• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Mijn eerste woord in het wild

28 februari 2019 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Herinneringen van een taalgebruiker (3)

Door Marc van Oostendorp

In de eerste paar jaar van je leven bouw je razendsnel een taalsysteem op, en je merkt er niets van. Ik kan me in ieder geval niet herinneren dat ik dacht: oh ja, mijn ouders zetten het verbogen werkwoord op de tweede plaats van de zin, terwijl ik dat toch na een paar jaar moet hebben ingezien, want sindsdien doe ik dat zelf moeiteloos.

Mijn eerste bewustzijn dat ik iets aan het leren was, hebben te maken met lezen en schrijven, op school. Ik heb de indruk dat dit voor veel mensen geldt. Het is misschien een verklaring waarom voor veel mensen spelling zo ongeveer gelijk staat aan taal: wat je je herinnert is de betrekkelijk late fase waarin je al die ingewikkelde dingen die je al weet ook nog eens leert vastleggen. Het is maar een klein onderdeel, maar het voelt belangrijk.

Ik weet dat ik graag wilde leren lezen, maar waarom ik dat dan wilde herinner ik me helaas ook al niet meer. Ik kan het alleen maar concluderen omdat ik er vroeg mee begon, toen ik een jaar of vijf was – en ik zat op een Montessori-school waar je met zulke dingen begint ‘als je eraan toe bent’.Β 

Maar dat leren zelf herinner ik me dan weer als de dag van gisteren. In de Montessori-methode leer je letters door met je vingers over schuurpapieren letters heen te gaan, en die hele sensatie herinner ik me. Hoe dat voelde, waar de juffrouw zat, hoe het klonk als ze die letters uitsprak. (Ik meen het me concreet te herinneren voor de letters A en P, maar ik kan me daarin ook vergissen.)

Ik herinner me ook de trots toen ik mijn eerste woord herkende ‘in het wild’, in de krant, al weet ik niet meer wel woord dat was. Ik zie nog wel die krant liggen, zo’n beetje het enige wat ik kan reconstrueren van het huis waar we toen woonden is hoe de tafel er toen uitzag, hoe de krant erop lag, hoe ik naar mijn vader liep om dat woord aan te wijzen.

Het zijn allemaal weinig bijzondere herinneringen, behalve natuurlijk voor mijzelf. Ik vermoed dat iedereen die even graaft zulke dingen vindt. Het leren van schrijftaal is een bijzondere ontdekking, een manier om toe te treden tot de magische wereld van de volwassenen, en een manier om zelfstandig van die volwassenen te worden.

Ik ben geen psycholoog, maar ik kan me voorstellen dat er iets van die magie van het geschreven woord je hele leven blijft hangen.

 

 

 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Herinneringen van een taalgebruiker

Lees Interacties

Reacties

  1. Marcel Plaatsman zegt

    28 februari 2019 om 08:58

    Mijn zoon (1,5) heet Siem en herkent zijn naam op huishoudelijke apparaten van Siemens. Dat werkt bij onze koelkast, maar laatst lukte het ook bij vrienden. Hij vindt dat zeker magisch. Lezen is het natuurlijk niet, of tenminste geen letterlezen, hij herkent de vorm zoals hij ook sommige pictogrammen herkent, of afbeeldingen van z’n helden (Nijntje, Jip, Janneke, Krtek, Pat & Mat…). Op zich is dat natuurlijk wel hoe het schrift ooit begonnen is.

    EΓ©n van de grote inzichten die ik me zelf wezenlijk herinner is dat mijn oma “ie” zei waar we “ij” schreven, en “ei” waar we “ei” schreven. Dat “uu” en “ui” correspondeerden vergrootte dat inzicht. Ik weet ook dat ik naar aanleiding daarvan mijn ouders vragen stelde als: “wat is de aa in het Engels?” Het verontrustte me erg dat mijn ouders zeiden dat het in het Engels zo niet werkte, hoe kon je dan ooit zo’n taal leren? De Ausnahmslosigkeit der Lautgesetze heeft me jaren later enigszins kunnen troosten. πŸ˜‰

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jac. van Hattum β€’ Geboorteplaats

En welke reis hij aanwees op de kaart
en over grenzen trok of buitengaats;
zijn vinger wees dat dorpje aan de vaart:
dit was zijn jeugd; dit zijn geboorteplaats.

βž” Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OP EEN HUISJESSLAK

Hij trekt een haperend spoor
onder zijn kalken huis
waarin hij boeken leest,
zijn leeszaal van voorname
stilte vol monter vlees.

Bron: Dierenalfabet, postuum verschenen, 1978

βž” Bekijk hier alle citaten

Agenda

14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

11 juni 2025

βž” Lees meer
23 juni 2025: Boekpresentatie Nicoline van der Sijs

23 juni 2025: Boekpresentatie Nicoline van der Sijs

4 juni 2025

βž” Lees meer
2 oktober 2025: Symposium ‘Podium veur de Streektaol’

2 oktober 2025: Symposium ‘Podium veur de Streektaol’

2 juni 2025

βž” Lees meer
βž” Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
2024 Dick van Vliet
βž” Neerlandicikalender

Media

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

βž” Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

βž” Lees meer
Taal doe je samen

Taal doe je samen

9 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

βž” Lees meer
βž” Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 Β· Magazine Pro on Genesis Framework Β· WordPress Β· Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d