Er bestaan natuurlijk allerlei prijzen die neerlandici kunnen winnen, en een heleboel van die prijzen hebben ze ook gewonnen: de AKO-prijs, bijvoorbeeld, of een van de onderscheidingen die de Maatschappij der Nederlandsche Letteren uitdeelt. Maar een specifieke prijs voor werk op het brede terrein van de neerlandistiek bestaat nog niet. … [Lees meer...] overDe Everwijn Wassenbergh Penning
Kutlul
Kutlul staat nog niet in Van Dale, hoewel het vrij regelmatig gebruikt wordt. Misschien wordt het beschouwd als een doorzichtige combinatie van kut en lul, die allebei wel in het woordenboek staan, maar dat kan toch ook niet helemaal het antwoord zijn, want kankerhoer heeft bijvoorbeeld wel een apart lemma ('vulgair scheldwoord waarmee diepe verachting jegens een … [Lees meer...] overKutlul
Sinterklaas en de negentiende eeuw: hallootjes!
Het is mij onduidelijk of het Sinterklaasjournaal van de NTR wel bestemd is voor kinderen. Het is natuurlijk een bekend aspect van het genre kindertelevisie dat er af en toe een knipoog naar de volwassen meekijker wordt gemaakt, maar zeker in de eerste afleveringen van dit jaar zag je door de knipogen het gezicht niet meer. Ik ken in ieder geval een vijfjarige die al dat … [Lees meer...] overSinterklaas en de negentiende eeuw: hallootjes!
Oud nieuws over Niels
Vooral jongeren spreken de l aan het eind van een lettergreep uit als w. Hoe zit dat precies? en wat heeft het te maken met het feit dat we in het Nederlands goud zeggen in plaats van gold en oud in plaats van old? (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overOud nieuws over Niels
Haar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
De Multatulileescursus (58) - Ik ben blij dat je ons dit boek over Mina Krüseman hebt laten lezen. Ik had het niet willen missen! - Nou! - Ja! (enthousiaste bijval) … [Lees meer...] overHaar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
Hoe meer je erover nadenkt, des te meer raak je in de war
Het Nederlands beschikt over een interessante manier om twee grootheden met elkaar te vergelijken, een constructie die je vormt met hoe en/of des te: Hoe mooier, hoe aantrekkelijkerHoe mooier, des te aantrekkelijkerDes te mooier, hoe aantrekkelijkerDes te mooier, des te aantrekkelijker … [Lees meer...] overHoe meer je erover nadenkt, des te meer raak je in de war
Ik praot Wolluks, gij prôt Wolluks
Ah, kwam ik maar uit Waalwijk, dan had ik nóg meer kunnen genieten van het fraaie koffietafelboek Wollukse praot. Over de Waalwijkse taal, samengesteld door de dialectgroep Wollukse praot en vorige week in Waalwijk gepresenteerd. Ik kan me niet herinneren ooit zo'n mooi dialectboek te hebben gezien. … [Lees meer...] overIk praot Wolluks, gij prôt Wolluks
Ratraceverslaving
Ik blijf me verbazen over de reacties die er komen op de witte staking. Ik kan niet anders dan concluderen dat mensen verslaafd zijn aan de ratrace. … [Lees meer...] overRatraceverslaving
Opnieuw aan de hanenbalk
Dezer dagen vindt op het Meertens Instituut een publiekssymposium plaats over de boerderij. Het deed me nogmaals denken aan het gedicht 'liever naar het malieveld dan aan de hanenbalk' van Dichter des Vaderlands Tsead Bruinja. … [Lees meer...] overOpnieuw aan de hanenbalk
Peer review stelt bij boeken echt niet veel voor
Iemand krijgt een onvoldoende, in ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken "Wat gezellig dat we nu bij elkaar zitten", zei Wouter, de hoogleraar Technologisch-Financiële Letterkunde tegen zijn collega Maribella, de Endowed Arie de Jager Chair of Dutch Studies. "Het heet dan wel een functioneringsgesprek, maar zo moeten we dat natuurlijk niet zien. We zijn … [Lees meer...] overPeer review stelt bij boeken echt niet veel voor
Wat je zegt, gaat vanzelf
Deze week verscheen een nieuw boek van Liesbeth Koenen, vol vrolijke stukjes over taal en taalwetenschap. Ik sprak met haar over de vraag waarom het nuttig is iets over taal te weten? Bekijk deze video op YouTube Liesbeth Koenen. Wat je zegt, gaat vanzelf. Amsterdam: De Kring, 2019. Bestelinformatie via internet. … [Lees meer...] overWat je zegt, gaat vanzelf
Zulk een nieuwtje op den 1en April!
De Multatulileescursus (57) - We zouden deze week nog eens terugkomen op stukken uit 1875, en met name de recensies van Vorstenschool die hier zijn afgedrukt. - Ja, zoals er indertijd kennelijk in de krant ook allerlei artikels verschenen over dat Multatuli mogelijk de repetities zou bijwonen, en dat hij indertijd de repetities had bijgewoond, en dat de eerste … [Lees meer...] overZulk een nieuwtje op den 1en April!
De nieuwe taalregel 2019
Het is ieder jaar natuurlijk weer spannend: welke nieuwe taalregel zal nu weer aan de officiële voorschriften van het Nederlands worden toegevoegd? Hoe kunnen wij deskundigen het leven van anderen nu weer zuur maken? … [Lees meer...] overDe nieuwe taalregel 2019
Stakingsbereidheid
Momenteel zijn we aan de universiteit bezig met een witte staking. Nou ja, we, ik ben bang dat ik tot nu toe van geen enkele collega een automatisch antwoord heb gekregen met de tekst die WO in Actie heeft geadviseerd, behalve van mijn vrouw, maar dat telt niet. Is de actie mislukt? … [Lees meer...] overStakingsbereidheid
Neerlandistiek: keer het tij
Door Yra van Dijk, Jet Louwerse, Marc van Oostendorp, Ted Sanders en Els Stronks Achter de ogenschijnlijke eensgezindheid over het belang van het vak Nederlands gaat veel achterstallig onderhoud schuil in het onderwijs in onze taal en cultuur. Het is tijd voor een noodkreet die harder klinkt dan alle toeterende tractors op het Malieveld bij elkaar. Kennis van de landstaal is … [Lees meer...] overNeerlandistiek: keer het tij
Moderne romantiek: mannen zijn kleuters en lastpakken
Hoe gaat het toe in het Nederlandse boek? Veel modern letterkunde-onderzoek is sociologisch georiënteerd: het wil iets zeggen over hoe de samenleving in elkaar zit door de verbeelding van die samenleving in romans te bestuderen. Ik schreef gisteren over dergelijk onderzoek. Het is dan enigszins vreemd dat men zich meestal beperkt tot mainstream literair werk. Veel onderzoek … [Lees meer...] overModerne romantiek: mannen zijn kleuters en lastpakken
Fictieve buurvrouwen en de interessantheidshypothese
Er is zoals jullie weten de échte wereld en er is de wereld van de fictie. In sommige opzichten lijken ze op elkaar – beide worden bijvoorbeeld bevolkt met entiteiten die met elkaar converseren. En in sommige opzichten lijken ze ook niet op elkaar – ik heb de indruk dat romanpersonages gemiddeld minder vaak de wc bezoeken dan de auteurs die hun leven beschrijven. … [Lees meer...] overFictieve buurvrouwen en de interessantheidshypothese
Witte staking
Ik weet niet zo goed waar de term 'witte staking' vandaan komt en ik heb me in het verleden wel uitgesproken tegen de vorm, maar WO in Actie heeft de actievorm nu uitgeschreven, en dan moet je solidair zijn. … [Lees meer...] overWitte staking
Taal voor de leuk: de podcast
Het is een schande dat Paulien Cornelisse nooit een prijs heeft gekregen van de Nederlandse taalkundigen voor de manier waarop zij steeds weer laat zien hoe interessant het leven is als je je verwondert over taal in plaats van er almaar over te mopperen. Wat we tot die tijd in ieder geval kunnen doen: stemmen op haar boek Taal voor de leuk, dat genomineerd is voor de … [Lees meer...] overTaal voor de leuk: de podcast
Ik ben in oorlog met Douwes Dekker, die verlangt te deelen in mijn bewondering voor Multatuli
De Multatulileescursus (56) - Het gedocumenteerde leven van Multatuli was ook echt nooit saai, hè. Ook in de stukken uit 1875 valt weer veel te smullen. - Nou, voor mij waren het toch vooral wel héél veel recensies van Vorstenschool, dat in deze periode eindelijk in première ging, met Multatuli's goede vriendin Mina Krüseman in de hoofdrol van Koningin Louise. - … [Lees meer...] overIk ben in oorlog met Douwes Dekker, die verlangt te deelen in mijn bewondering voor Multatuli
‘Als Amerika zijn kernwapens in de zee had gegooid, was er oorlog uitgebroken‘
Een van de aardige dingen van taal is dat ze ons mogelijk maakt om zaken te bespreken die helemaal niet waar zijn: "Als morgen de Derde Wereldoorlog uitbreekt, ga ik zeker kijken." Als andere dieren zoiets al zouden denken, kunnen ze het in ieder geval niet met elkaar over dat soort hypothetische omstandigheden hebben. Wat betekent zo'n zin eigenlijk? Lange tijd is gedacht … [Lees meer...] over‘Als Amerika zijn kernwapens in de zee had gegooid, was er oorlog uitgebroken‘
De minister tegen wetenschap slaat weer toe
Ik vond het wel een aardige actie: een wereldberoemde collega, de Nijmeegse hoogleraar astrofysica Heino Falcke, trok aan de bel toen hij een NWO-subsidie misliep. Iemand die net in het voorjaar een wereldwijde wetenschappelijke (en wetenschapsjournalistieke) doorbraak had gehad met een foto van een zwart gat, kreeg nu geen geld. … [Lees meer...] overDe minister tegen wetenschap slaat weer toe
De aangeboren weerzin tegen het idee dat weerzin aangeboren kan zijn
Sommige kennis is mogelijk aangeboren. Er bestaat op dit punt bijvoorbeeld al een lang lopende discussie over taal. Nu is dat een nogal wonderlijke discussie als je kijkt naar wat er wetenschappelijk bekend is: bijvoorbeeld dat baby's van een paar uur oud al verschil horen tussen hun moedertaal en een vreemde taal. Dat betekent dat ze zich al aspecten van de klankvorm van hun … [Lees meer...] overDe aangeboren weerzin tegen het idee dat weerzin aangeboren kan zijn
Je moet dat niet zeggen!
Nene leert Nederlands Ongeveer een half jaar hoort Nene nu veel minder Hongaars dan in de eerste vijf jaar van haar leven. Begin april zijn we begonnen met Nederlands met haar te spreken, maar in die tijd spraken de meeste andere mensen nog wel Hongaars met haar, want we verbleven in Hongarije. Begin mei zijn we naar Nederland gekomen en sindsdien spreken de meest andere … [Lees meer...] overJe moet dat niet zeggen!
Competatief
De man met de beste taaloren van Nederland is zonder twijfel Siemon Reker. Deze emeritus hoogleraar Gronings was de eerste die het verschijnsel opmerkte dat Jan Stroop later Poldernederlands zou noemen. Nu hoorde hij drie jaar geleden al iets bij Mark Rutte dat anderen, pas recentelijk begint op te vallen: de man zegt competatief. Net als tal van anderen, die trouwens ook … [Lees meer...] overCompetatief
