Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overSybren Polet
letterkunde
22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
Jaarcongres Werkgroep De Moderne TijdVrijdag 22 maart 2024, AmsterdamLocatie: Doelenzaal Universiteitsbibliotheek (Singel 425) De omgang met water is tegenwoordig een van de centrale maatschappelijke opgaven, of het nu gaat om zeespiegelstijging, grondwaterdaling of drinkwatertekorten. Een overschot of tekort zorgt voor problemen. Denk bijvoorbeeld aan de recente watersnood … [Lees meer...] over22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
De auteur leeft: Hannes Meinkema!
In november 2022 overleed schrijver, dichter en literatuurwetenschapper Hannes Meinkema, waarna haar feministische cultroman En dan is er koffie (1976) snel herdrukt werd. Ze schreef echter heel veel meer: romans, essays, poëzie, thrillers, en met Ethel Portnoy richtte ze in 1978 het tijdschrift Chrysallis op, waar vrouwelijke auteurs voorrang genoten. Tijdens De auteur leeft: … [Lees meer...] overDe auteur leeft: Hannes Meinkema!
Een Nieuw Kluchtig Raadsel-Boekje
Het aantal overgeleverde Nederlandse raadselboeken uit de vroegmoderne tijd is niet heel groot. Het oudst bekende is het anonieme Een niev Clucht Boecxken uit het midden van de 16e eeuw, dat allerlei soorten raadsels van diverse herkomst bevat, vooral bedoeld voor vermaak (een bespreking hiervan volgt binnenkort). In de 17e eeuw vinden raadsels vooral toepassing in belerende … [Lees meer...] overEen Nieuw Kluchtig Raadsel-Boekje
Onderzoek naar het spanningsveld tussen vrijgevochten literatuur en censuur
Onderzoek naar het spanningsveld tussen vrijgevochten literatuur en censuur. Receptie van Nederlandstalige literatuur in Oost-Centraal-Europa tussen 1945 en 1990 In 2019 verscheen bij Bloomsbury in de serie Literatures as World Literature het boek Dutch and Flemish Literature as World Literature onder redactie van de bekende literatuurwetenschapper Theo d’Haen. Het is een … [Lees meer...] overOnderzoek naar het spanningsveld tussen vrijgevochten literatuur en censuur
Waarom ik dacht dat ChatGPT schrijvers overbodig maakt (en waarom dat niet zo is)
In 2021 deed ik een experiment met AI. Met behulp van een ChatGPT-tool probeerde ik mezelf als schrijver overbodig te maken. Dat bleek verrassend goed te lukken. Dacht ik. Een paar jaar verder, denk ik niet dat ChatGPT me overbodig maakt – of andere schrijvers tot de WW veroordeelt. Hoe ik op het idee voor dit AI-experiment kwam Ik heb jarenlang voor IT-bedrijven gewerkt … [Lees meer...] overWaarom ik dacht dat ChatGPT schrijvers overbodig maakt (en waarom dat niet zo is)
Genomineerden Herman de Coninckprijs 2024
De nominaties voor de Herman de Coninckprijs worden, naar goede gewoonte, bekendgemaakt op 21 februari, de verjaardag van Herman de Coninck. Hij zou vandaag 80 jaar geworden zijn. In 2024 heeft de Herman de Coninckprijs betrekking op de dichtbundels die tussen 1 januari 2023 en 31 december 2023 zijn verschenen. In totaal werden door de uitgevers 111 bundels ingestuurd, … [Lees meer...] overGenomineerden Herman de Coninckprijs 2024
Wereld in het klein
De zee en het atelier (2) Hier in het Noorden naderen we het einde van de vijfde regenmaand. Veel wandelpaden op de eilanden zijn inmiddels nauwelijks of niet meer begaanbaar. Alles lijkt nu verzadigd, verzakt en verzopen. In de marge van het college merkte een van de studenten op dat als eilanden "werelden in het klein" zijn (Sietze Norder, De wereld in het klein), we … [Lees meer...] overWereld in het klein
Een voetreis naar Rome in de klas
Op 31 maart 1936 vertrok Bertus Aafjes (1914-1993), die toen 21 jaar oud was, met de fiets uit zijn geboortestad Amsterdam op pelgrimstocht naar Rome. Onderweg moest hij zijn fiets achterlaten en te voet verder gaan. Op 12 mei 1936 kwam hij in Rome aan. Tien jaar later verscheen het lange gedicht Een voetreis naar Rome, dat meteen een bestseller werd. Aafjes had zijn … [Lees meer...] overEen voetreis naar Rome in de klas
Nieuwe ontdekking over “de kwade uitstap van het vuile ding”
Betje Bekker en haar zeventiende verjaardag Het gonsde in Vlissingen eind juli 1755 over wat Elisabeth Bekker uitgespookt had. Zonder dat haar vader ervanaf wist, was ze er vandoor gegaan met een jonge militair. Ja, vertelden de mensen elkaar, ze is vertrokken met Matthijs Gargon, die jongen uit de domineesfamilie in Kats, een neef van onze vroegere dominee. En waar zijn … [Lees meer...] overNieuwe ontdekking over “de kwade uitstap van het vuile ding”
Een dagboekblad van Constantijn Huygens jr.
Het dagboek kreeg, net als de autobiografie, zijn moderne vorm pas rond 1800. Zoals Jean-Jacques Rousseau in 1782 met zijn Confessions het model voor de autobiografie aanleverde, zo deed Johann Kaspar Lavater dat in 1772 met zijn Geheimes Tagebuch voor het persoonlijke dagboek. Dat een geheim dagboek in druk verscheen, lijkt een paradox, maar Lavater had zijn eigen dagboek … [Lees meer...] overEen dagboekblad van Constantijn Huygens jr.
Wat als Greta Monach Amerikaans was geweest?
Over keuzes, toeval, en de reproduceerbaarheid van digitale poëzie Greta Monach (pseudoniem van Greta Vermeulen, 1928-2018) was een Nederlandse dichteres die bekend is geworden door haar klankgedichten. In haar Compoëzie (1973) beschrijft Monach een verzameling automatische gedichten die zij Automaterga noemt (het enkelvoud Automatergon is een samenstelling van de Griekse … [Lees meer...] overWat als Greta Monach Amerikaans was geweest?
19 april 2024: Tiele-dag ‘Boek, bid en bewonder’
Op deze Tiele-dag maken we een reis van laatmiddeleeuwse, Middelnederlandse en Latijnse psalters tot negentiende-eeuwse Nederlandse geschiedschrijving voor een Japans publiek. Op deze reis ontmoeten we niet alleen de boeken zelf, maar ook de uitgevers, vertalers, lezers en gebruikers. En zoals het bij reizen gaat, speelt de taal (Nederlands, Latijn, Japans) een cruciale rol. … [Lees meer...] over19 april 2024: Tiele-dag ‘Boek, bid en bewonder’
Dezelfde maan
Filologie op zondag Dezelfde maan is het eerste prozaboek van de dichter Dorien Dijkhuis. In twaalf hoofdstukken, opgebouwd uit zeer korte en iets langere fragmenten, probeert een vrouw haar diepste verlangens tot uitdrukking te brengen - haar verlangen naar een kind dat er niet kwam, naar het licht, naar een geliefde die door de diepste duisternis verzwolgen werd, naar … [Lees meer...] overDezelfde maan
Het eerste kwart: Hafid Bouazza, Paravion (2003)
Het is een vreemde ervaring als je een boek anders leest dan de meeste andere mensen kennelijk doen. En al helemaal als de schrijver van het boek weinig tekenen heeft gegeven dat jouw interpretatie door hem bedoeld is. Maar ik kan er niet omheen dat ik Paravion van Hafid Bouazza minstens deels een humoristisch boek vind. Het verscheen in 2003, een jaar dat het debat … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Hafid Bouazza, Paravion (2003)
In memoriam: Jacobus Q. Smink
Frysk skriuwer en literêr oersetter Jacobus Q. Smink is 27 jannewaris op 69-jierrige leeftiid ferstoarn. Yn 2013 krige er de Gysbert Japicxpriis útrikt foar syn dichtbondel Sondelfal (2009). Jacobus Quiryn Smink groeie op as boeresoan yn Sondel. Op de basisskoalle en ek op it middelber ûnderwiis krige hy Fryske les. Hy folge de stúdzje Nederlânsk oan de learare-oplieding yn … [Lees meer...] overIn memoriam: Jacobus Q. Smink
Call for papers: Buffels, tijgers en witte mieren. Multatuli en het dierenrijk
Symposium donderdag 13 juni 2024, Vrije Universiteit(Organisatie Jacqueline Bel, Jaap Grave en Nicky Lagerweij) Het werk van Multatuli wordt doorgaans vooral bestudeerd op de aspecten van koloniale problematiek, gelijke behandeling, mensenrechten of vrouwenemancipatie. Een aspect dat tot nu onderbelicht is gebleven, is de rol en representatie van het dier in het werk van … [Lees meer...] overCall for papers: Buffels, tijgers en witte mieren. Multatuli en het dierenrijk
Jaap Goedegebuure over Hendrik Marsman
De Utrechtse historicus Maarten van Rossem vertelt op de Utrechtse tv regelmatig over de Utrechtse geschiedenis. Zo ook, af en toe, over schrijvers uit de provincie. Deze keer over Hendrik Marsman, samen met de Marsman-lenner Jaap Goedegebuure. Hier te zien. … [Lees meer...] overJaap Goedegebuure over Hendrik Marsman
Oproep aanvragen Onderwijsfonds MdNL
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, gevestigd te Leiden, werd in 1766 opgericht als een vereniging van letterkundigen, taalkundigen en historici. Zij heeft als doelstelling de beoefening van de betreffende disciplines in hun onderlinge samenhang te bevorderen. Het bestuur stelt jaarlijks een bedrag van 6.000 euro ter beschikking voor inhoudelijk en/of didactisch … [Lees meer...] overOproep aanvragen Onderwijsfonds MdNL
22 februari 2024: Book presentation ‘Repertoires of Slavery’
Repertoires of Slavery: Dutch Theater Between Abolitionism and Colonial Subjection (Amsterdam University Press, 2023) By. dr. Sarah J. Adams (Ghent University / Utrecht University) Thursday, 22 February 2024, 4PM Meeting Room ‘Avalon’, Blandijnberg 2 (3rd floor), Ghent Join GEMS (Group for Early Modern Studies, UGent) on the 22th of February for a Book … [Lees meer...] over22 februari 2024: Book presentation ‘Repertoires of Slavery’
Een tekst voor een relatief vergeten gemeenschap
Ik ben niet bepaald een bibliofiel, maar deze wilde ik wel hebben: Arnon Grunbergs tekst 'Over de verheerlijking van de pedofiel'. in Amsterdam uitgegeven in een op;age van slechts honderd exemplaren, gesigneerd door de auteur, en met een kaft van Thais handgeschept papier. En dit alles in het Jiddisch. De tekst is namelijk alleen in het Jiddisch te verkrijgen – de … [Lees meer...] overEen tekst voor een relatief vergeten gemeenschap
Verschijnt binnenkort: Alles außer flach
Essays über aktuelle Literatur aus den Niederlanden und Flandern 27 Buchporträts, geschrieben von 29 Hochschulniederlandist*innen aus Deutschland, Österreich und der Schweiz. Im März 2024 präsentieren die Niederlande und Flandern ihre Literatur auf der Leipziger Buchmesse. Der Gastlandauftritt ist für den Niederlandistenverband Anlass, eine Bilanz zu ziehen. In diesem … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: Alles außer flach
Dikwijls straft het Noodlot mensen door ze in leven te laten.
De zee en het atelier (2.1) Komend semester werk ik met negen tweedejaars-studenten Nederlands in Groningen aan de tweede editie van het onderzoeksatelier over de literaire verbeelding van de Wadden. Vandaag maakten we een begin, een terreinverkenning van een geografisch gebied dat ook een gevoelslandschap is, waarop mensen hun verlangens en angsten projecteren. Dit … [Lees meer...] overDikwijls straft het Noodlot mensen door ze in leven te laten.
Leefde Theo Thijssen nog maar
Wat zou Theo Thijssen (1879-1943) ervan gevonden hebben? Niet veel soeps, vermoed ik. Niet van het onderwijs, niet van de voorgestelde vernieuwingen in het onderwijs, in ieder geval. Volgens de ondertitel van Peter-Paul de Baars biografie was Thijssen 'schrijver, schoolmeester, socialist'. Maar het schrijverschap en het socialisme stonden allebei bij hem uitdrukkelijk in … [Lees meer...] overLeefde Theo Thijssen nog maar
De en-toen-factor van De bolle Gogh
Hans en Chrétien praten over zin en functie van literaire motto’s, het uitzwaaien van Tommy Wieringa en de nasleep van hun vernietigende bespreking van Daan Heerma van Voss in de vorige podcast. Verder leggen ze de roman ‘De zomer van de onwaarheden’ (Nelleke Zandwijk) en de biografische pil ‘De bolle Gogh’ (Jaap Cohen) onder de loep. Compacte aflevering! … [Lees meer...] overDe en-toen-factor van De bolle Gogh
