Het nieuwe boek German Phonology van mijn collega Caroline Féry stemde me melancholisch. Het is een soort levenswerk van Féry, een Brusselse taalkundige die haar heel loopbaan in Duitsland heeft gewerkt, inmiddels geëmeriteerd is, maar nog altijd bij Frankfurt woont. Het is ook een indrukwekkend werk, dat de inzichten van vele decennia onderzoek naar de klank van het Duits … [Lees meer...] overEen leven van Duitse klanken
Archief voor maart 2025
april – mei 2025: Nieuwe serie Letter en Geest-lezingen
Over Retorica, Breytenbach en Schrijversmythen Dit voorjaar staan er weer drie mooie Letter en Geest-lezingen op de planning bij de opleiding Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit Leiden. Op 27 maart spreekt docent en promovenda Charlotte van der Voort in haar lezing Retorische dilemma’s van toen en nu over het dilemmatische argument, een relatief … [Lees meer...] overapril – mei 2025: Nieuwe serie Letter en Geest-lezingen
Maurits de Bruijn
In het hét? Ik ben veel moediger als schrijver dan als zoon. Als schrijver ben je alleen, de wereld om mij heen verdwijnt en de pen tikt automatisch letter na letter regels, vult het scherm, tweedimensionaal. Pas als de deurkier in mijn binnenbrein dichtvalt begint hét weer, hét omwolkt mij met onzichtbare grijparmen, knellend, vlucht ik waarheen? Nergens een vluchtheuvel, geen … [Lees meer...] overMaurits de Bruijn
Poëziepodcast: Anna Enquist
Daan Doesborgh praat met Anna Enquist. Onder andere over een gedicht van Tomas Tranströmer. … [Lees meer...] overPoëziepodcast: Anna Enquist
3 april 2025: Online-Schnupperkurs “Saterfriesisch”
Online-Kurs “Saterfriesisch zum Schnuppern” Seit 2022 bieten das Seeltersk-Kontoor und der Seelter Buund gemeinsam Saterfriesischkurse an. Diese wurden in den Jahren 2022-2024 finanziell vom niedersächsischen Ministerium für Kultur und Wissenschaft gefördert. 2023 wurde das katholische Bildungswerk Saterland der dritte Partner. Datum: 3.4.2025 von 19.00 bis 21.00 … [Lees meer...] over3 april 2025: Online-Schnupperkurs “Saterfriesisch”
Literatuur als levensgids
Wanneer we van literatuur verwachten dat zij de verbetering van mens en maatschappij ter hand neemt dan zadelen we haar op met een verantwoordelijkheid die zij niet dragen kan maar waarop zij wel zal worden afgerekend. Literatuur verrijkt je leven, maar je wordt er niet zomaar en vanzelfsprekend een betere burger van. Dat was zo ongeveer de strekking van een veelbesproken … [Lees meer...] overLiteratuur als levensgids
Esohe Weyden • Dilemma
•• Uit Richtingloos navigeren, de nieuwe bundel van Esohe Weyden. Dilemma I. Het is anders deze keer.Vanaf de piek van ongebreidelde vreugdekijk ik op mijn oude leven neer. Mijn hart is overvol.Gulzig giet ik geluk bijtot het over de randen stroomt. II. Het onderbewustzijn is ongepolijst.In de poriën van zijn ruwe huidschuilt onvermijdelijkde onvervalste … [Lees meer...] overEsohe Weyden • Dilemma
Etymologica: Weten gaan!
Ter aanzetting van zichzelf en de zijnen kon men vroeger uit de voeten met het woord weten ‘laten we’, zoals in weten gaan ‘laten we gaan’. Dit is niet het ons bekende weten ‘kennis hebben’ maar een geheel ander erfstuk uit het Germaans. Een aansporing In de overlevering van onze taal komen we tot het einde der middeleeuwen dit eigenaardige weten tegen in … [Lees meer...] overEtymologica: Weten gaan!
Hij prót as een wors zonder vel
Deze uitspraak komt uit het Noord-Veluwse dialect, dat voorkomt in onder andere de gemeenten Oldebroek, Nunspeet en Harderwijk. De Veluwse streektaal neigt te verdwijnen, omdat jongere generaties het steeds minder spreken. Des te belangrijker is het dus om er wat aandacht aan te besteden. De zin 'hij prót as een wors zonder vel' (hij praat als een worst zonder vel) betekent … [Lees meer...] overHij prót as een wors zonder vel
Marək
Familieuitje. Een taalverandering aan den lijve ondervonden. Mijn vader zei bij het afscheid iets tegen mij, sprak me aan bij mijn naam, en mijn dochter proestte het uit. De hele middag heeft ze het herhaald, mijn naam, zoals uitgesproken door mijn vader: Marək, met de ə-klank van modə. En met een tongpunt-r. Ik ben oud genoeg om zelf een belangrijk deel van mijn leven Marək … [Lees meer...] overMarək
‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [71]-[75]
Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2025 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [71]-[75]
Geen snobisme, opvoeding
Literatuur lezen heeft niet als enige doel empathie, maar dat levert het wel op. Literatuur lezen heeft niet het doel dat mensen minder vooroordelen hebben, maar dat levert het wel op.We verwachten te veel van literatuur, schrijft Alban Mik in de Volkskrant. Ik verwacht blijkbaar te veel van de krant, namelijk niet elk weekend weer een stropop over leesbevordering en … [Lees meer...] overGeen snobisme, opvoeding
2 april 2025: proefcollege Nederlands in Utrecht
Voor leerlingen die de studie Nederlands willen leren kennen Als je praat, dan spreek je lang niet alle woorden uit zoals je ze schrijft. Zo zeg je misschien “tampesta” als je het over “tandpasta” hebt. Een soort brij van klanken. Het lijkt misschien alsof je gewoon wat slordig praat, maar dat is niet zo, weten we door onderzoek. Dat je zo praat, komt door een systeem … [Lees meer...] over2 april 2025: proefcollege Nederlands in Utrecht
27 maart 2025: Skriuwerskafee
Op dizze lêste tongersdeis fan de moanne kinne skriuwers en dichters inoar moetsje by it Skriuwerskafee, yn Kafee De Gouden Leeuw. Tusken 19.00 en 21.30 uur is der tiid om by te praten, wurk te dielen en literêre plannen te meitsjen. Nim ‘pinnefruchten’ en ideeën mei foar in ynspirearjende jûn. Oant gau! It Skriuwerskafee wurdt organisearre troch Sigrid Kingma, Gabrielle … [Lees meer...] over27 maart 2025: Skriuwerskafee
30 maart 2025: Call for papers Conference on Frisian Humanities
De Fryske Akademy, it Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen, it Lektoraat Meartaligens en Taalfeardigens fan de NHL Stenden Hegeskoalle, de ôfdieling Fryske Taal en Kultuer fan de Ryksuniversiteit Grins, en de ôfdieling Taal, Technology en Kultuer fan RuG/Campus Fryslân nûgje jo út foar de tredde Conference on Frisian Humanities. It hat plak fan … [Lees meer...] over30 maart 2025: Call for papers Conference on Frisian Humanities
De Grote Taalshow
Taal staat nooit stil. Dat zie je aan nieuwe woorden als kladilada, hens of de boomerduim. Taalpuristen gruwelen bij zulke vernieuwingen, maar wat als we die verandering omarmen? Tijdens de Boekenweek vieren we in De Grote Taalshow met taalwetenschappers en schrijvers het verleden, heden én de toekomst van onze taal. Van Standaardnederlands tot straattaal en van dialect tot … [Lees meer...] overDe Grote Taalshow
Op woordniveau
Maartmaand Alicemaand Welke vertaalproblemen komen we tegen in Lewis Carrolls Alice-saga? horendol Als de drie tuiniers die de witte rozen rood verven worden gesnapt, storten ze plat ter aarde. De Hartenkoningin laat ze opstaan, waarop ze alle drie voor de hele stoet buigingen beginnen te maken. “Leave off that!” screamed the Queen. “You make me giddy.” (The … [Lees meer...] overOp woordniveau
Eppo’s emmertje
Bijna ieder gesprek dat ik de laatste tijd voer met mensen die ik een tijd niet heb gezien, gaat zo. Een van de twee zegt 'hoe gaat het?', en dan zegt de ander 'nou, de wereld staat in brand'. Meestal volgt dan iets als: 'Maar persoonlijk gaat het wel goed.' De wereld staat natuurlijk al lange tijd op verschillende plekken in brand, maar de vlammen slaan nu zo hevig uit dat ze … [Lees meer...] overEppo’s emmertje
Elisabeth Maria Post • Treurige verandering
Treurige verandering. O! wat is mijn ziel veranderdDoor der liefde treurigheid!Voortijds was ik altijd vrolijk,Als Natuur mij open lag;Blijde met een dansend mugjen,En een wemelenden worm,Gaf een magre bloem der heide,Gaf een blaadjen mij vermaak;In het rijk van plant en dierenWas de bron van mijn genot;'k Dronk daar uit met volle teugen't Reinste vergenoegen in.In het rijk … [Lees meer...] overElisabeth Maria Post • Treurige verandering
Hè? Oh! Hmm. Hèhè! De kleine woordjes maken de taal — met Mark Dingemanse
Kleine woorden zoals hè en oh gebruiken we haast ongemerkt, maar ze zorgen er wel voor dat we soepel een gesprek kunnen voeren. Dit soort woordjes viel lang buiten het blikveld van onderzoekers, maar tegenwoordig krijgen ze veel belangstelling (zie ook het Boekenweek-essay van Paulien Cornelisse). Taalkundige Mark Dingemanse doet er onderzoek naar, en volgens hem zijn dit soort … [Lees meer...] overHè? Oh! Hmm. Hèhè! De kleine woordjes maken de taal — met Mark Dingemanse
25 maart 2025: kursus Skriuwgroep FeRstival
Al jierrenlang docht FeRstival, De Fryske foardrachtwedstriid foar learlingen út it fuortset ûnderwiis, in berop op Fryske dichters. Wa skriuwt in fers foar 12-18-jierrigen dat geskikt is om foar te dragen? Wolst ek gedichten skriuwe foar FeRstival, mar soest ûnder it skriuwproses graach feedback krije fan oare dichters? Of fynst it gewoan moai om wat djipper yn de … [Lees meer...] over25 maart 2025: kursus Skriuwgroep FeRstival
Dichtwedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025
Wa wint dit jier de felbegearde Gouden Fear? Alle bern út de groepen 7 en 8 fan basisskoallen yn Fryslân kinne wer meidwaan oan de dichtwedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025. Foar skoallen dy’t meidwaan wolle oan dizze dichtwedstriid, is der in online lesbrief mei wurkblêden, te gekke filmkes én in dosintehantlieding beskikber. Leaver in fergeze workshop Frysk dichtsjen op … [Lees meer...] overDichtwedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025
Coosje Huet, geboren Busken, “De Winter” 1810
"De Winter" van Coosje Huet, geboren Busken, 1810, voorgelezen. Misschien is 'De Winter' van Coosje Huet, geboren Busken (1759-1841), niet het meest representatieve stuk om tot het mysterie van de schrijfster door te dringen, maar het is het enige gepubliceerde schrijfsel van deze Zeeuwse dame. Want wat was het bijzondere aan deze vrouw, die in haar jeugd een wonderkind … [Lees meer...] overCoosje Huet, geboren Busken, “De Winter” 1810
Le néerlandais is niet meer
Kelderende inschrijvingscijfers. Bezuinigingen. Je zou kunnen stellen dat het toch wel al een tijdje in de sterren geschreven stond… Vanaf volgend academiejaar (2025-2026) zal de Brusselse campus van de UCLouvain (het vroegere Université Saint-Louis – Bruxelles) niet langer de opleiding Nederlandse taal- en letterkunde aanbieden. De ontknoping van een tragedie met een wel erg … [Lees meer...] overLe néerlandais is niet meer
Tussenwerpsels in het volle zonlicht
Voor wie er geen genoeg van kan krijgen na het boekenweekessay van Paulien Cornelisse (hèhè!) en de podcast Over taal gesproken met Mark Dingemanse (hè?), kijk eens in de e-ANS! Daarin staat namelijk een overzicht van de 90 meest voorkomende tussenwerpsels in Nederland en België. Tjongejonge! Het overzicht is op allerlei manieren te sorteren. Je kunt bijvoorbeeld … [Lees meer...] overTussenwerpsels in het volle zonlicht
