aroma / geur

Verwarwoordenboek vervolg 253

In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de digitale versie van het Verwarwoordenboek op www.schrijfwijzer.nl.

Wilt u ook een ‘verwarpaar’ behandeld zien? Plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

aroma / geur     

De woorden worden door elkaar gebruikt, maar toch is er een kenmerkend verschil.

aroma            geur, karakteristieke geurstof, vloeistof die smaak en geur geeft aan eten en drinken

• Het aroma van koffie schijnt uit wel 800 stofjes te bestaan.
• Je hebt tegenwoordig zelfs maggi aroma vegan!

geur                (meestal) aangename prikkeling van het reukzintuig

• Huis verkopen? Bak een appeltaart. De geur ervan geeft een aangename sfeer.

Het is heel begrijpelijk dat de woorden door elkaar worden gebruikt. Immers, als de geurstof, het aroma, aangenaam is, dan merken we dat door de aangename prikkeling van het reukzintuig. Maar strikt genomen is het aroma de stof die de geur verspreidt.

Geur is meestal een aangename reuk. Wat streling (aangename aanraking) doet op de huid, doet geur in de neus. Bij geur kent onze taal een neutrale en een positieve variant, net zoals bij ‘beroemd-bekend-berucht’: geur-reuk-stank. Maar onze taal is lenig genoeg om ook te spreken over een onaangename geur (stinkt iets minder dan stank). En geur kan in combinatie met vreter – in schoen, auto, koelkast of kattenbak – zelfs een eufemisme zijn voor stank.

Beide woorden in één zin? Ja, dat kan.

• Dit koffiearoma is speciaal gemaakt voor onze nieuwe geurmachine.
• De bloemblaadjes van de jasmijn worden eerst door de bladeren van de theeplant gemengd, zodat het aroma en de geur van de jasmijnbloesem zich goed kunnen verspreiden.

Het woord geur is nogal algemeen. Daarom hebben we in onze taal ook bouquet voor de bijzondere geureigenschappen van wijn of likeur. En met een knipoog naar ‘boeket’ betekent bouquet ook: bosje kruiden om een soep of saus te aromatiseren. Nog een vraag. Wat is de eerste associatie bij het verkleinwoord geurtje, negatief of positief? Een mini-veldonderzoek leert dat de eerste associatie overwegend negatief is. Bijvoorbeeld: Die zaak heeft een geurtje. Als je dat geurtje toch prettig vindt, moet je een kwalificatie toevoegen. Bijvoorbeeld een aangenaam geurtje. Benieuwd naar andere inzichten.

Afbeelding door Negative Space, via Pixabay.