• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

‘Daje da nu moeste gebruiken, de mensen vallen dood achter strate’

1 maart 2019 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Relatieve frequentie van zinnen zonder V2 in het onderzochte gebied.

Goedemorgen! Ik ben benieuwd hoeveel persoonsvormen jullie vandaag weer op de tweede plaats in de hoofdzin gaan zetten. Heel veel, vermoed ik, in ieder geval als jullie vandaag genoeg Nederlands spreken, en de kans daarop is hoog bij lezers van Neerlandistiek.

In West-Vlaanderen is de kans dan weer net iets kleiner, zo blijkt uit een nieuw artikel in het Journal of Germanic Linguistics. Althans, zo preciseren de auteurs, als je kijkt naar het ‘continentaal West-Vlaams’, dat wil zeggen zoals dat niet aan de kust wordt gesproken. Het West-Vlaams is wat vrijer met de plaatsing van de persoonsvorm. En zoals altijd in taal: het gebruikt die vrijheid voor aardige eigenschappen. 

Als een taal de persoonsvorm in stellende zinnen op de tweede plaats staat, noem je die taal V2 (want verbum is het Latijnse woord voor werkwoord). Het Nederlands is, net als bijvoorbeeld het Duits, maar ook bijvoorbeeld het Kasjmiri, het Ingoesj en het O’odham, V2. Het Engels was dat tot in de middeleeuwen ook, maar tegenwoordig niet meer: je kunt nu bijvoorbeeld zeggen “Fortunately, we sleep on the floor” en dan staat sleep op de derde plaats.

Het West-Vlaams lijkt in dezen een beetje op het Engels, of eigenlijk op het Engels uit de periode toen het de V2-eigenschap begon te verliezen. De meeste zinnen zijn wel V2, maar je kunt er toch ook mee spelen. Er is bijvoorbeeld voor veel sprekers een subtiel verschil in betekenis tussen de volgende twee zinnen:

  • Daje da nu moeste gebruiken, vallen de mensen dood achter strate. [V2]
  • Daje da nu moeste gebruiken, de mensen vallen dood achter strate. [geen V2]

De eerste zin interpreteer je letterlijk: de mensen laten het leven  op straat als je dat gebruikt. De tweede zin interpreteren mensen hyperbolischer. In het algemeen kan het niet inzetten van V2 uitdrukken dat de spreker zich betrokkener voelt bij het gezegde.

Het is een voorbeeld van een algemener wet in taal: variatie is nooit ‘zo maar’. Je kunt eigenlijk nooit precies hetzelfde op twee manieren zeggen. De kleinste variaties worden door een taalgemeenschap onmiddellijk betekenisvol gemaakt.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: dialecten, syntaxis, Westvlaams

Lees Interacties

Reacties

  1. Ludovic De Cuypere zegt

    31 oktober 2021 om 08:35

    Het artikel waar de auteur naar verwijst is: Lybaert, C., De Clerck, B., Saelens, J., & De Cuypere, L. (2019). A corpus-based analysis of V2 variation in West Flemish and French Flemish dialects. JOURNAL OF GERMANIC LINGUISTICS, 31(1), 43–100.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jacob Winkler Prins • Volle maan

Visschermeisjes waden langzaam mee:
Voeten scheemren onder donkere rokken
En weerspieglen in de blanke ree!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

NON VOYAGE

Het vermoeiende van reizen is het verdringen van het meemaken.

Bron: Barbarber, december 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

17 juni 2025

➔ Lees meer
10 oktober 2025: De dag van de biografie 

10 oktober 2025: De dag van de biografie 

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1962 Joseph Endepols
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d