Door Roeland van Hout, Henk Bloemhoff, Leonie Cornips, Goffe Jensma en Joep Leerssen Onderstaand positiepaper is uitgedeeld tijdens de Rondetafelbijeenkomst van de Nederlandse Taalunie over taalvariatie, 14 maart 2018, Rotterdam. De Taalunie wil een taalbeleid gestalte geven met nadrukkelijke, positieve aandacht voor variatie in het Nederlands. Het lijkt ons belangrijk dat … [Lees meer...] overPositiepaper: De positie van de erkende regionale talen in Nederland
taalbeleid
Is het Nederlands de eigen taal van alle Nederlanders?
Door Marc van Oostendorp "De eigen taal is bij uitstek het instrument voor het denken". Wie zoiets schrijft in een pleidooi tegen het Engels in het hoger onderwijs – de classicus Anton van Hooff deed het deze week in Trouw – kan in bepaalde kringen kennelijk op bijval rekenen. Terwijl het een ui is van dubieuze aannamen. De eerste rok: dat taal uberhaupt een … [Lees meer...] overIs het Nederlands de eigen taal van alle Nederlanders?
19 april 2018, Gent: Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Recent hebben we in Vlaanderen een heuse discussie gekend, bijwijlen een hetze, tussen (en onder) academici en journalisten rond het 'Standaardnederlands'. We zien dat het taaldebat zeer emotioneel en gevoelig is en blijft. Hoe kunnen we toch met zinvolle bijdragen tot een goed taalbeleid komen? Taalpolarisatie staat immers een goed taalbeleid in de weg. Op donderdag 19 … [Lees meer...] over19 april 2018, Gent: Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Verantwoordelijk
Door Marc van Oostendorp "Ja, het is vreselijk!" De vrouw in de bus draaide zich naar me toe om de ernst van de situatie nog dieper te laten doordringen. Ze had gehoord dat ik met een collega praatte; ik legde hem uit dat ik dit jaar een college had gegeven dat Letteren-studenten klaarstoomde voor de verplichte taaltoets voor eerstejaars. "Ze maken in hun werkstukken allemaal … [Lees meer...] overVerantwoordelijk
Nieuw Limburgs taalbeleid: Een convenant is drijfzand voor het Limburgs
Sinds enkele maanden is er weer volop discussie over een nieuw Limburgs taalbeleid. De Provincie Limburg heeft de Raod van 't Limburgs gevraagd een nieuwe visienota voor te leggen. De vraag is of er een verdere erkenning voor het Limburgs naar Fries model moet komen óf een taalbeleid op basis van een door de Nederlandse overheid aangeboden convenant? Welke weg biedt de meeste … [Lees meer...] overNieuw Limburgs taalbeleid: Een convenant is drijfzand voor het Limburgs
Nieuw Landelijk Platform gaat zich hard maken voor het talenonderwijs
(Persbericht Radboud Universiteit) Is verengelsing van het hoger onderwijs nu wel of geen goede zaak? Welke economische voordelen loopt Nederland mis doordat we steeds slechter Duits en Frans spreken? Hoe lossen we het tekort aan docenten Nederlands en Duits in het voortgezet onderwijs op? Met dit soort vraagstukken gaat een nieuw Landelijk Platform voor de Talen zich … [Lees meer...] overNieuw Landelijk Platform gaat zich hard maken voor het talenonderwijs
Wetenschappelijke argumenten voor bezorgdheid over verengelsing aan de universiteit
Door Freek Van de Velde In Nederland woedt dezer dagen een debat over verengelsing aan de universiteit. Hoe breed dat debat gevoerd wordt, en of naast een handvol journalisten, politici, en natuurlijk de werknemers aan de universiteiten zelf nog andere mensen onrustig slapen door de tsunami van het Engels, is moeilijk in te schatten. Je zou denken dat ook taalkundigen zich … [Lees meer...] overWetenschappelijke argumenten voor bezorgdheid over verengelsing aan de universiteit
Taal in het hoger onderwijs. Ministers Van Engelshoven en Slob: grijp uw kans!
Door Marc van Oostendorp Ik word soms een beetje mismoedig van de discussie over het Engels in het hoger onderwijs. Er wordt nu al een tijdje redelijk intensief gedebatteerd en erg snel vooruit komen we niet. Toch gloorde er bij mij ineens een sprankje hoop toen ik deze week een bericht las over een ophanden zijnde 'visiebrief' van minister Van Engelshoven over dit … [Lees meer...] overTaal in het hoger onderwijs. Ministers Van Engelshoven en Slob: grijp uw kans!
Let’s talk about Nederlands
Door Marc van Oostendorp Goed zo! riepen allerlei eerzame en geleerde lieden toen de Groningse dichter Jan Pieter Rawie meldde dat hij zich niet zou laten 'dwingen' om een lezing over zijn werk te geven in het Engels. In deze video probeer ik uit te leggen waarom een dergelijke houding volgens mij uiteindelijk schadelijk is voor het Nederlands. (Deze video bekijken op … [Lees meer...] overLet’s talk about Nederlands
Nieuwjaarsboodschap Taalunie
Door Leonie Cornips Onder de ‘beste-wensen’-boodschappen kreeg ik ook de nieuwjaarsfolder Tal van Talen. In en Om het Nederlands van de Taalunie onder ogen. De folder visualiseert en verwoordt de boodschap van de Taalunie anno 2018: Nederland en België is rijk aan variatie en meertaligheid. De strip op de voorkant van de folder bevat noodgedwongen een dosis versimpeling in de … [Lees meer...] overNieuwjaarsboodschap Taalunie
Kamerleden: handen uit de mouwen!
Door Marc van Oostendorp Er is in Nederland één taalminderheid die grote behoefte heeft aan erkenning, één groep van ongeveer 60.000 mensen die een mooie en expressieve taal hebben, een taal van eigen bodem, een taal die nauwelijks te vergelijken is met het Nederlands, een taal die onze steun verdient, die de overheid voor een betrekkelijk klein bedrag zou kunnen verlenen. De … [Lees meer...] overKamerleden: handen uit de mouwen!
Peutertaalbeleid
Door Leonie Cornips Tijdens het streektaalsymposium, georganiseerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Deventer, heb ik gepleit voor een taalbeleid voor peuterspeelzalen in Limburg. Hoe ben ik tot dit advies gekomen? (Groot)ouders vertellen: ‘Ons kind weigert sinds de peuterspeelzaal Limburgs te spreken, ook al houden we thuis Limburgs aan.’ Juist peuterspeelzalen, … [Lees meer...] overPeutertaalbeleid
Verplicht boek voor alle Nederlandse taalkundigen
Door Marc van Oostendorp Het kan niet gemakkelijk zijn om een Vlaamse intellectueel te zijn. Er is altijd gedoe om taal, op een manier die een Nederlander zich over het algemeen niet kan voorstellen: iedere keuze die je maakt in taalzaken – hoe nauwkeurig je je aan de standaard houdt, wat je precies als standaard beschouwt, hoeveel dialect je je permitteert – is niet alleen … [Lees meer...] overVerplicht boek voor alle Nederlandse taalkundigen
4 november 2017: het Nationale Taaldebat
Komt het Nederlands in de verdrukking nu het Engels op de universiteit oprukt? Zijn er ook politici die niet hun betogen framen en spinnen? Kunnen en willen we wel genderneutraal praten (denk aan het gebruik van "reizigers" door de NS)? Doe mee aan het eerste Nationale Taaldebat op zaterdag 4 november. Het debat wordt geleid door Frits Spits en wordt live uitgezonden in het … [Lees meer...] over4 november 2017: het Nationale Taaldebat
Over streektaalgrenzen heen
Door Marcel Plaatsman Als bierliefhebber bezoek ik regelmatig bierfestivals, als thuisdialectoloog voortaan ook taalconferenties. Gisteren was ik in Amsterdam voor een streektaalconferentie – dat is een soort festival met in plaats van bier lezingen, en in plaats van bierliefhebbers taalkundigen om mee te praten. Voor mij toch wel gefundenes Fressen, zoiets. Ik heb er ′n … [Lees meer...] overOver streektaalgrenzen heen
Koen Jaspaert (1956-2017) als Algemeen Secretaris van de Nederlandse Taalunie
Door Elisabeth D'Halleweyn Koen Jaspaert kende ik enkel van naam toen ik zitting nam in de driekoppig personeelsafvaardiging die in 1998 de beoogde nieuwe algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie moest ‘keuren’. Daar zat hij dan: een imposante man met priemende ogen, zware wenkbrauwen, kort stekelig haar maar wonderlijk zachte stem. ‘En?’ vroegen de collega’s na het … [Lees meer...] overKoen Jaspaert (1956-2017) als Algemeen Secretaris van de Nederlandse Taalunie
De wondere wereld van streektaalgrenzen
Op 13 oktober 2017 organiseren de Stichting Nederlandse Dialecten (SND), Variaties vzw en het Meertens Instituut de jaarlijkse streektaalconferentie in de Posthumuszaal in het Internationaal instituut voor sociale geschiedenis (IISG) in Amsterdam (Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam). Tijdens deze conferentie gaan wetenschappers, beleidsmensen en dialectliefhebbers op zoek naar … [Lees meer...] overDe wondere wereld van streektaalgrenzen
Taalhiërarchie
door Leonie Cornips Net ben ik begonnen aan de Universiteit Maastricht als een ongeruste moeder me opbelt om te vertellen dat zij haar kind ’s ochtends dialectsprekend naar de peuterspeelzaal brengt om het ’s avonds Nederlandssprekend mee naar huis te nemen. Met studente Vivianne Smeets van de Universiteit Utrecht spreek ik hierover tijdens het jaarlijkse DRONGO-Talenfestival … [Lees meer...] overTaalhiërarchie
Ilja Leonard Pfeijffer als baas van de taal
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (28) Door Marc van Oostendorp Ooit, lang geleden, voordat zelfs de oudste onder ons jong was, behelsde de grammatica de taal van de beste schrijvers. Wie op school, pakweg, Latijn wilde leren schrijven, wilde dat leren volgens het model van de grote stilisten. Goed schrijven leerde je vooral door heel veel goede teksten te lezen; maar om de … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als baas van de taal
13 oktober 2017: Conferentie ‘De wondere wereld van de streektaalgrenzen’
Op 13 oktober 2017 organiseren de Stichting Nederlandse Dialecten (SND), Variaties vzw en het Meertens Instituut de jaarlijkse streektaalconferentie in de Posthumuszaal in het Internationaal instituut voor sociale geschiedenis (IISG) in Amsterdam (Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam). Tijdens deze conferentie gaan wetenschappers, beleidsmensen en dialectliefhebbers op zoek naar … [Lees meer...] over13 oktober 2017: Conferentie ‘De wondere wereld van de streektaalgrenzen’
Preferably not in Dutch!
Het is zomer en dan schrijven onderzoekers projecten voor NWO. Maar van NWO mag je je resultaten in alle talen ter wereld opschrijven, alleen liever niet in het Nederlands! (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overPreferably not in Dutch!
Alleen Engels is niet internationaal
Door Marc van Oostendorp Het nieuwe KNAW-rapport Nederlands en/of Engels. Taalkeuze met beleid in het Nederlands hoger onderwijs doet precies wat een rapport van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen moet doen: het pleit voor redelijkheid in een verhit debat. Redelijkheid is in dit geval: niet een van de twee mogelijkheden in het keuzeblokje en/of door te … [Lees meer...] overAlleen Engels is niet internationaal
Nederlands op Aruba
Door Marc van Oostendorp De officiële taal van het basis- en het middelbaar onderwijs in Aruba is het Nederlands, terwijl vrijwel alle kinderen thuis Papiamento spreken en ook vrijwel het hele openbare leven in het Papiamento plaatsvindt. Kan dat niet anders? De neerlandicus Eric Mijts van de Universiteit van Aruba vertelt erover. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overNederlands op Aruba
De onmogelijke relatie van de Vlaming met het Nederlands
Door Wim van Rooy Het tijdschrift Onze Taal heeft zowat 33.000 abonnees, van wie een behoorlijk deel in België/Vlaanderen. Dat is erg veel voor een taalkundig tijdschrift dat zich o.m. ten doel stelt het verantwoorde gebruik van de Nederlandse taal te bevorderen. De scholingsgraad van de Vlaamse bevolking ligt hoog en ook kranten besteden regelmatig aandacht aan het … [Lees meer...] overDe onmogelijke relatie van de Vlaming met het Nederlands
‘Limburgs’, dialect, mosterd en de onderbuik
Een open brief aan Leonie Cornips Door Frans Hinskens Coördinator van de Nederlandse poot van het StaatNed project Beste Leonie, Anderhalve week geleden is het eindverslag gepresenteerd van een grootschalig onderzoek naar de plaats van het Nederlands in de huidige Nederlandse en Vlaamse samenlevingen. Het door de Nederlandse Taalunie (NTU) geïnitieerde onderzoek, dat … [Lees meer...] over‘Limburgs’, dialect, mosterd en de onderbuik