Op woensdag 12 mei vindt van 19.30-21.30 uur een bijeenkomst van het Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht plaats, waarbij op veler verzoek het thema 'Literatuuronderwijs' centraal staat. Tijdens deze bijeenkomst worden vragen uit de praktijk verbonden met actuele inzichten uit de wetenschap. Kila van der Starre houdt de plenaire lezing, over ‘Poëzie buiten het boek in de … [Lees meer...] overBijeenkomst ‘Literatuuronderwijs’ Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht (online)
literatuuronderwijs
Echte teksten? Welke teksten?
Begrijpend lezen is belangrijk Door Joke Brasser Je bent je als docent ongetwijfeld bewust van het belang van begrijpend lezen voor de ontwikkeling van je leerlingen. Onderzoek toont aan dat lesmethodes Nederlands onvoldoende bijdragen aan de leesontwikkeling van leerlingen. De methodeteksten zijn voorzien van vragen en oefeningen die niet gericht zijn op het begrijpen … [Lees meer...] overEchte teksten? Welke teksten?
Ik zocht reisgenoten!
Kritische aantekeningen bij een themanummer van TNTL Door Rien Rooker Het recente themanummer van TNTL 2019, jaargang 135, nr. 2 bevat zes artikelen, met een daaraan voorafgaande inleiding, die de kwaliteit van het literatuuronderwijs in het middelbaar onderwijs, met name gym/vwo, beogen te bevorderen. Dat is op zich prijzenswaardig. Maar wat is nu de indruk die de … [Lees meer...] overIk zocht reisgenoten!
Nieuw onderwijsmateriaal voor premasterstudenten Educatieve Master Nederlands: het Veldwerk
Update LitLab september 2019 Sinds deze zomer is het Veldwerk online, een online omgeving met opdrachten gericht op studenten die een premaster volgen ter voorbereiding op een Educatieve Master Nederlands. Met dit materiaal krijgen premasterstudenten inzicht in actuele thema’s binnen zowel de historische als de moderne Nederlandse letterkunde en ontwikkelen ze vaardigheden … [Lees meer...] overNieuw onderwijsmateriaal voor premasterstudenten Educatieve Master Nederlands: het Veldwerk
Ik ben blij dat ik niet meer naar school hoef
Door Coen Peppelenbos Op dit moment is er een team van veertien vrouwen (ik kan dus moeilijk het voorheen sekseneutrale meervoud ‘man’ moeilijk gebruiken) bezig om het schoolvak Nederlands, van basisschool tot en met vwo, te vernieuwen. Dat gebeurt bij alle vakken binnen curriculum.nu. Volgens goed Nederlands gebruik is de procedure volledig verpolderd, zodat iedereen het idee … [Lees meer...] overIk ben blij dat ik niet meer naar school hoef
Pas verschenen: Lectori salutem. Afscheidsbundel voor Theo Witte
Ruim een jaar geleden nam Theo Witte afscheid met een optimistisch symposium over de veelbelovende toekomst van het literatuuronderwijs. De bijdragen van Erwin Mantingh, Barend van Heusden, Jasmijn Bloemert, André van Dijk, Witte zelf en het discussiepanel zijn gebundeld en uitgegeven door het Expertisecentrum Vakdidactiek Noord. Er zijn nog enkele exemplaren gratis … [Lees meer...] overPas verschenen: Lectori salutem. Afscheidsbundel voor Theo Witte
Max Havelaar, of de meningen van Nederlandse scholieren
Door Roland de Bonth Hij maakt deel uit van de Canon van Nederland, is opgenomen in de Dynamische canon van de Nederlandstalige literatuur vanuit Vlaams perspectief, is verfilmd door Fons Rademakers, is hertaald en bewerkt door Gijsbert van Es, is bewerkt en van context voorzien door Peter van Zonneveld, werd belaagd door zombies én kreeg een toesprakentoernooi. Inderdaad, … [Lees meer...] overMax Havelaar, of de meningen van Nederlandse scholieren
De verwetenschappelijking van het schoolvak Nederlands
Door Luck van Leeuwen en Julia Naaborg Nu er volgens velen sprake lijkt te zijn van een crisis in de neerlandistiek, worden er van alle kanten oplossingen aangedragen om het tij te keren. Daarbij komt ook veelvuldig de problematiek omtrent het schoolvak Nederlands ter sprake: enerzijds is er veel discussie over de herinrichting van het vak, anderzijds is er een debat gaande … [Lees meer...] overDe verwetenschappelijking van het schoolvak Nederlands
“Ionck bestaen, oud ghedaen”
Door Roland de Bonth Het is niet eenvoudig historische letterkunde aan de man te brengen, laat staan aan leerlingen in het voortgezet onderwijs. Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom middelbare scholieren liever een hedendaagse roman dan een toneelstuk uit de Gouden Eeuw lezen. Een eerste belemmering vormt de taal. Oudere teksten zijn geschreven in een afwijkende … [Lees meer...] over“Ionck bestaen, oud ghedaen”
De school als bron van onvergetelijke literatuur
Door Nico Keuning Wat een mooi onderwerp voor een promotie: de leraar in de literaire roman. Ton Bastings (de Volkskrant, 19 december jl.) heeft voor zijn onderzoek romans van leraren-schrijvers gekozen die een ontluisterend beeld schetsen van de eenzame strijd van de hoofdpersoon in het moderne onderwijs. Het wemelt in de Nederlandse literatuur van schoolmeesters en leraren. … [Lees meer...] overDe school als bron van onvergetelijke literatuur
Grote opdracht 6: Leesbevordering en literaire competentie stimuleren leerlingen om lezers te worden en te blijven
Door Marc van Oostendorp Deze weken bespreek ik de ‘grote opdrachten‘, dat zijn ongeveer: de grote lijnen die de docententeams van Curriculum.nu aan het opstellen zijn voor het schoolvak Nederlands van de toekomst. Vandaag grote opdracht 6: Leesbevordering en literaire competentie stimuleren leerlingen om lezers te worden en te blijven. Een voor de hand liggende vraag … [Lees meer...] overGrote opdracht 6: Leesbevordering en literaire competentie stimuleren leerlingen om lezers te worden en te blijven
Het nut van literatuurlessen
Door Marc van Oostendorp We hadden het met wat taalkundigen over het nut van literatuurles. De meeste van ons hebben daar een gecompliceerde relatie mee. Iemand vertelde bijvoorbeeld dat ze was aangetrokken tot de neerlandistiek omdat ze letterkundige wilde worden. Pas daarna ontdekte ze de taalwetenschap, omdat de literatuurwetenschap haar was tegengevallen. De consensus in … [Lees meer...] overHet nut van literatuurlessen
Wie wil nou een docent Nederlands die Multatuli niet kent?
door Pjotr Bos Toen afgelopen maart de hernieuwde kennisbasis voor tweedegraadsdocenten Nederlands werd gepubliceerd, was er al snel sprake van commotie. Voor velen was het ‘verdwijnen’ van literatuur van voor 1880 reden tot zorgen. Coen Peppelenbos, hoofdredacteur van Tzum, constateerde terecht dat een tweedegraadsdocent nu minder van literatuur hoeft te weten dan … [Lees meer...] overWie wil nou een docent Nederlands die Multatuli niet kent?
De verhalen in onze taal zijn de troef van ons vak
Door Floor van Renssen. Met medewerking van Anneke Smits en Erna van Koeven. Enkele weken geleden verschenen er vlak achter elkaar een aantal emotionele artikelen over literatuuronderwijs aan tweedegraads lerarenopleidingen. Collega’s vielen elkaar aan op een snibbige toon. Het begon met de column van Coen Peppelenbos op weblog Tzum over het feit dat literatuur van voor 1880 … [Lees meer...] overDe verhalen in onze taal zijn de troef van ons vak
De benarde positie van de historische neerlandistiek
Door Freek Van de Velde Er waart een pessimistisch spook door de neerlandistiek. Ik lees de laatste dagen opvallend veel sombere berichten: een scherpe aanklacht van Marc van Oostendorp over de lerarenopleiding in Nederland: tweedegraadsleraren worden niet meer lastiggevallen met literatuur van voor 1880. Dat stuk droeg de alarmerende titel ‘De leraar Nederlands weet niet wie … [Lees meer...] overDe benarde positie van de historische neerlandistiek
LitLab: nieuwe proef over slavernij
Op de site van LitLab.nl, het digitaal laboratorium waarin leerlingen onderzoek kunnen doen naar de Nederlandse literatuur, is sinds vandaag een nieuwe "proef" beschikbaar over slavernij. De leerlingen analyseren tekstfragmenten uit de periode 1630-1930 om te onderzoeken hoe er in Nederlandstalige literatuur werd geschreven over slavernij. Ze krijgen zo antwoord op vragen als: … [Lees meer...] overLitLab: nieuwe proef over slavernij
De Witteweg naar een veelbelovende toekomst voor het literatuuronderwijs
Erwin Mantingh Er is vóór en na Witte 2008 in het literatuuronderwijs. Zelden heeft een proefschrift in een zo korte tijd een zo grote invloed gehad op de praktijk in het schoolvak Nederlands als dat van Theo Witte. Lezen voor de lijst is in korte tijd een begrip geworden: de twee gelijknamige sites bedienen de leerlingen in het voortgezet onderwijs, en hun docenten. De … [Lees meer...] overDe Witteweg naar een veelbelovende toekomst voor het literatuuronderwijs
Nederland Leze Bredero
Door Roland de Bonth Leerlingen staan meestal niet te juichen als ik aankondig dat in de komende lessen literatuurgeschiedenis centraal zal staan. Sterker nog, opmerkingen als ‘’Nederlands is toch geen geschiedenis’’, ‘’Ik heb expres geen geschiedenis gekozen’’ en de onvermijdelijke waarom-moeten-we-die-oude-boeken-lezen-vraag zijn niet van de lucht. Omdat vreemde ogen dwingen … [Lees meer...] overNederland Leze Bredero
LitLab: twee nieuwe proeven
Op de site LitLab.nl staan sinds vandaag twee nieuwe proeven klaar over Gender en Digitale literatuur. LitLab is een digitaal laboratorium voor literatuuronderzoek door middelbare scholieren. Beide nieuwe proeven hebben niveau 3, en zijn dus geschikt voor bovenbouw havo-vwo. In de Gender-proef (gemaakt door Luke Schouwenaars) onderzoeken leerlingen een historische tekst over … [Lees meer...] overLitLab: twee nieuwe proeven
Oproep: De praktijk van de leeslijst
Door Jeroen Dera Elk jaar behalen zo’n 55.000 havisten en zo’n 35.000 vwo-leerlingen hun diploma aan de middelbare school. Dat betekent dat jaarlijks rond de 90.000 scholieren het onderdeel ‘literatuur’ binnen het schoolvak Nederlands afronden. Gesteld dat die leerlingen daadwerkelijk het voorgeschreven aantal literaire teksten op hun schooltype zouden lezen – minimaal 8 … [Lees meer...] overOproep: De praktijk van de leeslijst
Pas verschenen: Lezen voor het leven – Wouter Sanderse (red.)
Lezen voor het leven biedt inspiratie aan docenten en lerarenopleiders die de vormende kracht van verhalen nog meer willen benutten. Ook aan schoolleiders en beleidsmakers die invulling willen geven aan bildung, biedt dit boek concrete handvatten. Het uitgangspunt is een deugdenbenadering die focust op de goede en minder goede eigenschappen van personages en leerlingen … [Lees meer...] overPas verschenen: Lezen voor het leven – Wouter Sanderse (red.)
Creative Learning in a Digital Age
Cyd Sturgess, winner of a Sheffield Academic Awards in the category 'Best Postgraduate who Teaches' explains how, in a digital age, we have to encourage a culture of creative learning. Sturgess argues that if we want our students to think outside of the box, tutors will have to start teaching more innovatively too. With short clips and reflective comments by Finalists in Dutch … [Lees meer...] overCreative Learning in a Digital Age
De DBNL voor de klas
Uitgelicht voor de klas Door Roland de Bonth Wat hebben Kleine Olle en zijn ekster van C.J. Kieviet, Der rupsen begin, voedzel en wonderbaare verandering van Maria Sibylla Merian en het anoniem uitgegeven Aanwijzingen tot het gebruik der medicynen voor zeevarenden gemeen? Een lastige vraag, want inhoudelijk gezien hebben deze werken niets met elkaar te maken. Wat deze titels … [Lees meer...] overDe DBNL voor de klas
Waar zijn de hoeders van het literatuuronderwijs?
Door Sander Bax (Tilburg University), Marjolein van Herten (Open Universiteit), Erwin Mantingh (Universiteit Utrecht) en Theo Witte (Rijksuniversiteit Groningen).(Meesterschapsteam Nederlands - Letterkunde) Het literatuuronderwijs is afgebrokkeld van een gezichtsbepalend en zwaarwegend onderdeel van het schoolvak Nederlands tot een ‘subdomein’ dat langzaam maar zeker naar de … [Lees meer...] overWaar zijn de hoeders van het literatuuronderwijs?
Aankondiging: LitLab is online!
LitLab is een digitaal laboratorium waarin bovenbouwleerlingen de Nederlandse literatuur kunnen leren onderzoeken. Op de website staan nu 6 proeven klaar rond recent academisch onderzoek naar de Nederlandse literatuur in brede zin: van onderzoek naar de voordracht van middelnederlandse verhalen tot de bestudering van nationalisme in hedendaagse popmuziek. Zo vormt LitLab een … [Lees meer...] overAankondiging: LitLab is online!
