Over taal, verhalen en burgerschap in de klas Hoe leer je jongeren om weerbare, kritische burgers te worden in een tijd van algoritmes, polarisatie en nepnieuws? En wat kan taalonderwijs daaraan bijdragen? De auteurs van Lezen voor waarden. Taal en burgerschap in de klas (red. Yra van Dijk en Marie-José Klaver) nodigen u uit voor een prikkelende avond … [Lees meer...] over3 december 2025: Debatavond Lezen voor waarden
Neerlandistiek in de klas
Radboud Universiteit en Stichting Lezen publiceren nieuw onderzoek naar tekstselectie in taalvakken
Klassiekers blijven de norm in literatuuronderwijs, maar docenten raden leerlingen diverser lezen aan Amsterdam, 21 november 2025 - Multatuli, Goethe en Shakespeare zijn nog altijd vaste waarden in de literatuurlessen van het vwo. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van letterkundige Jeroen Dera en collega’s van de Radboud Universiteit, uitgevoerd in opdracht van Stichting … [Lees meer...] overRadboud Universiteit en Stichting Lezen publiceren nieuw onderzoek naar tekstselectie in taalvakken
J. Bernlef, Hersenschimmen (1984)
Vijftig canonteksten in de klas (30) De roman Hersenschimmen van J. Bernlef (pseudoniem van Hendrik Jan Marsman, 1937-2012) is een van de populairste boeken uit de Nederlandse literatuur van de twintigste eeuw. Hoewel hij al veel eerder begon te publiceren, werd Bernlef pas in 1984 met dit boek bekend bij het grote publiek. De roman werd in 1988 verfilmd door Heddy … [Lees meer...] overJ. Bernlef, Hersenschimmen (1984)
Lezenslessen en Poëziepaleis lanceren nieuwe online training
Poëzieonderwijs voor docenten Lezenslessen en Poëziepaleis presenteren een nieuwe online training die docenten Nederlands helpt om poëzieonderwijs van 'moeilijk en saai' naar 'toegankelijk en inspirerend' te tillen. De training richt zich op docenten in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Van weerstand naar enthousiasme Veel docenten ervaren onzekerheid bij het … [Lees meer...] overLezenslessen en Poëziepaleis lanceren nieuwe online training
Betje Wolff en Aagje Deken, de Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782)
Vijftig canonteksten in de klas (29) De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782) van Betje Wolff en Aagje Deken is ‘niet alleen de oudste Nederlandse roman van betekenis, maar ook de meest leesbare in onze literatuur uit vroeger tijd’ (H. Postma-Stamperius). Het is een briefroman, dat wil zeggen dat de roman bestaat uit een verzameling brieven, afkomstig van een … [Lees meer...] overBetje Wolff en Aagje Deken, de Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782)
Oproep: Draag bij aan onderzoek naar het literatuurmondeling op het vwo!
Waarom kies je voor een literatuurmondeling (of niet)? Wat toets je tijdens het literatuurmondeling? Waar stel je vragen over? Onder begeleiding van Jeroen Dera schrijft masterstudent Merijn Meijntz haar masterscriptie over de vorm, inhoud en doelen van het literatuurmondeling. Voor dit onderzoek zoeken zij docenten Nederlands die in de afgelopen drie jaar weleens een … [Lees meer...] overOproep: Draag bij aan onderzoek naar het literatuurmondeling op het vwo!
Te verschijnen: Lezen voor waarden
Taalonderwijs als drager van burgerschap In veel klassen is de druk voelbaar: ontlezing, dalende taalvaardigheid en een online omgeving waarin desinformatie en polarisatie het gesprek verharden. Juist nu hebben jongeren taal nodig om feiten van frames te onderscheiden, hun ideeën helder te formuleren en zich in anderen te verplaatsen. Lezen voor waarden. Taal en burgerschap … [Lees meer...] overTe verschijnen: Lezen voor waarden
25 november 2025: Eerste bijeenkomst NLNU 25-26
Het afgelopen jaar heeft het vakdidactisch netwerk NLNU onder grote belangstelling een reeks bijeenkomsten georganiseerd in het kader van de vakvernieuwing binnen het schoolvak Nederlands. Bij deze bijeenkomsten ging het over de nieuwe eindtermen en kerndoelen, over hoe inhouden en vaardigheden met elkaar kunnen worden verbonden en hoe de leeropbrengsten getoetst kunnen worden. … [Lees meer...] over25 november 2025: Eerste bijeenkomst NLNU 25-26
Frederik van Eeden, De kleine Johannes (1887)
Vijftig canonteksten in de klas (28) We kennen en waarderen allemaal Alice in Wonderland van Lewis Carroll uit 1865 en De kleine prins van Antoine de Saint-Exupéry uit 1943, maar we vergeten soms dat we in de Nederlandse literatuur ook beschikken over een mooi cultuursprookje, namelijk De kleine Johannes (deel 1) van Frederik van Eeden uit … [Lees meer...] overFrederik van Eeden, De kleine Johannes (1887)
Najaar 2025: Collegereeks Young Adult-literatuur
Young Adult (YA)-literatuur is populair en krijgt jongeren aan het lezen. In online lezersgemeenschappen als BookTok is een levendige boekencultuur ontstaan waarin jongeren elkaar allerlei YA-titels aanraden en hun liefde voor lezen uitdragen. YA-boeken hebben het onderwijs veel te bieden én zijn op zichzelf inhoudelijke, kritische en academische aandacht waard. Daarom … [Lees meer...] overNajaar 2025: Collegereeks Young Adult-literatuur
“Vegetarisch gehackt”: lesopening over een reclamebord
Opmerkingen vooraf voor de docent:In deze lesopening gaan we taalwetenschappelijk redeneren, taalwetenschappelijke bronnen (Onze Taal, Schrijfwijzer en een blog op taalpraat.nl) bestuderen, het verschil tussen taalnorm, taalgevoel en taalwerkelijkheid bespreken en bekijken of deze reclame-uiting effectief communiceert. Het blog is nog een geschikte tekst om een argumentatie uit … [Lees meer...] over“Vegetarisch gehackt”: lesopening over een reclamebord
Nieuwe lessenreeks: Vondels Lucifer in context
In een nieuwe lessenreeks op Literatuurgeschiedenis.org staat Lucifer centraal, het klassieke toneelstuk van Joost van den Vondel uit 1654. De lessen gaan in op Vondels taalvirtuositeit. Daarnaast wordt Lucifer in context geplaatst door thematische verbindingen te leggen met andere literaire werken, van gedichten van Kloos en Vasalis tot Connie Palmens moderne roman Lucifer. … [Lees meer...] overNieuwe lessenreeks: Vondels Lucifer in context
Talencampagne ‘Duik in taal’, meer dan een mooie website
De talencampagne “Duik in taal”, die we in april 2023 succesvol lanceerden met de gewaardeerde steun van de Vlaamse Overheid, is intussen aan haar tweede jaargang toe. De campagne zet talen in de kijker en spoort leerlingen met talent voor talen aan om in of na het secundair onderwijs voor een talenrichting te kiezen. Naast onze aantrekkelijke website www.duikintaal.be, die … [Lees meer...] overTalencampagne ‘Duik in taal’, meer dan een mooie website
Aan de slag met diversiteit in het NVT-onderwijs
Verslag Voortvarend Nederlands Virtueel. Aflevering 3 IVN-directeur Anne Sluijs heet de deelnemers welkom en stelt de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek kort voor. De webinarreeks ‘Voortvarend Nederlands Virtueel’ wordt georganiseerd door de IVN, met financiële steun van de Taalunie, en heeft onder meer als doel kennis te delen en de neerlandistiek een grotere … [Lees meer...] overAan de slag met diversiteit in het NVT-onderwijs
Tekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Waar komen strips in groep 7 en 8 vandaan? Het leesniveau van Nederlandse leerlingen daalt nog steeds. Wie naar de nieuwste testresultaten (De Staat van het Onderwijs 2023 en PIRLS 2021) kijkt, kan maar één conclusie trekken: leerlingen lezen op school te weinig goede, rijke teksten.(1) Aangezien al jaren duidelijk is dat Nederlandse kinderen niet goed zijn in het … [Lees meer...] overTekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Simpel genoeg om van te houden
Over Toon de stad van Lies Van Gasse en Laurens Ham (Foto van Shiva Shenoy/CC BY 2.0) De lezer van Toon de stad, het derde deel in de reeks ‘Woorden temmen’, dwaalt door een imaginaire stad. Op elk adres is een gedicht gevestigd. Samenstellers Lies Van Gasse en Laurens Ham, beiden zelf dichter en docent, hebben een plattegrond gemaakt waarop te zien is dat op … [Lees meer...] overSimpel genoeg om van te houden
Vondels Lucifer in de klas
Elk jaar wagen een paar dappere en nieuwsgierige leerlingen in de (voor)examenklassen zich aan Lucifer. Het werk staat op Lezen voor de lijst op niveau 6. Een werk op het hoogste niveau lezen is een uitdaging die sommige van mijn leerlingen vrijwillig aangaan, en waar ze onderling heerlijk over kunnen snoeven (‘Heb jij nog niks van niveau 5 en 6 gelezen? Ik al Advocaat van de … [Lees meer...] overVondels Lucifer in de klas
De mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
‘Manieren van leven’ heet het tweede gedicht in Ongevraagd advies (2022), de vijfde bundel van Ester Naomi Perquin. Ik las het, en het liet me niet meer los. Ik besloot het met mijn brugklas te lezen omdat de leerlingen gretige denkers zijn die niet bang zijn voor hun gevoelens. We lazen bovendien net een boek over een beer, Soldaat Wojtek van Bibi Dumon Tak. In Perquins … [Lees meer...] overDe mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
‘Om niet te hoeven stoppen van geluk’
Heel de wereld wordt wakker in de context van de jeugdpoëziebloemlezing Het zijn goede tijden voor de kinderpoëzie. Vrijwel tegelijk met de mooie debuutbundel Ik denk dat ik ontvoerd ben (Querido) van Pim Lammers verscheen bij Gottmer een dikke bloemlezing met gedichten voor jonge lezers. Jaap Robben selecteerde voor Heel de wereld wordt wakker 333 gedichten van 111 … [Lees meer...] over‘Om niet te hoeven stoppen van geluk’
De canon, het manifest en de leraar Nederlands
De canon is in beweging. In Nederland en Vlaanderen opende schrijverscollectief Fixdit anderhalf jaar geleden het debat over ontbrekende vrouwelijke auteurs in de canon met een opiniestuk in Trouw. Er volgden essays, podcasts, interviews over en heruitgaven van het werk van onder anderen Mary Dorna, Virginie Loveling, Carry van Bruggen en Lin Scholte. Nu is er een … [Lees meer...] overDe canon, het manifest en de leraar Nederlands
De bank van de bijstandsmoeder
Otis van Martijn Niemeijer als relationele jeugdthriller (met lessuggesties) De jeugdroman Otis (2017) van Martijn Niemeijer, een spannende, thrillerachtige zoektocht naar de Antilliaanse roots van de 17-jarige hoofdpersoon, is sinds zijn verschijnen grotendeels genegeerd. Er verschenen slechts twee negatieve recensies op internet van Jürgen Peeters (Tzum) en Jaap Friso … [Lees meer...] overDe bank van de bijstandsmoeder
Het spanningsveld tussen tekstlengte en marktaandeel
Gesprek op school In mijn vorige blogbericht uitte ik mijn verbazing over het feit dat Cito in een reclamefolder voor hun nieuwe leerlingvolgsysteem Leerling in Beeld als pluspunt van hun toetsen begrijpend lezen ‘kortere teksten’ noemde. Het gebruik van korte teksten staat haaks op wat je leest over begrijpend lezen en het belang om met kinderen langere, rijke … [Lees meer...] overHet spanningsveld tussen tekstlengte en marktaandeel
Brandaan in de onderbouw: lessenreeks voor klas 3 (h/v)
Luister, het verhaal vangt aan met deze woorden begint Willem Wilminks hertaling van een tekst die we nu waarderen als ‘een van de bijzonderste verhalen die de middeleeuwen ons hebben nagelaten,’ aldus Frits van Oostrom. De reis van Sint Brandaan is een wonderbaarlijk en speels verhaal dat je prima met een onderbouwklas kunt lezen, bespreken en beleven. De … [Lees meer...] overBrandaan in de onderbouw: lessenreeks voor klas 3 (h/v)
Gedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Recensie van Plezier in poëzie van Judit Gera en Jos Kleemans Grofweg een derde van de docenten die in Nederland poëzieonderwijs geeft, vindt zelf dat ze over onvoldoende kennis van het genre beschikken. Dat tweette poëzierecensent en universitair docent Nederlandse letterkunde Jeroen Dera onlangs. Uit Geert Buelens’ ‘Verdediging van de Poëzie’ is op te maken dat het erin … [Lees meer...] overGedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Leesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
‘Ik was kwaad. Iedereen wilde vergeten.’ Dat zegt Marga Minco (1920) in een interview in NRC over haar boeken, die allemaal over de Tweede Wereldoorlog gaan. Ze werd in 2019 geïnterviewd omdat ze op 99-jarige leeftijd de P.C. Hooftprijs had gekregen voor haar oeuvre. ‘Marga Minco heeft binnen de Nederlandse cultuur op onovertroffen wijze de vervolging en vernietiging van de … [Lees meer...] overLeesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
