Op 7 december werd in Sint-Niklaas het zevende jaarboek van het Reynaertgenootschap voorgesteld. De lezer gaat zalige eindejaarsdagen tegemoet met 444 pagina’s leesvoer over een onovertroffen schurk. Tiecelijn 27 begint met een thematisch deel (180 p.) dat de zes bijdragen bevat van het colloquium ‘Metamorfosen van een gemene vos’ dat op 24 april 2014 in Antwerpen … [Lees meer...] overTiecelijn 27. Jaarboek 7 van het Reynaertgenootschap
Sjtómme Limburger
Door Leonie Cornips Gé Reinders heeft maar twee coupletten in zijn lied Sjtómme Limburger van het album ‘As ’t d’r op aan kump’ nodig om het hart te raken van het onderzoek naar Taalcultuur in Limburg. In het eerste couplet van Sjtómme Limburger introduceert Gé een ik-figuur die ons laat weten dat hij met rijke mensen op een boot voor het land van de vrijheid – Amerika – … [Lees meer...] overSjtómme Limburger
Addenda EWN: Verorberen
Door Michiel de Vaanverorberen ww. ‘opeten’Middelnederlands verheurbeuren ‘aanwenden’ (Gent, 1419; met hypercorrecte h-), te veroerberne ‘te bewerken’ (1410–1430), veroorboort ‘gebruikt’ (1492). Vroegnieuwned. veroorboren (1500), verorbaren (1644) ‘gebruiken, gebruik maken van’, met reductie van de derde lettergreep ook veroorberen (1525), veroorbren(1648), veroirberen (1651), … [Lees meer...] overAddenda EWN: Verorberen
Addenda EWN: moei
Door Michiel de Vaanmoei zn. ‘tante’Middelnederlands muje (1240), moye (1268) ‘tante van moederszijde’, volmoie ‘volle tante’ (1296), oude(r)moye ‘oudtante’, Nieuwned. moeye (1522), moey (1640) ‘tante’, petemoey ‘peetmoeder’ (1564). Na 1600 komt het woord in Holland en Zeeland ook met de klinker eu voor, bijv. meuy (Coster, 1615), petemeuy (Bredero, 1613, Cats, 1635), verkleind … [Lees meer...] overAddenda EWN: moei
Addenda EWN: lob en lub
Door Michiel de Vaanlob zn. en lub zn. ‘geplooide halskraag’Middelnederlands lobben ‘plooien in hoofdkleding’ (1366, MNW s.v. ranse), lobben ‘stokvis’ (1477), Vroegnieuwnl. lobben mv. (1574), lobbe ev. (1599), lob (1635) ‘geplooide kanten kraag of manchet’, handlob (1691) ‘plooisel dat over de pols valt’. Bij Noordhollandse auteurs ook met u: lubben ‘plooien’ (Haarlem, … [Lees meer...] overAddenda EWN: lob en lub
Oude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Door Berthold van MarisDe geschiedenis komt maar op één manier echt tot leven: door erover te lezen in ooggetuigenverslagen. Zo'n ooggetuigeverslag is het Journaal van Constatijn Huygens Junior, een zoon van de bekende dichter die ook Constantijn Huygens heette. Terwijl de vader schreef in een barokke, maniëristische stijl die anderen wilde behagen, schrijft de zoon … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Die doet woone in Rome
Door Leonie Cornips In de Provinciale Zeeuwsche Courant viel vorig jaar te lezen: ‘Eens in de zoveel tijd valt bij een onzer verslaggevers een verzoek om medewerking in de bus van het fameuze Meertens Instituut, dat diepgaand onderzoek doet naar zaken als regionale verschillen in de viering van Pasen of de manier waarop men in de diverse landsdelen een spijkerbroek … [Lees meer...] overDie doet woone in Rome
10-12 december 2014: 20ste Frysk Filologekongres 2014
Woansdei 10, tongersdei 11 en freed 12 desimber 2014Klik hjir foar de Frysk/Ingelske folder (yn pdf)De Fryske Akademy organisearret dit jier foar de tweintichste kear it Frysk Filologekongres, yn Ljouwert op woansdei 10, tongersdei 11 en freed 12 desimber. It kongres wol in poadium wêze foar it wittenskiplik debat oangeande de frisistyk yn 'e breedste sin. De … [Lees meer...] over10-12 december 2014: 20ste Frysk Filologekongres 2014
29 november 2014: Taalconferentie 2014
Op zaterdag 29 november 2014 organiseert GentVertaalt haar Taalconferentie 2014 over noord-zuidvariatie in het Nederlands.Programma:8:00 Registratie9:00 Verwelkoming en korte inleiding9:20 Lezing: Alle werkwoorden op een rijtje (Jack Hoeksema)10:20 Koffiepauze10:40 Lezing: Belgisch- en Nederlands-Nederlands in … [Lees meer...] over29 november 2014: Taalconferentie 2014
Addenda EWN: dolage
Door Michiel de Vaandolage zn. ‘moerassig stuk grond’Middelnederlands doelage (1281), dolaghe (1326), doolaghe (1432), alle in Vlaamse herkomstnamen, verder dootlage (ca. 1450, Pelgrimage vander menscheliker creaturen), doelaghe, doeleghe (Grootloo, cijnsboek ca. 1450), dootlaghe, dolaghe (1477, Delftse Bijbel), Nieuwnl. do(o)laghe (1562), dootlaghe (1590). In huidige Vlaamse … [Lees meer...] overAddenda EWN: dolage
Addenda EWN: aling en alijk
Door Michiel de Vaanaling bn. ‛geheel’Middelnederlands aling ‘geheel’ (1294), bw. alinge ‘volkomen’, afl. alincklike bw. ‘geheel en al’ (1298 allingleke). Nieuwnederlands aling en alinck. Wordt voornamelijk in oorkonden, plaatselijke verordeningen, keurboeken, handvesten en andere niet-literaire bronnen gebruikt, en raakt na 1700 buiten gebruik. In moderne dialecten nog bekend … [Lees meer...] overAddenda EWN: aling en alijk
25 november: Siegenbeeklezing door Marc van Oostendorp
De volgende Siegenbeeklezing wordt op dinsdag 25 november om 20.00 uur gehouden door Marc van Oostendorp, onder de titel: Van Het Bureau naar Humanities Centre. Het Meertens Instituut vroeger, nu, en in de toekomstSiegenbeeklezing door Prof.dr. Marc van Oostendorp:Van Het Bureau naar Humanities Centre. Het Meertens Instituut vroeger, nu, en in de toekomst.Het Meertens Instituut … [Lees meer...] over25 november: Siegenbeeklezing door Marc van Oostendorp
De uitgever is mijn beste vriend, dacht Han G. Hoekstra
De naam Han G. Hoekstra mag dan alleen bij een kleine groep lezers herkenning oproepen, met zijn gedichten ligt dat anders. Regels als ‘Ik heb een ceder in mijn tuin geplant’, ‘De moeder van de duizendpoot is vreselijk ontevreden’ of ‘Houdt gij ook zo van virodoppen? Ze zijn zo heerlijk circonflex' kent vrijwel iedereen. Hoekstra behoort tot dat zeldzame slag dichters dat zowel … [Lees meer...] overDe uitgever is mijn beste vriend, dacht Han G. Hoekstra
(De)standaardisering in Europa: kwantitatieve en kwalitatieve methoden
Taal & Tongvalcolloquium 2014, vrijdag 28 november, GentOp vrijdag 28 november vindt in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent het jaarlijkse Taal & Tongvalcolloquium plaats. Dit jaar is het thema (De)standardisation in Europe: Qualitative and quantitative approaches. Het programma is rijk gevuld, met naast vier internationale … [Lees meer...] over(De)standaardisering in Europa: kwantitatieve en kwalitatieve methoden
Achtste dag van de Nederlandse zinsbouw: 28 november
De achtste dag van de Nederlandse zinsbouw (DNZ8) komt stilaan in zicht! Op vrijdag 28 november komen we samen in Utrecht om te discussiëren rond enkele interessante topics op het gebied van de Nederlandse syntaxis. Op het programma van dit jaar staan: ingebedde V1-bijzinnen, adverbiale bepalingen en lange-afstandsafhankelijkheden. Het gedetailleerde programma met abstracts en … [Lees meer...] overAchtste dag van de Nederlandse zinsbouw: 28 november
Wat vindt men op de lerarenopleiding van accenten?
Door Jos SwanenbergEerstejaars studenten van de lerarenopleiding vinden dat het spreken van Nederlands met een accent best mag, zelfs voor de klas. Maar het maakt wel uit over welk accent we het dan hebben.Dat blijkt uit de eerste resultaten van een enquête die Petra Poelmans, Anne Kerkhof en ik hebben afgenomen bij studenten van de lerarenopleiding in Tilburg. Er waren 136 … [Lees meer...] overWat vindt men op de lerarenopleiding van accenten?
Addenda EWN: aanfluiting
Door Michiel de Vaanaanfluitingzn. ‘voorwerp van spot’Zeventiende-eeuwse afleiding van het ww. aanfluiten, een zestiende-eeuwse leenvertaling van Hoogduits anpfeiffen. Luther gebruikt in 2 Kronieken 29:8 das man sie anpfeifft‘dat men ze bespot’ en in Jeremia 51:37 zum anpfeiffen‘tot mikpunt van spot’.Als eerste heeft de Vorsterman Bijbel uit 1528 de combinatie van aan met … [Lees meer...] overAddenda EWN: aanfluiting
Que sera, sera
Door Leonie Cornips Onlangs was ik bij mijn oude buurvrouw op bezoek die in Brunssum naar een zorginstelling verhuisd is. Ik had haar lang niet meer gezien en voelde me daar ongemakkelijk bij. Vooral omdat ik deze buurvrouw in de tijd dat ik nog thuis woonde als een tweede moeder beschouwde; ik noem haar dan ook mijn tante. Zij was vergeleken met mijn moeder een échte prater … [Lees meer...] overQue sera, sera
Addenda EWN: kwelen/kwedden/quethan
Door Michiel de Vaankwelen ww. ‘lieflijk zingen’Mnl. qwedelen‘op een bepaalde wijs zingen’ (1477), quelen (1440-1460), Vnnl. quelen, kwelen ‘zingen, opgewekt zingen’(1561), daarnaast ook ‘lieflijk’en vooral ‘weemoedig’of ‘klaaglijk zingen’. In de 16eeeuw in Vlaanderen ook quelen ‘druk praten, babbelen’. Verwante vormen: Middelnederduits quedelen ‘babbelen, zwetsen’, … [Lees meer...] overAddenda EWN: kwelen/kwedden/quethan
Uitnodiging Studiemiddag 21 november: Thuis in vroegmodern Nederland
Op vrijdag 21 november 2014 organiseert de SVVT een najaarsstudiemiddag met als thema Thuis in vroegmodern Nederland. Heidi de Mare en Sanne Muurling zullen tijdens deze middag een lezing geven. Heidi promoveerde in 2003 cum laude op het proefschrift Huiselijke taferelen. De veranderende rol van het beeld in de Gouden Eeuw. Sanne won in 2010 de scriptieprijs van het … [Lees meer...] overUitnodiging Studiemiddag 21 november: Thuis in vroegmodern Nederland
Ook de koningin heeft een vagina
Oude non-fictieteksten #2 Door Berthold van Maris De menstruatie werd in de veertiende eeuw "die bloeme" genoemd. De middeleeuwse tekst Der mannen ende der vrouwen heimelijcheit legt uit waarom: "Want gelijc alse men siet Dat de bloeme en draget niet Sonder bloyen, dat verstaet, Diegelike so ne ontfaet Dat wijf sonder bloeme geen kind." Zoals een plant eerst … [Lees meer...] overOok de koningin heeft een vagina
Addenda EWN: Kweepeer
Door Michiel de VaanMnl. quedeboem ‘kweeboom’ (1330), verder Mnl. que(e)de v. ‘kwee’ en quede appel ‘kweeappel’. Later valt de d tussen de klinkers weg, vandaar bij Kiliaan (1599) que en que-appel ‘malum cydonium’ naast o.a. que-peyre ‘malum strutheum’. Het verschil tussen beide samenstellingen wordt in 1554 als volgt door Dodoens beschreven: Queappelen sijn tweederleye / Die … [Lees meer...] overAddenda EWN: Kweepeer
3 november: Avond rondom Dan dada doe uw werk!
Datum: 3 novemberTijdstip: 20.00 uurLocatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86, Amsterdam‘Dan dada doe uw werk!’ Met deze woorden besluit I.K. Bonset in 1921 in De Stijl een tirade tegen pogingen om ‘de kanselliteratuur van vóór ’80’ in het interbellum nieuw leven in te blazen. Of dada het ‘predikantenpathos’ inderdaad wist uit te drijven uit de Nederlandstalige literatuur, valt te … [Lees meer...] over3 november: Avond rondom Dan dada doe uw werk!
Neelie en de Nederlandse poëzie
Door Jaap HoeksmaBij haar naderend afscheid als lid van de Europese Commissie zal Neelie Kroes vooral in verband gebracht worden met verkeer en waterstaat, met mededinging en met de digitale agenda van Europa. Het feit dat zij tijdens haar lange loopbaan ook aan de wieg heeft gestaan van een van de mooiste en meest Nederlandse gedichten die ooit zijn geschreven, moet daarom … [Lees meer...] overNeelie en de Nederlandse poëzie
Het raadsel van academisch schrijven
Door Marieke WinklerGisteren schreef Marc van Oostendorp op Neder-Lover Steven Pinkers nieuwe boek Sense of Style. Het herinnerde mij aan een essayvan Pinker dat ik onlangs las in The Chronicle of Higher Education. Het essay, overigens bedoeld als teaser bij het boek, fascineerde mij omdat het opende met eenzelfde vraag die Karel van ‘t Reve alweer 36 jaar geleden stelde in … [Lees meer...] overHet raadsel van academisch schrijven