Verder terug dan de late 18de eeuw in de podcast met Kevin Absillis en Janneke Weijermars over de vroege literaire Vlaamse Beweging ging Leest spreekt vooralsnog niet, maar vandaag gaan we met plezier terug tot het allerbeginnendste begin van onze literatuur: ‘Hebban olla vogala’ en alle bewaard gebleven liefdesliederen in het Middelnederlands tot de komst van de … [Lees meer...] overLeest spreekt – over het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen
middeleeuwen
Galien Rethore
Helden in harnas – Karel ende Elegast
Literatuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
Literatuurgeschiedenis nu! Vijftien jaar gelden verschenen de eerste delen van de grote, door de Taalunie geïnstigeerde Geschiedenis van de Nederlandse literatuur. Hoe kijken neerlandici heden ten dage naar dit project? Veerle Fraeters ging in gesprek met Bram Caers over de Middeleeuwen. Meer weten over dit project? Bekijk de website van de Maatschappij der Nederlandse … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
Nieuw nummer Queeste
Het nieuwe nummer van Queeste is nu online beschikbaar (en toegankelijk voor abonnees). Inhoud Artikelen/Articles Een paard en een stad De Dendermondse toe-eigening van De historie van de vier Heemskinderen- Veerle UyttersprotMargriet Boelen as a ReaderManuscript, Print, and Painting in Amsterdam around 1500- Anna DlabačováEen boosaardige buurman Over de koning van … [Lees meer...] overNieuw nummer Queeste
Gedurfd en zorgvuldig
Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen is het magnum opus van Frank Willaert, waaraan hij in 1997 begon tijdens een verblijf aan het toen nog in Wassenaar gevestigde NIAS. Ik verbleef daar ook en werkte veel samen met Willaert, las eerste aanzetten, besprak mijn en zijn onderzoek en was op deze manier intensief betrokken bij de eerste wordingsfase van het boek dat nu, … [Lees meer...] overGedurfd en zorgvuldig
Personages in een minnetuin
In 2019 heb ik in Neerlandistiek geprobeerd wat licht te werpen op een niet goed begrepen passage in het negende Gruuthusegedicht. Maar er is over dit gedicht nog wel wat meer te melden. Laten we eens kijken. Ik onderscheid in gedicht 9 - in sommige details afwijkend van de monumentale Gruuthuse editie van Herman Brinkman - 17 scènetjes waarin 35 verschillende personages in … [Lees meer...] overPersonages in een minnetuin
Verschenen: De fragmenten van de 14e-eeuwse ridderroman Florigout
Over een Engelse Goudsbloem, een Vlaamse Roos en nog veel meer... In zijn uitgave (1962) noemde Klaas Heeroma de in de Hofbibliotheek te Leeuwarden gevonden restanten van een 14e-eeuwse ridderroman, na enige aarzeling, de Florigout-fragmenten. Een Franse bron is nooit gevonden, het gaat dus vermoedelijk om 'epiek van eigen bodem' (Van Oostrom). Hoofdpersoon in … [Lees meer...] overVerschenen: De fragmenten van de 14e-eeuwse ridderroman Florigout
Queeste nu ook online beschikbaar
Queeste, Tijdschrift over middeleeuwse letterkunde in de Nederlanden, is nu ook online te raadplegen via aup-online.com. De artikelen zijn toegankelijk voor lezers met een particulier of institutioneel abonnement en worden gepubliceerd in delayed open access. Het recente artikel "De Gouden Eeuw van de Bourgondisch-Habsburgse Nederlanden" door Ann Kelders is nu vrij online te … [Lees meer...] overQueeste nu ook online beschikbaar
Wat een boek
Ik heb de afgelopen dagen onder mijn Zuid-Italiaanse olijfboom Frank Willaerts chef d'oeuvre, zijn boek Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen, gelezen. Iemand die veel deskundiger is dan ik, zal er de komende weken de officiële recensie over schrijven voor Neerlandistiek, maar ik kan er tot die tijd mijn mond niet over houden, en moet iets schrijven over hoe goed het … [Lees meer...] overWat een boek
Radboud Universiteit koopt middeleeuws gebedenboek
Persbericht Radboud Erfgoed De Radboud Universiteit is een vijfhonderd jaar oud gebedenboek rijker. Het team van Radboud Erfgoed kwam het handschrift op het spoor en ontdekte dat het om een nog onbekend exemplaar uit het Maastrichtse klooster Maagdendries (1352-1795) gaat. Met de aankoop versterkt de Radboud Universiteit haar unieke collectie boeken uit Zuid-Nederlandse … [Lees meer...] overRadboud Universiteit koopt middeleeuws gebedenboek
Van Olla vogala tot Aloeette. Middelnederlandse liefdeslyriek in Europees perspectief
Gisteren verscheen Het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen (Amsterdam: Prometheus). In zijn lezing gaat Frank Willaert in op een aantal onderwerpen die in dit boek aan bod komen: de periodisering van de Middelnederlandse minnelyriek, de problematische hanteerbaarheid van het concept ‘(Middel-)Nederlands’, de beperkte overlevering van Nederlandstalige liefdeslyriek, de … [Lees meer...] overVan Olla vogala tot Aloeette. Middelnederlandse liefdeslyriek in Europees perspectief
Middeleeuwse handschriften – Van kluis naar kussen
In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staat de collectie middeleeuwse handschriften uit de ‘kluis’ centraal. Aan de hand van enkele bijzondere stukken gaat hoofdconservator Garrelt Verhoeven in gesprek met André Bouwman, … [Lees meer...] overMiddeleeuwse handschriften – Van kluis naar kussen
Geroffelsnagele
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 16 In de vorige aflevering heb ik laten zien hoe de spelling van de editie Bormans afsteekt tegen de werkelijke spelling van het dertiende-eeuwse H81 en het laat veertiende-eeuwse H82. In de huidge aflevering staat de spelling van het veertiende-eeuwse handschrift H83 centraal, wederom in contrast met de weergave van de tekst … [Lees meer...] overGeroffelsnagele
Wijzighinghen
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 15 In de vorige aflevering van deze serie stond de kritiek van Van Berkum op Bormans’ editie van Parthonopeus van Bloys centraal. Na inmiddels heel wat vergelijken tussen mijn eigen diplomatische afschriften (gebaseerd op de fragmenten zelf en foto’s hiervan) en de editie van Bormans, kan ik het alleen maar met Van Berkum eens … [Lees meer...] overWijzighinghen
Boudri van Bourgueil • Apologie
In Lieve Ganymedes publiceert Stijn Praet vertalingen (uit het Latijn) van een twintigtal homo-erotische gedichten uit de Middeleeuwen, met de Latijnse originelen, een nawoord en toelichting. Apologie Men klaagt wel eens dat ik zoals een dartel kalfop meisjes en op jongens heb gedicht.En dat het nu en dan over de liefde gaat.’t is waar: mijn verzen passen elk geslacht.Op … [Lees meer...] overBoudri van Bourgueil • Apologie
“Een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid”
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 14 In de Bouwstoffen van het Middelnederlandsch Woordenboek zegt Lieftinck over Bormans’ uitgave van de Parthonopeus-fragmenten: “De uitgave is een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid.” Eerder had De Vreese in diezelfde Bouwstoffen al over de editie Bormans gezegd: “de uitgave is vrijwel … [Lees meer...] over“Een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid”
De populairste voornamen uit de middeleeuwen
Walewein, Ferguut, Esmoreit. Drie namen die onlosmakelijk verbonden zijn met de Middelnederlandse letterkunde. Hoewel ik hen nog niet ben tegengekomen, lopen er in Nederland klaarblijkelijk mannen rond die bij hun geboorte een van deze voornamen als eerste naam hebben gekregen. Wel zijn ze letterlijk op de vingers van één hand te tellen, zoals de Nederlandse … [Lees meer...] overDe populairste voornamen uit de middeleeuwen
Pogingen tot Oervlaams
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 13 Je kunt de manier waarop Bormans met de taal omging niet los zien van de sociale en politieke ontwikkelingen in zijn tijd. Zoals ik eerder vertelde, ging iedereen in het negentiende-eeuwse Europa op zoek naar een nationale identiteit en dat deden ze onder andere in middeleeuwse teksten. In België raakte deze zoektocht … [Lees meer...] overPogingen tot Oervlaams
Een krachtige zinsbegoocheling
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 12 In deze serie heb ik al een paar keer melding gemaakt van de beroerde manier waarop Jan Hendrik Bormans Parthonopeus van Bloys heeft geëditeerd. Daarmee bedoel ik niet dat hij het naar huidge maatstaven slecht heeft gedaan, hoewel dat ook zo is, maar het zou niet eerlijk zijn om een wetenschapper uit de negentiende eeuw daarop … [Lees meer...] overEen krachtige zinsbegoocheling
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-2
door Viorica Van der Roest Het is niet eens Kerst, maar deze keer toch een dubbelaflevering; een excursie vanuit de editie-wederwaardigheden naar het boeiende literaire landschap van het twaalfde-eeuwse Frankrijk. Gisteren heb ik het culturele milieu geschetst waarin Partonopeus de Blois tot stand kwam; vandaag gaat het over de roman zelf. Intermezzo 1: de literaire … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-2
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
door Viorica Van der Roest Het is niet eens Kerst, maar deze keer toch een dubbelaflevering. Vandaag en morgen een excursie vanuit de editie-wederwaardigheden naar het boeiende literaire landschap van het twaalfde-eeuwse Frankrijk. Intermezzo 1: de literaire betekenis van de Oudfranse Partonopeus de Blois - deel 1 Zoals bekend is de Middelnederlandse Parthonopeus van … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 10
door Viorica Van der Roest Twee weken geleden vertelde ik hoe in 1821 een eerste fragment van Parthonopeus van Bloys ontdekt werd. Daarna volgden er al snel meer, afkomstig uit drie verschillende handschriften. Deze zouden allemaal samen de basis gaan vormen voor de uitgave van de roman door Bormans in 1871. Zoals ik al eerder aangaf, was er een heleboel mis met deze … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 10
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 9
door Viorica Van der Roest August Hoffmann von Fallersleben was, zoals ik vorige week vertelde, door Jacob Grimm enthousiast gemaakt voor Middelnederlandse literatuur. In 1821 bezocht hij, net 23 geworden, in het kader van zijn zoektocht naar middeleeuwse handschriften de stadsbibliotheek in Trier. Daar trof hij in een oude boekband twee halve bladen van een 13e-eeuws … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 9
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8
door Viorica Van der Roest De waarde van de Middeleeuwen als tijdvak of - bijvoorbeeld - van middeleeuwse literatuur werd niet meteen al ingezien nadat die periode verstreken was. Van de Renaissance tot ver in de 18e eeuw werd er juist neergekeken op de voortbrengselen van de middeleeuwse cultuur. Alleen al de naam ‘Middeleeuwen’, tijdens de Renaissance bedacht door … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8