Gesprek met Ivo Nieuwenhuis Met het boek 'Het was maar een grapje. Nederland in tien humorschandalen', schreef Nieuwenhuis een cultuurgeschiedenis van humor in ons land sinds de jaren vijftig. Van 'De familie Doorsnee' tot Johan Derksen. Van ophef over Frater Venantius in de jaren zestig tot een rel rond de arrestatie van Gregorius Nekschot. Een gesprek over spraakmakende … [Lees meer...] overVideo: Humor in Nederland – censuur en schandalen
letterkunde
Fan brol nei bestân
Masteroersetter en twafâldich Obe Postmapriis-winner Klaas Bruinsma (1931-2018) sette in hiel soad út de wei. Fan him ferskynden tal fan publikaasjes. Syn ûnbidich grutte argyf, tritich ferhúsdoazen, leit by Tresoar en as as frijwilliger ha ik besocht dat te oarderjen. Hoe yn de goedichheid begjinne jo oan sa’n kerwei? De doazen wienen net bepaald systematysk ynpakt. Yn … [Lees meer...] overFan brol nei bestân
Grimmige actualiteit in nieuwe Ballustrada
Literair periodiek Ballustrada sluit met zijn vers verschenen dubbele voorjaarsnummer aan op de actualiteit. Een flink aandeel van de opgenomen verhalen en poëzie heeft betrekking op streken en landen die wegens ingrijpende conflicten in het brandpunt van de belangstelling staan, zoals Oost-Europa en Israël en omgeving. Zo is de rubriek Taal Ver … [Lees meer...] overGrimmige actualiteit in nieuwe Ballustrada
Lidy van Marissing laureaat Poletprijs 2024
Het is mooi dat ik gisteren in het radioporgramma Kunststof eindelijk bekend mocht maken wat de jury al wat langer wist: na Peter Verhelst en Michael Tedja is de driejaarlijkse Sybren Poletprijs dit jaar toegekend aan romancier en dichter Lidy van Marissing. De Poletprijs is met 35.000 € een van de grootste literaire prijzen van het land en wordt gefinancierd uit een legaat van … [Lees meer...] overLidy van Marissing laureaat Poletprijs 2024
Ik mis Gerrit en Charles
Ik moest vanmorgen denken aan Gerrit Komrij met wie ik nog gedanst heb in een disco. Ik droomde vannacht dat ik Gerrit en Charles sprak in de Roelof Hartstraat voor restaurant Beddington en dat ik vol lof was over zijn gedichten. Gerrit antwoordde bibberig en breekbaar en Charles die te paard zat, wilde weg. In een documentaire over Komrij zag ik beelden van het grote huis … [Lees meer...] overIk mis Gerrit en Charles
Video: ‘Meer monnik dan danser’
De dagboeken van Cees Nooteboom, deel 1' door Philippe Noble Gedurende meer dan vijftig jaar, van 1970 tot 2022, heeft Cees Nooteboom een dagboek bijgehouden. Daarvan verscheen in september vorig jaar het eerste deel, dat aantekeningen bevat uit de periode 1970 tot en met 1995. Normaal gesproken had de publicatie van dagboeknotities van de enige overlevende van de grote, … [Lees meer...] overVideo: ‘Meer monnik dan danser’
Een ode aan de verborgen kunst van fanfictie
Wie heeft het recht om een verhaal te vertellen? Door de wereld van fanfictie ontdekt Sibrich Wijnia (2001) in haar afstudeerfilm de nuances tussen de auteur, de lezer en de verhalenverteller en hoe dit reflecteert op hoe wij verhalen vertellen. ‘Bedoeld om te Delen’ is een afstudeerfilm van de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. De film onderzoekt een fenomeen … [Lees meer...] overEen ode aan de verborgen kunst van fanfictie
Over Gerard Reve en stijl
Het honderdste geboortejaar van Gerard Reve zal niet onopgemerkt blijven. Verspreid over de maanden verschijnen er bijzondere boeken. De prachtige cassette met de werkversies van Op weg naar het einde (bezorgd door Wiljan van den Akker en Koen Hilberdink) hebben we al, Piet Gerbrandy schreef een boeiende beschouwing over de poëzie (Pelgrimsliederen) en het boek U heb ik lief. … [Lees meer...] overOver Gerard Reve en stijl
Video: 80 jaar Komrij!
Gebroken dandybode van ons multicultureel boomerdrama Viering van literaire koning van Nederland, exil-Portugees en multiculti-criticus met biograaf Arie Pos. … [Lees meer...] overVideo: 80 jaar Komrij!
Nacht, trottoir – als Herman Gorter
Er zijn vele Herman Gorters, en een Nacht, trottoir zo lang en breed uitwaaierend als de Mei behoort zeker tot mijn wensen, maar dat zal voor later zijn. Deze Gorter is die van de sensitieve verzen, van de Zie je, ik hou van je-gedichten, van Mijn grijze tintelreine, van Het gouden zongezwier, van De heide is maar stil en Ik wilde ik kon u iets geven. Heel prachtig … [Lees meer...] overNacht, trottoir – als Herman Gorter
Een gidsfossiel voor de oorspronkelijke voordrachttekst
Het herhaald onderwerp in Van den vos Reynaerde Het herhaalde onderwerp is een grammaticale constructie waarvan taaladviseurs meestal aanraden deze te mijden De Ans noemt dit spreektaal. De Wikipedia noemt het herhaald onderwerp typisch voor de volkstaal en bestempelt deze constructie als grammaticaal ‘substandaard’. In het literaire meesterwerk Van den vos Reynaerde uit … [Lees meer...] overEen gidsfossiel voor de oorspronkelijke voordrachttekst
De stem van de dichter
Gisteren zou de dichter Martinus Nijhoff 130 jaar oud zijn geworden. Maar een lang leven was hem niet gegeven. Zijn biograaf Bart Slijper noteert: "De dood komt voor Nijhoff midden in het leven. Natuurlijk heeft de dag dat zijn hart het begaf een datum, 26 januari 1953, een willekeurige datum, waarop zijn leven zomaar wegwaait." Lange tijd dacht ik dat de stem van de dichter … [Lees meer...] overDe stem van de dichter
Het eerste kwart: Mustafa Kör, De lammeren
Er zit een belangrijke zin verstopt in de roman De lammeren van Mustafa Kör: Zelfmoord is egoïstisch noch wanhopig, het is een definitieve vorm van zuivering en onderscheidt ons van andere soorten. Het is menselijk. Aan de zelfmoord van zijn broer, Ilyas, wijdt Umut, de hoofdpersoon, helemaal niet zoveel gedachten. Als hij thuiskomt nadat het gebeurd is, maakt hij eerst … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Mustafa Kör, De lammeren
Nel Noordzij, Het kan me niet schelen
Nel Noordzij is weer zo’n auteur, net als Aya Zikken, van wie ik de naam wel eens of zelfs meerdere keren ergens had gezien, maar altijd vanuit een ooghoek in de marge, en van wie ik nooit iets las, domweg omdat ze niet wordt genoemd in De Grote Handboeken Voor De Ernstige Literatuurgeschiedenis, of: er wel in wordt genoemd maar niet serieus wordt besproken. En je kan (ook als … [Lees meer...] overNel Noordzij, Het kan me niet schelen
Het einde van het generatieconflict
11 onder 35 is een curieus boekje: een keuze van 11 Nederlandse schrijvers die in 2024 jonger zijn dan 35 en die volgens Marja Pruis de moeite waard zijn. Overi iedere schrijver schrijft Pruis een korte inleiding en van iedere auteur is een – wat langer, maar nog steeds kort – stuk proza opgenomen (schrijvers onder de 35 zijn prozaschrijvers). Curieus zijn de getallen die … [Lees meer...] overHet einde van het generatieconflict
De postkoloniale podcast: Judith E. Bosnak en Willem van der Molen
In De postkoloniale podcast gaan Rick Honings en Coen van ’t Veer in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. In de veertiende aflevering zijn Judith E. Bosnak en Willem van der Molen te gast en staat het belang van Indonesische stemmen centraal. Nederlandstalige bronnen die een Indonesisch … [Lees meer...] overDe postkoloniale podcast: Judith E. Bosnak en Willem van der Molen
Aanwezig afwezig
Bij de dood van Rutger Kopland Oude vlier, door vleermuizen bezocht,niet meer dan taal, niet langer minder.Iets daartussen. Midden juli, de regen vraagt nu dagelijks waar hij blijft, blijvenmoet. Hetzelfde vragen de wolken,vraagt de oude god aan jongere goden. Het antwoord is hier noch daar,noch in het wit van woedende gewassen. (2012) Op 11 juli 2012 verwisselde … [Lees meer...] overAanwezig afwezig
Diet Huber: ferneamd yn Fryslân, fergetten yn Nederlân
Yn ferskate fraachpetearen hat Diet Huber witte litten dat Nederlânsk en Frysk har like leaf wienen. Har heit wie Nederlânsk, har mem wie Frysk. Se hat likefolle boeken yn it Frysk as yn it Nederlânsk skreaun, dat die se earlik om en om. Hast twangmjittich, om net ien taal foar de oare te setten. Lit ús dit foaropstelle: har Nederlânske wurk is net om ’e nocht. Yn earste … [Lees meer...] overDiet Huber: ferneamd yn Fryslân, fergetten yn Nederlân
Lotte Jensen over rampen
Mijn collega bij Nederlands in Nijmegen, Lotte Jensen, schreef een boek Rampen. Wat kunnen we leren over Nederland aan de hand van rampen en de menselijke reacties daarop? … [Lees meer...] overLotte Jensen over rampen
Plein Publiek: Frank Nellen (video)
Frank Nellen schreef een roman over Kyiv eind jaren tachtig, twee jeugdvrienden en een kernramp. Nellen, die naast schrijver ook fiscalist en econoom is, verdiept zich in de tragische ondergang van de Sovjet-Unie, die miljoenen mensen als het ware verweesd achterliet. Aan deze roman ging grondige research vooraf, maar hoe breng je de personages tot leven? En zien we ook iets … [Lees meer...] overPlein Publiek: Frank Nellen (video)
Verschijnt binnenkort: Hertaling ‘De kleine republiek’ van Lodewijk van Deyssel
De schrijver Lodewijk van Deyssel (pseudoniem voor Karel Alberdingk Thijm 1864-1952), maakt deel uit van de roemruchte literair-revolutionaire Beweging van de Tachtig, waartoe ook Willem Kloos, Herman Gorter, Frederik van Eeden en Albert Verweij behoren. Karel, de jongste zoon van de vooraanstaande katholieke geleerde Joseph Alberdingk Thijm, werd op twaalfjarige leeftijd … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: Hertaling ‘De kleine republiek’ van Lodewijk van Deyssel
Patricia De Martelaere: Het onverwachte antwoord
In de achttiende en voorlopig laatste aflevering van de Fixdit Podcast staat Het onverwachte antwoord centraal, een roman uit 2004 van de Vlaamse auteur en filosoof Patricia De Martelaere, die vijf jaar later, nog geen 52, overleed. De Martelaere schreef een hecht samenhangend oeuvre, dat vooral uit filosofische essays en uit romans bestaat. Daarin zien we grote thema’s en … [Lees meer...] overPatricia De Martelaere: Het onverwachte antwoord
De duistere woede van het verwante bloed
Deze jaren brengt uitgeverij Nijgh & Van Ditmar de bekendste boeken van F. Bordewijk opnieuw uit. Binnenkort verschijnt zijn meesterwerk Rood Paleis, waarover ik vorige maand iets vertelde in het radioprogramma De Taalstaat. In 2017 was het de beurt aan Karakter uit 1938. Deze eerste collegeweek van de laatste onderwijsperiode staat enigszins in het teken van deze … [Lees meer...] overDe duistere woede van het verwante bloed
25 april 2024: Skriuwerskafee
Alle lêste tongersdeis fan de moanne) kinne skriuwers en dichters inoar moetsje by it Skriuwerskafee, yn Kafee De Gouden Leeuw by Tresoar. Tusken 19.00 en 21.30 uur is der tiid om by te praten, wurk te dielen en literêre plannen te meitsjen. Nim ‘pinnefruchten’ en ideeën mei foar in ynspirearjende jûn. It Skriuwerskafee wurdt organisearre troch Sigrid Kingma, Gabrielle Terpstra … [Lees meer...] over25 april 2024: Skriuwerskafee
Een avondje AVRO
Karel van het Reve herbeschouwen? Vele jaren geleden nam ik een studente een mondeling tentamen af over de jaren zestig en zeventig. Pratend over hip en happenend Nederland merkte ze wat beschroomd op: ‘Wij waren een beetje een uitzondering. Mijn vader was een saaie accountant op een stom kantoor in Breda’. Ik was even stil en kon haar toen geruststellen: Nederland zat in … [Lees meer...] overEen avondje AVRO
