De Leidsche straatschender, Of de Roekelooze Student. Editie Rietje van Vliet. Zoeterwoude, Astraea 2010. 176 pgs. Duivelshoekreeks 18. ISBN 978-90-75179-28-6. Prijs: € 19,50 excl. verzendkosten. Te bestellen: uitgeverijastraea@mac.com
De Leidsche Straat-schender (ca. 1679) is een van de vroegste pornografische romans uit de Nederlandse geschiedenis. Het boek verscheen in twee delen en kreeg gedurende de hele achttiende eeuw vele herdrukken. Omdat de handel in subversieve werkjes als dit niet was toegestaan, werd het waarschijnlijk onder de toonbank verkocht.
De hoofdpersoon van De Leidsche Straat-schender is Jodocus, een gesjeesde student medicijnen en een groot liefhebber van drank, dobbelen en dienstmeiden. De roman is een aaneenschakeling van een groot aantal avonturen die hij alleen of samen met zijn medestudenten beleeft.
De lezer wordt getrakteerd op hilarische verhalen over hoe hij dienstboden te slim af is. Over een uitgelubberde hospita die ’s nachts bij hem in bed kruipt. Over hoertjes en hoerenmadammen. Over een triootje met twee ‘nimfjes’. Over verkrachtingsscènes. Over stront, pis en braaksel. Over knokpartijen en over allerlei vernuftige manieren om schijnheiligheid, gierigheid en ijdelheid te bestraffen.
De roman is ondanks de zeventiende-eeuwse spelling nog altijd goed te lezen. Waar nodig zijn in deze heruitgave bepaalde woorden en uitdrukkingen toegelicht. Woorden als drilscholen, roffianen en kochels komen in het hedendaagse taalgebruik niet meer voor. En wie weet nog wat er bedoeld wordt met de wens van Jodocus om bij zijn liefje ‘met de Vork in ’t hoy te vaaren’?
De tekst wordt vooraf gegaan door een inleiding over het Leidse studentenleven. Eigentijdse illustraties verlevendigen het geheel.
Uitgeverij Astraea is opgericht om tegemoet te komen aan de geringe maar
toch groeiende belangstelling voor de periode 1670-1830 en de behoefte aan
tekstedities en studies op dit terrein. De uitgaven zijn ondergebracht in drie reeksen. Die dragen de achttiende-eeuwse namen van stadsdelen, die vermaard zijn om hun levendige uitstraling. Zo is de Duivelshoekreeks genoemd naar de Duivelshoek
in Amsterdam, rond het Rembrandtplein.
Laat een reactie achter