• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

aroma / geur

26 januari 2022 door Jan Renkema 2 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg 253

In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de digitale versie van het Verwarwoordenboek op www.schrijfwijzer.nl.

Wilt u ook een ‘verwarpaar’ behandeld zien? Plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

aroma / geur     

De woorden worden door elkaar gebruikt, maar toch is er een kenmerkend verschil.

aroma            geur, karakteristieke geurstof, vloeistof die smaak en geur geeft aan eten en drinken

  • Het aroma van koffie schijnt uit wel 800 stofjes te bestaan.
  • Je hebt tegenwoordig zelfs maggi aroma vegan!

geur                (meestal) aangename prikkeling van het reukzintuig

  • Huis verkopen? Bak een appeltaart. De geur ervan geeft een aangename sfeer.

Het is heel begrijpelijk dat de woorden door elkaar worden gebruikt. Immers, als de geurstof, het aroma, aangenaam is, dan merken we dat door de aangename prikkeling van het reukzintuig. Maar strikt genomen is het aroma de stof die de geur verspreidt.

Geur is meestal een aangename reuk. Wat streling (aangename aanraking) doet op de huid, doet geur in de neus. Bij geur kent onze taal een neutrale en een positieve variant, net zoals bij ‘beroemd-bekend-berucht’: geur-reuk-stank. Maar onze taal is lenig genoeg om ook te spreken over een onaangename geur (stinkt iets minder dan stank). En geur kan in combinatie met vreter – in schoen, auto, koelkast of kattenbak – zelfs een eufemisme zijn voor stank.

Beide woorden in één zin? Ja, dat kan.

  • Dit koffiearoma is speciaal gemaakt voor onze nieuwe geurmachine.
  • De bloemblaadjes van de jasmijn worden eerst door de bladeren van de theeplant gemengd, zodat het aroma en de geur van de jasmijnbloesem zich goed kunnen verspreiden.

Het woord geur is nogal algemeen. Daarom hebben we in onze taal ook bouquet voor de bijzondere geureigenschappen van wijn of likeur. En met een knipoog naar ‘boeket’ betekent bouquet ook: bosje kruiden om een soep of saus te aromatiseren. Nog een vraag. Wat is de eerste associatie bij het verkleinwoord geurtje, negatief of positief? Een mini-veldonderzoek leert dat de eerste associatie overwegend negatief is. Bijvoorbeeld: Die zaak heeft een geurtje. Als je dat geurtje toch prettig vindt, moet je een kwalificatie toevoegen. Bijvoorbeeld een aangenaam geurtje. Benieuwd naar andere inzichten.

Afbeelding door Negative Space, via Pixabay.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Reacties

  1. Arno. zegt

    26 januari 2022 om 14:37

    Mijn eerste associatie bij ‘geurtje’ is bepaald niet bedoeld als negatief: parfum (ik vind parfums vaak onaangenaam, maar dat is heel particulier – dat hier uit te leggen voert wat te ver). Voor het negatieve ‘geurtje’ in je laatste alinea gebruik ik per se ‘luchtje’. Wat ik in dit verband ook een kwestie vind is het woord rieken. We gebruiken het nu (veronderstel ik) vooral in negatieve betekenis: stinken. Maar in combinaties als ‘welriekend’ moet rieken toch minimaal neutraal op te vatten zijn. Geuren, rieken, ruiken, stinken, meuren (etcetera?) – het is wel een behandelenswaardige woordkluwen misschien. Anders vast wel het woordpaar geurtje – luchtje.

    Beantwoorden
    • Jan Renkema zegt

      26 januari 2022 om 16:03

      Dank voor commentaar. De andere verwarwoorden voeg ik toe aan de (lange) rij wachtende woordparen.

      Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Buyle • Anders

Het was anders. De wind
was anders van toon.
Ik vroeg de weg: het kind
aarzelde ongewoon.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

BERICHT HOE WE ZITTEN

Adem zien te halen
is het enige en
kijken of er geen paard aan komt.
 

Bron: Het Zinrijk, 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

23 juni 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1934 Dirk Bakker
sterfdag
1991 Karel Meeuwesse
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d