Kun je het een kind aandoen om het in meer dan twee talen op te voeden? Alle deskundigen zeggen volmondig ja op die vraag. Wat weten we over de ontwikkeling van kinderen die opgroeien met meer dan één taal? … [Lees meer...] overHoe groeit tweetaligheid?
Nu verschenen: De Gids 2019/6 met cli-fi verhalen over Antarctica
Donderdag 13 december verscheen het laatste nummer van 2019 van literair tijdschrift De Gids, dit keer een themanummer in samenwerking met Project Antarctica: een scenariostudie, op initiatief van De Groene Amsterdammer, over een mogelijke kolonisatie van Antarctica zodra de ijskappen op het continent gesmolten zijn. … [Lees meer...] overNu verschenen: De Gids 2019/6 met cli-fi verhalen over Antarctica
Niet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
De Multatulileescursus (62) - Multatuli had iets met stilstand. Al in Max Havelaar speelt hij ermee dat hij zijn held best een tijdje kan laten hangen om te gaan uitweiden over allerlei andere zaken. In de tweede helft van dit zevende deel van de Ideën, doet hij dat nog wat uitgebreider. Hij blijft de lezer maar plagen met de vraag of Wouter wel ooit in Haarlem zal … [Lees meer...] overNiet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
Taal groeit in je brein
Als je een taal leert, verandert er ook iets aan je hersenen. Er komt nieuwe informatie in. Maar als jonge kinderen een taal leren, groeien ondertussen hun hersenen ook nog. En bij die groei lijkt rekening te worden gehouden met het feit dat er taal in moet. … [Lees meer...] overTaal groeit in je brein
Grammatica leren
Terwijl ze allerlei andere dingen ook moeten leren, ontwikkelen jonge kinderen ook inzicht in de grammatica van hun taal. Hoe leren ze bijvoorbeeld het verschil tussen zelfstandig naamwoorden en werkwoorden? In ieder geval van een deel door goed te luisteren naar de vorm van die woorden, zo blijkt uit onderzoek. … [Lees meer...] overGrammatica leren
Woorden leren
Hoe leer je een nieuw woord? Er is ergens een kat, en je hoort iemand het woord 'kat' zeggen. Hoe verbind je die klanken en woorden aan elkaar en hoe sla je dat op in je hoofd? … [Lees meer...] overWoorden leren
Kinderen zijn kleine taalwetenschappers
Hoe is het toch mogelijk dat jonge kinderen zo gemakkelijk taal leren? Het is een vraag die veel mensen zich stellen als ze veel met zulke kinderen omgaan. Een sluitend wetenschappelijk antwoord is er nog niet, maar een ding lijkt duidelijk: kinderen passen statistiek toe, maar gaan ook uit van hypothesen over wat waarschijnlijk is. Ze zijn dus taalwetenschappers in de dop. … [Lees meer...] overKinderen zijn kleine taalwetenschappers
Luisteren is praten
Gebruiken we dezelfde kennis over taal als we hem spreken of als we ernaar luisteren? Er zijn allerlei aanwijzingen dat het zo is. Zo kun je een nieuw woord leren zeggen door ernaar te luisteren. … [Lees meer...] overLuisteren is praten
Een zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
De Multatulileescursus (61) - Ik geloof dat ik vandaag voor het eerst moet zeggen: het viel me niet mee. Misschien doordat we nu toch al veertien maanden met Multatuli bezig zijn, maar ik vond het weinig geïnspireerd, de eerste helft van de zevende bundel Ideën. - Ik denk echt dat het aan jou lag. … [Lees meer...] overEen zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
Taal met je handen
De laatste jaren zijn we erachter gekomen hoe belangrijk handen zijn voor taal – niet alleen in gebarentaal, maar ook als effectieve begeleiding van gesproken taal. … [Lees meer...] overTaal met je handen
Natuurlijk lezen
Lezen is minder natuurlijk dan praten en luisteren: je moet er echt les in krijgen, er bestaan analfabeten. En toch blijkt het onderzoek naar lezen ons van alles te kunnen vertellen over hoe het menselijk brein werkt. … [Lees meer...] overNatuurlijk lezen
Ik kan praten!
Praten, iets zeggen, al is het dan ook onbenulligs en onhandigs en onduidelijks, is een raadsel voor de wetenschap, al zijn we de afgelopen jaren ook veel te weten gekomen. Dat laat ik zien in deze video. … [Lees meer...] overIk kan praten!
Een wonder: jullie verstaan mij!
Wanneer ik praat in deze video, horen jullie allemaal geluid. Maar razendsnel wordt dat geluid in je hoofd omgezet in een idee over wat ik eigenlijk te zeggen heb. Hoe werkt dat? … [Lees meer...] overEen wonder: jullie verstaan mij!
Wat weet je als je een taal kent?
Wat voor kennis heb je als je een taal kent? Je kent op zijn minst een aantal woorden en een grammatica. Maar wat betekent dat precies? Wat betekent het bijvoorbeeld om het woord 'kat' te kennen? En wat voor kennis heb je allemaal over de grammatica? De beroemde Amerikaanse taalkundige Ray Jackendoff schreef er een artikel over voor het nieuwe boek Human Language onder … [Lees meer...] overWat weet je als je een taal kent?
Wat weet de wetenschap over taal?
Onlangs verscheen Human Language. From Genes and Brains to Behavior, een imposant overzichtsboek onder redactie van de Nijmeegse hoogleraar Peter Hagoort over de actuele stand van zaken naar taal in grote delen van de wetenschap. Deze maand besteed ik aandacht aan dat boek met korte filmpjes over individuele hoofdstukken. Wat weten we bijvoorbeeld over hoe taal in de hersenen … [Lees meer...] overWat weet de wetenschap over taal?
Voel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
De Multatulileescursus (60) - 1877! Het jaar waarin Multatuli eindelijk deel 7 van de de Ideeën voltooide. - Ja, dat zou je eigenlijk uit de brieven en documenten die we deze keer lazen niet zeggen, dat het getob nu voorbij was. Want dit was een uitermate tobberig jaar. - Ja, 'verdrietig', zoals hij voortdurend noemt. Hij was neerslachtig, misschien door alle … [Lees meer...] overVoel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
Een auteur die de taal redt door erin te snijden
Een taal is een fictie die waarheid wordt door de mensen die in haar geloven. Als niemand zou accepteren dat het Nederlands bestond, had het Nederlands ook niet bestaan. De mensen zouden nog allemaal praten en ze zouden hun buren kunnen verstaan, en met enige moeite zouden Mechelaars ook nog wel kunnen communiceren met Meppelaars, maar er zou geen reden zijn om te zeggen dat … [Lees meer...] overEen auteur die de taal redt door erin te snijden
Mama zal een lekker fruithapje voor je maken
Het Meertens Instituut heeft helemaal niet de officiële taak om vragen te beantwoorden uit het publiek, maar dagelijks komen er vragen binnen die als ze niet al te gek zijn ook daadwerkelijk worden beantwoord, en een doodenkele keer ook door mij. Zoals deze vraag over papa en mama: … [Lees meer...] overMama zal een lekker fruithapje voor je maken
Taal krijgt zijn autoriteit van buiten
Het komt slechts zijdelings aan de orde in het artikel dat de Australische taalkundige Ingrid Piller schreef voor het Journal of Sociolinguistics: het failliet van de gedachte dat je met taal je autoriteit kunt opbouwen. Het is een oud idee, dat ten grondslag ligt aan de klassieke retorica én aan veel latere analyses. Maar het stort volledig in elkaar wanneer we het succes … [Lees meer...] overTaal krijgt zijn autoriteit van buiten
‘Dit theekopje is niet mooi, maar ik vind het er goed uitzien’
Interesse in kunst doet iets met je taal, zo blijkt uit een nieuw artikel van een groep Duitse psychologen en filosofen in het tijdschrift Poetics. Ze lieten in hun onderzoek mensen zinnen beoordelen als de volgende: Deze boom is niet mooi, maar ik vind hem er goed uitzien.Deze boom vind ik er goed uitzien, maar hij is niet mooi. … [Lees meer...] over‘Dit theekopje is niet mooi, maar ik vind het er goed uitzien’
Van harte gefeliciteerd, meneer ’t Hart!
Vandaag viert Maarten 't Hart zijn 75e verjaardag, een van de intrigerendste schrijvers die er momenteel in Nederland zijn; intrigerend bijvoorbeeld vanwege een neiging om vooral de minder sympathieke kanten van zijn karakter helemaal niet te verbloemen – niet in zijn werk en niet in zijn interviews. En dan gaat het niet over zogenaamd 'minder sympathieke' kanten die feitelijk … [Lees meer...] overVan harte gefeliciteerd, meneer ’t Hart!
The ethics of using a foreign language
While discussing online the odd claim currently going around in the Dutch press that we should be 'against English', and in particular the claim that 'one becomes less ethical for speaking English', somebody pointed me to this fairly recent paper by a group of economists. aiming to show just that: Rotterdam students, native speakers of Dutch, would be less willing to be … [Lees meer...] overThe ethics of using a foreign language
Ik vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
De Multatulileescursus (59) - Een van de zaken die je goed kunt bestuderen aan de hand van de brieven en stukken uit het najaar van 1875 en het jaar 1876, is het verschijnsel polarisering. - Ik vind juist dat Multatuli in deze periode soms wat mat overkomt. - Nee, ik bedoel ook niet zijn eigen werk, maar wat anderen over hem schrijven. Je hebt inmiddels zeer … [Lees meer...] overIk vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
Choco
Nene leert Nederlands Een taal leren is ook leren met die taal te spelen. Nene is in Hongarije geboren, net zes geworden, en nu ongeveer acht maanden in contact met het Nederlands, en ze is begonnen aan haar eerste taalspel. … [Lees meer...] overChoco
Gelaat, gebaar en klankexpressie
Neerlandistiek van 100 jaar geleden "Wat zou de wetenschap spoedig een hooge vlucht nemen als wij eris een genie zagen opstaan, dat weer eens alle vakken samen beheerschte met zijn éénig denkhoofd!" Er is maar één persoon in de geschiedenis van de neerlandistiek geweest die zulke zinnen kon schrijven: de Nijmeegse hoogleraar Jac. van Ginneken (1877-1945). … [Lees meer...] overGelaat, gebaar en klankexpressie
