Op 4 april 2016 overleed VPRO-icoon Wim Brands. Hij was bij het grote publiek bekend als presentator van het programma VPRO Boeken en daarnaast dichter, met zes poëziebundels op zijn naam. De volledig uit archief opgebouwde documentaire 'Strijdmakker' van regisseur David Kleiwegt over het leven en werk van Wim Brands, is een eerbetoon aan deze televisiepersoonlijkheid. Een … [Lees meer...] over20 februari 2025: Strijdmakker: een ode aan Wim Brands
letterkunde
De geschiedenis van de wrede Jan
Lidi Luursema is auteur, bekend van Klokslag twaalf en andere verhalen (1989), De toverdrank (1990) en Kooplui veroveren de wereld (1966), zegt de website van De Slegte, en dan moet het wel waar zijn. Enig doorklikken leert mij dat zij van die boeken de vertaler is: De toverdrank is geschreven door Michael Ende, Klokslag … [Lees meer...] overDe geschiedenis van de wrede Jan
Een Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
De dichter Fritz Vanderpyl (Den Haag, 1876 - Lagnes, 1965) of de zoektocht naar een vergeten Nederlandse schrijver in de Provence en elders Waarde collega’s, beste vrienden, Ik ben blij vandaag hier het woord te mogen voeren over een vergeten Nederlandse schrijver. Alles is in Brussel, mijn huidige woonplaats, aan het begin van de pandemie begonnen. Ik genoot toen van … [Lees meer...] overEen Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
Wat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
De nieuwe verhalenbundel van Manon Uphoff In een van de verhalen in Manon Uphoffs nieuwe verhalenbundel Laat me binnen ziet een personage een kindertekening. Ze besluit dat zij en haar broer "veel beter konden tekenen, omdat zij wisten dat wolken niet blauw waren en dat bomen wortels hadden, geen rechte stokken waren die je zomaar in de grond duwde." Dat lijkt me een … [Lees meer...] overWat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
Op de een of andere manier
Op de een of ander manier had hij geen honger en voelde hij zich niet moe meer. Toen ik deze zin las, op pagina 201 van Marcel Mörings roman Mordechai (Prometheus, Amsterdam 2025), was de boot aan. Wat vooraf ging De eerste zin van deze 506 bladzijden dikke roman had me meteen het verhaal in gesleurd: Toen Mordechai Gompertz zijn interviewer buiten … [Lees meer...] overOp de een of andere manier
Syktocht nei de echte ‘wylde boerinne’
It is presys hûndert jier lyn dat skriuwer Teatse Eeltsje Holtrop út Drylts (1865-1925) de novellewedstriid fan literêr tydskrift De Gids wûn mei de Nederlânske oersetting fan syn novelle De wylde boerinne. Yn de podcast ûndersykje ik dit wier barde boeredrama. Wat fertelle histoaryske boarnen ús oer de haadpersoanen fan dit literêre peareltsje? Wa wie de echte wylde … [Lees meer...] overSyktocht nei de echte ‘wylde boerinne’
Een nagekomen brief van Belcampo
Na verschijnen van de biografie Groots en onbekommerd is de schrijver Belcampo (Herman Pieter Schönfeld Wichers, 1902-1990) opnieuw tot leven gekomen. In het boek, maar ook in gesprekken die ik na lezingen en interviews met belangstellenden voerde. Weetjes, anekdotes, ontmoetingen. Onlangs ontving ik een brief die Belcampo op 11 januari 1984 stuurde aan Sandra Faneker. Als … [Lees meer...] overEen nagekomen brief van Belcampo
Jeroen Dera benoemd tot lid Jonge Akademie
Samen met negen anderen uit allerlei disciplines is de Nijmeegse letterkundige benoemd tot lid van de Jonge Akademie van de KNAW. Uit de toelichting van de KNAW: "Wat kunnen we in tijden van ontlezing leren van jongeren die wél graag lezen? Literatuurwetenschapper Jeroen Dera analyseert de leescultuur van tieners en twintigers en onderzoekt daarbij hoe nieuwe fenomenen zoals … [Lees meer...] overJeroen Dera benoemd tot lid Jonge Akademie
Maar het is wel allemaal waar
Jacob van Maerlant als wetenschapscommunicator Er is af en toe discussie over de vraag of je oude Nederlandse teksten wel moet 'hertalen', omzetten naar modern Nederlands. Als er nu één Nederlandse schrijver is, van wie we zeker weten dat hij hertaling zou hebben toegejuicht, is het Jacob van Maerlant. Want als hij iets wilde met zijn werk, en in het bijzonder met Der … [Lees meer...] overMaar het is wel allemaal waar
Overleden: Esther Jansma (1958-2025)
Ons bereikt het bericht dat in haar woonplaats Utrecht Esther Jansma is overleden. Jansma was onder meer deskundige op het gebied van de dendrochronologie, dichter en romanschrijver. Op Neerlandistiek publiceerden we twee jaar geleden een met cijfers onderbouwd pittig stuk van Jansma over man-vrouwverhoudingen bij onder meer de winnaars en de juryleden van de P.C. Hooftprijs. … [Lees meer...] overOverleden: Esther Jansma (1958-2025)
22 januari t/m 22 februari 2025: Tentoonstelling Getekend: Jan Engelman
Onder de titel Getekend: Jan Engelman is een kleine presentatie te zien van gesigneerde opdrachtexemplaren van publicaties van Jan Engelman (1900-1972), een van de oprichters van het tijdschrift De Gemeenschap en van 1925-1930 en van 1934-1941 redactielid. De opdrachten zijn geschreven voor vrienden, familieleden, journalisten, kunstenaars en literatoren en … [Lees meer...] over22 januari t/m 22 februari 2025: Tentoonstelling Getekend: Jan Engelman
Verschenen: Het Bureau in het Zweeds
Bij de Zweedse uitgeverij Nilsson versceen de vertaling door Olov Hyllienmark van het eerste deel van Het Bureau (Byrån): Herr Beerta (Meneer Beerta). De krant Expressen is alvast enthousiast: "Årets bästa bok är 800 sidor av banala samtal" (het beste boek van het jaar bestaat uit 800 pagina's banale praatjes). Uit de beschrijving van de uitgever: Amsterdam 1957. Maarten … [Lees meer...] overVerschenen: Het Bureau in het Zweeds
Een kaleidoscopische vertelling met een organische samenhang
Mordechai van Marcel Möring is een roman uit een categorie waar ik veel van houd. Een roman waarin een eenling centraal staat, een eenling die natuurlijk geen echte eenling is en bovendien door een heel riant, goeddeels door hemzelf gevlochten sociaal netwerk wordt gekoesterd, maar nochtans een eenling, een die met zorg zijn eigen gang wil blijven gaan. Een beetje een klassiek … [Lees meer...] overEen kaleidoscopische vertelling met een organische samenhang
Prozamolens
Onder wat Jozef Deleu nu weer allemaal naar boven heeft gehaald voor zijn poëzietijdschrift Het liegend konijn zitten opvallende 11 prozagedichten van Hanz Mirck. Prozagedichten zijn intrigerende stukjes tekst, zoals al blijkt uit de naam: normaliter zet je proza tegenover gedichten. Wat is dan een prozagedicht? Zo begint een van de kortere teksten van … [Lees meer...] overProzamolens
18 februari 2025: Frans Kellendonklezing door Rebekka de Wit
De Frans Kellendonk-lezing is een literaire lezing, sinds 1993 georganiseerd door de Radboud Universiteit Nijmegen ter nagedachtenis aan Frans Kellendonk. De 31ste editie van deze lezing vindt plaats op dinsdagmiddag 18 februari in cultureel podium LUX te Nijmegen. Spreker is Rebekka de Wit, schrijver, theatermaker, columnist en essayist. De titel van haar lezing luidt: We … [Lees meer...] over18 februari 2025: Frans Kellendonklezing door Rebekka de Wit
Podcast: Leve(n) lezen met Jeroen Dera
In deze aflevering bespreken we ‘Trofee’ (2020) met letterkundige Jeroen Dera. Dit boek, van de Vlaamse schrijver Gaea Schoeters, is hier in Nederland niet eens zo bekend, maar de Duitse vertaling is immens populair. Het verhaal gaat over Hunter White die leeft op voor de jacht op groot wild. Hunter reist af naar Afrika om een neushoorn te schieten, de laatste van de big five … [Lees meer...] overPodcast: Leve(n) lezen met Jeroen Dera
3 februari 2025: Biografie op de Bühne over Bomans en Blaman
3 februari in het Torpedo Theater: Biografie op bühne met Gé Vaartjes over Godfried Bomans en Merel Leeman over Anna Blaman Op 3 februari zijn Gé Vaartjes en Merel Leeman te gast tijdens Biografie op de bühne, het maandelijkse praatprogramma van Biografieportaal in het Torpedo Theater in Amsterdam. Gé Vaartjes over Godfried Bomans Hij was bijna klaar met zijn biografie toen … [Lees meer...] over3 februari 2025: Biografie op de Bühne over Bomans en Blaman
Willem Bilderdijk, “Wintervreugd”, uit Winterbloemen (1811)
Uit een tijd die door de Nederlanders (en zeker door Bilderdijk) als bar en duister werd ervaren, komt deze bewerking van Horatius' olijke Epode nummer 13. Het Koninkrijk Holland werd op 9 juli 1810 officieel ingelijfd bij het Eerste Franse Keizerrijk en werd daarmee een departement van Frankrijk. Holland bestond niet meer. De censuur onderdrukte vaderlandse gevoelens, wat ook … [Lees meer...] overWillem Bilderdijk, “Wintervreugd”, uit Winterbloemen (1811)
Podcast: Leve(n) lezen met Ingmar Heytze
Ingmar Heytze ontdekte het werk van Frank Koenegracht in een boekhandel in Utrecht. Sindsdien probeert hij deze dichter - naar eigen zeggen - ‘zonder enig succes na te doen’. We lazen Koenegrachts verzameld werk en gingen in gesprek over wat zijn poëzie zo bijzonder maakt. Hoe weet hij de waanzin zo goed te vangen? En wat maakt dat hij dingen kan zeggen die je eigenlijk … [Lees meer...] overPodcast: Leve(n) lezen met Ingmar Heytze
Lauwe banketstaaf
Over de biograaf over de biografie over Godfried Bomans Daar komt-ie aan, hoor! De (altijd zeggen: ‘langverwachte’) biografie van Godfried Bomans door Gé Vaartjes. De boekenbijlage van de Volkskrant heeft de primeur, met maar liefst vier hele pagina’s over het boek. Of, dat wil zeggen: over het boek? Nou nee, over het boek gaat het eigenlijk helemaal niet, het gaat over … [Lees meer...] overLauwe banketstaaf
Te verschijnen: Andreas Burnier, L’heure des garçons
Mededeling Stichting Andreas Burnier In het voorjaar van 2025 verschijnt bij Les Editions du Typhon in Marseille een Franse vertaling van Het jongensuur van Andreas Burnier. De vertaler Mireille Cohendy vertaalde voor deze uitgeverij al eerder het boek van Dola de Jong, De thuiswacht onder de prachtige Franse titel Les désirs flous. Typhon is een jonge ambitieuze … [Lees meer...] overTe verschijnen: Andreas Burnier, L’heure des garçons
Nieuwe titels DBNL januari 2025
Veel poëzie deze maand. Pierre Louÿs bracht in 1894 Les Chansons de Bilitis uit, een bundel erotische prozagedichten die de sensualiteit en de sapfische liefde bezingen tussen de fictieve dichteres Bilitis en Mnasidika. Deze werden vertaald door Ernst van Altena en in 1969 uitgegeven als Zangen van Bilitis. Geheel anders is Nochtans een christen. Oude, … [Lees meer...] overNieuwe titels DBNL januari 2025
Leve ChatGPT
(Andere gedichten en Pornschlegel) Wat ChatGTP (met) Het Archief van Thomas Heerma van Voss (aan)deed, kan verbeterd worden, dacht ik zo. Ik deed nooit eerder iets met ChatGTP, maar het blijkt dus een goudmijntje! Eindelijk, zo ontdekte ik, kan ik de dichter worden, die ik nooit had kunnen dromen. Hoe had ik dat beter kunnen doen dan via hét monument van intertekstualiteit … [Lees meer...] overLeve ChatGPT
De rommeligheid die een dagelijks leven kan kenmerken
Het dagboek van Eefje Jonker. Bezorgd en van een nawoord voorzien door Robert Anker (2013) las ik al eerder, zij het in een digitale versie. En onlangs, ruim tien jaar na de eerste keer, las ik het opnieuw; tijdens die tweede lezing besloot ik toch om ook de oorspronkelijke, papieren uitgave van het boek te kopen; ik wil gewoon alles van Anker voor me in de kast hebben … [Lees meer...] overDe rommeligheid die een dagelijks leven kan kenmerken
31 januari 2025: Afscheidscollege Michiel van Kempen
Op vrijdag 31 januari 2025 om 16.30 uur vindt het afscheidscollege plaats vanprof. dr. Michiel van Kempenbijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische Letteren vanwege de Maatschappij der Nederlandse LetterkundeDe titel van de rede is: Zwarte pracht; Caraïbische cultuur in tijden van transitieDe Rector Magnificus, prof. dr. ir. Peter-Paul Verbeek, nodigt beoefenaren van de … [Lees meer...] over31 januari 2025: Afscheidscollege Michiel van Kempen
