• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Top 40 van de Gouden Eeuw – 32a

12 september 2020 door Kees de With 3 Reacties

Door Margot Kalse en Olga van Marion

Nederlanders zingen heel veel, niet alleen in kerken en koren, maar ook op feestjes, bij bruiloften en onder de douche. Dat doen ze al eeuwen. Wie verliefd of verlaten is zingt een popliedje, wie in nood is het Wilhelmus of een psalm, en wie een kind in slaap sust een wiegenlied. Een gouden tijd voor het Nederlandse lied is de periode van de late zestiende en de zeventiende eeuw, wanneer al die liedjes verzameld in liedbundeltjes op de markt komen, geschikt voor jong en oud. Muzieknotatie is niet nodig, want de boekjes bevatten contrafacten: teksten van liedjes met aanduiding van de bekende melodie waarop ze gezongen kunnen worden.
Voor de Top 40 van de Gouden Eeuw hebben we de veertig populairste melodieën uit de Nederlandse Liederenbank geselecteerd, die destijds in het Nederlandse taalgebied het meest gebruikt zijn. Bij deze melodieën hebben we mooie, ontroerende en verrassende liedteksten uit die tijd gezocht om Nederlandstaligen van nu in staat te stellen kennis te maken met de rijkdom van dit cultureel erfgoed. Iedereen kan nu met behulp van de muzieknotatie of de midi-files de liedjes leren zingen. Van tijd tot tijd zullen we een exemplaar uit de Top 40 publiceren, tot we bij de allerpopulairste melodie op nummer 1 zijn.
In het boekje waarin alle liedjes verschijnen, willen we uw commentaar graag verwerken.

Het vinnige stralen van de zon

Deze melodie is bekend geworden door het lied dat Pieter Cornelisz. Hooft erop schreef als opening van zijn spel Granida (1605). Hier, in de uitgave in de Emblemata amatoria van 1611, heet deze nog ‘Het soud’ een Maysjen ter hayde gaen’, maar bij latere uitgaven volstond ‘Alst begint’. De levendige melodie heeft iets ondeugends, zoekends, wijfelends, je kunt de vraagtekens als het ware horen. In de liedtekst van Hooft wordt de herderin Dorilea achtervolgd door de herder Daifilo in de hoop haar liefde te verwerven. Dorilea twijfelt of ze zich zal verstoppen. Herders zijn immers onbetrouwbaar, maar deze is misschien oprecht. Zal ze het wagen?

Sang. Wyse: Het soud’ een Maysjen ter hayde gaen, &c.

3. Een wullepsch knaepjen altijt stuyrt
Nae nieuwe lust zijn sinnen;
Niet langer als het weygeren duyrt,
Niet langher duyrt het minnen.

4. Mijn hartje treckt my wel soo seer
Soo seer dorst ick het waghen.
Maer neen ick waegh het nemmermeer,
Haer minnen zijn maer vlaghen.

5. Maer vlaghen die t’hans overgaen,
En op een ander vallen.
Nochtans ick sie mijn Vryer aen
Voor trouste van haer allen.

6. Maer oft u miste, domme maecht,
Ghy siet hem niet van binnen.
Dan’t schijnt wel, die gheen rust en waecht,
Kan qualijck lust ghewinnen.

7. Of ick hem oock lichtveerdich von
En’t bleef in dit bosschagie?
Indien dit bosje klappen kon
Wat melden’t al boelagie?

                        P.C. Hooft

klappenpraten
haar minnenhun verliefdheden (van de herders)
t’hansheel snel
of ’t u mistestel dat je je vergiste (in zijn trouw)!
of […] vonmaar als ik nou merkte dat hij lichtzinnig was
boelagievrijerij

Tekst uit: P.C. Hooft, Emblemata amatoria, 1611, p. 88. https://www.dbnl.org/arch/hoof001embl02_01/pag/hoof001embl02_01.pdf (pdf p.88)
Melodie uit: AMSTERDAMSCHE PEGASUS Waer in (uyt lust) by een vergadert zijn veel Minnelijcke […] Amsterdam: C.W. Blaeu-laken, 1627, p. 137. https://objects.library.uu.nl/reader/index.php?obj=1874-34176

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Gouden Eeuw, Liedcultuur, liedjes, top40

Lees Interacties

Reacties

  1. M. Helder zegt

    15 september 2020 om 01:06

    iets wijfelends..

    Beantwoorden
    • Anoniem zegt

      15 september 2020 om 03:31

      Harry Reintjes schreef:
      Tja, die spelling hè. Blijft een probleem, niet alleen bij letterkundigen.

      Beantwoorden
      • Ton Harmsen zegt

        15 september 2020 om 07:08

        Hierboven staat “In het boekje waarin alle liedjes verschijnen, willen we uw commentaar graag verwerken.” Dankzij mevrouw Helder zal deze spelfout het boekje niet ontsieren
        Ga grote problemen uit de weg, los kleine problemen op.

        Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J.H. Leopold • Ik ben een zwerver overal

Men zoekt zich en men raakt elkander kwijt,
men volgt met vreugde en ontvlucht in spijt,
men twist en ruziet en is ontevreden
en weer verzoend en alles zonder reden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

BERICHT HOE WE ZITTEN

Adem zien te halen
is het enige en
kijken of er geen paard aan komt.
 

Bron: Het Zinrijk, 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

23 juni 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1934 Dirk Bakker
sterfdag
1991 Karel Meeuwesse
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d