• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

De schoonheid van de niet-afgemaakte zin

14 augustus 2012 door Marc van Oostendorp Reageer

Het Nederlandse liedje van dit jaar, ja, van de afgelopen paar jaar, is, is Het regende zon van Ellen ten Damme. Dat komt onder andere door de tekst, een gedicht van Remco Campert (dat op de website van Poetry International staat).

Campert gebruikt in dat gedicht een procédé waar hij een meester in is: de poëzie van de onafgemaakte zin.
Het zit op twee punten in het gedicht: aan het begin als ‘wij’ elkaar net ontmoet hebben:

(1) je zei dat je blij was ik wist waar de bus 

De tweede keer is op het dramatisch hoogtepunt (eigenlijk zijn dit twee voorbeelden na elkaar):

(2) wou ik je wijzen op de tand der tijden en hoe ons hart desondanks 

(3)  maar je kneep in mijn hand en zei dat een ander en dat de dingen nu eenmaal 

De onafgebroken zinnen doen van alles. In de eerste plaats suggereren ze natuurlijk spreektaligheid en ze creëren afstand van het clichématige van het gezegde door het net niet af te maken. Maar vooral drukken ze heftige emotie uit: in het eerste voorbeeld is dat er een van grote vreugde en spanning en enthousiasme en zenuwen. Die zenuwen lijken me ook te zitten in (2) en dan komt de ontlading in (3).

Dat die emotie zo verhevigd wordt met onafgemaakte zinnen, heeft volgens mij twee oorzaken: in de eerste plaats krijg je het idee dat de spreker zelf zo door emotie wordt overmand dat hij zijn zinnen niet kan afmaken (of in voorbeeld (3), niet goed meer luistert). Maar vooral kan een mens, een lezer, nu eenmaal niet tegen onafgemaakte zinnen en maakt ze zelf af, wat natuurlijk ook best kan. En een zelfgemaakte zin komt nu eenmaal harder aan dan één van een dichter.

Campert heeft het procédé vaker toegepast, ook in een van zijn beroemdste gedichten, Lamento:

Hier nu   langs het lange diepe water dat ik dacht dat ik dacht dat je altijd maar dat je altijd maar 

hier nu   langs het lange diepe water waar achter oeverriet   achter oeverriet de zon dat ik dacht dat je altijd maar altijd (…)

Het is een eenvoudige truc, maar op mij heeft hij iedere keer weer een heel krachtig effect.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: liedjes, poëzie, syntaxis

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Sint Nicolaas

Zie eens, Mietje! wat al lekkers
U, Sint Nicolaas al bragt;
Omdat ge’ als gehoorzaam Meisje,
Uw verpligting hebt volbragt.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 januari 2026: Vlekflits

2 januari 2026: Vlekflits

5 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d