Jeugdverhalen over joden (91) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Het verhaaltje over Levie de marskramer werd in 1841 gepubliceerd in het Prenten-magazijn voor de jeugd. Dat tijdschrift verscheen tussen 1841 en 1852 en stond onder leiding van Gijsbertus van Sandwijk, een hoofdonderwijzer uit Purmerend. Van Sandwijk schreef het tijdschrift … [Lees meer...] overLevie de marskramer (1841)

Jeugdverhalen over joden (90) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het DuitsMoraal: wie goed doet, goed ontmoet Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Het loon der Liefdadigheid’ werd in 1839 gepubliceerd in Philarete, tijdschrift voor de jeugd. Dat tijdschrift bestond van 1837 tot 1843 en bevatte veel vertalingen van artikelen uit Duitse en Franse … [Lees meer...] over‘Het loon der Liefdadigheid’ (1839)

Jeugdverhalen over joden (89) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: wie goed doet, goed ontmoetWaarschijnlijk vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Het loon der gastvrijheid’ is in 1839 gepubliceerd in Philarete, tijdschrift voor de jeugd. Dit weekblad werd toen uitgegeven door H. Nijgh in Rotterdam. … [Lees meer...] over‘Het loon der gastvrijheid’ (1839)

Jeugdverhalen over joden (88) Door Ewoud Sanders Auteur: Hendrik Mijnoldus Böeseken (1789-1854)Mogelijk vertaald uit het DuitsMoraal: hebt uw vijanden lief Herkomst en drukgeschiedenis Jacoba Johanna Böeseken-Peltenburg (1798-1890) schreef samen met haar man Hendrik Mijnoldus Böeseken aan het begin van de negentiende eeuw drie kinderboeken: Geschenk voor lieve … [Lees meer...] over‘De edele wraak’ (1835)

Jeugdverhalen over joden (87) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Birgers! nah wie zal het wagen? Koopt heen briefje voor hacht dagen. Groote prijzen zijn her in. Als het immers kan geberen, Als je rijk wordt, hait een treren [waarschijnlijk: uit de tranen, uit het verdriet / de zorgen; ES] Mit je gansche haisgezin. Birgers! wil’t baij … [Lees meer...] over‘De loterij-jood’ en ‘De kanten jodin’ (1833)

Jeugdverhalen over joden (86) Door Ewoud Sanders Door Amalia Schoppe-Weise (1791-1858)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis De joodse heler Ephraïm is een personage in Hendrik en Maria, of De ouderlooze kinderen: eene treffende en leerzame geschiedenis voor de jeugd van Amalia Schoppe-Weise. Het gaat hier om een vertaling van Heinrich und Maria, oder … [Lees meer...] overEphraïm, de joodse heler (1832)

Jeugdverhalen over joden (85) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Hanou van Arum (1790-1843) BAREND Weet gij dien Jood niet kwijt te raken? Zeg maar eens, om hem boos te maken, ‘Ei, Smousje! kom op Zaturdag.’ERNST Wel foei! dat ’s immers ons verboden? Daar men geen mensch, en dus ook Joden Niet schelden of vertoornen mag.BAREND Wel nu! een Jood! dat zou wat wezen!ERNST … [Lees meer...] over‘Joden’ (1828)

Jeugdverhalen over joden (84) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis In oude jeugdboeken komen soms ook grappig bedoelde anekdotes of ‘kwinkslagen’ voor waarin joodse straathandelaren de hoofdrol spelen. Drie voorbeelden zijn te vinden in Wintervermaak voor kinderen van verschillenden ouderdom, die zich en hunne … [Lees meer...] overDrie oude jodenmoppen (1811)

Jeugdverhalen over joden (83) Door Ewoud Sanders Auteur: Petronella Moens (1762-1843) Herkomst en drukgeschiedenis Op vierjarige leeftijd werd Petronella Moens getroffen door kinderpokken. Zij overleefde de ziekte maar werd er blind door. Die handicap weerhield haar er echter niet van om zich verder te ontwikkelen. Haar vader leerde haar schrijven en ook liet zij … [Lees meer...] over‘De feestdag der herstelde Suze’ (1825)

Jeugdverhalen over joden (82) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: bespot geen arme mensen Herkomst en drukgeschiedenis Het gedicht ‘De haringjood’ is gepubliceerd in Letterkransje voor de Nederlandsche jeugd. Dit boek werd uitgegeven door Mensing en Van Westreenen in Rotterdam en beleefde drie drukken: in 1815, in 1821 en omstreeks 1830. De auteur is niet … [Lees meer...] over‘De haringjood’ (1815)

Jeugdverhalen over joden (81) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: kijk niet neer op lagere standen Herkomst en drukgeschiedenis De ‘haringjood’ komt voor in een tweespraak tussen vader Lizimon en zijn dochter Bethje. Die tweespraak is te vinden in Kweekhof van vernuft en smaak aangelegd voor de Nederlandsche jeugd van beide seksen. Dit boekje werd in 1813 … [Lees meer...] over‘De haringjood’ (1813)

Jeugdverhalen over joden (80) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Uit het Duits vertaald door Suze Andriessen (1850-1924) Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij … [Lees meer...] overAndré Romieu en Samuel Friedlander (1886)

Jeugdverhalen over joden (79) Door Ewoud Sanders Door Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906) bewerkt en vertaald uit het Engels Herkomst en drukgeschiedenis Evert Jacob Veenendaal Jz. was hoofdonderwijzer in Heteren in Gelderland. Hoogstwaarschijnlijk behoorde hij tot de kringen van het Reveil. Vanaf 1860 publiceerde hij bij verschillende uitgevers tientallen … [Lees meer...] overDe pleegdochter uit ‘De Vliegende Vos’ (1878)

Jeugdverhalen over joden (78) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacob Andriessen (1815-1877)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis P.J. Andriessen was hoofdonderwijzer in Amsterdam en schreef veel historische verhalen, vooral voor jongeren van twaalf tot zestien jaar. Daarnaast vertaalde hij Duitse, Franse en Engelse … [Lees meer...] overDe erfenis eener moeder (1877)

Jeugdverhalen over joden (77) Door Ewoud Sanders Auteur: Eduard Gerdes (1821-1898)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Eduard Gerdes behoort tot de productiefste en meest gelezen jeugdboekenschrijvers uit de tweede helft van de 19de eeuw. Hij publiceerde ruim 250 jeugdboeken. Daarnaast schreef hij verschillende liederen. Zijn beroemdste lied, … [Lees meer...] overDe kanten zakdoek (1867)

Jeugdverhalen over joden (76) Door Ewoud Sanders Auteur: Charles Benjamin Tayler (1797-1875)Uit het Engels vertaald door Anna Maria Moens (1777-1832) Herkomst en drukgeschiedenis ‘Naömi’ is een verhaal in de bundel Mogt het U behagen!, of Belangrijke tafereelen geschetst door een’ landprediker (1828). Het gaat om een vertaling van May you like it, by a country … [Lees meer...] over‘Naömi’ (1828)

Jeugdverhalen over joden (75) Door Ewoud Sanders Auteur: Wilhelmina Jacoba Riem Vis (1859-1915)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Wilhelmina Jacoba Riem Vis was vaste medewerkster van het christelijke jeugdtijdschrift Timotheüs en gaf les aan kinderen en volwassenen. Zij schreef ruim veertig boeken, voornamelijk voor de … [Lees meer...] overDoor de menschen verstooten, maar door God aangenomen (1895)

Jeugdverhalen over joden (74) Door Ewoud Sanders Vertaald uit het Duits door J.P.G. Westhoff (1832-1906) en J. van Bergen Herkomst en drukgeschiedenis De eerste editie Grootvader en kleindochter verscheen in 1888 bij uitgeverij J.H. van Peursem in Utrecht en is geschreven door J.P.G. Westhoff (1832-1906), een Lutherse predikant. Hij vertaalde het boek uit … [Lees meer...] overGrootvader en kleindochter (1919)

Jeugdverhalen over joden (73) Door Ewoud Sanders Auteur: Adolf Jacob Hoogenbirk (1848-1920) Herkomst en drukgeschiedenis Adolf Jacob Hoogenbirk groeide op in een vroom protestants gezin in Amsterdam. Hij werd beïnvloed door dominee Jan de Liefde en door de evangelist Eduard Gerdes. Beiden schreven jeugdboeken. Hoogenbirk schreef zijn eerste jeugdboek op zijn … [Lees meer...] overDe droeve vioolspeler, of De geschiedenis van een lied (1884)

Jeugdverhalen over joden (72) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Uit het Duits vertaald door R. Bell Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij contracten af met … [Lees meer...] overHet hoogste lot (1865)

Jeugdverhalen over joden (71) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Pieter Heije (1809-1876) ‘Duizend gulden voor een’ cent,Honderd duizend voor een’ gulden:Was je kaal, of had je schulden,Morgen ben je een rijke vent!Boeren, burgers! komt er bij:Morgen trekt de Loterij!’Joodje, was ik in je steê,’k Zou die lootjes zelf maar houên;Elleboog komt door je mouwen,En je broek wil … [Lees meer...] over‘Loterij’ (1845)

Jeugdverhalen over joden (70) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Het Nieuw bevallig prentenboekje, tot vermaak en oefening voor de lieve kinderen, dat in 1852 verscheen bij W. Willems in Amsterdam, bevat twee gedichten waarin joodse straathandelaren voorkomen: ‘De loterij’ en ‘De kermis’.           ‘De loterij’ … [Lees meer...] over‘De loterij’ en ‘De kermis’ (1852)

Jeugdverhalen over joden (69) Door Ewoud Sanders Auteur: J.A. Wormser jr. (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama Herkomst en drukgeschiedenis Jodenkerstfeest is geschreven J.A. Wormser junior (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama. Wormser was in de tweede helft van de 19de eeuw een bekende uitgever, publicist en politicus. … [Lees meer...] overJodenkerstfeest

Jeugdverhalen over joden (68) Door Ewoud Sanders Auteur: Albertus Hardenberg (1833-1880) Herkomst en drukgeschiedenis Levi’s eerste Kerstfeest is geschreven door Albertus Hardenberg (1833-1880). Hardenberg was een leerling van Jan de Liefde (1814-1869) die in 1856 in Amsterdam de Vrije Evangelische Gemeente stichtte. Hardenberg volgde De Liefde op als ‘herder en … [Lees meer...] overLevi’s eerste Kerstfeest (1879)