Twee lessen over argumentatie in recensies

Les 1: Wat vind jij van dat boek of die film? – Over soorten argumenten in recensies
Benodigdheden PowerPoint met overzicht van soorten argumenten in recencies Evt. prints van voorgeselecteerde recensies (en anders kunnen leerlingen deze zelf online opzoeken)			Leerdoelen Leerlingen kennen de twee belangrijkste communicatieve doelen van een recensie (informeren en overtuigen) Leerlingen (her)kennen verschillende soorten argumenten in recensies
Tijd	Type activiteit	Omschrijving activiteit
5 min.	Klassikaal: gesprek	1. Introductie recensies Voer een gesprek waarin leerlingen de gelegenheid krijgen een recent bekeken film of gelezen boek te evalueren: Wie heeft deze week een film gezien, boek uitgelezen, …? Wat vond je ervan? Waarom? Bij een positieve evaluatie: Lijkt het andere leerlingen ook wat? Maakt het oordeel van je klasgenoot dat je zelf de film ook wil zien? Daarna: Heeft er iemand ook een slechte film gezien, …? Wat vond je ervan? Waarom? Benoem het belangrijkste doel van deze les: ontdekken hoe je diepgang kunt aanbrengen in recensies
15 min.	Tweetallen (of kleine groepjes)	2. Vergelijken bestaande recensies – ronde 1 Leerlingen vergelijken in twee- of evt. drietallen drie recensies, bijvoorbeeld van Een weeffout in onze sterren van John Green: twee van niet-professionals, zie: https://www.hebban.nl/boek/een-weeffout-in-onze-sterren-john-green#reviews één van een professional, zie bv. Literom Jeugd, met recensies door o.a.: Hanneke van den Berg (Haarlemsch Dagblad), Arie Kok (De Nieuwe Koers), Bas Maliepaard (Trouw), Thomas de Veen (NRC Next). Richtvragen: Zijn er vaste elementen in deze recensies? Zo ja, welke? Waarin verschillen de recensies van elkaar? Wat voor soorten argumenten zie je?
5-8 min.	Klassikale uitleg (kan los of verweven met volgende punt)	3. Uitleg over de opbouw van een recensie Herhaal wat leerlingen vermoedelijk al weten: een recensie bevat meestal twee hoofdonderdelen: een onpersoonlijk, informatief deel: informatie over schrijver/acteurs, prijs, uitgever, e.d., (deel van het) plot (dat laatste kan ook al waarderend worden beschreven) een meer persoonlijk, waarderend deel: oordeel over het werk, sterren/bollen.. Licht de volgende soorten argumenten toe, met argumenten die ingaan op: Relatie boek met de werkelijkheid (thematisch; afspiegeling; moreel) Relatie boek met auteur (expressief; intentioneel) Boek als kunstwerk op zich (compositorisch; stilistisch; vormgeving) Relatie boek met lezers (emotioneel; identificatie; adaptatie; vormgeving; bevoogding) Relatie boek met andere boeken/werken (originaliteit; traditie; relativering) [Grijp in deze uitleg evt. terug op opmerkingen die leerlingen bij de introductie op deze les gemaakt hebben: geven leerlingen vooral een heel particuliere mening, onderbouwen ze die, spreken ze vooral over ‘ik’? Welke soorten argumenten gebruiken ze?] [Gebaseerd op: Kamp, De Jong-Slagman & Van Duijvenboden (2019), Jeugdliteratuur & didactiek.]
12-15 min.	Klassikaal: gesprek	Laat leerlingen per soort argument zinnen zoeken in de recensies uit lesonderdeel 2 en laat ze die voorlezen. Afrondende vraag: Welke soorten argumenten spreken je het meest aan? Waardoor worden ze overtuigd om een boek juist wel of niet te willen lezen?
5 min.	Individueel	Bij tijd over: werk in vier of vijf zinnen één soort argument uit voor een recent gelezen boek of recent bekeken film, en wissel deze mini-recensie uit met een klasgenoot.
3 min.	Klassikaal	4. Afsluiting Terugblik op de leerdoelen van deze les Vooruitblik naar volgende les: verwerken van soorten argumenten in recensie over Vergezichten en gezichten van Lieke Marsman => dit gedicht moeten ze voor de volgende les drie keer lezen (bij voorkeur op verschillende momenten i.p.v. 3x snel achter elkaar).

Les 2: Wat vind jij van Vergezichten en gezichten?
Benodigdheden PowerPoint met overzicht van soorten argumenten in recencies Prints van Vergezichten en gezichten van Lieke Marsman			Leerdoelen Leerlingen kunnen een gedicht analyseren, gebruikmakend van verschillende soorten argumenten in recensies. Leerlingen kunnen verschillende soorten argumenten verwerken in een recensie.
Tijd	Type activiteit	Omschrijving activiteit
5 min.	Klassikaal gesprek	1. Introductie Terugblik op vorige les door de PPT met de vijf soorten argumenten te tonen en per argument een leerling te vragen deze in eigen woorden toe te lichten. Benoem het belangrijkste doel van deze les: ontdekken hoe deze soorten argumenten je kunnen helpen om een gedicht grondig te bestuderen.
15 min.	Tweetallen (of kleine groepjes)	2. Bestuderen Vergezichten en gezichten Laat leerlingen in meerdere rondes het gedicht bestuderen, globaal aan de hand van de vijf soorten argumenten, of gerichter, met bv. onderstaande richtvragen. [Als je hier een jigsaw-variant van maakt (waarbij groepjes niet allemaal dezelfde vragen beantwoorden, maar elk een selectie daarvan), levert dat een interessantere nabespreking op, omdat leerlingen dan nog nieuwe dingen horen over aspecten die ze zelf nog niet bekeken hebben.] De structuur/compositie van het gedicht wordt deels bepaald door de plaatsen waar de ik-figuur wandelt. Pak een kaart van Nederland erbij en probeer te achterhalen welke route de ik-figuur heeft afgelegd. In het gedicht gaat het soms over ik, soms over we, en andere keren over men of je. Wie is wie? En wat zegt de keuze van persoonlijke voornaamwoorden over de relatie van dat deel van het gedicht met de werkelijkheid, of over de relatie met de auteur? Het gedicht legt een link met een gedicht van Vasalis en speelt met de woorden verte, vergezichten en gezichten. Wat wil de auteur hiermee zeggen?
22 min.	Klassikale nabespreking	3. Optie A: Terugkoppeling vanuit de groepjes Vraag de verschillende groepjes wat ze ontdekt hebben, en maak daarbij waar mogelijk een koppeling met de soorten argumenten (voor zover leerlingen dat zelf niet doen in hun terugkoppeling).
15 min.	Individueel	3. Optie B: Schrijf een recensie Schrijf een waarderend onderdeel van een recensie over Vergezichten en gezichten. Verwerk hierin twee soorten argumenten.
7 min.	Tweetallen (iof kleine groepjes)	[4. Alleen als bij 3 voor optie B gekozen is] Laat leerlingen recensies uitwisselen en bekijken of ze de soorten argumenten in de recencie van hun klasgenoot kunnen ontdekken.
3 min.	Klassikaal	Afsluiting Terugblik op de leerdoelen van deze les. Als bij onderdeel 3 voor optie A is gekozen, dan kan optie B nog als huiswerkopdracht worden meegegeven, waarbij leerlingen eventueel in een volgende les feedback geven op elkaar recensie en de recensie vervolgens moeten herschrijven.