Door Henk Wolf De fouten die Nederlandstaligen maken bij het leren van een vreemde taal, kunnen je soms ook wat leren over hoe het Nederlands in hun hoofd zit. Zo zie ik regelmatig dat Nederlandstaligen zich bij bepaalde klinkerlengtes gemakkelijker voelen dan bij andere. Een van mijn taken is het geven van cursussen Fries. Daar komen mensen op af met heel verschillende … [Lees meer...] overExtra lange klinkers in het Nederlands
Artikel
Verschenen: Vooys 37.2 ‘Waanzin’ is hier!
Wat kan de literaire verbeelding ons over waanzin vertellen? Deze vraag staat centraal in het zomernummer van Vooys. Deze editie heeft als thema ‘waanzin’ en bevat een aantal artikelen waarin vanuit verschillende (onderzoeks)gebieden gereflecteerd wordt op deze vraag. Zo bevat het nummer een artikel van hoogleraar moderne geschiedenis Gemma Blok, die een … [Lees meer...] overVerschenen: Vooys 37.2 ‘Waanzin’ is hier!
De correcte data van taalkunde: wat moeten we bestuderen?
Door Lucas Seuren In april gaf Noam Chomsky, de godfather van de moderne taalkunde, twee lezingen aan MIT. Het zullen voor de meeste mensen niet de meest eenvoudige lezingen zijn geweest: hij praat immers tegen taalkundigen over taalkunde en Chomsky kan bijzonder complex uitleggen. Maar zoals wel vaker met Chomsky weet hij complexe zaken soms ook heel eenvoudig voor het … [Lees meer...] overDe correcte data van taalkunde: wat moeten we bestuderen?
Geef handen en voeten aan Curriculum.nu!
Door Judith Richters, Blanca Cano Gonzalez, Anna Kaal, Sebastiaan Dönszelmann, Maaike Koffeman, Wander Lowie en Bert Le Bruyn(Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen) Op 19 juni 1999 werd de Bolognaverklaring ondertekend. Deze zou een verregaande impact hebben op het Hoger Onderwijs in Europa. Een verjaardag als deze is een moment om terug te blikken maar misschien meer nog … [Lees meer...] overGeef handen en voeten aan Curriculum.nu!
Vacature gastdocent(e) Nederlands – Letse Cultuuracademie
Bij de opleiding Interculturele Communicatie: Letland-Nederland/Duitsland aan de Letse Cultuuracademie ontstaat vanaf 1/09/2019 of (eventueel 1/11/2019) een vacature voor een gastdocent(e) Nederlands (m/v/x). … [Lees meer...] overVacature gastdocent(e) Nederlands – Letse Cultuuracademie
Kunnen we het schoolvak Nederlands versterken?
Door Karin Echten Er wordt wel geklaagd dat het schoolvak Nederlands saai is en de aantrekkelijke kanten van de studie Neerlandistiek niet genoeg toont. Voor een deel van het programma geldt dat zeker. Veel leerlingen en docenten in het VO willen meer vakinhoud: naast de letterkunde – die een redelijk goede plaats heeft in de huidige eindtermen – moet de … [Lees meer...] overKunnen we het schoolvak Nederlands versterken?
De vloek van de Volkskrant
Door Marc van Oostendorp aak heb ik me afgevraagd wat het toch is met de Volkskrant: het lijkt alsof je in die krant nooit iets mag publiceren als je niet minstens een paar keer de plank volledig misslaat. Al sinds een jaar of acht houd ik op deze site een speciale tag bij voor de keren dat ik zoiets onder ogen krijg. Voor geen enkele krant is het mogelijk om zo'n … [Lees meer...] overDe vloek van de Volkskrant
Gedicht: Hendrik Marsman • Lezend in mijn boot
Lezend in mijn boot Ik was nog een jongen toen ik voor het eersthet verhaal van den Vliegenden Hollander las.'t was zomermiddag, ik wasin mijn roeiboot de plasopgegaan en liet mij drijven:ik lag op mijn rug,de ruimte, de teerlucht, de lichte golfslagtegen het boord verrukten mij en ik dacht:wie kan zeggen, dat hij het licht heeft gezienen muziek heeft gehoord,zoolang hij het … [Lees meer...] overGedicht: Hendrik Marsman • Lezend in mijn boot
Onderwerp en persoonsvorm als ANWB-echtpaar: een pleit voor meer narratieven in het grammaticaonderwijs
Door Henk Wolf Leerlingen die goed zijn in ontleden, zijn niet altijd goed in ontleden. Zeker, ze kunnen een hoog cijfer verdienen door zorgvuldig geselecteerde woorden en zinsdelen in speciaal geconstrueerde zinnetjes juist te benoemen. Maar vaak snappen ze niet wat er nou eigenlijk in een zin gebeurt. Het probleem Een kleine illustratie: ooit vroeg ik een … [Lees meer...] overOnderwerp en persoonsvorm als ANWB-echtpaar: een pleit voor meer narratieven in het grammaticaonderwijs
angst / vrees
Verwarwoordenboek Vervolg (123) Door Jan Renkema In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. Mocht u ook een … [Lees meer...] overangst / vrees
Watersnood-Wilhelmus
Er bestaan tal van varianten van het Wilhelmus. Onlangs is een wel heel bijzondere variant opgedoken: het Watersnood-Wilhelmus uit 1881. Het werd speciaal geschreven voor een groots Watersnoodfeest, dat in het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam werd gehouden. De opbrengsten gingen naar de slachtoffers van de grote overstroming die eind december 1880 grote delen van Brabant en … [Lees meer...] overWatersnood-Wilhelmus
Vier brieven
Door Marc van Biezen Wie het werk van Gerard Reve in boekvorm compleet wil hebben, heeft geld en geduld nodig. Dit heeft vooral te maken met de hoge prijzen en de kleine oplagen van een aantal bibliofiele uitgaven. Van Drie woorden, het boek met de kleinste oplage (elf), worden op boekwinkeltjes.nl op dit moment twee exemplaren te koop aangeboden voor € 1750 en € 1850, … [Lees meer...] overVier brieven
Promovendiprobleem
Door Jos Joosten Even word je op het verkeerde been gezet door het krantenbericht over de student-promovendi in Groningen. Uit een enquête onder deze groep promovendi ‘blijkt dat deze verkapte zelfstandigen door hun begeleiders hetzelfde worden behandeld als promovendi in vaste dienst die meer betaald krijgen en wel recht hebben op pensioenpremie en vakantiegeld.’ (Trouw, 18 … [Lees meer...] overPromovendiprobleem
De volgende metro is lijn 52 en vertrekt over 2 minuten
Iedere dag luisteren tienduizenden mensen naar die zin, maar ineens kwam er een vraag over binnen. " De volgende metro is lijn 52 en vertrekt over 2 minuten." Kan dat eigenlijk wel? De vragensteller suggereerde dat het er misschien mee te maken had dat een naamwoordelijk en een werkwoordelijk gezegde worden samengetrokken, of een zin die een eeuwigdurende toestand aanduidt … [Lees meer...] overDe volgende metro is lijn 52 en vertrekt over 2 minuten
Instagrampoëzie in de klas
In het nieuwe nummer van Levende Talen Magazine schreven Jeroen Dera (Radboud Universiteit) en Kila van der Starre (Universiteit Utrecht) een artikel over het gebruik van Instagrampoëzie in het voortgezet onderwijs. Ze betogen dat deze vorm van poëzie vanwege de aansluiting bij de leefwereld van jongeren bijzondere handvatten biedt om poëzie centraal te stellen in de klas. Aan … [Lees meer...] overInstagrampoëzie in de klas
Gedicht: Gerrit Kouwenaar • Ik heb nooit
Ik heb nooit Ik heb nooit naar iets anders getracht dan dit:het zacht maken van stenenhet vuur maken uit waterhet regen maken uit dorst ondertussen beet de kou mijwas de zon een dag vol wespenwas het brood zout of zoeten de nacht zwart naar behorenof wit van onwetendheid … [Lees meer...] overGedicht: Gerrit Kouwenaar • Ik heb nooit
Van Oekraïne naar het Ameland
Door Henk Wolf Van welk land is Kiev de hoofdstad? Sommige Nederlandstaligen zullen zeggen: van Oekraïne, terwijl anderen van de Oekraïne zullen zeggen. De landsnaam komt zowel mét als zónder lidwoord in het Nederlands voor. Een journalist vertelde me dat hij de lidwoordloze vorm gebruikte, omdat dat duidelijk maakte dat er sprake was van een onafhankelijke staat. Toen ik … [Lees meer...] overVan Oekraïne naar het Ameland
Dood aan de ouderen!
Door Lucas Seuren Taalblunders van politici zijn een onuitputtelijke bron van vermaak. Voormalig president George W. Bush was legendarisch met zijn vele kromme uitspraken, maar veelal waren dat vooral versprekingen. Nog leuker is als er ogenschijnlijk over is nagedacht en politici desondanks finaal de mist in gaan. Een van de kandidaten voor het leiderschap van de Britse … [Lees meer...] overDood aan de ouderen!
23 juni 2019, Utrecht: Avond over Paul van Ostaijen
Portret van de Vlaamse dichter en schrijver – zijn leven, zijn werk en de jazz lezing, voordracht, livemuziek, beeldmateriaal door Matthijs de Ridder, biograaf Van Ostaijen,en Ben Sluijs, jazz-saxofonist Paul van Ostaijen(1896-1928) is vooral bekend als een schrijver die begin jaren twintig de traditionele verstechniek overboord gooide en experimenteerde met nieuwe … [Lees meer...] over23 juni 2019, Utrecht: Avond over Paul van Ostaijen
21 juni 2019, Amsterdam: Lancering integrale hertaling Nederlandsche Historien
Op vrijdag 21 juni 2019 lanceert het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis een website met de integrale vertaling van P.C. Hoofts Nederlandsche Historien, vervaardigd door Frank van Gestel, Eddy Grootes en Arjan van Leuvensteijn. U bent van harte uitgenodigd om daarbij aanwezig te zijn. Fijn als u laat weten of u erbij bent: … [Lees meer...] over21 juni 2019, Amsterdam: Lancering integrale hertaling Nederlandsche Historien
Neerlandistiek voor kinderen
Iemand moet als de echte commissie straks komt een antwoord hebben, in ons managersfeuilleton De verleden tijd van lijken "Dan maak ik als voorzitter", zei Wouter Pieterse, de voormalig hoogleraar Financiële Letterkunde bij de afdeling Nederlands die nu de proefvisitatiecommissie leidde over diezelfde afdeling, "graag gebruik van mijn privilege om een laatste vraag te … [Lees meer...] overNeerlandistiek voor kinderen
Gedicht: Jules Deelder • Knekelwals
Jules Deelder kreeg vrijdagavond tijdens het Poetry-festival een stormachtig onthaal, mede dankzij onderstaand gedicht. Knekelwals O kuttekop balzakverkaveling naaktverlengsnoer verbanddoosvertrekvlag vergaatverkwanselde dakhaasontaarde tomaatO kutkever asbak verschoppeling kwaakt O gepenkop galbakverkneutering ruistverdomhoek vergaarbakbejaardentehuisverkreukelde … [Lees meer...] overGedicht: Jules Deelder • Knekelwals
‘Ga jij dan even van terugbrengenstein?’: een Nederlandse antipassief?
Door Henk Wolf De meeste Nederlandstaligen zijn op school de termen actieve (of bedrijvende) vorm en passieve (of lijdende) vorm wel tegengekomen. Als je een zin omzet van de actieve naar de passieve vorm, dan doe je iets waardoor het oorspronkelijke onderwerp van de zin niet langer het onderwerp is. Als opfrisser een voorbeeld met dezelfde zin in beide vormen: De boer … [Lees meer...] over‘Ga jij dan even van terugbrengenstein?’: een Nederlandse antipassief?
Voer voor codicologen en filologen : een Middelnederlands / Middelnederduits fragment geïdentificeerd : De vonnissen van Oleron
Door Willem Kuiper Archieven en bibliotheken bewaren niet alleen middeleeuwse boeken, soms laten ze die boeken ook restaureren. Daarbij komt maculatuur vrij: strookjes, repen, hele en halve bladen perkament, die door boekbinders gebruikt zijn om de katernen en de boekband te verstevigen. Deze stoffelijke resten worden in een doos bewaard en af toe komt dan (een) Hans … [Lees meer...] overVoer voor codicologen en filologen : een Middelnederlands / Middelnederduits fragment geïdentificeerd : De vonnissen van Oleron
Leenwoorden uitspreken: je eigen keuze
Door Marc van Oostendorp Sommige taalonderwerpen lijkt iedereen interessant te vinden, behalve de taalkundige. Leenwoorden zijn daar een voorbeeld van: begin in een volle bus een gesprek over taal, en binnen de kortste keren worden leenwoorden daarin genoemd; maar heel veel taalwetenschappelijk onderzoek is er niet naar dat verschijnsel. Het boek Borrowing van de … [Lees meer...] overLeenwoorden uitspreken: je eigen keuze