• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Van Honolulu tot Warschau

9 maart 2024 door Siemon Reker Reageer

Bron: Wilimedia

Damascus is een hoofdstad. Een hoofdstad van een land, eventueel van een deelstaat, bekleedt een voorkeurspositie in de sfeer van Van hier tot… vooral als ze in een ander continent gelegen zijn. Enkele buiten-Europese voorbeelden:

  • Honolulu – Al die Amsterdamse clubs hadden daarna ook uitbraken van hier tot Honolulu
  • Manilla – had zijn van hier tot Manilla gezwollen been te rusten gelegd op een stoel
  • Melbourne – Grijns van hier tot Melbourne.
  • Montevideo – (….) een bankrekening had van hier tot Montevideo
  • Paramaribo – Maar zo’n crossterrein geeft een portie herrie van hier tot Paramaribo.
  • Peking – Dat was voor mij een schok van hier tot Peking.
  • Rio de Janeiro – Hij rolt zo van de vliegtuigtrap, met een jetlag van hier tot Rio.
  • Singapore – je hebt ballen van hier tot Singapore
  • Sydney – Ik heb nu een pensioengat van hier tot Sydney
  • New York – De volgende ochtend: spierpijn van hier tot New York. Wordt vervolgd.

In diverse gevallen is er een grote stad op grote afstand gekozen als een uitroepteken, geregeld is er ook een inhoudelijke reden in de context genoteerd (of te verzinnen) zoals te zien is aan plaatsen die meer dan eens in de steekproef voorkomen. Het aandeel-knipoog (ook vette knipoog) is groot in deze sector.

In verreweg de meeste voorbeelden met een plaats van binnen het Europese continent is er een inhoudelijke betrekking tussen de tekst en de genoemde plaats. Hier is dus veelal geen reuzenpoging gedaan om iets extra veel nadruk te verlenen, de afstand is sowieso groot voor wie de tekst letterlijk neemt. Eerst een handvol Europese hoofdsteden:

  • Ankara – Een rij van hier tot Ankara.
  • Berlijn – Een verspilling van hier tot Berlijn.
  • Bern – Is er Oranje-euforie van hier tot Bern?
  • Brussel – Nadruppelen alsof ik een prostaat heb van hier tot Brussel.
  • Kiev  – dat je met een vooroordeel van hier tot Kiev aan meer ellende begint
  • Madrid – En als hij lacht is het meteen een grijns van hier tot Madrid.
  • Moskou – Een platitude van hier tot Moskou.
  • Parijs – en met een honger van hier tot Parijs.
  • Reykjavik –  een schuldpositie van hier tot Reykjavik
  • Rome – een alcoholpromillage van hier tot Rome
  • Stockholm – Er stond, bij wijze van spreken, een rij van hier tot Stockholm voor de winkel.
  • Warschau – Zoals een bejaarde man zegt: “Bezem erin, van hier tot Warschau.”

In de meerderheid van deze gevallen is de betreffende stad niet zomaar gekozen (zoals bij Manneken Pis in Brussel) maar vaak is dat verband moeilijk te leggen als de context niet bekend is. Die kennis betreft bij Ankara bijvoorbeeld het gegeven dat het een tekst betrof over DENK, Bern had betrekking op het Europees voetbalkampioenschap dat onder meer in Zwitserland gespeeld werd, Madrid hield verband met een daar spelende voetballer die geïnterviewd werd, Reykjavik was gekozen wegens een omgevallen IJslandse bank en in een tekst over een winkel met Zweedse producten viel Stockholm om die reden niet toevallig. Het Poolse Warschau komt voor in een citaat van een man woonachtig in het 250 kilometer verwijderde ook Poolse Godziszów. Rusland wordt ook met ‘ver weg’ geassocieerd (cyrillisch schrift bovendien) en zo kan Moskou zowel figuurlijk dienst doen als meer letterlijk in een tekst over de dirigent Valery Gergjev.

Dit stuk verscheen eerder op het weblog van Siemon Reker.
Wordt vervolgd.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: taalkunde, uitdrukkingen

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Budé • Parkscènes

Hij begroet de bomen, zwaait naar de eenden
in de vijver, de blinkende kiezels op de bodem.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

28 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d