Je had een prunus in mijn tuin geplantwaarmee je mijn verjaardag vieren wilde.Een tere boom, pril in het oud verbandvan bloeien, sterven, huilen, tierelieren. Hij heeft het niet gered – geen zin in grondom te bestaan – maar gaf mij reden omniet steeds te denken aan de vreemde wonddie woorden vloeien liet, de korst die glom. Hoe bloeit hij nu, hoe lang ook al verdord.Met … [Lees meer...] overDe prunus
letterkunde
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (10 en slot)
Alle Jan Klaassen-schrijvers?... Zijn ze allemaal stuk voor stuk zonder uitzondering massaal toegedekt en toegedekend ingepakt en ingestopt, gesmoord en vermoord door de pedagogerie? Neen! Er is er één die dapper weerstand biedt aan de verleutering, verkleutering en verpietepeutering van de oerfiguur. Eén die de klassieke pop uit het stof haalt, met … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (10 en slot)
Hollands Maandblad: onthullend essay Piet Paaltjens
Deze maand zal een speciale editie van Hollands Maandblad verschijnen. In het eerste nummer van 2024 wordt – naar analogie van het naoorlogse Triëst – de Vrijstaat Hollands Maandblad uitgeroepen: een vrije zone voor (literaire) buitensporigheid, dat wordt bekrachtigd door een frische stroom gedichten in het teken van de Week van de Poëzie. Bovendien zal een baanbrekend … [Lees meer...] overHollands Maandblad: onthullend essay Piet Paaltjens
Wonderlijke verbindingen
Op het eiland waar ik rust en ruimte zoek, leg ik de laatste hand aan mijn beloofde boek en lees ik soms iets om de zinnen te verzetten. Zo stak ik voor vertrek nog gauw een late roman van Willem Brakman in mijn reistas: De gelukzaligen (1997). Dat bleef vanmiddag niet onopgemerkt aan de stamtafel van hotel Van der Werff. Lezend in de gelagkamer, schuilend voor de eindeloze … [Lees meer...] overWonderlijke verbindingen
13 januari 2024: Kees ’t Hart in Poëziecentrum Nederland
Zaterdag 13 januari 2024 is Kees ’t Hart te gast in het Poëziecentrum Nederland. In Nijmegen, waar Kees ’t Hart naar eigen zeggen ‘het begin van mijn denkende leven’ begon. Een paar weken geleden verscheen Het vogelkerkhof, zijn derde bundel, intussen op de sites van Neerlandistiek en Tzum enthousiast besproken. Die nieuwe bundel en de twee voorgaande bundels vormen een … [Lees meer...] over13 januari 2024: Kees ’t Hart in Poëziecentrum Nederland
Kasteelheer
Je kon je als kasteel een dichter wensendie zich in jou verloor en met zijn stemje zalen lispelen liet, zoals zij hem,en nooit uit spoken ging onder de mensen. Zo wás je heer. Maar nee, hij leefde nietzolang de winterstorm niet in hem luwde,de lentewind zijn trage bloed opstuwdeen hij de teugels huiverend vieren liet. Je klem van klamme muren, enge torens,die werd hem in … [Lees meer...] overKasteelheer
Het eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
Als dit jaar voorbij is, zijn ook de eerste vijfentwintig jaren van deze eeuw voorbij. Tijd voor een overzicht! Wat is de 21e eeuw eigenlijk voor een eeuw aan het worden? Over het algemeen gesproken niet veel soeps, daar kunnen we het wel over eens zijn. En het belabberdste moet vermoedelijk nog komen. Maar dan nu: de Nederlandse romankunst! Het komende jaar wil ik daarvan … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
De radeloze helden van Maaike Meijer
Een van de interessantste boeken op het gebied van de neerlandistiek die ik het afgelopen jaar las, is Maaike Meijers Radeloze helden. Verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. In het verleden verdiepte Maaike Meijer zich vooral in de verbeelding van vrouwen. In dit boek buigt zij zich over manier waarop mannen verbeeld worden. Ze herleest werk van Wolkers, … [Lees meer...] overDe radeloze helden van Maaike Meijer
Literatuur en standaardtaal
In Nijmegen houden we mekaar lekker bezig. Maar de discussie die ik hier met mijn goede collega Jos Joosten voer – in zijn stukje van gisteren haalt hij ook nog onze voormalige collega Anja de Feijter bij – lijkt me de moeite waard om in het openbaar gevoerd te worden, bijvoorbeeld omdat hij aan het licht brengt hoe verschillend er door taal- en letterkundigen inmiddels over … [Lees meer...] overLiteratuur en standaardtaal
Alles over het Wilhelmus
Vorm en inhoud
Over Lale Güls poëtica (of niet) Het meest opmerkelijke aan de discussie over het taalgebruik van Lale Gül in haar roman Ik ga leven is dat iedereen het eigenlijk over het cruciale van de zaak helemaal eens is: Gül schrijft geen standaard Nederlands. Al dan niet bewust, want daarover lopen de standpunten dan weer wél uiteen. Gül heeft volgens de ene partij welbewust … [Lees meer...] overVorm en inhoud
Verschenen: Time and Temporality in the Early Modern Low Countries
Het nieuwe nummer van het Engelstalige multidisciplinaire Open Access tijdschrift Early Modern Low Countries (EMLC) gaat over tijd en tijdelijkheid in de vroegmoderne Lage Landen. Deze aflevering staat onder redactie van Gerrit Verhoeven, Marije Osnabrugge en Brecht Deseure. U vindt in dit nummer vijf essays over het thema, geschreven door Femke Gordijn, Anne-Rieke van Schaik, … [Lees meer...] overVerschenen: Time and Temporality in the Early Modern Low Countries
Aanmeldingsronde Wolkerstuin-residenties 2024
Wij ontvangen gastschrijvers tijdens het tuinseizoen van april tot oktober. De deadline voor het insturen van je cv + werkplan om in aanmerking te komen voor een residentie is 15 februari 2024. Wie komt in aanmerking? Auteurs van romans, poëzie, toneelteksten, scenario’s, vertaalde literatuur, kinderboeken en non-fictie, met in ieder geval één boekpublicatie (in het … [Lees meer...] overAanmeldingsronde Wolkerstuin-residenties 2024
Emile Verhaeren: Gekkenlied 7
Het zevende en laatste Chanson de fou in Emile Verhaerens bundel Les Campagnes hallucinées beschrijft hoe door de plattelandsvlucht zelfs de dorpskerk tot een ruïne vervalt, en hoe op het kerkhof de ratten alles verslinden, tot de maden toe. De houtsnede van het desolate landschap is van de hand van Britse kunstenaar Frank Brangwyn (1867-1956). Die was in Brugge geboren en … [Lees meer...] overEmile Verhaeren: Gekkenlied 7
Het beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
Helge Bonset schrijft iedere maand over Nederlandstalige boeken die je zou moeten (her)lezen. Op een middag in October van het jaar 1917 hield een rijtuig stil voor een huis in een van de buitenste lanen van het dorp. De koetsier klom van de bok en maakte het portier open. Er stapte een mevrouw uit het rijtuig en een meisje van een jaar of tien.Een gulden vijftig, zei de … [Lees meer...] overHet beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
De Nederlandse literatuur als traumaliteratuur
Sommige dingen kun je buiten Nederland kennelijk makkelijker zeggen dan binnen. Dat de hedendaagse Nederlandse literatuur een interessante casus vormt bijvoorbeeld, een intrigerende spiegel van wat migratie met de samenleving doet. In zijn bundel essays on Contemporary Dutch Literature wijst de Italiaanse neerlandicus Marco Prandoni erop dat het beeld dat we ooit van Nederland … [Lees meer...] overDe Nederlandse literatuur als traumaliteratuur
De Toekomst van de Roman
Heeft de roman zijn langste tijd gehad? Is de literatuur ten dode opgeschreven? We horen het telkens weer: fictie heeft het al jaren zwaar te verduren. Tegenvallende verkoopcijfers, de jeugd leest amper. Ook klinkt er kritiek binnen het veld, er zou veel te veel pulp worden uitgegeven. Tegelijkertijd verandert de literatuur: talenten staan op, nieuwe vormen en genres … [Lees meer...] overDe Toekomst van de Roman
Verschenen: Jan van Gijsen (1668-1722), een journalistieke broodpoëet in de Jordaan
Eind zeventiende eeuw verruilde Jan van Gijsen (1668-1722) zijn geboortestad Haarlem voor de Amsterdamse Jordaan en enige jaren later zijn beroep van wever voor dat van schrijver. Voortaan zou hij zijn brood verdienen met de pen. Hij begon met verzen over de actualiteit voor de Antwerpse courant, maar zijn journalistieke ambities kregen pas echt de ruimte in zijn eigen … [Lees meer...] overVerschenen: Jan van Gijsen (1668-1722), een journalistieke broodpoëet in de Jordaan
De auteur leeft: Renate Dorrestein
Renate Dorrestein (1954-2018) was een prominente Nederlandse schrijver, journalist en feminist. Op haar debuut Buitenstaanders (1983) volgde een lange reeks stuk voor stuk veelgelezen romans, verhalen en essays. Dorrestein schreef over rafelrandjes en taboes, over de strakke maatschappelijke normen waar vooral vrouwen aan moeten voldoen. Tijdens De auteur leeft: Renate … [Lees meer...] overDe auteur leeft: Renate Dorrestein
100 jaar Gerard Reve
Precies 100 jaar nadat schrijver Gerard Reve werd geboren (14 december 1923) draagt acteur Hugo Koolschijn Reves spraakmakende pleidooi uit het Ezelsproces voor waarin hij pleitte voor volledige vrijheid van de kunst. Een artistiek en juridisch hoogtepunt uit de Nederlandse geschiedenis. Hoe luisteren we 55 jaar later naar de woorden van Reve? Voorafgaand aan de voordracht … [Lees meer...] over100 jaar Gerard Reve
‘Bi Pieterse’
De Reinaert in vrije en berijmde vertaling in Afrikaans Van den Vos Reynaerde, het middeleeuwse dierenepos dat omstreeks de jaren zeventig van de dertiende eeuw is geschreven door “Willem die Madoc(ke) maecte” (zie het acrostichon “BIWILLEME”, volgens het Dyckse handschrift, ca. 1375), heeft een jarenlange tekstgeschiedenis in het Afrikaans. In deze beschouwing verwijs ik … [Lees meer...] over‘Bi Pieterse’
Zogkoorts NIET uitgegeven door Van der Heijden
Mededeling De Tandeloze Tijd A.F.Th. van der Heijden geeft zijn nieuwe roman Zogkoorts niet uit in eigen beheer! Dat ‘in eigen beheer’ is helaas verkeerd in de publiciteit gekomen. Wat is er aan de hand? In 2016 werd Stichting De tandeloze tijd in het leven geroepen voor de uitgave van “Door de spiegel van A.F.Th. van der Heijden”, een literaire wandeling door … [Lees meer...] overZogkoorts NIET uitgegeven door Van der Heijden
Literatuur als professie
Het boek verscheen eind vorig jaar, en ik begreep van een aantal letterkundige collega's dat het opzien had gebaard, dus ergens in het voorjaar had ik het gekocht. Maar omdat ik het vervolgens in de zomer op mijn vakantieadres had laten liggen, kom ik er nu pas aan toe: Professing Criticism, waarin de New Yorkse Shakespeare-deskundige John Guillory het lastig parket analyseert … [Lees meer...] overLiteratuur als professie
Stank om mee te nemen
In hoofdstuk acht komen Jozien en Yentl terug bij het Literatuurmuseum om met Jennie Barbier hoofdstuk 8 te bespreken én om het konijn van Gerard Reve te bekijken en aan te raken. Ze bespreken de grande entree van Bep Spanjaard (love Bep) en de betekenis van een knuffelkonijn en diens aanwezigheid in een museum. Want wat doet dat konijn in de vitrine als de auteur dood … [Lees meer...] overStank om mee te nemen
Leeswijzers bij Lieke Marsman
Onlangs nam Marjolein van Herten afscheid van het Meesterschapsteam Nederlands. Andere leden van het MT Nederlands boden haar ter gelegenheid daarvan een bundel overwegingen aan bij het gedicht Vergezichten en gezichten van Lieke Marsman. Vandaag publiceerden wij deze beschouwingen, die samen een ‘leeswijzer’ willen zijn bij dit gedicht. Het gaat om deze stukken: … [Lees meer...] overLeeswijzers bij Lieke Marsman
