In de taalwetenschap en het taalbeleid voelt men dat de tijden veranderen. De Vlaamse jeugd accepteert het noordelijke Nederlands als enige norm niet meer. Ze gaat uit van een eigen, Vlaamse variant. Uiteindelijk volgen zowel de Taalunie als Van Dale en worden labels ingevoerd als ‘standaardtaal in België’, ‘standaardtaal in Nederland’ of kortweg BE en NL. In deze aflevering … [Lees meer...] overVan Beschaafd naar Belgisch
taalbeleid
Ronse, waar de taalgrens midden in de velden eindigt
De taalgrens, 60 jaar later In de tweede aflevering van "De taalgrens, 60 jaar later" trekken we naar Ronse (Renaix), de grootste faciliteitengemeente van België. Daar zoeken we een antwoord op de vraag: wat is een faciliteitengemeente precies? En hoe komt het dat de taalgrens hier abrupt stopt? … [Lees meer...] overRonse, waar de taalgrens midden in de velden eindigt
Verkiezingsprogramma’s over taal: PvdA/GL, BIJ1, SP, PvdD
De linkse partijen hebben de minste aandacht voor taalkwesties. Je zou kunnen denken dat aandacht voor het Nederlands, het Fries of de regionale talen te nationalistisch is, maar daar staat bij deze partijen niet veel tegenover: ook geen aandacht voor Engels of migrantentalen, bijvoorbeeld. Een linkse taalpolitiek is natuurlijk wel degelijk mogelijk, maar de gedachtevorming … [Lees meer...] overVerkiezingsprogramma’s over taal: PvdA/GL, BIJ1, SP, PvdD
Verkiezingsprogramma’s over taal: CDA, CU, SGP
Ik vervolg mijn beschouwing van de verkiezingsprogramma's in het licht van het taalbeleid. Traditioneel hebben de christelijke partijen de meeste aandacht voor taalpolitiek. Dat is ook dit jaar zo. Het wil natuurlijk niet zeggen dat je over een van de partijen kunt zeggen dat ze taalbeleid tot inzet van de verkiezingen maken, maar over het algemeen wordt bij deze partijen het … [Lees meer...] overVerkiezingsprogramma’s over taal: CDA, CU, SGP
Hier leert men Nederlands
In 1930 werd de omroep NIR opgericht, het Nationaal Instituut voor Radio. Vanaf het begin had de voorloper van de VRT zowel een Franstalige als een Nederlandstalige afdeling. Het was van groot belang dat de presentatoren zich bedienden van correct en elegant Nederlands. Dat leidde tot strenge selecties en feedback met 'blauwe brieven'. Daarnaast werden programma's … [Lees meer...] overHier leert men Nederlands
Dossier BFTK 2024-2028: Fryslân nei De Haach
Oankommende tongersdei organisearret de Kommisje Ynlânske Saken fan de Twadde Keamer in saneamd rûnetafelpetear oer it Frysk. Underskate spilers út it fjild wei binne útnûge om nei De Haach te kommen om de keamerleden by te praten oer de stân fan saken, knipepunten en ambysjes oangeande it Frysk. Dat wie in oanrekommendaasje fan de Ried fan Europa út syn lêste … [Lees meer...] overDossier BFTK 2024-2028: Fryslân nei De Haach
6 aanbevelingen voor een sterker nieuwkomersonderwijs in Vlaanderen en Nederland
Elk jaar starten in het Vlaamse en Nederlandse onderwijs duizenden nieuwkomers aan hun schoolloopbaan – en daarmee ook aan hun taalverwervingsproces in het Nederlands. Leerlingen tussen 12 en 18 jaar komen daarbij in specifieke klassen voor nieuwkomers terecht. In Vlaanderen is dat het OKAN-onderwijs, waarbij OKAN staat voor ‘Onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers’, … [Lees meer...] over6 aanbevelingen voor een sterker nieuwkomersonderwijs in Vlaanderen en Nederland
Even geduld a.u.b.
Het begin van het academiejaar verwerkte Vlaanderen enige taalreuring. Er verscheen een boek van Dirk Van Damme, gelanceerd met een voorpublicatie in Knack waarin hij ‘Standaardnederlands’ op school bepleitte. In de slipstream van reacties, waarbij abracadabra als ‘leesplezier’ en ‘liefde voor taal’ passeerde, lerarentekorten bleven schrijnen en de drieste onderwijsminister Ben … [Lees meer...] overEven geduld a.u.b.
Drietrapsraket
"Heb je de Taalstaat al gehoord?" In de kringen waarin ik verkeer is dat een gewone vraag op maandagmorgen. Mijn koffiepartner was er afgelopen maandag helemaal ontdaan van. "Er was iemand van de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren te horen. Het illustreerde de totale verwarring over de Taalunie." In de Taalstaat kwam een nieuw lid van de Raad aan het woord, Gijsbert … [Lees meer...] overDrietrapsraket
Engels is oneerlijk in de wetenschap
Het komt voor taalsociologen niet als een verrassing, maar de redactie van PLOS Biology heeft misschien nog nooit van taalsociologie gehoord en publiceerde een artikel van een aantal biologen dat een evidente waarheid vertelt: het gebruik van het Engels als internationale wetenschapstaal is oneerlijk. Bij een onderzoek onder biologen uit een groot aantal landen – arme en rijke, … [Lees meer...] overEngels is oneerlijk in de wetenschap
Rapport oer nije Fryskpraters
(Persbericht Fryske Akademy) Ruth Kircher (Fryske Akademy/Mercator) en Mirjam Vellinga (Afûk) hawwe it rapport New Speakers of West Frisian: Promoting Language Learning and Use to Foster Revitalisation skreaun. Yn it rapport giet it oer nije sprekkers fan it Frysk en it befoarderjen fan taalwinning en taalgebrûk om revitalisaasje te stimulearjen. It rapport is … [Lees meer...] overRapport oer nije Fryskpraters
Het échte probleem van de Taalunie
De problemen rond de Taalunie hebben nu ook de Interparlementaire Commissie (IPC) bereikt. Dat is het beraad van Nederlandse en Vlaamse parlementariërs die samen de ministers moeten controleren die de leiding voeren over de Taalunie. De Algemeen Secretaris – de hoogste ambtenaar – daarvan is onlangs vertrokken na signalen over onvrede op de werkvloer. Afgelopen maandag kwam … [Lees meer...] overHet échte probleem van de Taalunie
Natuurlijk zijn de problemen van de Taalunie niet opgelost; ze beginnen pas!
Pleidooi voor rust en sereniteit Het stuk van Marc van Oostendorp Zijn de problemen van de Taalunie nu opgelost? wekt om meer dan één reden verbazing. Van Oostendorp hekelt daarin de bekendmaking van het vertrek van Algemeen Secretaris Kris Van de Poel door De Groene Amsterdammer (DGA) en het recente optreden van DGA-journalist Daan Stoop in het programma De Taalstaat. Van … [Lees meer...] overNatuurlijk zijn de problemen van de Taalunie niet opgelost; ze beginnen pas!
CDA-Kamermotie over talenopleidingen met forse steun aangenomen
Afgelopen maandag heeft de Tweede Kamer een motie van het CDA-Kamerlid Krul (gesteund door diens CDA-collega Peters en CU-collega Van der Graaf) over de talenopleidingen aangenomen. De Kamer dringt er in de motie op aan dat een deel van de sectorgelden ook wordt uitgegeven aan de 'tekorttalen' (dat wil zeggen: talen waarvoor een ernstig lerarentekort is) Nederlands, Frans en … [Lees meer...] overCDA-Kamermotie over talenopleidingen met forse steun aangenomen
Het Frans redt zich wel, merci
Er lijkt een wereldwijde beweging aan de gang te zijn, van taalkundigen die het niet meer pikken dat zeurkousen overal al zolang het debat over taal domineren – zeurkousen die hel en verdoemenis prediken over te taal, maar die te beroerd zijn om zich ook maar een beetje te verdiepen in de feiten. Die liever nawauwelen wat ze ooit van een óók niet helemaal op de hoogte zijnde … [Lees meer...] overHet Frans redt zich wel, merci
Te verschijnen: Kris Van den Branden en Marieke Vanbuel, Taal op school
Taal is overal aanwezig op de secundaire school: in de klaslokalen Nederlands, in de lokalen van biologie en automechanica, op de speelplaats, in de eetzaal… Voor de leerlingen is een school een vat vol taalleerkansen. Maar hoe benut je die optimaal? Taal op school is een uitgebreide gids voor taalleraren en niet-taalleraren, directies, taalbeleidscoördinatoren en … [Lees meer...] overTe verschijnen: Kris Van den Branden en Marieke Vanbuel, Taal op school
Het Nederlands wordt afgeschaft
Jelle van Baardewijk in gesprek met filosoof en BON oprichter Ad Verbrugge over de staat van het Nederlands onderwijs. … [Lees meer...] overHet Nederlands wordt afgeschaft
Het afscheid van Jos Swanenberg
Een schokgolf zoals de wereld die nog nooit gezien heeft trekt door Brabant vanwege het nieuws dat Jos Swanenberg Erfgoed Brabant per januari heeft verlaten om als onderzoeker bij het Meertens Instituut te gaan werken. Professor Jos Swanenberg, hoogleraar Diversiteit in Taal en Cultuur aan de Universiteit van Tilburg, was ook een goede collega bij Erfgoed Brabant en binnen de … [Lees meer...] overHet afscheid van Jos Swanenberg
EFNIL Masterscriptiewedstrijd 2021-2022
EFNIL (European Federation of National Institutions for Language / Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen) roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het vlak van taalgebruik, taalbeleid / -politiek en meertaligheid. Deze oproep betreft de derde editie van de EFNIL scriptieprijs. Zie voor de winnaars van de … [Lees meer...] overEFNIL Masterscriptiewedstrijd 2021-2022
Gemeentelijke website moet van Europa tweetalig, maar Nederlands-Fries mag niet
Gemeentelijke websites moeten binnenkort tweetalig zijn, maar de combinatie Nederlands-Fries is niet voldoende. Er moet een buitenlandse taal bij. Tegelijk lijkt de Nederlandse wet dat standaardmatige gebruik van buitenlandse talen helemaal niet toe te staan. Hoe zit dat? Wie op de website van de gemeente Groningen kijkt, ziet daar heel wat informatie in buitenlandse talen … [Lees meer...] overGemeentelijke website moet van Europa tweetalig, maar Nederlands-Fries mag niet
Wat doen we met de regionale talen?
De lage landen organiseerde op 7 oktober 2021 een lunchgesprek over regionale talen. Dat gebeurde tijdens de Week van het Nederlands. België heeft het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden nooit ondertekend. Nederland heeft dat wel. Daar zijn het Fries, het Limburgs en het Nedersaksisch erkend als regionale taal, en hebben het Jiddisch en het Romani … [Lees meer...] overWat doen we met de regionale talen?
Het gevaar van de ‘erkende talen’
Ik zat er naast, bijna vijftien jaar geleden, in dit zelfde tijdschrift. Ik besprak de zorgen die de onderzoekers Koen Jaspaert en Sjaak Kroon hadden geuit over de erkenning van streektalen als het Limburgs en het Nedersaksisch. Zij waren onder andere bang dat dit het beleid over regionale talen uit het lood zou trekken: de 'erkende talen' zouden een ereplaats krijgen, de … [Lees meer...] overHet gevaar van de ‘erkende talen’
18 november 2021: Symposium erkende talen
Op 18 november 2021 organiseert het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het Symposium erkende talen met als overkoepelend thema ‘taalemancipatie’. Het symposium zal plaatsvinden in Wolvega in Friesland. Het symposium is een voortzetting van twee succesvolle edities van het Streektalensymposium in 2017 en 2019. Het doel van het symposium is om de bij de … [Lees meer...] over18 november 2021: Symposium erkende talen
Zorja: een bijzonder project om een kleine taal nieuw leven in te blazen
Onlangs was ik bij een online-bijeenkomst waarin projecten werden voorgesteld om minderheidstalen te steunen en te versterken. Er werd speciale aandacht besteed aan het project Zorja ('zonsopgang'), dat erop gericht is de taal Nedersorbisch in Oost-Duitsland te versterken. Of 'versterken'? 'Te reanimeren' is misschien een betere term. In de taalsociologie wordt doorgaans van … [Lees meer...] overZorja: een bijzonder project om een kleine taal nieuw leven in te blazen
Een cursus Fries is volgens het ministerie geen inburgeringsactiviteit
Of het de landelijke media heeft gehaald, weet ik niet. Gezien heb ik het er nog niet, in ieder geval. De Friese media schrijven er wel uitgebreid over: het Nederlandse Ministerie van Sociale Zaken beschouwt een cursus Fries niet als een inburgeringsactiviteit. Waar gaat het om? Wel, de gemeenteraad van Achtkarspelen (hoofdplaats Buitenpost) heeft het college gevraagd om na … [Lees meer...] overEen cursus Fries is volgens het ministerie geen inburgeringsactiviteit