Het begon ermee dat mijn telefoon het vrijdag in de trein begaf, terwijl tegelijkertijd WiFi in de trein het ook niet deed, zodat ook mijn laptop onbruikbaar werd. Ik moest nog allerlei mensen van alles laten weten! Pas tegen het einde van de reis deed mijn telefoon het ineens weer. Alsof mij een boodschap werd gegeven: zo kun je ook anderhalve uur van je leven doorbrengen – in … [Lees meer...] overOok de sociale media zijn een zegen
sociale_media
Voornaamwoorden en de blauwe ogen van Mark Zuckerberg
Een gedenkwaardige bijeenkomst, gisteren, in het Nederlandse hoofdkantoor van Meta. Instagram wil in de aanloop naar 'International Pronoun Day' op 3 oktober aanstaande voor een aantal talen waaronder het Nederlands (bij Meta noemen ze dat 'Nederlands/Vlaams') de mogelijkheid bieden dat gebruikers hun eigen voornaamwoorden mogen kiezen. Voor het Engels kan dat al sinds mei … [Lees meer...] overVoornaamwoorden en de blauwe ogen van Mark Zuckerberg
Workshop: Instapoetry (o.l.v. Kila van der Starre)
Gisteren gaf Kila van der Starre (Universiteit Utrecht) online een workshop over Instapoetry. Het college kan nu ook worden teruggezien. Wat kenmerkt Instapoëzie precies? Hoe kun je die aspecten verwerken in je eigen teksten? En waarom zijn gedichten op Instagram zo populair? Literatuurwetenschapper Kila van der Starre leidt ons door de wonderlijke wereld van Instapoetry – de … [Lees meer...] overWorkshop: Instapoetry (o.l.v. Kila van der Starre)
Praten ouders écht minder met hun kinderen door smartphones?
Taalkundige factcheck Door Sterre Leufkens Een levende taal gaat met zijn tijd mee. Het is dan ook geen gekke gedachte dat het Nederlands (en ons gebruik daarvan) verandert als gevolg van nieuwe technologie, zoals de smartphone. Vorige week was er opeens een golfje nieuws over dat thema. In berichten in o.a. het Parool en Metronieuws werd verslag gedaan van onderzoek … [Lees meer...] overPraten ouders écht minder met hun kinderen door smartphones?
Hoe publieker hoe EMOTIONEEELERRR!!! :-D
De eigenaardigheden van de taal die vooral jongeren gebruiken op onder andere de sociale media is inmiddels vrij uitvoerig in kaart gebracht. Ze verkorten woorden en zinnen. Ze gebruiken meer informele taal dan in andere geschreven genres. En ze gebruiken allerlei expressieve middelen die je buiten het beeldscherm niet vindt: verdubbelde letters, en hoofdletters, en emoji, … [Lees meer...] overHoe publieker hoe EMOTIONEEELERRR!!! :-D
Delokaliseer! Een ernstig onpraktisch pleidooi
Door Marc Kregting Toen Tzum het bericht verbreidde dat Tom van Deel was overleden, identificeerde deze literaire nieuwssite hem in de kop als de ‘door Ronald Giphart bespotte’. Giphart meldde meteen zich ongemakkelijk te voelen bij die vermelding, enige Tzum-volgers verstrekten relevanter informatie over Van Deel en de site had de moed om het oorspronkelijke artikel te … [Lees meer...] overDelokaliseer! Een ernstig onpraktisch pleidooi
Twittertaal wordt alledaagser
Het is altijd bevredigend als een idee wordt bevestigd. Jarenlang heb ik gestreden tegen het idee dat de sociale media de taal zouden veranderen (bijvoorbeeld hier en hier), en met name dat de taal 'korter' zou worden door sms en Twitter. Mijn argument was vooral gebaseerd op de logica. Het is onwaarschijnlijk dat zoiets belangrijks voor het menselijk leven als taal, iets … [Lees meer...] overTwittertaal wordt alledaagser
Neemt het gebruik van hun als onderwerp af?
Door Jet Duinmeijer, student Nederlandse Taal en Cultuur, Universiteit Leiden Kun je het je voorstellen? Een afname van het gebruik van hun als onderwerp? Voor velen een grote opluchting, voor anderen een punt voor nader onderzoek. Deze afname was in eerste instantie de uitkomst van mijn BA-eindwerkstuk aan de Universiteit Leiden. Ik was erg verbaasd over dit resultaat. … [Lees meer...] overNeemt het gebruik van hun als onderwerp af?
Hun gebruiken expres een rare spelling op Twitter
Door Marc van Oostendorp Vorige week vierde Dany Jaspers zijn zestigste verjaardag. Jaspers is een van de erudietste, een van de slimste én een van de aardigste taalkundigen van het Nederlandse taalgebied. Het is dus volkomen terecht dat zijn collega's een Festsite voor hem hebben gemaakt. Hoe aardig en hoe erudiet hij is blijkt al uit de enorme diversiteit aan geleerden die … [Lees meer...] overHun gebruiken expres een rare spelling op Twitter
Ooit wordt u een scheldwoord
Door Marc van Oostendorp Het gebeurde in de afgelopen week een paar keer en ineens: mensen raakten aangebrand als ze door onbekenden met u werden aangesproken. Ik raakte in een discussie met iemand die beweerde dat de taalwetenschap allemaal onzin was, omdat ze ooit verplicht een cursus had moeten doen die haar niet beviel. Ik bevroeg haar over die cursus, en daarbij gebruikte … [Lees meer...] overOoit wordt u een scheldwoord
‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
Door Marc van Oostendorp Dat Marokkaanse jongeren in Nederland graag hun taal kruiden met woorden uit het Berber en het Arabisch, dat weet vermoedelijk iedereen. Maar waarom doen ze dat? De reden is aantoonbaar niet dat ze niet beter weten. Wanneer een Marokkaanse jongere een officiële brief moet schrijven, komt hij heus niet ineens met wollah aanzetten. Maar waarom doen ze … [Lees meer...] over‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
De revolutie van de opgestoken duim
Door Marc van Oostendorp Volgens de Britse taalkundige Vyv Evans waren er 'woedende reacties' van collega-taalkundigen toen de redactie van het Oxford English Dictionary in 2015 de emoji '😂' verklaarde tot woord van het jaar. Wat een schande! Wat een degradatie en wat een teken van verloedering! Evans publiceert nu, nadrukkelijk eveneens als taalkundige, een boek … [Lees meer...] overDe revolutie van de opgestoken duim
372 likes en 92 reacties
Door Thomas de Bruijn Na de eerste toetsweek van dit schooljaar, begin november, baalde ik behoorlijk. De resultaten van de leesvaardigheidstoetsen in havo 4 en 5 en vwo 4, 5 en 6 vielen tegen, terwijl we veel en gevarieerd geoefend hadden tijdens de lessen. Na de toetsweek heb ik per klas een volle les uitgetrokken om de pijnpunten op te sporen. Een van de vragen die ik aan … [Lees meer...] over372 likes en 92 reacties
Nieuwe media verminderen de taalklachten
Door Marc van Oostendorp Een nog weinig onderzochte bron voor taalonderzoek is het Meldpunt Taal. Misschien is het er ook nog te jong voor: de bedoeling ervan is vooral om lange termijnontwikkelingen vast te stellen. Wanneer begint mensen een bepaalde taalverandering voor het eerst op te vallen? Hoe lang klagen mensen nog voort over een modieuze zinswending nadat die … [Lees meer...] overNieuwe media verminderen de taalklachten
Teleurstellingswetenschap
Door Marc van Oostendorp Het is onzeker dat er behalve de mens ergens in het universum nog een wezen is dat teleurstelling kan ervaren. Het is vergeleken met bijvoorbeeld boosheid of vrolijkheid een ingewikkelde emotie. Je moet iets verwacht hebben en dan moet het gebeurd zijn en je gevoel over die gebeurtenis moet negatiever zijn dan van te voren. Wie wil er geen … [Lees meer...] overTeleurstellingswetenschap
Taalkundigen zijn betere sociologen
Door Marc van Oostendorp De Gents-Tilburgse geleerde Jan Blommaert begint zijn recente uitbundige lofzang op de sociolinguïstiek met enkele kritische noten. Volgens hem hebben zijn collega's soms te weinig ambities. Ze zien zichzelf vooral als ijverige verzamelaars van gedetailleerde gegevens over hoe de taal in de wereld om ons heen varieert en verandert, ze passen daarop … [Lees meer...] overTaalkundigen zijn betere sociologen
Siel Verhanneman — vier gedichten
Siel Verhanneman is een Instagram- en facebookdichter, en Als ik stil ben heb ik een bos in mijn hoofd is haar (in Vlaanderen populaire) debuutbundel. Er staan ook tekeningen in van Larissa Viaene (zie daarvoor het Coster-archief). Ben ik dan nu een achterblijver die uw auto ziet vertrekken en in slow motion haar met tranen uit mijn gezicht veegt. * … [Lees meer...] overSiel Verhanneman — vier gedichten
Water en taal
Door Marc van Oostendorp Een taal is geen stroompje, maar een grote, brede rivier. Traag stroomt ze permanent in de richting van de zee. Als je iets dichter bij kijkt, zie je golfjes die in de richting van de oever gaan. En nóg dichterbij, onder de microscoop, bewegen de moleculen alle kanten op. Zo is het ook met de taal. In de loop van de eeuwen gaat ze een bepaalde … [Lees meer...] overWater en taal
An existential problem
Door Marc Kregting Af en toe dwing ik me een bliksembezoek te brengen aan Wilderstwitterland. Alle commotie rond zijn foto van een bebloede Merkel (wier gevoelens de PVV-leider kent sinds hij in de publieke ruimte als martelaar werd afgebeeld?) leidt een beetje af van de bijschriften. Het kan aan mijn beroepsdeformatie liggen, maar ik krijg de indruk dat Wilders’ … [Lees meer...] overAn existential problem
Sociale wetenschapper en sociale media
Door Marc van Oostendorp Een schokkend bericht uit de pyschologie: een voormalige president van de American Psychological Society, Susan Fiske, plaatst in het laatste nummer van het mededelingenblad van die vereniging een gastcolumn waarin ze klaagt over de manier waarop haar collega's de sociale media gebruiken. Nee, dat gaat er niet over dat ze de hele tijd zitten … [Lees meer...] overSociale wetenschapper en sociale media
Daar vind ik wat van
In dit zondagochtendminicollege bespreek ik een uitdrukking die het Nederlands aan Twitter te danken heeft: Daar vind ik wat van. … [Lees meer...] overDaar vind ik wat van
Met mijn ziel in mijn hand
President Tsaar op Obama Beach op de voet gevolgd (7/60) Door Marc van Oostendorp Deze zomer publiceren nrc.next en NRC Handelsblad de roman President Tsaar op Obama Beach van A.F.Th. van der Heijden als feuilleton. De afleveringen verschijnen 's ochtends <op de website van de krant>. In de loop van de dag blog ik een bespreking. Vandaag: aflevering 7. Groeten uit … [Lees meer...] overMet mijn ziel in mijn hand
Twitteren in Limburg
Door Leonie Cornips Limburgers twitteren meer in dialect dan Friezen in Fries. Dat blijkt uit ons onderzoek met collega’s onder wie Theo Meder van het Meertens Instituut en Dong Nguyen en Dolf Trieschnigg van de Universiteit Twente. In dat onderzoek vergelijken we Friesland met Limburg. In het Fries twittert iemand: ‘Ik twitterje yn it Frysk.’ en in het Limburgs zo: … [Lees meer...] overTwitteren in Limburg
De wereld van !!1!
Door Marc van Oostendorp Soms kan een taalverschijnsel ineens in je bewustzijn doordringen. Het is er al lange tijd geweest, je moet het al vaker hebben gezien, maar je hebt er nooit aandacht aan besteed, tot er een tweet voorbijkomt die een wereld voor je opent. Dat gebeurde mij gisteren: @Schellevis ga eerst maar eens over echt belangrijke dingen schrijven!!1! — Huub … [Lees meer...] overDe wereld van !!1!
Sociaal lezen
Door Marc van OostendorpIk wilde het op de valreep van 2015 nog even gedaan hebben: een Twitter-enquête houden. Let maar op, aan deze nieuwe methodologie gaan nog serieuze artikelen gewijd worden in de vakbladen. Een groot succes was het bij mij niet, er deden slechts 72 volgers mee aan dit onderzoek – wat misschien iets te maken had met het feit dat ik het nog net in de dagen … [Lees meer...] overSociaal lezen
