In de bundel Aap uit 2002 zijn deze twee kwatrijnen te vinden: Blijf toch dromen van dat arbeidersparadijs! Blij dans je op de strandmuur En je hoeft er nooit schone sokken aan! O zoete tijden die zijn dan. Hyperactief vallen mokknikkers en pruilfluitjes In brijz'len op de hinkels. De Geest der Nieuwe Mensheid gruist: te lang Is de nederlaag … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Erik Bindervoet
Dichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
In de bundel Leger uit 2017 zijn de volgende twee gedichten te vinden: Dagboek van een lentemeisje ik wilde wel vergaan in ’t licht te loore. (Gorter) I Er was in mijn ogen de glinstering van één die verlangend uit wandelen ging, het zonlicht wenkte hoog en ver, ik wilde nooit meer bij hem weg, er waren ook vogels en … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
Dichters over Gorter: Willem Kloos (II)
Vlak voor de wending, zoals gebruikelijk en gepast, ook in dit scheldsonnet een apotheose: de verwijten culmineren in 'Gij, aarts-verknoeier onzer schoone Taal’ in regel acht. In de kwatrijnen van gedicht 17, twee scheldsonnetten verder, gaat Kloos daarop door: (...)En Gorter niets dan een ellendig knoeierMet Hollands taal, die hij meent zijn een dwaas-Toevallig … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Willem Kloos (II)
Dichters over Gorter: Willem Kloos (I)
Op 1 november 1893 verscheen het eerste nummer van de negende jaargang van De Nieuwe Gids en daarin was dit gedicht te vinden: Tegen Herman GorterO quasi-geniaal en manlijk-willend,Maar au-fond zwak en idioot-brutaalWezentje, kind-zwak, maar geen kind, die, vaalIn uw-zelfs wezen, gaat, en schijnbaar tillendEen hooge kracht gaat. Wezen schijnbaar staal,Maar ijzer … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Willem Kloos (I)
Dichters over Gorter: Jan Kuijper (II)
In 1990 ontving Jan Kuijper voor Tomben de Jan Campert-prijs. In een interview met de NRC licht hij zijn werkwijze toe. De toe-eigening van het werk van een dichter blijft beperkt tot een enkele regel: 'Ik heb bijvoorbeeld niet geprobeerd om de stijl van Boutens na te volgen. En om de stijl van Gorter als sonnettendichter lach ik me altijd een hoedje. Als ik … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Jan Kuijper (II)
Dichters over Gorter: Jan Kuijper (I)
In Tomben, een bundel van Jan Kuijper uit 1989, is dit gedicht te vinden: De tombe van Herman Gorter De tonen met hun oog en sombre kin kijken van alle kanten op mij neer. Trillingen staan en verdwijnen niet meer, behalve als ik bij het begin begin van wat de stilte hart verleent en zinen alles wat verklonken is klinkt weer. Ik sta te … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Jan Kuijper (I)
Dichters over Gorter: Hendrik Marsman (II)
"De Internationale Revue i 10 wil een orgaan zijn van alle uitingen van den modernen geest, een dokumentatie van de nieuwe stroomingen in kunst en wetenschap, philosophie en sociologie." Het klinkt als de eerste zin van een beginselverklaring en dat was het ook. i 10 verscheen van januari 1927 tot de zomer van 1929 en de ambities leken te worden waargemaakt. … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Hendrik Marsman (II)
Dichters over Gorter: Hendrik Marsman
Het eerste nummer van De gids in 1931 bevatte dit gedicht: Twee meeuwen In memoriam Herman Gorter- Tegen den avond liep het, de schemeringhad de oneindigheid, tusschen de golvenen den hoogen hemel heel luchtig grijs getint;de zee was stil, bijna al ingeslapen;haar golfslag had, in ruischend ademhalende … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Hendrik Marsman
Dichters over Gorter (2): Robert Anker
In Onvergetelijke toegewijde trouweloze tijd, Robert Ankers bundel uit 2015 die zijn laatste zou zijn, is dit gedicht te vinden: Tennis met GorterIk speelde laatst een partijtje tennis met Herman Gorter, Gorter won Maar daar ging het niet om, ook niet om de adviezen die hij gaf Over het net heen hoe ik betere gedichten zou kunnen schrijven Want de poëzie is geen tennis dat … [Lees meer...] overDichters over Gorter (2): Robert Anker
Verbondenheid alom
de kat van de muziekschool is de titel op de kaft van een cassette die zich een 'gedicht’ noemt. In de cassette bevinden zich zes katerntjes met op de bladzijden af en toe enkele woorden. In de hele cassette zijn we geen kat tegengekomen; wel lijken muzikale principes een rol te spelen bij de manier waarop de weinige woorden over de pagina's zijn verdeeld. Wat te denken van de … [Lees meer...] overVerbondenheid alom
Meegeven
Het laatste katern van de kat van de muziekschool lijkt iets van die harmonie te realiseren. Wat de vorm betreft is dit het meest regelmatige van alle ‘Velden'. Tekst staat alleen maar op de plaats waar je het zou verwachten: op de linker pagina, op een kwart van boven. Twee keer wordt minimaal gevarieerd op wat veel weg heeft van een muzikaal motief of thema en juist daardoor … [Lees meer...] overMeegeven
Verdragen
Veld 7, het een na laatste katern in De kat van de muziekschool, lijkt in het teken te staan van scepsis en pessimisme. Wie de kat ook is, heel gelukkig lijkt hij of zij niet. Halverwege het katern vernemen we dat de zon terug is. We krijgen het te horen: de zin wordt afgesloten met een aanhalingsteken zoals dat gebeurt bij elke zin in dit Veld. Alleen tegen het slot zijn twee … [Lees meer...] overVerdragen
Bij deze
De verre uittrap op de kaft van Veld 4 gaat over 23 lege bladzijden, een imaginair Veld 5 en komt dan neer in Veld 6. Niet op de plek waar je het zou verwachten: op de linker pagina, op een kwart van boven enz. Op de rechter pagina staat, ook niet op de plek waar je het zou verwachten: goedkomtgoed komt De bal komt goed neer? Alles zal goed komen? De plek van het … [Lees meer...] overBij deze
Tot zijn beschikking heeft
Veld 1 in de kat van de muziekschool ontbreekt en Veld 2 begint met vier lege bladzijden. Op de negentien bladzijden die volgen, staat op één uitzondering na een korte tekst op de linker bladzijde op de plaats die we inmiddels kennen: op een kwart van de pagina en zonder marge. Zeven keer is het een eenregelige tekst, met één keer slechts één woord: duurt.’ De punt en het … [Lees meer...] overTot zijn beschikking heeft
Van binnen
Aan het slot van het doel van de opticien vinden we de grote uitzondering in het hele project van twee cassettes met een ‘gedicht’ en daarin totaal elf katernen – althans wat de katernvorming betreft. Het laatste katern, met als enige een blanco voorkant, bevat twee katernen. Het getal 88 staat op wat normaal de eerste tekstbladzijde zou zijn en 89 meteen na het … [Lees meer...] overVan binnen
Verdragen
Veld 7, het een na laatste katern in De kat van de muziekschool, lijkt in het teken te staan van scepsis en pessimisme. Wie de kat ook is, heel gelukkig lijkt hij of zij niet. Halverwege het katern vernemen we dat de zon terug is. We krijgen het te horen: de zin wordt afgesloten met een aanhalingsteken zoals dat gebeurt bij elke zin in dit Veld. Alleen tegen het slot zijn twee … [Lees meer...] overVerdragen
Bij deze
De verre uittrap op de kaft van Veld 4 gaat over 23 lege bladzijden, een imaginair Veld 5 en komt dan neer in Veld 6. Niet op de plek waar je het zou verwachten: op de linkerpagina, op een kwart van boven enz. Op de rechterpagina staat, ook niet op de plek waar je het zou verwachten: goedkomt goed komt De bal komt goed neer? Alles zal goed komen? De plek van het … [Lees meer...] overBij deze
Er
Na de presentatie van enkele aanwezigheden in Veld 2, de aanwezigheid van leven, een verleden en dichterlijk materiaal, lijkt Veld 3 in het teken te staan van zelfreflectie. Heel letterlijk: een tekst toont zichzelf door te verwijzen naar zichzelf. Twee woorden zijn belangrijk: ‘er’ en ‘plukje'. ‘Er' komt het meest voor, ‘plukje’ twee keer en dan alleen in de tweede helft van … [Lees meer...] overEr
Tot zijn beschikking heeft
Veld 1 in de kat van de muziekschool ontbreekt en Veld 2 begint met vier lege bladzijden. Op de negentien bladzijden die volgen, staat op één uitzondering na een korte tekst op de linker bladzijde op de plaats die we inmiddels kennen: op een kwart van de pagina en zonder marge. Zeven keer is het een eenregelige tekst, met één keer één woord: duurt.’ De punt en het … [Lees meer...] overTot zijn beschikking heeft
Op bladzijden kun je niet voetballen
Het slot van het doel van de opticien van F. van Dixhoorn lijkt met het op mogelijke manieren samengaan van vorm en inhoud op een echt slot. Zelfs van het project als geheel: het doel van de opticien en de kat van de muziekschool worden ons aangeboden als gelijkwaardige, maar niet identieke cassettes. Dat in een van die cassettes zich een katern met een vereniging van twee … [Lees meer...] overOp bladzijden kun je niet voetballen
Aanwezig
Wat ik al een keer aankondigde dat zou gebeuren, gebeurt nu: de volgende ochtend denk ik er anders over. ‘Een volstrekt ondubbelzinnige uitspraak’ schreef ik over deze regels: zo met de nauwkeurigheid van het toeval en beweerde opgewekt dat Van Dixhoorn in het doel van de opticien een toevalsprocedé toepast. Maar dat is natuurlijk niet zo en ik heb het ook geen … [Lees meer...] overAanwezig
Touwen
Katern 69 is het middelste van de vijf katernen in Van Dixhoorns het doel van de opticien en daarin lijkt alles, of althans veel, in het teken te staan van spiegeling of weerspiegeling. Het katerntje telt 12 bladzijden met daarop in totaal 21 woorden, de cijfers van het getal 69 spiegelen zichzelf en dat doen ook de getallen van de katernen er direct omheen, 38 en 83. Hoe … [Lees meer...] overTouwen
Bovenaan
Het eerste katern in het doel van de opticien, met nummer 33, werd afgesloten met ‘besloten ligt’, zonder aanhalingstekens. Dat wekt de illusie van een afronding, maar in het volgende katern vallen we meteen in iets dat blijkbaar is doorgegaan. Dat iets moet een handeling zijn. We lezen dit: wen uithangen natmaakt Na ‘uithangen’ staat een vinkje en dat kan ik in … [Lees meer...] overBovenaan
Het is stil aan de overkant
Beginnen dus met het doel van de opticien. De vijf katernen die ik uit de cassette haal, blijken te zijn genummerd: 33, 38, 69, 83, 88 en 89. Dat zijn zes getallen. De eerste vier staan op de voorkant van het katerntje; de laatste twee op respectievelijk de eerste echte pagina na de voorkant van katern vijf en op de pagina meteen voorbij het midden, na het nietje. Wat zijn het … [Lees meer...] overHet is stil aan de overkant
Wurmen
Voor me liggen twee foedralen, zoals uitgever Het balanseer ze noemt. Zelf zou ik eerder spreken van cassettes. Op de rug van beide cassettes: F. van Dixhoorn, gedicht, hb. Het laatste als enige horizontaal gedrukt. Linksboven op wat een voorkant zou kunnen zijn: de kat van de muziekschool en het doel van de opticien. De beide titels zijn opvallend dicht tegen de zijkant … [Lees meer...] overWurmen
