Aan terminologische discussies heb ik meestal een broertje dood. Is een walvis een vis? Is Mark Rutte een liberaal? Mag je om vijf over twaalf nog 'goedenavond' zeggen? Wat maakt mij het uit; zolang we mekaar maar begrijpen, zeg ik dan. Maar in de wetenschap is het handig om goede, helder afgebakende definities te hebben. Vandaar dat ik met verbazing de blogpost gelezen heb … [Lees meer...] overIs een lachende drol een woord?
Valentiemorfeem in het Afrikaans
Benito Trollip van de Noord-Wes Universiteit Potchefstroom onderzoekt de tussenklank in het Afrikaans (het zogenoemde valentiemorfeem). Een voorbeeld is de -s- in koningsfamilie. Voor het empirische onderdeel van zijn studie zoekt hij Nederlandstaligen die vreemdetaalsprekers van het Afrikaans zijn en ook Nederlandstaligen die geïnteresseerd zijn in het Afrikaans … [Lees meer...] overValentiemorfeem in het Afrikaans
Het heeft geen zin als de country branding niet goed is
Een nieuwe slogan in ons gruwelijke managersfeuilleton De verleden tijd van lijken.Door Marc van Oostendorp"Joop!" riep Wouter, de voormalige hoogleraar Financiële Letterkunde, die inmiddels tot HR Director geworden was, maar het hart nog altijd op de juiste plaats was en daarom naar zijn voormalige vakgroeplid was gelopen.Die haalde zijn ogen van een scherm waarop bij wijze … [Lees meer...] overHet heeft geen zin als de country branding niet goed is
de zon is mosterd
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van deze week bespreek ik de regel de zon is mosterd in het gedicht op het gors van Lucebert, en wat H.U. Jessurun d'Oliveira erover te zeggen heeft in zijn nieuwe boek Luceberts zoekend oog.Bestelinformatie over H.U. Jessurun d'Oliveira, Luceberts zoekend oog. Prometheus, 2015.Het oorspronkelijke essay … [Lees meer...] overde zon is mosterd
Meer dan ghij sijt gewoon
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (47)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpMetriek betekent, zou je zeggen, regelmaat. In een metrisch gedicht wisselen beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen elkaar regelmatig af. Fans van dit weblog – ze bestaan! althans, ze zullen ooit bestaan (over … [Lees meer...] overMeer dan ghij sijt gewoon
Teleurstellende biografie zonder grip
Door Marc van Oostendorp Andreas Burnier was waarschijnlijk een van de slimste Nederlanders van de vorige eeuw: scherp, geestig en zeer geleerd. Voor mij was ze – toegegeven – een van de eerste literaire auteurs die ik ontdekte: Het jongensuur stond in de schoolbibliotheek. Maar ook als ik het nu herlees zie ik de gloed van dat boek. Het kan niet makkelijk zijn om van zo … [Lees meer...] overTeleurstellende biografie zonder grip
Smurfentaal
Door Marc van OostendorpIk herinner me smurfentaal. Aan het eind van de jaren negentig kwam er ineens aandacht – in eerste instantie in Het Parool – voor het feit dat jongeren, vooral jongeren uit etnische minderheidsgroepen, een eigen taalgebruik hadden ontwikkeld. De journalist gebruikte daar die term smurfentaal voor omdat hij dacht dat het om een vereenvoudigd … [Lees meer...] overSmurfentaal
Wij, de 17e-eeuwers, Vondel, en Olga
Door Marc van OostendorpWaar ter wereld bevinden de emoties zich? Volgens een stelling in het gisteren verschenen boek Beïnvloeden met emoties. Pathos en retorica, zijn ze in de loop van de eeuwen "vaak verhuisd". Aanvankelijk woonden ze in de ziel, schrijven samenstellers Jaap de Jong, Christoph Pieper en Adriaan Rademaker, daarna verplaatsten ze zich naar het hart, toen korte … [Lees meer...] overWij, de 17e-eeuwers, Vondel, en Olga
Het Nederturks heeft nog altijd naamvallen
Door Marc van OostendorpLangzaam maar zeker groeien er op Nederlandse bodem nieuwe talen. Het Nederlands-Turks bijvoorbeeld – de taal van de nakomelingen van migranten uit Turkije die hier opgroeien, over het algemeen vloeiend Nederlands spreken, maar daarnaast ook nog altijd Turks als moedertaal hebben. Alleen groeit dat Turks vermoedelijk zachtjes weg van de taal zoals … [Lees meer...] overHet Nederturks heeft nog altijd naamvallen
Ik ben er speciaal voor naartoe gereden.
Bijna vier jaar blog ik hier dag-in-dag-uit, bij regen en bij zonneschijn, vanuit Leiden en vanuit Arielli, en nog nooit, nog geen enkele van al die 1300 dagen blijk ik over parasitaire gaten te hebben geschreven. En dat terwijl toen ik jong was en het hele fenomeen bloggen dus nog niet bestond, Teun Hoekstra ons vertelde: als je eenmaal weet wat parasitaire gaten zijn, wil je … [Lees meer...] overIk ben er speciaal voor naartoe gereden.
Noord wordt zuid en zuid wordt noord in de Nederlandse dialecten
Door Marc van OostendorpMijn zondagochtendcollege gaat deze keer over een bijzonder soort dialectkaart: hoe noord en zuid omdraaiden tussen de 14e en de 20e eeuw. … [Lees meer...] overNoord wordt zuid en zuid wordt noord in de Nederlandse dialecten
Steeden vollickrijck
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (46)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van Oostendorp(Geen kalasjnikovs zullen ons verhinderen het allerkleinste te blijven horen.)Wanneer klinkt er precies een klinker? Gelukkig voor de dichters is dat niet altijd even duidelijk: op het moment dat de vaste regel wordt … [Lees meer...] overSteeden vollickrijck
Artis als het aards paradijs
Door Marc van OostendorpIn de discussie over de dieren van Artis van de afgelopen weken heb ik de bijbelse invalshoek gemist. Zoals bekend wil de dierentuin de dieren eigenlijk geen namen meer geven, omdat dit de beesten teveel zou 'vermenselijken'. De meeste commentatoren op de sociale én de traditionele media gingen daarbij mijns inziens ten onrechte voorbij aan het feit dat … [Lees meer...] overArtis als het aards paradijs
Liever sterke mannen dan stervende mannen
Eindelijk een volwassen Nederlandse hexameterDoor Marc van OostendorpDe hexameter-oorlog gaat een nieuwe fase in. In de afgelopen decennia hebben Imme Dros en H. J. de Roy van Zuydewijn allebei vertalingen gemaakt van de Ilias en de Odyssee, en dat ging niet zonder gekibbel over wie nu het juiste ritme getroffen had.Nu ja, voor zover ik kan zien kwam het gekibbel vooral van De … [Lees meer...] overLiever sterke mannen dan stervende mannen
Afrikaans Grammar: Descriptive and Theoretical Perspectives | August 25-26, 2016 | Amsterdam
Afrikaans is unique among the Germanic languages in several ways: Notably, it is the only language of the Germanic family that originated outside of Europe and that is spoken primarily in Africa. Due to the unique historical context in which Afrikaans developed, it has grammatical features setting it apart from the rest of the Germanic family. Afrikaans is also the first … [Lees meer...] overAfrikaans Grammar: Descriptive and Theoretical Perspectives | August 25-26, 2016 | Amsterdam
Tekes
Door Marc van OostendorpIn dit zondagochtendminicollege ga ik in op de prangende vraag waarom je de n makkelijker weg kunt laten in teke(n)s dan in teke(n)t. … [Lees meer...] overTekes
Gesmoort in hooploos leidt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (45) Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In zijn boek De vergeten wetenschappen beschrijft Rens Bod hoe de geschiedenis van de muziek en de musicologie een voortdurend heen en weer is van theorie en praktijk. Er worden fraaie wiskundige modellen … [Lees meer...] overGesmoort in hooploos leidt
Leve de wetenschap
Door Marc van Oostendorp Pamfletten als het gisteren verschenen Weg met de wetenschap van Willem Otterspeer kunnen niet genoeg geschreven worden: erudiet en betrokken, en met nét dat vleugje onzin dat nodig is om je wakker te houden. Het is een vooral een betoog voor een academische opleiding met een brede algemene ontwikkeling, een opleiding tot intellectueel, weg van de … [Lees meer...] overLeve de wetenschap
IVN-mededelingen november
Sinds ongeveer een jaar maken Wim Klooster en Guido Leerdam voor de IVN een maandelijkse nieuwsbrief voor neerlandici, de IVN-mededelingen. In het novembernummer onder andere aandacht voor een particuliere verzameling dichtersstemmen, Het stenen bruidsbed en de Woutertje Pieterse Prijs. Het archief staat hier. … [Lees meer...] overIVN-mededelingen november
Wat betekent niet veel.
Door Marc van OostendorpDe ware taalliefhebber herken je misschien wel aan haar fascinatie voor woorden als dat, wat, die en wie. Het zijn kleine woordjes die op het eerste gezicht heel weinig betekenen, maar waarover je als je maar even nadenkt allerlei vragen kunt stellen.Is het bijvoorbeeld toeval dat vrijwel alle woorden die iets bevragen met een w beginnen? … [Lees meer...] overWat betekent niet veel.
Kinderen denken dat een d een t is (maar niet andersom)
Door Marc van Oostendorp Je hoort als kind je ouders praten, je hoort ze allerlei klanken maken, en dan is het je taak om uit te zoeken wat er wel of niet toe doet – welk van al die duizenden subtiele verschilletjes belangrijk zijn in je taal en welke niet. De k in kier is bijvoorbeeld licht anders dan die in koer. Je bent je daar misschien niet van bewust, maar dat … [Lees meer...] overKinderen denken dat een d een t is (maar niet andersom)
Koffies to go
Door Marc van OostendorpWat is het meervoud van koffie? Bij Café Abel in Leiden weten ze het niet precies. Je kunt er je koffie meenemen, en het maakt daarbij niet uit wat voor koffie het is.Ze hebben daar met plakletters op het raam geplakt: koffies to go. Je begrijpt wat ze bedoelen, maar er is iets vreemds mee. Misschien hebben ze om die reden op het raam ernaast … [Lees meer...] overKoffies to go
Geen genade voor wie niet in wonderen gelooft
Door Marc van OostendorpIn de winter van 1444-1445 vond Margriet een Mariabeeldje onder het ijs in een gracht in Amersfoort. Ze had al een paar nachten gedroomd dat Onze Lieve Vrouwe zelf haar de opdracht had gegeven om naar dat beeldje te zoeken.Al snel begint het wonderen te regenen rondom het beeldje. Een kaars die Margriet aansteekt, blijft drie keer zo lang branden, maar … [Lees meer...] overGeen genade voor wie niet in wonderen gelooft
Verschenen: TNTL, Vol 131, Nr 3 (2015)
InhoudsopgaveArtikelen Word Distributions in Dutch Tweets. A quantitative appraisal of the distinction between function and content words Hans van Halteren, Nelleke Oostdijk 189-226 Karel van de Woestijne, aristocraat, discomaan. De grammofoon en de constructie van een auteurspostuur Bram Lambrecht, Tom Willaert 227-244 Lezen in beweging. Over … [Lees meer...] overVerschenen: TNTL, Vol 131, Nr 3 (2015)
Netjes Rotterdams praten
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendcollege van vandaag de belangrijke vraag: hoe kun je aan iemand horen dat hij of zij uit Rotterdam komt, ook als hij of zij 'netjes' praat? … [Lees meer...] overNetjes Rotterdams praten
