Het Instituut voor de Nederlandse Taal kent een heus taartrooster. Een keer per maand vergast iemand tijdens de koffiepauze de toegestroomde collega’s op – bij voorkeur zelfgebakken – taart. Gekscherend wordt er intern dan ook wel eens gesproken over het Instituut voor de Nederlandse Taart. En als er eens geen zoetigheden zijn waar we onze lekkertanden daadwerkelijk in kunnen zetten, dan zorgen we ervoor dat onze hersenen zich kunnen vullen met calorierijk voedsel voor de geest. Zo verscheen onlangs de bundel Taaltaart. Het Nederlands in vier smaken. Die titel inspireerde me tot het maken van deze kerstvakantiepuzzel, waarin smaakvol gebak een hoofdrol vervult.

Woordzoeker

Hieronder staat een zogeheten woordzoeker. Dat is een puzzel waarbij je in een blok gevuld met letters woorden moet opsporen. Die woorden kunnen zowel van links naar rechts als van rechts naar links geschreven zijn, maar ook horizontaal, verticaal en diagonaal. Dezelfde letters kunnen verschillende keren gebruikt worden.

Vaak staat er bij een woordzoeker een lijst van de woorden die gelokaliseerd moeten worden, maar dat is hier niet het geval. In plaats daarvan staan onder aan deze bijdrage 50 omschrijvingen die het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) heeft gegeven bij verschillende baksels.

Wat moet je doen?

Ga eerst na bij welke gebaksoort de betekenisomschrijving hoort, bijvoorbeeld door in de zoekbalk Woord in betekenis van het WNT het woord gebak in te toetsen. Zoek vervolgens het bedoelde gebak op in de woordzoeker.

De moeilijkheid is nu dat er 50 omschrijvingen zijn, maar er slechts 44 woorden in de woordzoeker staan. Dat betekent dus dat als je alle woorden hebt weten terug te vinden in de woordzoeker, je nog 6 definities over houdt. De gebaksoorten die dáárbij horen, vormen de oplossing van deze puzzel.

Opgelost?

Stuur deze zes woorden naar r.de.bonth@hotmail.com. Doe dat uiterlijk 31 december 2025, 23.59 uur. Uit de goede inzendingen zal één winnaar worden getrokken. Deze krijgt – hoe kan het ook anders – het boekje Taaltaart. Het Nederlands in vier smaken toegezonden.

Veel puzzelplezier!

1. Als ben. voor zeker ruit- of schietspoelvormig gebak
2. Als benaming van zeker gebak, van grof roggemeel en stroop, dat omstreeks St.-Maarten, St.-Nicolaas en Nieuwjaar verkrijgbaar is
3. Als naam van zeker gebak in den vorm van een St.-Jacobschelp (in zulk een schelp als vorm gebakken)
4. Als naam van zeker licht, fijn gebak; zeer kleine ronde koekjes
5. Als naam voor zeker gebak van geklopt eiwit, suiker en gesnipperde amandelen, gewoonlijk gevuld met slagroom
6. Benaming van klein gebak van verschillende soorten
7. Benaming van zekere kleine gebakjes bestaande uit twee halve bolletjes met abrikozenmoes er tusschen
8. Benaming voor allerlei klein gebak of suikerwerk
9. Benaming voor zekere soorten van bros, bij het eten krakend gebak, in verschillende ronde vormen en uit verschillende grondstoffen vervaardigd
10. Benaming voor zekere soorten van gebak, gekenmerkt door een omhulling van chocoladeglazuur
11. Bep. gebak in den vorm van een zon
12. Bep. gebak, een soort soes
13. De naam van zeker gebak en van eene soort van brood
14. De naam van zeker gebak, t.w. eene soort van koek, waarvan de gewone (grove) soort bestaat uit eene menigte, in bladen aan elkaar gebakken kogeltjes of bolletjes van deeg
15. De naam van zeker gebak, t.w. eene soort van pannekoek of eierkoek met spek
16. De naam voor zekere soort van goedkoop gebak, anders Haagsche punt geheeten
17. Een collectieve benaming voor klein gebak (koekjes) van verschillende soorten
18. Een lekker gebak waarop vanwege den kinderman (kraamheer) wordt getrakteerd
19. Een ringvormig gebak
20. Een soort van gebak met suiker er in
21. een soort van kleine ronde beschuitjes
22. Eene soort van gebak van gekromden vorm
23. Gebak dat gemaakt wordt door een straal beslag snel heen en weer te bewegen door kokend vet
24. Gebak in den vorm van een pop, dat in sommige streeken iemand op zijn vijftigsten verjaardag wordt geschonken
25. Gebak van taartdeeg, krenten, rozijnen en kaneel
26. Gebak, vervaardigd door stukjes of schijven van vruchten (inz. appels), vleesch, visch of groenten in beslag te dompelen en daarna in boter, olie of vet te bakken
27. Gekruld, thans onder dezen naam niet meer bekend, gebak, dat in heete boter werd gebakken
28. Luchtig gebak op basis van bloem of meel, suiker, eieren en boter in veelal gelijke hoeveelheden, al dan niet met toevoeging van vruchten, chocolade enz.
29. Luchtig gebak van o.m. eieren en suiker, met een schuimige structuur
30. Naam van een gebak, dat vroeger omstreeks kerstmis en nieuwjaar werd gegeten en dat op sommige plaatsen nog bekend is
31. naam voor een maanvormig gebak
32. Naam voor sommige soorten van gebak, in de Zaanstreek voor zekere platte, strooperige koek
33. Plat, vrij hard gebak dat bepaaldelijk tegen 5 December in verschillende vormen, die menschen, dieren enz. voorstellen, en in zeer verschillende grootten wordt vervaardigd
34. Rechthoekig gebakje, bestaande uit twee lagen bladerdeeg met daartusschen gele of ook wel geslagen room
35. Ronde en veelal min of meer platte koek of taart
36. Te Leiden de naam van zeker droog gebak, gelijkende op janhagel.
37. Verschillende soorten van plat gebak
38. Zeker bekend gebak dat te gelijk zoet en eenigszins bitter smaakt
39. Zeker gebak (uit suiker, honig, tarwemeel en specerijen dat inzonderheid in de bruidsdagen gebruikt wordt, althans werd
40. Zeker gebak in den vorm van zoogenaamde ”stokken”
41. Zeker gebak, in den vorm van den hoorn van overvloed, gevuld met banketbakkersroom
42. Zeker gebak, met vruchtenmoes gevuld dat in vorm op een schietspoel gelijkt
43. Zeker luchtig, zacht gebak, min of meer in den vorm van een halven bol, dat meestal gevuld wordt gegeten
44. Zeker rond gebak, bestaande uit meel, snippers van sukade en stroop
45. Zeker soort van gebak; soort sprits
46. Zeker zoet gebak in den vorm van een pink of vinger
47. Zekere koek, meestal van (boekweite)meel, melk en stroop (later ook met krenten, rozijnen, sukade enz. er door heen), hetzij in een zak gekookt, hetzij in een ijzeren pot of ketel met eene bruine korst gebakken
48. Zekere soort van gebak
49. Zekere soort van koek of gebak, in boter gebakken
50. Zekere soort van zeer zacht gebak