Door Maartje Lindhout Hoe inventief kinderen soms kunnen zijn! En hoe ’n lak ze kunnen hebben aan de spelling die de grote mensen gebruiken en die ze zo belangrijk achten. Mijn zusje is leidster op een buitenschoolse kinderopvang en laatst hoorde ze een kind daar zeggen: “Ik moest vanmiddag natuurlijk nog naar de bea.” … [Lees meer...] overNaar de bea
Dus dat.
Door Maartje Lindhout De laatste tijd hoor ik het veel, soms zijn de twee woorden omgedraaid, maar meestal niet: dus dat. Het lijkt een soort stopwoordje (of stopwoordjes?) die je te pas en te onpas kunt toevoegen aan je uitspraak. Het liefst aan het eind. Maar waarom zeggen mensen “dus dat” eigenlijk! Betekent het wel iets? Dus Het woordje “dus” is een signaalwoord. Het … [Lees meer...] overDus dat.
Maartje Lindhout: Te lui om naar de bieb te fietsen
Door Maartje Lindhout Over 25 jaar is mijn leeftijd verdubbeld. Als relatieve jongeling binnen de neerlandistiek gedraag ik me niet compleet ‘jong’ als het gaat om het medium van romans. Ik lees echte boekenboeken. Slechts één keer heb ik een volledig e-book gelezen, op een tablet, en dat was uit nood: het boek was in alle bibliotheken uitgeleend, ik kon het me niet … [Lees meer...] overMaartje Lindhout: Te lui om naar de bieb te fietsen
Call for papers HSN Conferentie
De conferentie HSN-31 (24 en 25 november 2017 in Zwolle) beoogt alle leeromgevingen aan bod te laten komen waarin Nederlands geleerd wordt: basisschool, secundair onderwijs op alle niveaus (vwo, havo, (v)mbo, resp. aso, bso, kso, tso), hogeschool/universiteit en lerarenopleidingen. Wij verwachten weer een tachtigtal presentaties / workshops te kunnen plaatsen in de parallelle … [Lees meer...] overCall for papers HSN Conferentie
Is ‘jij’ netter dan ‘je’?
Door Maartje Lindhout Wat is dat toch dat sommige mensen hardnekkig jij, jou en jouw schrijven in plaats van gewoon je? Vandaag weer. Een onbekende beantwoordde mijn e-mail en koos ervoor me te tutoyeren. Geen probleem wat mij betreft. We wisten beide van elkaar dat we twintigers waren. Ik had hem overigens - terecht of onterecht - gevousvoyeerd, want ja, we kenden elkaar dan … [Lees meer...] overIs ‘jij’ netter dan ‘je’?
Spelling als remmer van klankverandering?
Door Maartje Lindhout In veel gebieden van het Nederlands gaat de z steeds meer als de s klinken en de v als de f. "Ik heb de son sien sakken in de see", is een stereotype uiting van een Amsterdammer. Het verschil tussen de s en z en tussen de f en de v is wel eens groter geweest. In het zuiden van het land is dat verschil nog het meest aanwezig. Daar vind je ook nog een … [Lees meer...] overSpelling als remmer van klankverandering?
Streektaalbeleid
Door Leonie CornipsBinnenkort verschijnt de erfgoednota van de Provincie die het beleid voor de komende jaren voor het (im)materieel cultureel erfgoed presenteert. Taal valt onder cultureel erfgoed en kent veel verschijningsvormen in Limburg. Diverse vertegenwoordigers, betrokken bij de streektaal, schreven onlangs het visiedocument ‘Sjiek is miech dat’ als input voor de nieuwe … [Lees meer...] overStreektaalbeleid
PhD Candidate “Multilingualism at the work place: the use of Dutch and German in the Meuse-Rhine Euregion” 1.00 fte
ArbeidsvoorwaardenStandplaats: Minderbroedersberg, Maastricht, LimburgDienstverband: Tijdelijk contract / Tijdelijke opdrachtUren per week: 38 uurSalarisindicatie: € 2174 - € 2799 per maandOpleidingsniveau: WOResearch projectITEM is an initiative developed by the interfaculty Maastricht Centre for Citizenship, Migration and Development (MACIMIDE), in cooperation with the … [Lees meer...] overPhD Candidate “Multilingualism at the work place: the use of Dutch and German in the Meuse-Rhine Euregion” 1.00 fte
2016 04 19 Boekpresentatie & debat: “The roots of nationalism” (Amsterdam)
Het nationalisme neemt de laatste jaren in Europa weer sterk toe. Hoe oud zijn nationalistische sentimenten en wanneer zijn nationale identiteiten ontstaan? Nationale identiteiten worden vaak beschouwd als uitvindingen van de moderne tijd, maar er is een groeiende groep ‘traditionalisten’ die stelt dat de wortels van het nationalisme en nationale identiteitsvorming verder terug … [Lees meer...] over2016 04 19 Boekpresentatie & debat: “The roots of nationalism” (Amsterdam)
Verschenen Onze Taal 85.2/3
Februari/maart 2016 85ste jaargang nummer 2/3 Veel artikelen zijn los te koop bij eLinea en Myjour. Meer lezen? Koop het losse nummer of word lid! Congres ‘Klinkend Nederlands’ Marc van Oostendorp en Michiel de Vaan Van swootjeeroo apploo tot soet appo De uitspraak van het Nederlands van 500 tot 2500 De uitspraak van onze taal verandert iedere dag een beetje, … [Lees meer...] overVerschenen Onze Taal 85.2/3
Kom dwalen tussen schrijvers en verhalen
Het Letterkundig Museum en Huygens ING presenteren het online Literatuurmuseum. Verdiep je in mooie en unieke verhalen over de Nederlandse literatuur. Schrijvers, thema’s en gebeurtenissen worden tot leven gebracht aan de hand van literaire schatten. Het Literatuurmuseum is een snel groeiend online museum; er komen regelmatig verhalen bij. Ook verschijnen er wekelijks … [Lees meer...] overKom dwalen tussen schrijvers en verhalen
Het poëtische woord van 2016: maar
Door Marc van Oostendorp Waarover dicht de Nederlander anno 2016? Over tegenstellingen, over het feit dat dingen niet zijn wat ze lijken. Die conclusie kunnen we trekken uit de Turing Gedichtenwedstrijd 2016. Van de gepubliceerde top-100 met gedichten uit die wedstrijd heb ik gisterenmiddag een woordenwolk gemaakt: je ziet hem hiernaast. Om hem te begrijpen moet je wel … [Lees meer...] overHet poëtische woord van 2016: maar
De lucht is guur
Door Marc van Oostendorp In een van de essays in Hans Groenewegens laatste boek, De lezer van poëzie en mystiek, bespreekt de auteur Hadewijch, Kees Ouwens en Bertolt Brecht. Hebben die dan iets met elkaar te maken? Tja, zegt Groenewegen in de inleiding, "het enige intuïtieve verband dat men schrijvend zichtbaar heeft gemaakt, is dat de drie losse onderdelen onder één … [Lees meer...] overDe lucht is guur
Taal is taal
Door Jan Renkema Deze voorlopig laatste bijdrage in de serie Taal is taal is bedoeld om u te stimuleren voorbeelden te verzamelen. Het gaat om uitdrukkingen die te herleiden zijn tot de formule X = X. Deze zijn als volgt onderverdeeld: ‘X = X’ in vijf categorieën 1 X = X Afspraak is afspraak. 2 (X)-(X) … [Lees meer...] overTaal is taal
Worstelen met onbekende woorden in het Groot Dictee
Door Maartje LindhoutSchrijvende pers, dat was ik. De zaal waarin ik moest wachten nadat ik me had gemeld bij de balie druppelde langzaam vol met allerlei mensen die ik zou moeten kennen van de Nederlandse of Vlaamse televisie. Uit het ruime aanbod drankjes koos ik een glas versgeperste sinaasappelsap en ik ging aan een tafel zitten om nog eens op mijn laptop te kijken wie er … [Lees meer...] overWorstelen met onbekende woorden in het Groot Dictee
Sociaal persoon die…
Door Maartje LindhoutDe Weg-met-dat-woord!-verkiezing van het INL is eigenlijk niks voor mij. Ik erger me aan geen één woord. Wat is er mis met het genomineerde ‘chillen’? Is het woord ‘mensenmens’ echt overbodig omdat iedereen het is? En hoe kun je het woordpaar ‘zeg maar’ nou bannen? Als er íets vaak wordt gezegd. Nee, woorden en uitdrukkingen die mensen zat zijn, horen … [Lees meer...] overSociaal persoon die…
Een schoone historie van Palmerijn van Olijve: Hoofdstuk 48
Een seer schoone ende ghenoechelicke historie vanden aldervroomsten ende vermaertsten ridderPalmerijn van Olijve, sone van den coninck van Macedonien, ende van de schoone Griane, dochter van Remicius, keyser van Constantinopelen, de welcke vele wonderlicke avontueren in haren leven ghehadt hebben, seer ghenoechelick ende playsant om lesen. Eigenzinnig uit het Frans … [Lees meer...] overEen schoone historie van Palmerijn van Olijve: Hoofdstuk 48
Etymologie: kwalm
Door Michiel de Vaankwalm zn. ‘dikke damp’Nnl. qualm, quallem (Steendam, 1649), kwalm (1820) ‘vettige rook’, opkwalmen (1806). Verwanten: Oudfries quelma ‘(in rook) doen stikken’. Nieuwhoogduits Qualm m. ‘walm, damp’ (niet voor de 16e eeuw aangetroffen) is volgens Seebold25 afkomstig uit het Nederduits, maar daarover bestaat onzekerheid.kwelm zn. ‘kwelwater’Mnl. quelm m. ‘grond … [Lees meer...] overEtymologie: kwalm
Bredero’s onbekende: de tragikomedie Stommen Ridder weer op de planken
Amsterdam, 21-10-2015 Bredero is tegenwoordig vooral bekend als de koning van de kluchten, maar schreef ook tragedies waarmee hij in de Gouden Eeuw vaak meer lof en waardering oogstte dan met het kluchtenrepertoire. Stommen Ridder verscheen kort na de dood van Bredero in 1618 en bleef gedurende de 17e-eeuw één van zijn meest gespeelde stukken. Op 23 januari … [Lees meer...] overBredero’s onbekende: de tragikomedie Stommen Ridder weer op de planken
Etymologie: kukelen
Door Michiel de Vaankukelen ww. ‘tuimelen’Nnl. kukelen ‘tuimelen’ (1897), omkukelen ‘op handen en voeten duikelen; omvallen’ (1897). Daarnaast bestaat de variant keukelen (1835), dat als ‘tuimelen, duikelen, strompelen’ in het Gelders, Overijssels en Drents bekend is, en ook ‘goochelen, toveren’ kan betekenen. Verder Kleverlands en Rijnlands kaukele, kookele, keukele ‘de koprol … [Lees meer...] overEtymologie: kukelen
Oude betekenissen in nieuwe Van Dale
Door Ariane van SantenEr is een nieuwe Van Dale, en dat zullen we weten. Bij de royale aandacht voor de zojuist verschenen 15e editie van Van Dale gaat het vooral over vernieuwingen. Er zijn nieuwe woorden opgenomen (dodebomenmedia, factchecken) en oude geschrapt (schrijfjeukte, hongerbloempje). En er is veel publiciteit over de onlineversie, waarin gebruikers zelf dingen … [Lees meer...] overOude betekenissen in nieuwe Van Dale
Een kloek Groen Boek
Door Maartje Lindhout“Een kloek boek! Handzaam en in een mooi formaat” was het verse oordeel van de eerste bezitster van het nieuwe Groene Boekje, minister Jet Bussemaker (zonder tussen-n). Nadat afgelopen dinsdag de nieuwe Dikke Van Dale was verschenen, was het nu de beurt aan het Groene Boekje, heel toepasselijk in de Week van het Nederlands. De aanwezigen in het Spaansche … [Lees meer...] overEen kloek Groen Boek
Eén oorlog is alvast voorbij: de spellingsoorlog
Door Ewoud SandersZoals u wellicht weet, woedde er tot voor kort in Nederland een spellingsoorlog. De strijdende partijen hadden hun eigen kleur: de groenen en de witten.Goed nieuws van het front: de oorlog is voorbij! De groenen hebben gewonnen. Dat wil zeggen: de witten volgen nu de spelling van de groenen, maar als ze het niet met de groenen eens zijn, vermelden ze in hun … [Lees meer...] overEén oorlog is alvast voorbij: de spellingsoorlog
Tentoonstelling ‘Aan tafel! Een boekje open over eetcultuur’
Allerhande boeken en tijdschriften over eten en koken in Museum Meermanno10 oktober 2015 t/m 31 januari 2016De Koninklijke Bibliotheek (KB) en Museum Meermanno doen van 10 oktober 2015 t/m 31 januari 2016 een boekje open over eetcultuur in Nederland. In de tentoonstelling ‘Aan Tafel!’ staan receptenboeken voor allerhande huis-middeltjes, achttiende-eeuwse handgeschreven … [Lees meer...] overTentoonstelling ‘Aan tafel! Een boekje open over eetcultuur’
Etymologie: blouwen
Door Michiel de Vaan blouwen ww. ‘hennep braken; de armen slaan om warm te worden’Vmnl. blouwen ‘slaan, afranselen’ (1237) bluwen (1265–70), teblowen ‘afranselen, straffen’, sterk ww. (verl.tijd. 3mv. blowen), Vnnl. blouwen ‘afranselen’ (1567, Bijns), in Holland ook ‘de armen slaan om warm te worden’ (1599, Kiliaan). Na 1500 komt het nog maar zelden in teksten voor. In … [Lees meer...] overEtymologie: blouwen