In Echte landen is het geweten eigenlijk geworden tot iets onbestaanbaars, tot een luxeproduct. In zijn roman Het land van Hrabal neemt Rik Zaal een duik in het Praagse leven onder Sovjetregime. De hoofdpersonage Hendrik Terpstra is een schrijver met manische alzheimer, een zelfbedacht ziektebeeld, die middels krantenartikelen, dagboekfragmenten en fictie terugblikt op zijn … [Lees meer...] overGroslijst: Rik Zaal, Het land van Hrabal
letterkunde
In gesprek met auteur Kathy Mathys
Kathy Mathys is schrijver en schrijfdocent. Ze studeerde Germaanse Talen aan de Universiteit Gent en debuteerde in 2015 met Smaak. Een bitterzoete verkenning (De Bezige Bij), een literaire non-fictie over proeven en herinneren. In 2018 volgde haar eerste roman Verdwaaltijd (Polis), waarmee ze werd geselecteerd als een van de acht talentvolle debutanten van het Nederlands … [Lees meer...] overIn gesprek met auteur Kathy Mathys
‘Wees wijs, denk na, denk breed, denk groot’
Het allerlaatste boek van Harrie Geelen (1939-2025) Harrie Geelen overleed op 30 augustus, een paar dagen voor zijn laatste boek De zaak Reinaerd Vos gepubliceerd wordt. Nooit zullen we horen hoe hij zijn vertaling van de Van den vos Reynaerde voordroeg, met zijn huppeltjes en zijn ritmische variaties. Het was iets waar ik me erg op verheugd had. Een half jaar geleden … [Lees meer...] over‘Wees wijs, denk na, denk breed, denk groot’
november – december 2025: De Romanzieke Juffer van Pieter Bernagie (1685)
Een jonge vrouw is in de ban is geraakt van romannetjes en zij weigert om te trouwen. Zij drijft haar vader en haar minnaar bijna tot waanzin met haar geïdealiseerde blik op de liefde, het huwelijk en het mannelijk geslacht. Op het eerste gezicht lijkt de ‘juffer’ misschien een wat oppervlakkige vrouwrol, maar toch heeft haar karakterisering een opvallende diepgang door haar … [Lees meer...] overnovember – december 2025: De Romanzieke Juffer van Pieter Bernagie (1685)
Groslijst: Mira Aluç, Sprokkelaars
Het is in mijn ogen altijd een goed teken als je, dagen nadat je een boek uit hebt, nog met een positief gevoel terugdenkt aan de personages, aan indrukken die je zijn bijgebleven. Zo’n boek is Sprokkelaars. De roman gaat over Jong, net afgestudeerd en stuurloos tegenover de grotemensenwereld die zich daardoor voor hem opent. Jong is een eenzame figuur: hij voelt zich los van … [Lees meer...] overGroslijst: Mira Aluç, Sprokkelaars
Expositie: Dag Walter
Walter van den Broeck gaat over de brug van 13 september tot 30 novemberopen van maandag t.e.m. zondagvan 10 tot 17 uurLocatie: De Warande, Turnhoutvernissage op 12 september vanaf 20 uur ‘Dag Walter, ...’: deze unieke expo belicht de wereldverbeteraar in Walter van den Broeck. Anderhalf jaar na zijn dood staat Walter van den Broeck (1941-2024) centraal in een grote … [Lees meer...] overExpositie: Dag Walter
21 september 2025: Boekfest – ILFU
Op zondag 21 september 2025 organiseert ILFU in TivoliVredenburg een groot nieuw festival voor lezers: Boekfest. Lezers, schrijvers, uitgevers en media komen op deze zondag samen om de start van het festival van ILFU en het nieuwe boekenseizoen te vieren. Op Boekfest staat het Nederlandstalige boek centraal, van romans tot non-fictie, van debuten tot kinderboeken en alles wat … [Lees meer...] over21 september 2025: Boekfest – ILFU
Verschenen: Rondom de verwondering
Reflecties over gedichten met een zingevende thematiek Rondom de verwondering bespreekt gedichten rond thema’s die raken aan zingeving, spiritualiteit en levenskunst. Deze thema’s geven structuur aan de artikelen die sinds 2017 in het tijdschrift Mantra zijn verschenen. Thema’s als leegte en volheid, lot en toeval, onzichtbare krachten, signalen van een nieuw … [Lees meer...] overVerschenen: Rondom de verwondering
De Helhond sliep
Met verhevigde concentratie zaai en wied ik in De appelmoestuin. Het wordt mijn pretentieuste boek tot nu toe. Niet zozeer omdat het een nieuwig type essays wil brengen, als wel omdat ze in eerste instantie zijn bedoeld voor jongeren. Meer dan ooit weeg ik woorden. Er bestaat immers zoiets als toegankelijkheid, registerdrift en bukken versus hurken … [Lees meer...] overDe Helhond sliep
15 september 2025: Symposium Schrijven over vernietiging
Maandag 15 september 202513.30 - 17.00 uurKartini Auditorium, UniversiteitsbibliotheekWitte Singel 27, 2311 BG Leiden Hoe te schrijven over de terreur van totalitaire regimes, over het leed, de onderdrukking, vervolging en vernietiging die daaruit voortkomen? En hoe komt het dat schrijvers in de nationaalsocialistische concentratie- en vernietigingskampen, ondanks de immense … [Lees meer...] over15 september 2025: Symposium Schrijven over vernietiging
‘Onko teillä ohjelmaa?’ (Haben Sie einen Spielplan?; vert.)
Stel dat je in 1970 helemaal vrij en onafhankelijk denkt, wat denk je dan? Dat kan natuurlijk van alles zijn, het denken is nu eenmaal vrij, maar je zou bijvoorbeeld kunnen denken: dat alle sociale strijd in die tijd, zélfs de strijd tegen Franco in Spanje, allemaal onbelangrijk is zolang de ene helft van de mensheid (de mannen) de andere helft (de vrouwen) onderdrukt. Of: dat … [Lees meer...] over‘Onko teillä ohjelmaa?’ (Haben Sie einen Spielplan?; vert.)
Te verschijnen: Er hangt iets van lente in de klas…
Nederlandstalige onderwijsgedichten vanaf de dertiende eeuw tot nu Het leven op de school biedt rijke stof voor dichters. Deze vuistdikke poëziebundel bevat de belangrijkste gedichten over de school vanaf de middeleeuwen tot nu toe. Opvallend veel zaken bleven gelijk, zoals het ongemak van de eerste schooldag, de vriendschappen, het gebrek aan orde, de eerste … [Lees meer...] overTe verschijnen: Er hangt iets van lente in de klas…
Hoe maak je van tieners lezers?
Welkom bij mijn leesclub! Het schooljaar begint en ik deel graag mijn ideeën over lezen en leesonderwijs. Dit is een aangepaste versie van de lezing die ik hield bij de lancering van lezeninhetvo.nl. Wil je niet alleen geïnspireerd, maar ook goed geïnformeerd worden? Bekijk de website! Vandaag bespreken we de vraag: Hoe maak je van tieners lezers? Ik ga deze kwestie ontleden … [Lees meer...] overHoe maak je van tieners lezers?
Elias of het gevecht met de nachtegalen voor het eerst in het Spaans
In 2019 stelde de uitgever van de Spaanse uitgeverij La Umbría y la Solana mij voor om een literaire klassieker uit het Nederlands te vertalen. De uitgeverij, met een catalogus die vooral uit melancholische uit het Portugees vertaalde titels bestaat, leek een ideale plek om Elias of het gevecht met de nachtegalen in het Spaans te publiceren. Ondanks het feit dat het een … [Lees meer...] overElias of het gevecht met de nachtegalen voor het eerst in het Spaans
Een eerste aankondiging: Achter de verhalen 2026
Vormen van lezen Universiteit Gent, 15-17 april 2026 Achter de verhalen is het tweejaarlijkse congres van de moderne Nederlandse letterkunde, dat in 2026 twintig jaar bestaat en al aan verschillende universiteiten van Nederland en Vlaanderen georganiseerd werd. Het congres verwelkomt bijdragen van onderzoekers op het brede gebied van de moderne Nederlandse letterkunde uit … [Lees meer...] overEen eerste aankondiging: Achter de verhalen 2026
Oudhollandsch Gezelschapsspel
Nederlandstalige prozaïsten anno 1961 Deze week gaat de column van Opheffer in De groene Amsterdammer over Nieuwe romanciers van W.M.L.E. van Leeuwen uit 1961. Dat boek bevat een reeks essays over toentertijd actuele schrijvers, of, zoals Opheffer het typeert, een ‘homerische lijst van 25 schrijvers’ [zie het plaatje]. Hoewel Opheffer liefdevol aandacht schenkt aan Van … [Lees meer...] overOudhollandsch Gezelschapsspel
Binnenrijm van bloed
Ik ben onder de indruk van dit nieuwe boek van Antjie Krog. Binnenrijm van bloed is een relaas dat lonkt en bijt. Een vertelling over een dochter en haar moeder die zichzelf en elkaar proberen terug te vinden in hun land van herkomst, de provincie Vrystaat. In een kantelende wereld praten en schrijven ze in brieven aan elkaar over landeigendom, "voortrekkers" en "baasskap", … [Lees meer...] overBinnenrijm van bloed
‘Onzegbare verveling was mijn deel.’
Peter Heringa (H.G. Liebentrau, Peter Leberecht), geletterd dichter Geen enkele Nederlandse dichter heeft tijdens zijn leven zo zijn best gedaan om voor het grote publiek onzichtbaar te blijven als Peter Heringa (1945-1987). Rond zijn vijftiende schreef hij zijn eerste poëzie, maar pas vanaf 1982, in de laatste jaren van zijn leven, begon hij mondjesmaat te publiceren. Een … [Lees meer...] over‘Onzegbare verveling was mijn deel.’
Bibliophielen-gevoeligheidjes
Een paar jaar geleden nodigde de Leidse Universiteitsbibliotheek mij uit om een klein onderzoek te doen naar de boekenverzameling van Menno ter Braak (1902-1940), die als collectie was ondergebracht in het magazijn van de bibliotheek. In die verzameling bevond zich een groot aantal recensie-exemplaren, boeken die Ter Braak gebruikte om zijn besprekingen voor dagblad Het … [Lees meer...] overBibliophielen-gevoeligheidjes
Het zijn en blijven
Het zijn en blijven, hoe je het ook wendt of keert, van alle dingen die ooit gezegd of geschreven zijn en zullen zijn op de wereld, altijd de bijzonder gezegde en geschreven dingen die je bijblijven. En dan maakt het niet uit of die gewild of ongewild zijn, per ongeluk of expres, vergipsingen zijn of dichterlijke observaties, onbeholpen vertalingen van Kuifje-dialogen of skits … [Lees meer...] overHet zijn en blijven
27 september 2025: Expeditie-vergadering Weyerman
Graag nodigen we alle vrienden, vriendinnen en belangstellenden uit voor de expeditie- vergadering van de Stichting Jacob Campo Weyerman. De reis brengt ons dit jaar in Dordrecht, de oudste stad van Holland en onverslijtbaar schitterend. In Dordrecht komen we zaterdag 27 september aanstaande bijeen in de sfeervolle Trinitatiskapel, waar we luisteren naar een tweetal … [Lees meer...] over27 september 2025: Expeditie-vergadering Weyerman
Het boekenvandalisme van E. du Perron
Charles Edgar (‘Eddy’) du Perron (1899-1940) is vooral bekend als de auteur van Het land van herkomst (1935), waarvan de titel doorklinkt in Het land van aankomst van Paul Scheffer. Samen met Menno ter Braak richtte Du Perron het toonaangevende tijdschrift Forum op. Hij was de man van het ventisme, het persoonlijke en authentieke in de literatuur, en hield er uitgesproken … [Lees meer...] overHet boekenvandalisme van E. du Perron
‘Het is hier stil en zomersch’
Neel Doff in de Kempen Stefan Brijs deed bijna vijfentwintig jaar geleden iets interessants: hij combineerde een biografische schets over een inmiddels nog maar weinig gelezen schrijfster met de geschiedenis van een paar decennia van het dorp waar ze woonde. De schrijfster was Neel Doff (1858-1942). Het dorp was Genk. Neel Doff, kwam de laatste decennia van … [Lees meer...] over‘Het is hier stil en zomersch’
Marcel Möring
Onder de tafel was voor mij als jonge schrijver mijn huis. De pointe, het hoogtepunt van mijn zoektocht, begon achter het afhangende tafelkleed. De mens heeft daarna geen woonplaats anders dan te midden van andere mensen, die, rond de tafel kletsend, het proces van entropie versnellen en zo het einde van de wereld in hun gesprekken opnemen. Dat de wanorde van een … [Lees meer...] overMarcel Möring
Groslijst: Steffie Verstappen, Dit is wat ik je zeg
In haar debuutroman Dit is wat ik je zeg schrijft Steffie Verstappen een afscheidsbrief aan een huwelijk. Een huwelijk dat op de klippen loopt na de ontrouw van de man. De roman is autofictie en dus gebaseerd op haar eigen ervaringen van Verstappen, maar het is ook geen exacte weergave. Verstappen wil de lezer vooral een inkijk geven in hoe er verwijdering … [Lees meer...] overGroslijst: Steffie Verstappen, Dit is wat ik je zeg
