Confuc (4)

– Confucius, wat zou u doen als u geroepen werd om een land te besturen?

– De taal goed gebruiken. Als de taal niet goed gebruikt wordt, zeggen de woorden niet wat ze moeten zeggen. Dan blijven de dingen die gedaan moeten worden ongedaan.

Aan de orde is het stikstofdossier. Er ligt een uitspraak van de Raad van State: intern salderen is niet meer mogelijk. Als een boerin ‘stikstofruimte’ heeft voor twee stallen en zij gebruikt er maar één, dan mocht ze de overgebleven ruimte gebruiken om bijvoorbeeld een oude, energievretende installatie te moderniseren. Vanaf nu is dat verboden. Hoe  reageert het kabinet?

De Minister-president
Nederland heeft al meer dan vijf jaar te maken met een stikstofprobleem. Urgentie was er dus al, maar door de recente uitspraak van de Raad van State is het probleem wel weer groter geworden. Het maakt het des te belangrijker dat we snel stappen zetten. Op tal van terreinen, waaronder de industrie, de woningbouw, defensie, landbouw, maar ook het overige bedrijfsleven, grijpt deze uitspraak diep in. Daarom hebben we vandaag besloten dat er een breed samengestelde ministeriële commissie moet komen. Met deze commissie gaan we de komende tijd hard aan de slag om te komen tot oplossingen. Want duidelijk is dat er echt geen tijd te verliezen is. We moeten voorkomen dat Nederland vastloopt. 

Als ik die boerin was dan zou ik over die meer dan vijf jaar durende stikstofproblematiek in elk geval vijf vragen hebben:

1. Iedereen zag tot aankomen dat het probleem steeds groter werd! Moet ik dan misschien stikstofvrije struisvogels gaan houden om de politiek van dit kabinet te symboliseren?

2. Wat betekent ‘snel stappen zetten’? Denkt u aan het voorjaar, of wilt u eerst naar Brussel en duurt het tot het najaar?

3. Een commissie, ja dat zal wel nodig zijn. Maar dat is toch vaak de beste manier om de vaart eruit te halen? En als die breed is samengesteld, dan komt er toch ook vaak een wat vaag antwoord?

4. Als het urgent is, dan is het toch logisch dat een commissie hard aan de slag gaat. Waarom zegt u dit dan erbij? Bent u bang dat dat niet gebeurt?

5. Duidelijk is dat er geen tijd te verliezen is. Ja, dat zie ik ook. Maar wat bedoelt u daarmee? Welke rampen komen dan op ons af?

De boerin zat niet in de perszaal. Wel onze parlementaire journalisten. Dit was de eerste vraag:

Journalist
Even over stikstof. U was onlangs bij de Woontop. Daar wilde waarschijnlijk elke deelnemer bouwen, bouwen, bouwen. Maar dat kan nu waarschijnlijk niet meer. Wat zegt u tegen hen om hen gerust te stellen?

Hoe komt een journalist erbij om over dit enorme probleem alleen te praten in termen van geruststellen? En waarom zegt onze premier niet, dat het hier niet om geruststellen kan gaan? In plaats daarvan haalt hij alles uit de kast in een betoog van net één woordje minder dan onze verhoogde maximumsnelheid. Je kunt wel alles uit de kast halen, maar als die kast leeg lijkt?

De minister-president
Dat we echt alles op alles zullen zetten om te zorgen dat we dit probleem gaan oplossen. We hebben eind december, op de laatste vergadering van de ministerraad, ook al gesproken over de uitspraak van de Raad van State. We hebben gezegd dat we snel met de impactanalyse moeten komen. We hebben eerder deze week een bewindsliedenoverleg gehad, ook onder mijn voorzitterschap, met diverse bewindslieden. Vandaag besloten we die ministeriële commissie te doen. En dan snap ik heel goed, commissies lossen geen vraagstukken op, maar ze helpen wel om breed met elkaar te zorgen dat we dit vraagstuk aanpakken. En daarom hebben we ook tegen elkaar gezegd dat we alle opties onder ogen moeten zien om te kijken hoe we kunnen voorkomen dat Nederland op slot raakt.

Het wordt tijd voor een andere journalist die zout meegenomen heeft om wonden te verzorgen. Hij stelt een vraag die impliciet de status van X bevestigt als digitale vergaderzaal van de Tweede Kamer.

Journalist
Ik las op X dat de PVV vindt dat we moeten kappen met de doorgeslagen stikstofregels. U weet ook dat NSC en de VVD juist aan de andere kant van het politieke spectrum zitten op dit dossier. Hoe gaat u hen op één lijn brengen?

Waarom zegt de premier niet: ‘Met X heb ik niks’? Nee, in plaats daarvan dweilt hij zich verbaal in een hoek, waarna de journalist hem nog verder tegen de plint prikt.

De minister-president
Nou, door te zorgen dat we als kabinet met goede voorstellen komen om hier echt doorbraken te forceren. En goed te kijken wat de impact is van die uitspraak van die Raad van State. Dat we iets moeten doen, dat staat vast, want anders komt Nederland op slot.

Journalist
Vindt u de stikstofregels ook doorgeslagen?

De minister-president
Nou, dat zijn allemaal zaken waar we naar moeten kijken. In ieder geval is de huidige regelgeving, die ervoor zorgt dat als we niet uitkijken, ook door de recente uitspraak van de Raad van State, dat we niet meer kunnen bouwen, niet meer aan de slag kunnen, bijvoorbeeld voor defensieterreinen.

Nu wordt het tijd voor een compliment. Dit is echt een gevat politiek antwoord op de vraag of de premier ook vindt dat de stikstofregels te ver zijn doorgeslagen. Als de premier ‘ja’ of ‘nee’ had gezegd, dan had hij al politiek stelling genomen, en dan valt hij uit zijn rol. Helaas stond er geen journalist op om te zeggen dat door de woorden toch iets heen schemert van ‘ja, te ver doorgeslagen’. Dan had de premier kunnen antwoorden met: ‘Dat hebt u mij niet horen zeggen.’ Er komen nog wat vage vragen met bijpassende antwoorden. Daarna wordt dit belangrijkste onderdeel van deze persconferentie besloten met woorden die we ook aan het begin hebben gehoord, woorden over urgentie.

De minister-president
Dus we hebben hier echt even tijd voor nodig, maar de urgentie, die is hoog.