Praagse Perspectieven 7, Handelingen van het colloquium van de sectie Nederlands van de Karelsuniversiteit te Praag, op 24 en 25 maart 2011. Onder redactie van Zdenka Hrnčířová, Ellen Krol, Kees Mercks, Jan Pekelder en Jesse Ultzen. Praag: Universitaire pers 2011. 218 pagina’s. ISBN 978-80-7308-371-7.
In december 2011 is verschenen de bundel Praagse Perspectieven 7, met lezingen en bijdragen over Nederlandse taal- en letterkunde. Het letterkundige onderdeel is gewijd aan ‘Boeken die tumult veroorzaakten’ en het taalkundige thema aan ‘Doorbroken patronen.’
In een aantal letterkundige bijdragen staat een literair werk centraal dat het verwachtingspatroon van de lezer doorbrak en gewild of ongewild tumult veroorzaakte.
Aad Meinderts bespreekt de ‘ongehoorde wansmaak ten opzichte van een zo kuis boek’ die optrad bij het gevoerde pseudoproces rond de roman Eenzaam Avontuur (1948) van Anna Blaman. Ralf Grüttemeier analyseert bij het proces rond de roman Ik heb altijd gelijk (1951) van W.F. Hermans de gevoerde argumentatie van de kant van Hermans zelf, van de verdediging, van de officier van justitie en van de rechtbank. De roman Adelaïde van Gerard Walschap uit 1929 belandde op de katholieke index. Elke Brems laat zien hoe Walschap aanvankelijk de Vlaamse katholieke roman wilde moderniseren, maar door de kwestie afscheid van de katholieke kerk nam. Na de millenniumwisseling heeft de roman Alleen maar nette mensen van Robert Vuijsje uit 2009 voor het meeste tumult gezorgd; Michiel van Kempen volgt chronologisch de discussie in geschreven pers, televisie en openbare debatten in Amsterdam. Uit de negentiende eeuw klinkt het politieke tumult na van Bilderijks dichtbundel Krekelzangen (1822), besproken door Ellen Krol. In twee ‘losse’ bijdragen buiten het thema analyseert Lianne Barnard het discours rond de Shoa aan de hand van De Buitenvrouw van Joost Zwagerman, en bespreekt Wilken Engelbrecht de verschillende fasen in de receptie van Hendrik Conscience in Bohemen, Moravië en Tsjecho-Slowakije tussen 1846 en 1940.
Het taalkundig thema ‘Doorbroken patronen’ wordt in vijf bijdragen bekeken. Matthias Hüning bespreekt ‘Gefragmenteerde patronen in de woordvorming’; Jan Stroop analyseert het opkomen van taalveranderingen en het nieuw leven inblazen van oudere, bijna vergeten vormen; in de 21e eeuw verkeren deze processen in hun tegendeel of vallen stil. Ewa Jarosińska biedt een overzicht van syntactische patroondoorbreking vanuit het standpunt van de internationale docent Neerlandistiek. Frank Jansen bespreekt de vraag of er kettingpatronen bestaan die de leesactiviteit bevorderen. De Praagse promovenda Iva Rezková onderzoekt welke regels er ten grondslag liggen aan het doorbreken van Nederlandse zinnen door middel van woorden en uitdrukkingen uit het Engels.
Te bestellen bij:
J. Ultzen (jesse.ultzen@gmail.com)
Karelsuniversiteit Praag. Prijs 15 euro excl.portokosten
Laat een reactie achter