Het wetenschappelijk artikel, daar moeten we toch eigenlijk ook maar eens vanaf zien te raken. Er wordt de laatste tijd veel gediscussieerd over nieuwe manieren van publiceren, maar die gaan eigenlijk altijd over een aspect dat niet eens zo interessant is. Wie beheert de tijdschriften – commerciële uitgevers of openbare instellingen zoals universiteitsbibliotheken? En wie betaalt er – de lezer, de auteur, of de overheid?
Maar eigenlijk gaat het er natuurlijk niet om hoeveel artikelen (inleiding, conclusie, besprekingen van alternatieve analyses in de literatuur) iemand produceert. Het gaat erom hoeveel kennis iemand bijdraagt aan de wetenschap.
Er zijn tijden geweest waarin men inzag dat wetenschappelijke kennis vooral ontstaat in dialoog. Nog in de zeventiende eeuw werden wetenschappelijke traktaten dan ook wel in dialoogvorm gepubliceerd. In de loop van de tijd is dat in de versukkeling geraakt. Er is natuurlijk altijd volop gediscussieerd (in de koffiekamer, op congressen), en daarbij zijn vast de beste ideeën ontstaan. Maar dat bleef onzichtbaar: ik ken mensen die niet gepromoveerd zijn, nauwelijks gepubliceerd hebben en toch het vak vooruit hebben geholpen door te discussiëren.
In de taalkunde zijn het laatste jaar een aantal weblogs opgekomen (Faculty of language, Pieter Seuren, Ideophone) waar zeer vooraanstaande taalkundigen met elkaar op (soms) hoog niveau discussiëren over nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied. Hoe zou je kunnen zeggen dat degenen die aan dit soort blogs bijdragen, als bloggers of als commentatoren, minder belangrijk werk doen voor ons begrip van taal dan degenen die maar artikelen blijven publiceren?
Dialoog – tegenspraak, verheldering, onenigheid, verzoening – is waarschijnlijk een van de beste vormen van denken; beter dan het individualistische model van het artikel. Een artikel kan natuurlijk door meer dan één persoon geschreven worden, maar de auteur blijft een gesloten eenheid. Waarom zouden we dan aan die laatste vorm blijven vasthouden?
Milfje Meulskens zegt
Inderdaad, bloggen is de toekomst! Ook omdat er op dat niveau gevoerde discussies veel toegankelijker worden voor de niet-specialist. Of ze uiteindelijk ook begrijpen waar het over gaat is een andere vraag, maar de beschikbaarheid van informatie is een groot goed.
janien zegt
U zegt het!
Anoniem zegt
Een wetenschappelijk artikel met enige kwaliteit veronderstelt allerlei vormen van dialoog, met de wetenschap, bestaande literatuur, maar ook met zichzelf. Nadenken over het onderwerp, de stof, de voorbeelden, kan m.i. niet zonder een intense vorm van innerlijke dialoog. Dus als het goed is, gaat aan `het individualistische model van het artikel' discussie vooraf.