“Nederlandse priesters worden zeldzaam: tweederde uit buitenland” kopte de NRC van donderdag 14 augustus.
  Wist ik al lang. Toen mijn dierbare tante Lies al weer heel veel jaren geleden te Alkmaar begraven werd onder de schaduw van de hoofdtribune van het oude AZ67-stadion, terwijl het vroor dat het kraakte, werd de uitvaartdienst geleid door een Poolse kapelaan, destijds een nouveauté: “Zij roeste in vrede!”
  Je zult maar behept zijn met de slappe lach.

Eén van de, zo niet dé hoofdoorzaak van het gebrek aan priesters is m.i. het celibaat: de belofte zich niet aan een ander mens te binden en zich te onthouden van alles wat met seks te maken heeft. Leven als een engel op aarde. Op zich is daar niets op tegen, alleen het is waanzin om zo iemand in te zetten als zielzorger van gehuwde mensen.
  Gedurende de Middeleeuwen was het celibaat voorgeschreven voor kloosterlingen, niet voor wereldlijke geestelijken. En waarom ook niet? Sommige apostelen waren ‘gewoon’ gehuwd, Petrus inclusief. Wist iedereen in de Middeleeuwen. En hij had ook nog een dochter, Petronilla geheten. Bloedmooie meid! Om ervoor te zorgen dat daar geen ongelukken van kwamen, was zij chronisch bedlegerig. Wat wel vragen opriep bij de mensen rond Petrus, aangezien hij andermans dochters aan de lopende band genas. “Waarom genees je je eigen dochter niet?,” vroegen zij Petrus. “Omdat dat beter voor haar is,” antwoordde Petrus. “Maar omdat jullie mij niet geloven, kom vanavond bij mij eten en dan zul je het zien.”

En of ze kwamen eten om het te zien. En wat zagen zij? Een door Petrus genezen Petronilla die in de keuken hielp, het eten opdiende, de tafel afruimde, de afwas deed en het servies opruimde. En toen het hele huis aan kant was, werd zij weer ziek, totdat zij door haar ouderdom haar schoonheid verloren had en geen gevaar meer liep om verleid te worden door de geneugten van het vlees.

Het christendom is een Romeinse godsdienst met een panische angst voor seksualiteit. Vermoedelijk een reactie van de Romeinse religieuze ‘dropouts’ op het decadente en liederlijke gedrag van hun heidense broers en zussen. De Joden deden daar niet moeilijk over. Toen de 14-jarige Maria, de latere moeder van God, aan de Joodse bisschop van Jeruzalem vroeg om maagd te mogen blijven, werd haar verzoek van tafel geveegd en kreeg zij zeer tegen haar zin een verloofde opgedrongen, de volstrekt onwillige Jozef, een nette weduwnaar die met rust gelaten wenste te worden.
  Alles wat met seks te maken heeft, is in de ogen van de moederkerk des duivels. De enige manier om als mens aan de macht van de duivel te ontkomen – afgezien dan van zijn voortdurende verlokkingen – is maagd te blijven. De Legenda aurea is hier een warm pleitbezorger van. Wat heet warm. Over het huwelijk wordt met onverholen verachting gesproken: geïnstitutionaliseerde ontucht. De manier waarop ware gelovigen, die gedwongen door hun maatschappelijke positie moeten huwen, omgaan met hun onwetende echtgenote …
  Maar het is Jezus zelf geweest die het voorbeeld heeft gegeven. Ooit stond de latere Johannes Evangelist voor de Joodse bisschop om in het huwelijk te treden met Maria Magdalena, de mooiste én rijkste vrouw van Jeruzalem, toen Jezus de trouwplechtigheid verstoorde door naar het bruidspaar toe te lopen, met een priemende vinger naar Johannes (in de Middeleeuwen zijn volle neef) te wijzen en te zeggen: “Volg Mij!” En Johannes deed dat ook nog, zonder een woord van protest of te vragen “Waarom?”, Maria voor gek achterlatend ten overstaan van de Joodse bisschop en alle genodigden. Logisch dat Maria daarna wat afwijkend gedrag vertoonde.

Gedurende de Middeleeuwen was de gehuwde zielzorger voltrekt normaal, en gedroeg hij zich ook als een normaal mens. Pas met de Contra-reformatie en het Concilie van Trente (1545-1563) werd van de wereldlijke priester geëist dat hij celibatair leefde, om het goede voorbeeld te geven. In feite kreeg de wereld een monastieke regel opgedrongen.
  Inmiddels zijn wij bijna 500 jaar verder en nog altijd is dit besluit niet herroepen. Sterker nog, men doet alsof Jezus zélf het celibaat heeft ingesteld.

Het is ook nog altijd ‘bon ton’ om de middeleeuwse mens niet serieus te nemen, maar in zake het celibaat is daar geen enkele reden voor.