• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Lezers en schrijvers in hetzelfde schuitje

2 april 2018 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

Door Marc van Oostendorp

“Lezen is extreem moeilijk”, schreef Kurt Vonnegut. “Als je er goed bij stilstaat is het bijna iets onmogelijks. Ons publiek kan eenvoudig niet groot zijn. Want het moet nu eenmaal ongelooflijk knap zijn.”

Renate Dorrestein haalt die woorden aan in haar nieuwste boek Dagelijks werk. Een schrijversleven. Het is een bundeling uit wat ze haar ‘schaduwoeuvre’ noemt, een verzameling inleidingen voor boeken, e-mails, en in betrekkelijk obscure bladen en boeken gepubliceerde bijdragen. Samen vormen ze een ‘literaire autobiografie’, een verslag van haar denken over het schrijven. Het is het soort boeken waarop moderne literatuurwetenschappers als ik het goed begrijp: een boek waarin de auteur een beeld van zichzelf geeft, van wie ze in de ogen van haar lezers wil zijn. En ik geloof dat het antwoord is: één van hen. Zij het wel één van hen die niet lang meer te leven heeft – ze heeft een onbehandelbare vorm van kanker.

Grachtentuinen

Er verschijnen gek genoeg maar weinig van dit soort boeken, waarin het literaire schrijverschap wordt gepresenteerd als werk. Schrijvers hebben toch vaak de neiging om hun werk te presenteren als iets bijzonders, iets wat ze onderscheidt van zelfs hun lezers (het aantal Nederlandse schrijvers dat niet echt van lezen lijkt te houden is niet te tellen), als enorm getob, iets wat tegelijkertijd iedereen wel wil, maar dat slechts aan weinigen gegeven is.

Dorrestein heeft die neiging helemaal niet. Zij vertelt over haar techniek, over de redenen om af en toe een inleiding te schrijven voor pakweg een boek over Amsterdamse grachtentuinen, over de relatie met je uitgever, met vertalers, met boekverkopers, maar vooral: met andere lezers.

Want dat maakt Dagelijks werk geloof ik uniek: de mate waarin Dorrestein haar lezers serieus neemt. Wanneer scholieren zich tot haar wenden met vragen als ‘Hoe kijkt u tegen het leven aan?’ geeft ze antwoord. Wanneer ze als gastschrijver studenten verloren over de campus ziet lopen, probeert ze hen op te beuren. Wanneer lezers haar hun eigen manuscripten toesturen (600 pagina’s zonder onderverdeling in alinea’s), leest ze dat en geeft ze commentaar.

Ongevraagd

Het boek begint en eindigt min of meer met odes aan Vonnegut, de Amerikaanse schrijver die verschrikkelijke verhalen op een luchtige manier wist te brengen en daarbij vrolijk alle conventies aan zijn laars lapte, omdat het er altijd om ging zijn lezers erbij te trekken, die lezers die een elite vormden omdat ze überhaupt konden lezen.

Ik vermoed dat Dorrestein hiermee haar tijd vooruit is. Nu de groep lezers slinkt, nu de belangstelling en bewondering voor schrijvers niet langer vanzelf spreekt, zullen lezers en schrijvers meer op elkaar aangewezen zijn. Dat schrijvers niet nuffig hun neusje ophalen voor iedere vraag die een scholier ze stelt, voor ieder manuscript dat ze ongevraagd wordt toegestuurd. We zitten met elkaar in hetzelfde schuitje – dat van de liefde voor het geschreven woord.

 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Renate Dorrestein

Lees Interacties

Reacties

  1. eggels zegt

    2 april 2018 om 09:48

    Marcel Duchamp (1887-1968) : “Ce sont les regardeurs qui font les tableaux”. Marschal McLuhan de grondlegger van de moderne marketing bouwde daarop voort in 1964 met zijn beroemde boek “The medium is the message”. Wat is je doelgroep en schrijf daarvoor, dat doet Dorrestein dus gehoorzaam. Is zij volgens Van Oostendorp met de rol van de (ontvanger, kijker) lezer haar tijd vooruit? Liefjes, maar dus onwaar!

    Beantwoorden
  2. DirkJan zegt

    2 april 2018 om 14:42

    In 2000 verscheen van Renate Dorrestein het documentaire boek ”Het geheim van de schrijver”, een handboek voor het schrijven van fictie. Over het boek schreef ze onder meer, “Daarnaast komt de rol van de lezer, de enige natuurlijke bondgenoot van de schrijver, aan de orde, evenals het lezen zelf.”

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

ZOMER

Het water ligt ontdaan bijna
van water onder stof,
de bomen zien hun eigen ogen
en ik door groen hun groen niet meer,
ze zijn verborgen in de bomen.

De lucht betrekt over het vee –
wanneer het licht zo donker wordt
licht fel het wit van koeien op.

Bron: Enkele gedichten, 1973

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1887 Gesinus Kloeke
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d