Taal als grappige invalshoek op het nieuwsDoor Marc van Oostendorp Het is dat ik dezer dagen om zo te zeggen op retraite ben, dus mij zult u niet zien of horen, maar ik weet zeker dat er wat taalgeleerden op de radio of tv zullen verschijnen. Want taal is voor sommige mensen hun lust en hun leven, voor anderen een angstaanjagend schoolvak, en voor nog weer anderen een onderwerp … [Lees meer...] overWillem-Alexander gaat vanmiddag niet slissen!
wetenschapscommunicatie
We worden verneukt!, schreef de hoogleraar
Door (prof. dr.) Marc van OostendorpGisteren hadden de voorzitter van College van Bestuur en de rector magnificus van de Radboud Universiteit een 'stevig gesprek' met de hoogleraar Roos Vonk. De reden was dat ze het volgende bericht op Twitter had geplaatst: Ik ben zo chagrijnig door AH,heb zin om dat uitgestreken smoelwerk van Kamp op z'n bek te slaan. We worden verneukt! … [Lees meer...] overWe worden verneukt!, schreef de hoogleraar
Onderzoek bewijst: taaldiversiteit zorgt voor verkeersongelukken
Door Marc van OostendorpHoe meer talen er in een land gesproken worden, des te groter is de kans op verkeersongelukken. In landen waar acacia's groeien, wordt veel vaker gebruik gemaakt van toonhoogte om betekenisverschil te maken tussen woorden. En hoe meer siësta's de mensen houden, des te minder naamvallen, vervoegingen en verbuigingen gebruiken ze in hun taal.Het zijn … [Lees meer...] overOnderzoek bewijst: taaldiversiteit zorgt voor verkeersongelukken
Anders dan tot nu toe werd aangenomen
Door Marc van OostendorpWanneer u nu ook weleens in het nieuws wilt met uw onderzoek, heb ik een tip. Neem in uw persbericht de zinsnede 'anders dan tot nu toe werd aangenomen' op. Journalisten willen nieuws. Dat u vindt dat pakweg 'groter als' helemaal niet fouter is dan 'groter dan' is geen nieuws. "Anders dan tot nu toe werd aangenomen, is 'groter als' niet fout" is dat wel. … [Lees meer...] overAnders dan tot nu toe werd aangenomen
Global language of neerlandistiek
Door Marc van OostendorpAls ik het goed zie, dringt het Engels de laatste jaren steeds meer door in de neerlandistiek. Ik wees er onlangs al op dat er inmiddels al beschrijvingen zijn van alle aspecten van de grammatica en van de geschiedenis van onze taal in het Engels. Bij een bijeenkomst van redacties van wetenschappelijke tijdschriften over neerlandistiek vorige week in … [Lees meer...] overGlobal language of neerlandistiek
Je krijgt bijna alleen onzin in de krant
Ik kan het wetenDoor Marc van OostendorpMoeten wetenschappers vaker hun onderzoek uitleggen aan een groot publiek? Diederik Stapel vond van wel. Toen hij directeur werd van een onderzoekinstituut in Tilburg, kondigde hij aan dat er meer zichtbaarheid voor de instelling moest komen, er moest meer gevaloriseerd worden. De meeteenheid zou het krantenartikel worden: Tilburgse … [Lees meer...] overJe krijgt bijna alleen onzin in de krant
Publiekssymposium: wie is de baas van de taal?
Als taal normen en regels heeft, wie bepaalt die dan? En wie handhaaft de orde? En op welke manier? Wie is er, kortom, de baas over de taal? Is dat bijvoorbeeld de overheid, zijn het deskundigen, of wordt de norm helemaal democratisch bepaald. Voor het Nederlands blijken de meeste regels ("zeg niet 'hun hebben' maar 'zij hebben'", "'groter als' is fout, 'groter dan' is goed") … [Lees meer...] overPubliekssymposium: wie is de baas van de taal?
Een cursus Euraziatisch voor Afrikanen
Door Gaston DorrenHet is goed dat journalisten over wetenschap schrijven. Kun je tenminste nog eens lachen. Zeker als ze over taalkunde schrijven.Eergisteren deed bioloog Mark Pagel een taalkundige bewering die hem – als hij gelijk heeft – beroemd kan maken. Hij meent 23 woorden te hebben gevonden die we zó vaak in de mond nemen dat ze extreem stabiel zijn. Ze veranderen wel … [Lees meer...] overEen cursus Euraziatisch voor Afrikanen
Wetenschappelijke discussie in het openbaar
Over taalkundige blogsDoor Marc van Oostendorp Terwijl in de echte wereld het weblog alweer op zijn retour is, hebben de taalkundigen het medium nu ineens ontdekt. Dat wil zeggen, het is inmiddels alweer tien jaar geleden dat de Amerikaanse foneticus Mark Liberman zijn Language Log begon – maar dat is vooral een populair-wetenschappelijk blog (en de moeder van alle … [Lees meer...] overWetenschappelijke discussie in het openbaar
Weg met het wetenschappelijke artikel
Door Marc van Oostendorp Het wetenschappelijk artikel, daar moeten we toch eigenlijk ook maar eens vanaf zien te raken. Er wordt de laatste tijd veel gediscussieerd over nieuwe manieren van publiceren, maar die gaan eigenlijk altijd over een aspect dat niet eens zo interessant is. Wie beheert de tijdschriften – commerciële uitgevers of openbare instellingen zoals … [Lees meer...] overWeg met het wetenschappelijke artikel
Taal en geld
Als ik universiteitsbestuurder was (als ik martelaar van jonge poesjes was, als ik buschauffeur was in een ravijnachtig gebied in Noord-Korea), zou ik een nieuwe MA instellen: Taal en geld. De studenten stromen bij honderden binnen, leren van alles over geavanceerde statistiek en krijgen daarnaast ook taalkunde aangeboden. Een ding kunnen de aanstormende taalkundigen ook … [Lees meer...] overTaal en geld
The Son of Jood
Door Marc van OostendorpEr is nu een maand voorbij sinds ik hier op een koude maandagochtend een stukje tikte over het woord Jood. Twee scholieren hadden me verteld dat ze het woord op school gebruikten (om precies te zijn, een vertelde het; de ander knikte), en op het Meldpunt Taal vond ik iemand anders die het meldde.Dat was alles wat ik die maandagochtend te melden had. Het … [Lees meer...] overThe Son of Jood
De toekomst van het wetenschappelijk tijdschrift
Door Marc van OostendorpDe toekomst van het wetenschappelijk publiceren is misschien wel gisteren begonnen. Het heet PeerJ.Er gaat iets gebeuren, de komende jaren. Er moet iets gebeuren. Terwijl in de grote wereld buiten de wetenschap uitgeverijen het steeds moeilijker krijgen – waarom zou je nog zo'n organisatie nodig hebben die een strik om je werk binden en het dan in de … [Lees meer...] overDe toekomst van het wetenschappelijk tijdschrift
Zo word je een gekke professor
De gekke professor is ook niet meer wat hij geweest is. Vroeger wilde zo iemand nog weleens in een donkere kelder broeden op plannen om de wereld over te nemen of anders te vernietigen, ondertussen onbegrijpelijke formules knersend.Daarmee vergeleken is zelfs een moderne wetenschappelijke topcrimineel als Diederik Stapel maar een armzalige krabbelaar: onderzoeksgegevens … [Lees meer...] overZo word je een gekke professor
Laat schrijvers meesters zijn
Wat een moeite moet Christiaan Weijts hebben gehad met het essay over literaire tijdschriften dat hij voor het Nederlandse letterenfonds schreef. Het fonds publiceerde het gisteren op zijn website, waarschijnlijk om het feit op te luisteren dat vier literaire tijdschriften ieder 25.000 euro kregen. (Alsof dat een echt geldbedrag is. Alsof het niet tot wanhoop moet stemmen voor … [Lees meer...] overLaat schrijvers meesters zijn
Dwaling
Als ik aan het begin van de maand de brievenbus hoor klepperen, ga ik altijd even kijken of Onze Taal er is. Ik ruk het blad dan uit zijn plastic en zoek als eerste de column van Joop van der Horst op.Van der Horst is een van de weinige taalkundigen met een brede intellectuele kijk op taal — iemand die niet alleen een rijk geschakeerd gespecialiseerd oeuvre heeft geschreven … [Lees meer...] overDwaling
Er moet meer taal op de radio!
Een van de redenen waarom de Nederlandse radio niet veel doet met taalonderwerpen, is geloof ik dat het een 'moeilijk' onderwerp gevonden wordt. Wat natuurlijk onzin is: er is niets moeilijks aan taal. Iedereen gebruikt het iedere dag, en daar wordt meestal niet erg bij getranspireerdSport is bijvoorbeeld veel moeilijker, zowel om te doen – je moet er jaren keihard voor trainen … [Lees meer...] overEr moet meer taal op de radio!
Diederik Stapel als taalkundige
Door Marc van Oostendorp Stel je voor dat Diederik Stapel geen fraudeur was geweest. Dat hij wel keurig al die formulieren door honderden scholieren had laten beantwoorden en al die antwoorden had laten intikken in tabellen en die dan vervolgens nauwkeurig statistisch had laten uitrekenen. Daar had je toch ook niet aan moeten denken. Dan hadden we nu nog steeds met zijn soort … [Lees meer...] overDiederik Stapel als taalkundige
Profielwerkstuk
Beste professor, Wij zijn Michel en Yoni en wij moeten een profielwerkstuk schrijven voor school (6VWO). Wij hebben gekozen voor het thema 'dialect'. Kunt u ons informatie sturen over dialect? We hebben op internet uw artikel gevonden over dialecten maar we snapten het niet. We moeten ons werkstuk a.s. woensdag inleveren. Beste Michiel en Yoni,Ik zal iets opbiechten. … [Lees meer...] overProfielwerkstuk
Neder-L is gratis en vrij van overheidsbemoeienis
Het was vorige week de week van de Open Access - het idee dat de resultaten van wetenschappelijk onderzoek, zowel de data als de geschriften, vrij toegankelijk moeten zijn voor alle belangstellenden. Wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan met publiek geld, zo is de gedachte en nu het door internet mogelijk is geworden om publicatie goedkoop te maken, is het niet nodig en … [Lees meer...] overNeder-L is gratis en vrij van overheidsbemoeienis
Taal is simpeler dan gedacht
Zonder de Amerikaanse taalkundige Noam Chomsky (1928) zouden persberichten over de taalkunde er heel anders uit zien. Ik heb een archiefje van dat soort persberichten van de afgelopen dertig jaar en over die hele periode vind je regelmatig aankondigingen van wetenschappelijke doorbraken die nu definitief laten zien dat Chomsky ongelijk heeft. Het lijkt me heel naar om zo'n … [Lees meer...] overTaal is simpeler dan gedacht
Hu! Een hypothese!
Een Nijmeegs persbericht over een nieuw proefschrift houdt me al een paar dagen bezig – zou die (aanstaande) jonge doctor dat nu echt menen? "Ik had vooraf geen hypothese over de mogelijke verschillen", zegt Karen Keune in dat persbericht (dat ook op Neder-L verscheen, met commentaar over de spelling, maar niet over de inhoud. "Ik heb echt gekeken naar wat er uit het materiaal … [Lees meer...] overHu! Een hypothese!
De buik vol van wetenschap
Het is wetenschapsmaand. Ik kan het weten, want ik was gisteren bij de opening van die maand, in het Museon in Den Haag, met nog vijfhonderd genodigden. Men had er kennelijk niet op gerekend dat er zovelen op de uitnodiging zouden ingaan. Dat werd ons in ieder geval een paar keer verwijtend medegedeeld: dat er zoveel genodigden waren gekomen. De zaal puilde uit en sommige … [Lees meer...] overDe buik vol van wetenschap
De onmogelijkheid van Wikipedia
In de New Yorker van deze week staat een open brief van de schrijver Philip Roth. In het Wikipedia-artikel over zijn roman The Human Stain stond volgens hem een fout: er werd beweerd dat de hoofdpersoon op beroemde schrijver X was gebaseerd, terwijl volgens Roth eigenlijk de hoogleraar Y model had gestaan.De kwestie van X en Y vind ik niet zo vreselijk belangwekkend – mij … [Lees meer...] overDe onmogelijkheid van Wikipedia
Dubieus onderzoek over Wikipedia
U bent er gisteren misschien ook van geschrokken: het bericht dat onderzoekers van de Universiteit Twente hadden vastgesteld dat bijna driekwart van de artikelen op Wikipedia moeilijk te lezen zou zijn. Het bericht haalde de website van de Volkskrant (die verwijst naar De Telegraaf, maar die laatste krant heeft het bericht voor zover ik kan achterhalen niet online gezet) en die … [Lees meer...] overDubieus onderzoek over Wikipedia
