuwe boeken, theater en muziek. Mirjam van Hengel wordt geïnterviewd over haar nieuwe boek Ganzentijd, het intieme verhaal over haar vader, zijn dood en alles … [Lees meer...] over28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen
Reize door het Menschenland
Bachelor- en masterstudenten Nederlands uit Groningen schrijven in de blogserie Uit de collegebank geklapt over hun ervaringen met de studie Nederlands. Binnen de studie Nederlands leer je natuurlijk van alles over literatuur en taalwetenschap; de studie draait immers om taal. Je zou daardoor waarschijnlijk niet direct verwachten dat ik binnen de studie ook … [Lees meer...] overReize door het Menschenland
NWO-subsidie voor onderzoek literatuur en maatschappij
Combinatie van tot voorheen gescheiden onderzoeksmethodes moet leiden tot doorbraak en nieuwe inzichten Persbericht Huygens Instituut Elli Bleeker van DHLab en het Huygens Instituut krijgt NWO-subsidie voor het ontwikkelen en evalueren van een nieuwe methode om cultureel-maatschappelijke invloeden op literaire werken te onderzoeken. Hierbij combineert ze computationele … [Lees meer...] overNWO-subsidie voor onderzoek literatuur en maatschappij
Donker zeilend schip
Portret van Herman Gorter dreef de zee verbrak de zee achter in zee werd de zee zo de zee was de zee elven de zee het zeegelaat het zeegezicht tuin de zee een zeegod strand de zee werd in zee tussen zee vluchten de zee op de zee toneel de zee uit zee bui zeeschuim de zeezoom de zee werd dreef in zee ’t zeepsopbellen blijft de zee de avondzee wel van de zee ligt de zee een … [Lees meer...] overDonker zeilend schip
Annemarie Nauta over Turks Fruit (1972)
Op 24 juli 1972 werd Annemarie Nauta, de tweede echtgenote van Jan Wolkers, geïnterviewd in een uitzending van Televizier. Eerder had Nauta interviews geweigerd, totdat Wolkers in het autobiografische Werkkleding (1972) zonder toestemming foto's van haar publiceerde met citaten uit Turks Fruit erbij, waardoor de suggestie werd gewekt dat zij de Olga uit het boek was. Toen … [Lees meer...] overAnnemarie Nauta over Turks Fruit (1972)
De Bree zijn denken was hoekig en nors.
… De lucht lag laag morsig roetig. Novemberochtend. Deze zinnen zijn de drie eerste zinnen van Bint, een roman geschreven door Ferdinand Bordewijk in 1934. Het boek stelt een leraar, De Bree, voor die een weggepeste collega mag vervangen. Hij wordt daarin bijgestaan door de uiterst dictatoriale directeur Bint die een systeem van tucht heeft ontwikkeld. Wat volgt is een … [Lees meer...] overDe Bree zijn denken was hoekig en nors.
