Door Marc van Oostendorp
Het gebeurde in de afgelopen week een paar keer en ineens: mensen raakten aangebrand als ze door onbekenden met u werden aangesproken. Ik raakte in een discussie met iemand die beweerde dat de taalwetenschap allemaal onzin was, omdat ze ooit verplicht een cursus had moeten doen die haar niet beviel. Ik bevroeg haar over die cursus, en daarbij gebruikte ik het gevreesde persoonlijk voornaamwoord van de tweede persoon. U.
Mijn gesprekspartner reageerde als door een wesp gestoken: “Je hoeft niet zo pedant te doen!” Dat verbaasde me enorm, en toen bleek een andere Twitteraar haar te willen sussen door te wijzen op mijn doorgaans goede karakter: “Dat doet hij anders nooit?”
Het lijkt een van de vele botsinkjes die in het dagelijks leven veroorzaakt wordt door de grote verwarring waarin wij allen verkeren over je en u.De grote lijnen zijn bekend: we komen uit een tijd – inmiddels al decennia geleden – waarin je u zei tegen onbekenden en hoger geplaatsten en je tegen mensen met een vergelijkbare status (ongeveer, want het is altijd ingewikkeld geweest). Dat hebben we losgelaten, en we zijn misschien vaker je gaan zeggen, maar u is er ook nog.
Afstand
Op Twitter zegt men je, dat heb ik natuurlijk ook wel in de gaten. Ik kijk er niet van op als een onbekende veertienjarige mij (een professor met een grijze baard) aanspreekt met je. Maar ik ben zelf geneigd om rectoren met nog grijzere baarden in eerste instantie met u aan te spreken. En dat geldt ook voor mensen met wie ik in discussie treed, zeker als het gaat om mensen die stellingen hanteren als ‘de taalwetenschap is onzin want ik heb een cursus gedaan die mij niet bevalt’. Zulke stellingen vind ik, laten we zeggen, enigszins prikkelend en om te proberen zo’n discussie niet meteen helemaal uit de hand te laten lopen, gebruik ik dan het respectvolle u.
Maar op een bepaalde manier kan ik ook wel aanvoelen hoe dat dan fout kan klinken. U is steeds meer een vorm geworden die afstand uitdrukt. Ook dat is al lang aan de gang en ik kan het ook wel ongeveer aanvoelen: je zegt je tegen mensen die je kent en u tegen mensen die je niet kent.
Basis
Maar voor sommige mensen wordt die afstand kennelijk inmiddels zo groot dat ze als beledigend, als laatdunkend gaat klinken. Iemand die u tegen je zegt, neem je niet helemaal serieus.
Ik herinner me dat in de jaren tachtig progressieve mensen je zeiden tegen hun baas en u tegen de werkster. Dat was waarschijnlijk niet neerbuigend bedoeld, men wilde mensen die nog niet zo ver waren in het grote gelijkheidsideaal juist niet voor het hoofd stoten. Maar het effect was natuurlijk uiteindelijk op een ingewikkelde manier juist weer wel bevestigend voor een klasseverschil.
Het is misschien dat uit die splitsing het gevoel van belediging is voortgekomen. Als jij u tegen mij zegt, voel je kennelijk geen gemeenschappelijke basis. En dan kijk je op mij neer. Ooit wordt u nog een scheldwoord.
Gerard van der Leeuw zegt
Gij snoodaard! Ik denk dat u gelijk heeft. De nivellering =op elk terrein. behalve op dat van de salarissen- is in ons landje niet meer tegen te houden. En in de meeste gevallen is dat goed. Maar het getuigt ook van vervagend. normbesef en een nog zorgelijker gebrek aan gevoel voor kwaliteit. Ik kom uit een socialistisch nest: hoger geplaatsten bestaan niet. Dus zeiden wij tegen iedereen u, behalve als je intiem met iemand omging. Het zou leuk zijn eens van een Vlaming te horen hoe het daar zit met gij, u en jij. En wat grappig is: kennelijk voelt de aangesproken mevrouw (misschien wel een mejuffrouw, ook al zo’n scheldwoord…..) het onderscheid nog wel…..
Vlaamse zegt
Vlamingen gebruiken u en gij door elkaar, bv. ‘ge hebt uw lichten van uwe fiets aangelaten’ of ‘oe gaget me u?’. Hier in Vlaanderen lijkt er ook een generatieverschil te bestaan; mijn moeder stond erop om ‘mevrouw’ genoemd te worden, terwijl ik me onlangs beledigd voelde omdat iemand die ik bij voornaam kende me met ‘mevrouw’ aansprak. ‘Mevrouw’ schept afstand.
De Taalfluisteraar zegt
De ‘u’ in ‘ge hebt uw lichten’ heeft niets met het formele ‘u’ te maken maar is wel een verbuiging van het voornaamwoord ‘gij’. Er is dus helemaal geen sprake van het dooreen gebruiken van ‘u’ en ‘gij’.
Tink zegt
Precies 🙂
Ivan Bernage zegt
Hoe kan “uw” en verbuiging zijn van “gij”?
“Gij” is een persoonlijk voornaamwoord en “uw” is een bezittelijk voornaamwoord.
De Taalfluisteraar zegt
Inderdaad, de bezittelijke en wederkerige vorm van ‘gij’ is ‘u(w)’. Zie bv. https://nl.wikipedia.org/wiki/Gij#Verbuigingen
Lalagè zegt
Het heeft ook te maken met de verheerlijking van het jong-zijn. Ouderen zijn soms beledigd als je u tegen ze zegt, omdat dat indiceert dat ze oud zijn, terwijl ze als jong willen worden beschouwd. Daardoor voel ik mij soms weer schuldig als ik uit automatisme ‘u’ zeg tegen bijvoorbeeld een onbekende collega bij de koffie-automaat die zo’n 20 jaar ouder is dan ik. En toen ik net begon met werken, moest ik er heel erg aan wennen om jij en Jan te zeggen tegen een collega die tegen zijn pensioen aan zat. Het zal dus nog wel even lastig blijven, tot het helemaal geaccepteerd is dat iedereen ‘jij’ is, net als in het Engels.
Anton zegt
Grote afstand: “U bent …”
Grotere afstand: “U is …” < uwee < Uwe Edele
Niek Beets, Camera Obscura, zei het zo: 'welke kinderen zij, zoo dikwijls als zij iemand tegenkomt, wien zij een goed denkbeeld van hare opvoeding of van haar dienst geven wil, met het plechtige 'uwé' toespreekt: “Spreekt uwé niet tegen meheer, Sorsetje?” ' & ' “Foei Franswatje, wat maakt uwé uwees handjes vuil met die schullepies.” '
saalberse zegt
Ik denk dat u juist weer een opmars maakt. Misschien niet op Twitter maar wel op scholen en universiteiten. Ooit naar een lezing geweest met de titel ” the nights who say ni” waarin werd beweerd dat jongeren die oude Zweedse beleefdheidsvorm populair maken terwijl oudere mensen er van schrikken ( die ervaren hem als neerbuigend het was de beleefdheidsvorm voor wie geen andere eervolle aanspreekvorm kon krijgen zoals dominee of dokter bijvoorbeeld). Rol respect versus afstand mooi beschreven in Brown en Gilman. Om effect afstand door u te verkleinen mengen sommige mensen ook aanspreekvormen. En je kunt jullie gebruiken als tussenvorm minder direct en toch niet afstandelijk bijvoorbeeld: verkopen jullie ook batterijen tegen 1 verkoper ( zie vermaas voor eerste vindplaats)
Maggy zegt
Knights, niet nights.
saalberse zegt
https://www.cairn.info/revue-langage-et-societe-2004-2-p-57.htm met on nederlands voorbeelden van mengen
Steven zegt
In Vlaanderen kan het behoorlijk ingewikkeld klinken voor een Nederlander. In principe zijn we toch een stuk formeler dan Nederlanders, maar die formaliteit kan ook door jij uitgedrukt worden!
Jij is namelijk ‘schooltaal’ voor ons: tegen onze vrienden zeggen we gij (of u, maar daar kom ik nog op terug). Dus als ik op het werk jij tegen mijn baas zeg, komt dat redelijk formeel over, maar niet u-formeel, een soort tussen-formaliteit die perfect past in zo’n context.
Het gebruik van u is ook in Vlaanderen sterk afgebrokkeld, maar professoren worden meestal toch nog aangesproken met u. Maar nu komt het: u is ook een soort gij in het dialect (althans in mijn dialect, in de buurt van Mechelen). Ik ben geen taalkundige, dus vraag me niet om regels, maar ik gebruik heel vaak u met mijn vrienden of familie.
bv.
Waar is u boek?
Hoe staget met uwen auto? Is em al gerepareerd?
Mak u nu is iets vragen?
Ik spreek verkavelingsvlaams. Mijn vader zou zeggen.
Woa is aaven boek?
Oe staget me aaven otto?
Mak aa naa is iet vragen?
Nu ik even naar deze zinnen kijk, komt het me voor dat in geen van deze voorbeelden ik gij zou kunnen gebruiken. Als er al een bezittelijk voornaamwoord van gij is, ken ik het niet. Hetzelfde voor de datief van gij – mij niet bekend…dus daar gebruiken we u.
Tink zegt
“Als er al een bezittelijk voornaamwoord van gij is, ken ik het niet.”
Uw!
(Het is ook ‘waar is uw boek’, niet ‘u boek’.)
Ik kom uit Noord-Brabant, ‘gij’ is hier ook niet onbekend, maar dat wordt niet echt gebruikt als je ABN spreekt. Wel als dialect.
Ik vind dat Vlaamse ‘u’ tegen iedereen, ook vrienden, altijd heel charmant klinken!
Steven zegt
In mijn dialect is het wel degelijk u boek, niet uw boek 🙂
Tink zegt
Ja, de uitspraak ervan wel, denk ik dat je bedoelt.
Maar er is dus wel degelijk een bezittelijke vorm van gij: uw. En datief: u.
Arjan zegt
Er is inderdaad een verschil tussen u en uw, niet alleen op schrift, maar (in mijn omgeving althans) óók in uitspraak. Steven heeft in mijn ogen dus gelijk: als hij het over zijn dialect heeft en duidelijk wil maken hoe hij het uitspreekt dan is het dus ‘u boek’, ook al schrijf (en zeg) je in het Standaardnederlands ‘uw boek’.
Gerard van der Leeuw zegt
Ja! Ik sta op station Kortrijk en wil naar Komen (ik heb al besloten om Komen en geen ‘Comines’ te zeggen). Ik kan vragen: ‘Mag ik een enkel Komen, asjeblief / alstublieft?. Of: ‘Mag k van u een enkeltje Komen/”. Mag ik van ‘jou’ klinkt denk ik zelfs in het Nederlands nog beledigend…… Wat weer iets geheimzinnigs is, gezien ons gebruik van’ jij’. We zeggen wel ‘jijen en jouen’, maar dat is blijkbaar toch niet hetzelfde.
Maggy zegt
Zo’n beetje elk woord in uw bericht brengt me in verwarring:
-Geldt dit slechts voor route Kortrijk – Komen?
-Wat is de relevantie van de keuze voor Komen boven Comines?
-Vraagt u om een retourtje in andere bewoordingen?
-Welke gevoelswaarde heeft “jijen en jouwen” voor u? Ik ken het slechts als opvoedkundige opmerking : “loop niet zo te jijen en jouwen”.
Overigens zou het in Den Haag niet ongebruikelijk of onbeleefd zijn om het verzoek te formuleren als “Hé joh, ken je mèn een enkeltje Comines doen?” Bewust Comines, bij het woord Komen zou de loketbediende kunnen denken dat het een oneerbaar voorstel betrof.
Tot slot de vraag of er in België nog steeds losse kaartjes gekocht worden? De OV-pas heeft voor ons de loketbediende vervangen.
Arjan zegt
Interessant. Misschien komt jij/jou meer denigrerend over dan je? Met jij/jou is immers de variant van je met nadruk. Normaal gesproken zeg je dan dingen als ‘niet ik maar JIJ’ of ‘niet van mij, maar van jou’, maar als dat duidelijke contrast achterwege blijft komt ‘jou/jij’ wellicht kinderlijker over dan ‘je’ (en daarmee meer denigrerend voor volwassenen)?
Mag ik een… (neutraal?)
Mag ik een… van u… (beleefdheid/afstand?)
Mag ik een… van je… (juist geen afstand?)
Mag ik een… van jou… (tegen kinderen?/denigrerend?)
Marcel Plaatsman zegt
Vijf jaar geleden tekende je juist nog op dat mensen váker “u” zijn gaan zeggen: https://neerlandistiek.nl/2012/05/he-professor/ Maar sociale media zijn ’n vreemd terrein, inderdaad, daar is “je” de norm.
Henk Wolf zegt
In Friesland wordt het gat tussen ‘jij’ en ‘u’ vaak opgevuld door de derde persoon, bijvoorbeeld in een zin als (tegen mij gezegd): ‘Weet Henk ook hoe laat de bus vertrekt?’ In het Fries is die aanspreekvorm normaal, maar niet-Friezen kijken in het begin wel eens vreemd op als ze in het Nederlands in de derde persoon worden aangesproken.
Mijn collega Gerbrich de Jong heeft over de verschillende aanspreekvormen in het Fries vorig jaar een leuke lezing gegeven. Die is te vinden op https://www.youtube.com/watch?v=cdEl4x3-JRg
Steven Hagers zegt
In mijn (Surinaamse) schoonfamilie is het gebruikelijk om te vragen: “Hoe gaat het met [voornaam]?” i.p.v. “met je”. Ik weet (nog) niet zeker of het familietaal is of dat het gebruik wijder verspreid is in het Surinaams-Nederlands, maar het is vergelijkbaar met de situatie in het Fries.
Maggy zegt
Mijn Haagse opa deed dat ook. Het is in de jaren 70 in Haagse hippie-kringen ook even mode geweest. Vermoedelijk een kortstondige straattaal ontwikkeling die sterk door onze grootouders beïnvloed was. Bewijzen lijkt me lastig.
Tink zegt
Ja, dat hoor je hier (Brabant) ook nog wel eens. Op heel hartelijke toon overigens, en doorgaans als 2 mensen elkaar al een tijd niet gezien hebben.
Erik Bouwknegt zegt
In mijn NW-Overijsselse/ZW-Drentse familie herinner ik me dit gebruik van de derde persoon als beleefdheidsvorm ook nog wel van vroeger. Niet zozeer met namen, wel bij mensen die in het dorp een bijzondere funktie vervulden, en dan met de benaming daarvan. Bijvoorbeeld (tegen de dominee sprekend): “Dat hef dommie mooi ezegd.”
En in de standaardtaal is het haast een cliché om obers te laten vragen: “Heeft het meneer en mevrouw gesmaakt?”
Juffrouw Jo zegt
Vreselijk, een van de vele symptomen van de moderne tijd waarin formaliteit blijkbaar niet meer past.
We zoenen en omhelzen vreemden, tutoyeren iedereen en vragen naar hele persoonlijke zaken.
Niets voor mij en ik doe er niet aan mee.
Ik steek altijd mijn hand uit, tutoyeer alleen familie, geliefden, goede vrinden en kinderen, verder niemand, weiger omhelzingen en zoenen, gebruik de hoofdletter U bij het communiceren, ook op twitter en klaag als bedrijven zoo vrijpostig zijn me te tutoyeren.
Ik ken U niet en dus hoeft U me niet toe te spreken alsof ik uw 11 jarige buurmeisje ben.
Voor U ben ik een mevrouw, sterker nog, een juffrouw aangezien ik ongehuwd ben.
Bevalt U dat niet dan mag U verder gaan kletsen met hippe en moderne lieden maar ik doe niet mee.
Laat mij maar achter in het verleden.
Niek zegt
Het is u, niet U.
Juffrouw Jo zegt
Dat is een bewuste keuze.
Zoo is ook niet met twee o’s.
Het is de ouderwetsche spelling.
Maggy R zegt
Zou U dan ook niet Mejuffrouw met een hoofdletter moeten schrijven? Ik ben niet gespecialiseerd in jaren ’30 taal, maar krijg de indruk dat uw taalgebruik afgezien van hoofdletter U en zoo aardig in de 21e eeuw past.
Juffrouw Jo zegt
Mejuffrouw gebruikt U alleen als U iemand aanschrijft.
Maggy R zegt
Ik schrijf U met Mejuffrouw aan, U schreef: “Voor U ben ik een mevrouw, sterker nog, een juffrouw aangezien ik ongehuwd ben.” De kleine letters van mevrouw en juffrouw doen niet begin 20e eeuws aan, toch?
Niek zegt
Duidelijk. In de hedendaagse spelling schrijft men ‘u’ met een kleine letter. Als u in de stijl van een eeuw geleden wilt schrijven komt u denk niet bij u maar bij ‘U Ed.’ (spelling onzeker) uit, wat voor ‘u edele’ staat; daar kom volgens mij dat ‘u’ vandaan.
yoshiyahu zegt
We schelen zo’n vijftig jaar, de AH-caissière en ik. De een zegt u, de ander jij.
D.w.z. ik zeg u tegen de caissière, en de caissière zegt je tegen mij…
Juffrouw Jo zegt
Ik zeg juffrouw tegen de caissière.
Jan vdB zegt
Als ik er iets over te zeggen had (en gelukkig heb ik dat niet), dan zou ik het woordje “u” afschaffen. Het schept afstand tussen mensen en dat is iets waar we geen behoefte aan zouden moeten hebben. En wat het aspect “respect” betreft: respect moet je verdienen, dat krijg je niet doordat je met “u” wordt aangesproken.
Juffrouw Jo zegt
Wat is er mis tussen een beetje afstand?
Ik wil niet klef en gezellig doen met de kassa juffrouw of een wildvreemde die me op straat aanspreekt.
Een beetje formaliteit kan geen kwaad, afstand is niet altijd slecht.
Sjors Kloenie zegt
Gezellig doen met de kassa????? Of bedoelde u gezellig doen met de kassajuffrouw?
Juffrouw Jo zegt
Mijn excuses, ik bedoelde kassajuffrouw, bij een nieuwe computer is het altijd even wennen waar de toetsen nu precies zitten.
Emmy zegt
Je ziet het met enige regelmaat bij ondertitelingen: het Engelse ‘you’ wordt met ‘je’ vertaald waar wij toch echt ‘u’ zouden zeggen, bv. bij toespraken in de Verenigde Naties of als twee regeringsleiders een persconferentie geven en elkaar toespreken. Willen de u-haters echt dat die elkaar in het openbaar tutoyeren?
En verder wil ik gewoon niet getutoyeerd worden door een snotaap of grietje van 16 aan de kassa van de supermarkt. Ik tutoyeer hen natuurlijk wel!
Maggy zegt
Als ik in de supermarkt de weg vraag, doe ik dat met de woorden: “Pardon, mag ik u even storen?” (vervolgd na reactie) “Weet u waar ik de xxx kan vinden?”. Ik word dan steevast beleefd geholpen. Wie de hardwerkende vakkenvullers als “snotapen en grietjes” behandelt, kan een koekje van eigen deeg verwachten.
Juffrouw Jo zegt
Ik tutoyeer de kinderen die in de supermarkt werken nooit en spreek ook altijd met twee woorden, noem ze juffrouw of jongeman, maar van hun kant ben ik steevast jij of je en is het al heel wat als er een complete zin uit komt.
“Pardon juffrouw, kunt U me zeggen waar de melk staat?”
“Huh, ja.”
Juffrouw loopt weg, ik blijf verbouwereerd achter.
Juffrouw komt terug.
“Deze kant, je moet me volgen.”
Ik zucht.
Juffrouw Jo zegt
Ja vreselijk, vooral ook bij historische series.
Een “ondertitelaar” die duidelijk geen kaas gegeten heeft van hoe onze samenleving vroeger in elkaar stak en zonder blikken of blozen de fabrieksarbeider de chef en de butler de koning laat tutoyeren.
Tink zegt
Of juist omgekeerd, ik keek onlangs een aflevering van Call the Midwife, waarin opeens elke you met u vertaald was. “Barbara, komt u even mee?” (aangesproken door bv collega Trixie, dus niet iemand die ouder is of ‘hoger’ dan zij). Dat ziet er net zo gek uit als de butler die jij zegt tegen de koning 😉
Juffrouw Jo zegt
Ja precies!
Als historisch adviseuse voor film & tv is dit slechts een van de vele dingen waar ik op moet letten.
Niet alleen in de ondertiteling gaat het vaak mis maar ook de scenarioschrijvers regisseurs en acteurs hebben soms echt geen idee van de etiquette, formaliteiten, normen en waarden van vroeger.
En dan komt Juffrouw Jo weer aanzetten met haar vinger in de lucht, mopperen en klagen over het een vrouw voor laten gaan op de trap, te veel zoenen, gebrek aan omgangsvormen, etc, etc.
Tink zegt
Leuke baan lijkt me dat, ondanks het gezucht 😉
(Hoe was het ook weer…. naar beneden mogen vrouwen eerst, naar boven gaat de man voor, toch? Grondige kennis van etiquette lijkt me wel vereist dan.)
Juffrouw Jo zegt
Gelukkig beperk ik mijn expertise tot het dagelijks leven in Nederland in de jaren 20, 30 en 40.
En mijn etiquette boek maakt duidelijk;
“De man, die weet hoe het hoort, gaat na een dame een deur binnen of een trap af, doch vóór een dame een tram, trein, rijtuig of boot uit en een trap op.”
Jan vdB zegt
Maar Juffrouw Jo toch…. “De man, die weet hoe het hoort, gaat na een dame een deur binnen” – dat betekent dus dat die (me)vrouw zelf die zware deur moet openduwen! Als man-die-weet-hoe-het-hoort duw je die deur toch voor de dame open?! Zeker bij een niet-automatische draaideur lijkt me dat een nuttige regel. Overigens: we reageren allemaal op een tekst over “u”/”je” en het gaat zo langzamerhand vooral over etiquetteregeltjes.
Niek zegt
Een deur binnengaan reserveer ik voor een houtwurm (bij houten deuren althans).
Juffrouw Jo zegt
Nee mijnheer vd B, de heer houd de deur vanzelfsprekend open voor de dame waarna hij zelf naar binnen gaat.
Carolien zegt
Iedereen met ‘je’ aanspreken komt mij (als Oost-Vlaming) zeer betuttelend over. Het past helemaal in de sfeer van de verkleinwoorden in de zorgsector … ‘U’ objectiveert relaties/houdt ze zakelijk/laat mensen hun persoonlijke ruimte. In gesproken taal en op de sociale media kan ‘je’ voor mij al vlugger, maar in geschreven taal heb ik het er moeilijk mee.
Sjors Kloenie zegt
Op sociale media is u toch vlugger dan je, want 1 letter minder. 😉
Carolien zegt
Nóg een voordeel! 🙂
James Sjaalman zegt
Even ter verduidelijking: de discussie ging over taalfilosofie, en niet over taalwetenschap. Dat dat u duidelijk moge zijn!
Arjan zegt
Niet? In mijn ogen valt het gebruik van u/jij onder sociolinguïstiek en daarmee onder de taalwetenschap.
James Sjaalman zegt
Ik bedoelde dus de twitterdiscussie tussen MvO en ZaZ
Niek Muziek zegt
Het probleem lijkt mij niet in het gebruik van het één of andere persoonlijk voornaamwoord te zitten.
(Ik heb het oprukken van jij als aanspreekvorm weleens Ikea-taal genoemd, omdat Ikea als een van de eersten consequent de klant met jij aansprak; overigens een direct gevolg van het Zweedse tutoyeren dat de u-vorm al langer geleden heeft weggevaagd).
Ik vrees dat het probleem vooral zit in het feit dat “we” steeds sneller beledigd zijn!
Enkele jaren geleden kreeg ik verontwaardigde reacties van sommige van mijn studenten, die ik aanschreef met “Beste ….”. Zij vonden dat een achterhaalde, afstandscheppende aanhef van een mailtje; het moest minstens “hallo”, “hoi” … of misschien dan toch maar het Ikea-Hej zijn!
Juffrouw Jo zegt
Ja Ikea was ook een van de eerste plekken waar ik het meemaakte en me er gelijk aan ergerde, en toen was ik nog jong.
Mijn moderne ex-hippie ouders vonden het prachtig maar ik vond het vreselijk, zoo familiar.
Studenten aanschrijven met hoi?
Vreselijk.
Als studente zou ik me er suf aan ergeren als een leraar dat deed.
Toen ik als kind op allerlei hippe scholen zat in de jaren 70 en 80 moesten we onze leraren met de voornaam aanspreken en ook tutoyeren.
Als kind vond ik dat al raar en veen te klef.
We zijn allergisch geworden voor formaliteiten en een beetje afstand en omhelzen, soms letterlijk, de moderne “Oprah Winfrey” attitude van iedereen als je beste vrindje behandelen en vooral veel omhelzen en zoenen.
Wout VLaere zegt
In Duitsland vraagt men meestal eerst: “Darf ich Sie duzen?”(du zeggen). Al hoor ik ook wel: “Darf ich Sie dutsen?” Maar ja, een Duitser heeft doorgaans iets betere manieren.
Decock Dries zegt
Merk ik hier in alle commentaren dat er behoefte is aan een algemene regel? Nee toch …, gelukkig is die er niet. Is die verscheidenheid ook net niet datgene wat onze taal ‘levend’ houdt? Is die verscheidenheid tussen Noord en Zuid, tussen al die verschillende dialecten ook net niet datgene wat onze taal zo rijk maakt?
Niemand verbiedt u of gebiedt je deze aanspreekvormen wel of niet te gebruiken. We moeten echter accepteren dat een taal verandert, ook al vinden we dat soms spijtig. Gelukkig heb ik nog die vrijheid om mijn beste vriend, op café of in de sportclub, steevast met ‘ge’ aan te spreken en hem te zeggen: “uw taalgebruik bevalt mij niet”.
Niek Muziek zegt
Nee Dries, niet alle commentaren roepen om een algemene regel. In mijn commentaar werp ik juist op dat het niet zozeer om de woordkeuze van de spreker of schrijver gaat, maar om de overgevoeligheid of lichtgeraaktheid van de aangesprokene/aangeschrevene. Laten we toch iets verdraagzamer luisteren/lezen.
Als dát nu eens de “taalverandering” van het komende jaar mocht zijn…
J.Slingerland zegt
Ik heb al vaak Eneco, AH, Hema enz medegedeeld dat ik met u en meneer wens te worden aangesproken. Tja…
Ik zeg u tegen winkelpersoneel, ook al kunnen ze m’n kleinkinderen zijn.
’t Kan me niet schelen of ze dat leuk vinden of niet.
Hoe ze mij aanspreken, weet ik eigenlijk niet…