Niemand vindt het leuk om onzinnig werk te doen, en daarom houdt iedereen die geen bejaarden wast, voor dag en dauw het vuilnis ophaalt of in India bijstand verleent aan de allerarmsten, zich vast aan zijn illusies. De directeur meent dat hij enorme verantwoordelijkheden op zich neemt om de algehele welvaart op te voeren, de ambtenaar spiegelt zich voor dat de maatschappij in … [Lees meer...] overDe ontdekking van de zin
Hoe streektaalfunctionarissen alles kapot maken
Ziet er één kiezer nu al reikhalzend uit naar de provinciale verkiezingen op 7 maart om de bestuurders in de eigen provinciehoofdstad eindelijk uitbundig op de schouders te kunnen slaan vanwege het heilzame werk van de afgelopen vier jaar? Het is vast nuttige arbeid, gemeentebesturen coördineren en supervisie uitvoeren over de aanleg van provinciale wegen, maar warme gevoelens … [Lees meer...] overHoe streektaalfunctionarissen alles kapot maken
De tussen-n in het Concertgebouw
Door Marc van Oostendorp Taalkundigen zijn lieden die groot belang hechten aan een correcte, uniforme en duidelijke spelling. Taalkundigen zijn lieden die de volgende vraag stellen: 'Hoe moet een leerkracht straks in de klas de leerlingen motiveren voor goed spellen als het er allemaal niet meer toe doet?' Taalkundigen zijn lieden die vinden dat het er 'allemaal' wel zeker toe … [Lees meer...] overDe tussen-n in het Concertgebouw
De mooiewoordenindustrie
Toen ik anderhalf jaar geleden met een kraampje op de open dag van het Meertens Instituut stond, wist ik niet wat ik daarmee zou aanrichten. Een keer in de zoveel jaar doet het instituut mee met de zogenoemde wetenschapsdag en stelt de poorten open voor wat we het grote publiek noemen. Dat bestaat overigens voor een aanzienlijk deel uit vrienden, familie en bekenden van … [Lees meer...] overDe mooiewoordenindustrie
Sluit de universiteiten
Als ik een wens mocht doen, zou ik vragen dat de bureaucraten hun werk snel afmaakten en de universiteiten definitief afbraken en ontdeden van alles wat onderzoek en onderwijs prettig kan maken. Dat het eindelijk zo ver was dat er alléén nog beleidsmedewerkers en managers zouden zijn, elke dag van 9 tot 17:30 bezig met bedenken volgens wat voor criteria hun organisatie nu weer … [Lees meer...] overSluit de universiteiten
Google-roem
Wilt u ook eens op de televisie uw mening geven over de nieuwe spelling? Ja hè, lezer, dat lijkt u wel wat. Of op zijn minst wilt u geïnterviewd worden door De Twentsche Courant Tubantia. Of desnoods iets vertellen voor de Utrechtse studentenradio. Ik bied hulp: begin een website, en zet daar uw artikelen op. Of anders foto's van uw collega's, of wat opruiende teksten tegen de … [Lees meer...] overGoogle-roem
Weinig meer dan een nederig medium. Over Mark Boog
In de zomer 2001 verscheen een recensie van de eerste roman van Mark Boog, De vuistslag, in De Groene Amsterdammer. Die recensie was positief en maakte nieuwsgierig, hoewel er aan het boek allerlei eigenschappen werden toegedicht die mij normaal gesproken niet onmiddellijk mijn lessenaar doen uitklappen. 'Mark Boog weet de objecten in de kamer op bijna surrealistische manier … [Lees meer...] overWeinig meer dan een nederig medium. Over Mark Boog
In ons leven is het minder eenvoudig. De wederkomst van het onderwaterscherm
Wie na 1980 geboren is, of voor 1940, kent het woord waarschijnlijk niet eens, maar bij veel mensen die tien jaar geleden ook al een computer gebruikten zorgt het voor een dromerige blik: ach ja, hetonderwaterscherm! Tot een jaar of twaalf geleden gebruikte elke computergebruiker in Nederland hetzelfde tekstverwerkingsprogramma - op elk bureau zag je WordPerfect staan. Twee … [Lees meer...] overIn ons leven is het minder eenvoudig. De wederkomst van het onderwaterscherm
Is er nog wat gebeurd in de wereld tijdens mijn afwezigheid? Nieuwjaarsrede over het Nederlandse weblog
Door Marc van Oostendorp In het enigszins beduimelde geschiedenisboek van het Nederlandstalige Internet schrijven we 2003 bij als het jaar waarop het weblog doorbrak. Het bestond al een jaar of vijf, maar dit jaar werd het ineens door de websites van de grote media ontdekt als hét publicatiemedium van het internet: NRC Handelsblad begon aarzelend aan een weblog (door … [Lees meer...] overIs er nog wat gebeurd in de wereld tijdens mijn afwezigheid? Nieuwjaarsrede over het Nederlandse weblog
Een bekrompen leesstrategie
Ik heb een bekrompen smaak op het gebied van de dichtkunst. Zo lees ik eigenlijk nooit buitenlandse dichters. Ik hou er niet van om gedichten in vertaling te lezen, en ik houd er ook niet van om gedichten te lezen in een taal die niet mijn moedertaal is. Maar mijn bekrompenheid gaat eigenlijk nog verder, merkte ik toen ik het onlangs verschenen Postmoderne poëzie in Nederland … [Lees meer...] overEen bekrompen leesstrategie
Schrijven voor het beeldscherm
Twee jaar geleden had ik een plan voor een website die een naar bedrijf in de afgrond zou storten. LeugensvandeNederlandseSpoorwegen.nl zou die site heten en het concept was eenvoudig: de pagina's zouden gevuld worden met foto's van een NS-klok met daarnaast een informatiebord over aankomst van de treinen. Op het informatiebord zou bijvoorbeeld de trein van 7:12 naar Eindhoven … [Lees meer...] overSchrijven voor het beeldscherm
Pionier mee!
Het is bijna tien jaar geleden dat het Internet in Nederland voor privé-personen werd opengesteld: op 1 mei 1993 begon een groepje hackers het bedrijfje XS4ALL waar je een abonnement op Internet kon nemen. Naar eigen zeggen streefden de oprichters naar vijfhonderd klanten na een half jaar en hadden ze die vijfhonderd al aan het eind van de eerste dag. Daarna is er van alles … [Lees meer...] overPionier mee!
GLKKG NWJR ;-)
Oudejaarsnacht wordt een nieuwe mijlpaal: ik ga voor het eerst een sms'je sturen aan iemand die me na is, met de beste wensen. Ik heb mijn mobiele telefoon nu ongeveer twee jaar, en stuur ook al een paar sms-berichtjes per week; maar op oudejaarsavond heb ik nog nooit contact gehad met iemand die buiten gehoorsafstand was. Het is leuk speculeren over de invloed die alle nieuwe … [Lees meer...] overGLKKG NWJR ;-)
De nederlandse spellingchaos
Nederlanders en Vlamingen zijn volgzame volkjes en Harry Mulisch zegt soms wel eens iets verstandigs. Dat zijn de twee conclusies die zich elke keer weer opdringen als NRC Handelsblad taal tot een voorpaginaonderwerp maakt. Dat doet die krant namelijk alleen als er iemand iets over de spelling heeft gezegd. … [Lees meer...] overDe nederlandse spellingchaos
Je de rest van je leven niet vervelen
Er zijn wel wat overeenkomsten tussen de vorige maand overleden Edsger W. Dijkstra (1930-2002) en Vincent van Gogh (1853-1890). Ze woonden allebei enige tijd in Nuenen. Ze hadden allebei rood haar en een rood baardje. Ze horen minstens even beroemd te zijn om de handgeschreven notities die ze nalieten als om hun eigenlijke werk. … [Lees meer...] overJe de rest van je leven niet vervelen
Taalwetenschappelijk socialisme
Ingenieur V. heeft een hekel aan mij; hij meent dat ik een extreemlinkse activist ben en stuurt brieven aan mijn werkgever waarin hij aandringt op mijn ontslag. Wat heb ik gedaan? Ik heb ooit een stukje geschreven waarin ik erop wees dat ir. V. lid was van een clubje taalzuiveraars die ook lid waren van organisaties als het Nederlands Blok en de Centrumpartij. Een clubje dat er … [Lees meer...] overTaalwetenschappelijk socialisme
De nu-wij-taalwetenschap
Wat is de taalwetenschap toch een prachtig vak! De taal is zo belangrijk voor de mens en zijn maatschappij, de taal is zo veelzijdig en rijk, dat je haar op allerlei manieren kunt bestuderen en dat is zeker de afgelopen decennia ook met vrucht gedaan. De taalkunde is het mooiste vak dat er is, als je haar niet nodeloos beperkt. Wie eerstejaarsstudenten taalkunde slechts een … [Lees meer...] overDe nu-wij-taalwetenschap
Ondertussen op het Internet
Beste Ben, "Iets meer dan een week geleden", schreef ik in mijn eerste column voor Neder-L "opende NRC Handelsblad voor het eerst in zijn geschiedenis met een artikel over het Internet." Dat was in maart 1996. Zoals uit dit nummer blijkt, ben ik de enige columnist geweest die zelf stoutmoedig genoeg is geweest om zich aan jou op te dringen. Jij was toen al vier jaar bezig met … [Lees meer...] overOndertussen op het Internet
Zoals een Romeins legionair
Sommige dichters vinden het hun taak om zo onbegrijpelijk mogelijk te schrijven, maar weinigen gaan daarin zo ver als Gonçalo Neves. Veertien jaar lang heeft hij gedichten geschreven in het Esperanto, om tot de conclusie te komen dat die taal hem toch niet mooi genoeg is. Nu is hij overgestapt op het Ido, een kunsttaal die van het Esperanto is afgeleid en waarschijnlijk niet … [Lees meer...] overZoals een Romeins legionair
Uit de diepten
Is het een boetpsalm? Een Trappenlied? Een Liedt int hooghe coor? Een pelgrimslied? Een ghebedt, om vergiffenisse der sonden? Een liet Hammaaloth (Kan ook mede gezongen worden op de wyse van Wilhelmus van Nassouwe)? Alleen al over de aanduiding bovenaan psalm 130 zijn de dichters en vertalers het nooit eens geworden. Dat kun je concluderen uit De profundis, een onlangs … [Lees meer...] overUit de diepten
Weg van hier
Zes jaar geleden was het warm in augustus, maar zat ik tegenover Willem Kuiper in café In de Wildeman in de binnenstad van Amsterdam. Ik was net begonnen met het Project Laurens Jz. Coster als een onderdeel van De Digitale Stad. Nu ging Willem, de nestor van de digitalisering van de Nederlandse literatuur, mijn nieren proeven. De Digitale Stad was toen nog een idealistische … [Lees meer...] overWeg van hier
De geeuw van de lil
Ik zat op een terras margarita's te drinken met iemand die 'gil' hetzelfde uitsprak als 'geeuw', maar die tegelijkertijd een duidelijk verschil beweerde te horen tussen het woord 'verst' dat 'meest ver' en het woord dat 'meest vers' betekende. Dat is voor mij precies andersom. Mensen zoals mijn vriend zullen volgens mij de fonologie van het Nederlands weer interessant maken. … [Lees meer...] overDe geeuw van de lil
Neerlandistische tijdschriften op Internet: 2001 en daarna
Hoe staat het ervoor met de neerlandistiek op Internet? Het gaat volgens mij de goede kant op. Een handjevol pioniers klaagt al jaren dat het allemaal veel te traag gaat, maar langzaam begint er toch schot in te komen. Er is een heus centrum voor tekstedities, de DBNL, er is het onvolprezen Neder-L, en er zijn her en der toch al aardig wat onderzoeksgroepen die op zijn minst … [Lees meer...] overNeerlandistische tijdschriften op Internet: 2001 en daarna
Autocue
Holland Media Groep overweegt zijn zenders RTL 4, RTL 5 en Veronica binnenkort ook integraal via Internet uit te zenden. Doordat het steeds goedkoper wordt om televisieprogramma's te maken zal het aantal zenders binnenkort naar verwachting explosief toenemen. [...] Ook voor kleinere doelgroepen zullen er … [Lees meer...] overAutocue
De gouden bergen van de naamkunde
Wat is in een naam? Voor sommigen vooral een zak met geld. Vorige week kreeg ik een brief onder ogen van een Noors namenbedrijf. In de brief vroeg het bedrijf aan het instituut waar ik werk om de tienduizend frequentste achternamen. Die bedrijven wilde het laten vastleggen als zogenoemde Internetdomeinnamen: jansen.nl, devries.nl, delange.nl, vanoostendorp.nl en nog zoveel … [Lees meer...] overDe gouden bergen van de naamkunde