Op 12 december 2014 vindt het congres van de Werkgroep De Negentiende Eeuw plaats in de Doelenzaal van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam, onder de titel Wel en onwel. Het lichaam in de negentiende eeuw:
Het lichaam heeft zijn eigen geschiedenis. Twee decennia geleden was lichaamsgeschiedenis nog een grotendeels onontgonnen terrein. Intussen is de (cultuur)geschiedenis van de negentiende eeuw in belangrijke mate verrijkt door de focus op het lichaam. Vanaf 1995 is er zelfs een wetenschappelijk tijdschrift, Body & Society, exclusief gewijd aan dit onderzoeksgebied.
De Negentiende Eeuwheeft aan dit thema bijna drie decennia geleden, in 1985, een congres gewijd. Toen was de invalshoek voornamelijk seksualiteit. Dit congres beoogt te laten zien met wat voor onderwerpen, benaderingen en invalshoeken de (cultuur)geschiedenis van de negentiende eeuw is verrijkt door de aandacht voor het lichaam. Hoe wordt het lichamelijke verbeeld en beschreven in kunst, literatuur, wetenschap, geneeskunde en in de populaire cultuur? Welke negentiende-eeuwse visies op het lichaam en daaraan verbonden ideologieën kunnen hierbij zichtbaar worden gemaakt? Dit alles tegen de achtergrond van de volgende gedachte: geschiedschrijving is per definitie steeds een verhaal van verandering en/of van continuïteit. Voor de geschiedenis van het lichaam doet zich de intrigerende vraag voor hoe het lichaam hetzelfde kan blijven terwijl opvattingen, praktijken en de omgang met dat lichaam voortdurend aan verandering onderhevig zijn.
Programma
10.00 – 10.30 Inloop, registratie en koffie
10.30 – 10.45 Opening door de dagvoorzitter, Dr. Janneke Weijermars (RUG)
Prof. Dr. Wessel Krul (RUG en voorzitter van de werkgroep)
Korte inleiding op het congresthema
10.45 – 11.15 Prof. Dr. Mary Kemperink (RUG)
Verbeelding van homoseksualiteit in het Oosten rond 1900
11.15 – 11. 45 Dr. Willemijn Ruberg (UU)
Menstruatie voor het gerecht. Het vrouwelijke lichaam en de forensische geneeskunde in de negentiende eeuw
11.45 – 12.15 koffie
12.15 – 12.50 Tinne Claes en Veronique Deblon (KU Leuven)
Lichamelijke confrontaties in populariserende anatomische musea (1850-1870)
12.50 – 13.45 Lunch
13.45 – 14.15 Prof. Dr. Alex van Stipriaan (EUR)
Het slaafgemaakte lichaam
14.15 – 14.45 Jelle Zondag (RU)
‘Het einde der negentiende eeuw behoort aan de sport’. C.M.J. Muller Massis (1870-1900) en het idee van lichamelijke weerbaarheid
14.45 – 15.15 thee
15.15 – 15.45 Dr. Leonieke Vermeer (OU/RUG)
Onwel. Ziektebeleving in negentiende-eeuwse egodocumenten
15.45 – 16.15 Dr. Marjan Sterckx (Universiteit Gent)
Sensualiteit versus kuisheid. Voorstelling en receptie van naakten door vrouwelijke beeldhouwers in de negentiende eeuw
16.15 – 17.00 paneldiscussie, geleid door de dagvoorzitter
Sluiting door de voorzitter van de werkgroep
17.00: borrel
Praktische informatie
Vrijdag 12 december 2014; Universiteitsbibliotheek Amsterdam, Doelenzaal, Singel 425, 1012 WP Amsterdam.
Kosten voor de dag: € 25 (studenten en promovendi € 15) inclusief lunch, ter plekke te betalen. Opgeven s.v.p. vóór 6 december 2014 bij de secretaris van de werkgroep, Boudien de Vries: b.m.a.devries@contact.uva.nl.
