De literaire smartlappenexpert uit de 19e eeuw was Jacob Jan Cremer, een ware voordrachtskunstenaar, die zijn tranentrekkende verhalen vol koude, winterse dagen, inzette voor goede doelen, sociale rechtvaardigheid en kinderrechten. Besproken werken:Een winternacht (1854)Arme Samuel (1860)Op den zolder (1861)Fabriekskinderen (1863) Bronnen / verder lezen:Willem van … [Lees meer...] overDe smartlappen van J.J. Cremer
literatuurgeschiedenis
Sara Burgerhart: coming of age in de achttiende eeuw
Na een lange aanloop zijn we er! In 2022 kregen prof. dr Yra van Dijk (modern letterkundige en lid van Fixdit), vakdidacticus en docent Nederlands Marie-José Klaver en ik een subsidie van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde toegekend om een lessenreeks en animatie over De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782) te maken. Er waren al enkele … [Lees meer...] overSara Burgerhart: coming of age in de achttiende eeuw
Bestsellers van de 19e eeuw (1848-1900)
In deze video bespreekt Jörgen de literaire bestsellers in Nederland uit de tweede helft van de 19e eeuw. Verwacht bekende én onbekende auteursnamen als Meijboom, Van Oosterzee, Broes, Van Lennep, Mulder, Kaiser, Multatuli, Bosboom-Toussaint, Van Calcar, Cremer, Hildebrand, De Génestet, Van de Linde, Van Beers, Ten Kate, Van Zeggelen, Tollens, Van Logchum, De Jong van … [Lees meer...] overBestsellers van de 19e eeuw (1848-1900)
Bestsellers van de 19e eeuw (1800-1848)
In deze video bespreekt Jörgen de literaire bestsellers in Nederland uit de eerste helft van de 19e eeuw. Verwacht bekende én onbekende auteursnamen als Wolff & Deken, Feith, Kist, Helmers, Loosjes, Tollens, Da Costa, Van Oosterwijk Bruijn, Van der Palm, Egeling, Van Lennep, Van Heyningen Bosch, Anslijn, Ter Haart, Van Zeggelen, Beets, Hasebroek, Toussaint & Van … [Lees meer...] overBestsellers van de 19e eeuw (1800-1848)
‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
Elf schrijvers hebben zich verenigd in een collectief onder de naam FixDit. Zo'n naam roept vragen op: wat is dit dat gefikst moet worden? En wie moet het fiksen? Er worden zeer uiteenlopende antwoorden op die vragen gegeven in het boekje Optimistische woede dat het collectief deze week uitbracht. Dat was waarschijnlijk ook de opzet van dit boekje: de schrijvers manifesteren … [Lees meer...] over‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
Het is tijd voor een regionale literatuurgeschiedenis
Toen ik in het jaar 1970 intrad in de neerlandistiek, had de literatuurgeschiedenis een slechte naam. Onwetenschappelijk, heette ze, een onsamenhangende stoet van witte olifanten. Voor de middeleeuwse letterkunde kwam daar nog bij dat zelfs de meest elementaire gegevens met betrekking tot context en datering vaak ontbraken. Met instemming lazen we W.P. Gerritsens briljante, … [Lees meer...] overHet is tijd voor een regionale literatuurgeschiedenis
Literatuurgeschiedenis zestiende en zeventiende eeuw
Uitlegvideo over de literatuurgeschiedenis van de zestiende en zeventiende eeuw (Renaissance en Gouden Eeuw). … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis zestiende en zeventiende eeuw
Verschenen: A Holland nyelvű irodalom története
A 93. Ünnepi Könyvhét keretében jelenik meg a holland irodalom történetét feldolgozó mű, mely az ELTÉ-n, a Károli Gáspár Református Egyetemen és a Debreceni Egyetemen működő holland tanszékek közös munkája. A köteten hét évig dolgoztak a tanszékek munkatársai, a fő szövegeket a négy szerkesztő, Gera Judit, az ELTE Néderlandisztikai Tanszékének professor … [Lees meer...] overVerschenen: A Holland nyelvű irodalom története
Nederlandse literatuur in (post)koloniaal perspectief door Yra van Dijk
De Nederlandstalige letteren zijn lang niet zo klein als ze er op de landkaart misschien uitzien. In deze lezing verkennen we de invloed van Indische, Caribische en Zuid-Afrikaanse teksten op de literatuurgeschiedenis van de Lage Landen. Welke gemeenschappelijke kenmerken hebben zulke koloniale en postkoloniale verhalen? En hoe kunnen we ze betekenis geven in het licht van een … [Lees meer...] overNederlandse literatuur in (post)koloniaal perspectief door Yra van Dijk
Kevin Absillis over de Nederlandstalige literatuur van vandaag
Dit college spitst zich toe op de Nederlandstalige literatuur van vandaag en de context waarin die tot stand komt. Kwesties die onder meer aan bod zullen komen zijn: Wat houdt Nederlandstalige schrijvers vandaag zoal bezig, welke thema’s behandelen ze en met welke literaire technieken doen ze dit? Is er een verschil tussen Nederlandse en Vlaamse literatuur? Welke aanstormende … [Lees meer...] overKevin Absillis over de Nederlandstalige literatuur van vandaag
‘La Dispute de Mastrecht’, een godsdienstig twistgesprek uit 1662
In 1662, veertien jaar na het beëindigen van de Tachtigjarige Oorlog, verscheen in Maastricht het boekwerkje ‘La dispute de Mastrecht’. Het is een twistgesprek in de vorm van een briefwisseling tussen de franciscaan Bartolomeus d’Astroy en Johan van Hamerstede, de dominee van de protestante gemeenschap in Maastricht. De auteur van het in Luik gedrukte boekje wordt ‘un … [Lees meer...] over‘La Dispute de Mastrecht’, een godsdienstig twistgesprek uit 1662
Nationalisme in de 19e eeuw
Nationalisme is een vorm van verbeelding en daarom werd in de 19e eeuw de literatuur ingezet om het nationale gevoel over te brengen. Hierbij ging het verzet tegen de Franse overheersing gepaard met een verhoogde interesse in de vaderlandse geschiedenis. Besproken werken: J.F. Helmers, De Hollandsche natie … [Lees meer...] overNationalisme in de 19e eeuw
Literatuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
Literatuurgeschiedenis nu! Vijftien jaar gelden verschenen de eerste delen van de grote, door de Taalunie geïnstigeerde Geschiedenis van de Nederlandse literatuur. Hoe kijken neerlandici heden ten dage naar dit project? Veerle Fraeters ging in gesprek met Bram Caers over de Middeleeuwen. Meer weten over dit project? Bekijk de website van de Maatschappij der Nederlandse … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
De historische roman in de 19e eeuw
In de eerste helft van de negentiende eeuw is er sprake van historiezucht en is er een toename van verhalen over het vaderlandse verleden. Mede onder invloed van de populaire boeken van Walter Scott verovert de historische roman zijn plek in de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Besproken historische romans: Adriaan Loosjes, Het leven van Maurits Lijnslager (1808) … [Lees meer...] overDe historische roman in de 19e eeuw
De top-10 van de negentiende eeuw bevat vooral onbekende boeken
Hoe zou L het boek gevonden hebben dat Marita Mathijsen over hem geschreven heeft? Hij (of zij) is voor haar een typische, gemiddelde lezer uit de negentiende eeuw, iemand zoals jij en ik, die de literatuur probeert bij te houden. Zo iemand leest per definitie boeken die middle of the road zijn: de beststellers, niet de experimenten. Door deze gemiddelde lezer centraal te … [Lees meer...] overDe top-10 van de negentiende eeuw bevat vooral onbekende boeken
De meest virtuele tekst van Nederland
Over Willem die Madoc maakte van Nico Dros De Madoc van ene Willem, de schrijver van Reinaert de Vos. Het is de 'meest virtuele tekst uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis', biedt voer voor vele theorieën en is omgeven door geheimzinnigheid. Nico Dros biedt met Willem die Madoc maakte een raamvertelling, een meervoudige gedachteproef die niet voor alles een verklaring … [Lees meer...] overDe meest virtuele tekst van Nederland
Vlogboek – Zwarte romantiek
In de eerste helft van de 19e eeuw schrijven sommige romantische auteurs onheilspellende verhalen met een opvallende fascinatie voor het duistere en het onverklaarbare. Deze periode wordt in Nederlandse literatuurgeschiedenissen vaak geduid als de zwarte romantiek. Duik met Vlogboek in deze verhalen vol duivels, geestverschijningen, vampieren, ruïnes, kerkhoven en gruwelijke … [Lees meer...] overVlogboek – Zwarte romantiek
Verbintenis en venster: ‘n Herwaardering en kontekstualisering.
Verbintenis en venster: die Nederlandstalige letterkunde van aanvang tot hede. ‘n Literatuurgeskiedenis in Afrikaans Deel l & 2. Ek voel my genoop om te reageer op prof Praamstra se resensie van Verbintenis en venster: die Nederlandstalige letterkunde van aanvang tot hede. ‘n Literatuurgeskiedenis in Afrikaans Deel l & 2. (Internationale Neerlandistiek 58(1): … [Lees meer...] overVerbintenis en venster: ‘n Herwaardering en kontekstualisering.
Egmondse Willeram
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (4) De oudste Nederlandse tekst die overgeleverd is in de oorspronkelijke hand van degene die zelf verantwoordelijk was voor de tekst, in dit geval: de vertaler, heet de Egmondse Willeram. Het kreeg die naam omdat het mogelijk geproduceerd is in de Abdij van Egmond. Er is nog een naam: de Leidse Willeram, omdat het … [Lees meer...] overEgmondse Willeram
Een literatuurgeschiedenis als een fijn leesboek
De eerste zinnen van Bas Jongenelens inleiding tot zijn Basisboek Historische Letterkunde vormen een programma, zowel qua stijl als waar het gaat over de inhoud. Literatuurgeschiedenis is meer dan de gepubliceerde boeken op chronologische volgorde gelegd. Althans, eigenlijk is dat natuurlijk wel wat de literatuurgeschiedenis is, de literatuurgeschiedschrijving is dat niet. … [Lees meer...] overEen literatuurgeschiedenis als een fijn leesboek
Romantische ideeën over het Sublieme
Aan het begin van de 19e eeuw lag in de Nederlandse literatuur de nadruk op het gezond verstand, op de deugd en op huiselijk geluk, maar er zijn ook enkele schrijvers en denkers die, onder invloed van de Duitse romantiek, zich bezighielden met de vraag welke functie of rol iets onverklaarbaars als het Sublieme, het Verhevene, in de literatuur had. … [Lees meer...] overRomantische ideeën over het Sublieme
Vlogboek – Een ander gevoel
De overheersende literatuuropvatting in Nederland aan het einde van de 18e eeuw zou je een ‘evenwichtspoëtica’ kunnen noemen, waarbij gevoel en verstand gelijk opgaan. Begrippen als authenticiteit en verbeelding, die in de periode van de romantiek een belangrijke rol zouden gaan spelen, werden voorzichtig verkend. … [Lees meer...] overVlogboek – Een ander gevoel
Nederlandse literatuur zonder calvinisme
Toen er een paar weken geleden een conflict broeide tussen Nederland en Italië over Europese noodgelden om de acute crisis te bestrijden, plaatste Elsevier Weekblad een cartoon: boven zag je twee blonde mensen duidelijk hard werken – de man door aan een wiel te draaien, de vrouw door in een mobiele telefoon te praten terwijl ze met haar aktetas reden – beneden zag je twee … [Lees meer...] overNederlandse literatuur zonder calvinisme
Een klucht in meetkundige trant
Door Ton Harmsen Zoals ik in mijn vorige column schreef: in De wanhébbelyke liefde (1678) krijgt Hendrik te horen dat zijn meisje met zijn vader gaat trouwen en dat haar moeder op hem verliefd is. Hij is helemáál van zijn stuk als Agniet, de nicht van zijn meisje, hem aanraadt op de avances van zijn beoogde schoonmoeder in te gaan. Maar dat is een valstrik: [...] men zal … [Lees meer...] overEen klucht in meetkundige trant
De (o zo kwellende) literatuurlijst – Vlogboek over lezen #04
In deze video gaat Jörgen op zoek naar een antwoord op de vraag: waarom moeten leerlingen verplicht lezen op school? … [Lees meer...] overDe (o zo kwellende) literatuurlijst – Vlogboek over lezen #04