Door Marc van Oostendorp Ik draag het gedicht De Dapperstraat van J.C. Bloem voor. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overDe Dapperstraat
Artikel
De zwarte koning
Michael Kestemont, professor digitale tekstanalyse aan de Universiteit Antwerpen, schreef een spannende, historische thriller voor de liefhebbers van Dan Brown: De zwarte koning (Lannoo, 2019) . Wat is het verband tussen de roof van de Rechtvaardige Rechters en de Koningskwestie? En hoe is het vorstenhuis betrokken bij de grootste doofpotoperatie uit de Belgische … [Lees meer...] overDe zwarte koning
Gedicht: Albert Verwey • Aan Rembrandt
Aan Rembrandt Wie heeft het donker zoo met licht bezieldAls gij die koning zijt van zichtbre dingen.Geen zon kon ooit het duister zoo doordringenAls nacht van ziel uw oog dat ge open hieldt -Levende lichtkern flonkering-omwield -Tot al de golven van haar schemeringenKleurden en weken en bestaan ontvingenVan werkelijke wezens, nacht-omkrield. Als de demonen die voor de … [Lees meer...] overGedicht: Albert Verwey • Aan Rembrandt
De checkout en het uitchecken
door Henk Wolf Een poosje geleden zat ik in een hotel in Duitsland. Zoals alle hotels had ook dit hotel een tijdstip vastgesteld waarop de gasten op hun laatste dag aan hun verplichtingen moesten hebben voldaan (sleutel inleveren, afrekenen etcetera). Al die verplichtingen heetten volgens het informatieboekje de Checkout en het bijbehorende werkwoord was auschecken. Dat … [Lees meer...] overDe checkout en het uitchecken
Vacature voor een voltijds (100%) BAAP-bursaal Nederlandse letterkunde aan de Vrije Universiteit Brussel
Bij de Vakgroep Linguistics and Literary Studies (LIST) van de Vrije Universiteit Brussel is voor Nederlandse letterkunde een betrekking van doctoraatsbursaal (100%) vacant met het statuut van Bijzonder Academisch Assisterend Personeel. Het betreft een contractuele aanstelling voor een jaar, die driemaal verlengd kan worden. Vereisten: De kandidaat moet beschikken over … [Lees meer...] overVacature voor een voltijds (100%) BAAP-bursaal Nederlandse letterkunde aan de Vrije Universiteit Brussel
Ik was ’n kind en had ’n woord opgevangen dat ik niet verstond: kaarsmooi
De Multatulileescursus (33) Door Marc van Oostendorp - Het is bij de correspondentie van publieke personen altijd interessant om de discrepantie te zien tussen wat ze privé schreven en wat ze in de openbaarheid brachten. - Is Multatuli nu niet bij uitstek één van de schrijvers bij wie die zaken in elkaar overlopen? - Dat lijkt me een misverstand. In de brieven in deel … [Lees meer...] overIk was ’n kind en had ’n woord opgevangen dat ik niet verstond: kaarsmooi
Gedicht: Henriette Roland Holst • Dit ene vraag ik nog
Dit ene vraag ik nog Dit ene vraag ik nog: laat mij wat tijdtussen de maning en het uur van halen,opdat ’k beseffe: dit kleed werd te wijd;en voele: hier kan ’k niet meer ademhalen. Ik bid u, roep niet zonder waarschuwingmijn naam. Er is werk, dat ik af moet maken.Een valse plooi in ’t hart streek eer ik gingik graag nog glad. Er zijn nog andere zaken. Een stem fluistert met … [Lees meer...] overGedicht: Henriette Roland Holst • Dit ene vraag ik nog
Huulbessem
Door Henk Wolf Streektaalbewegingen in Nederland doen op het moment hun best om het Nedersaksisch en het Limburgs een plekje in het onderwijs te geven. RTL Nieuws zond daar in februari een reportage over uit. Die begon ermee dat de ene duopresentator tegen de andere zei: "Jij als Groninger zou die streektaal goed moeten kennen" en haar vervolgens vroeg om een paar onhandig … [Lees meer...] overHuulbessem
Waarom praten volwassenen niet kinderachtig tegen elkaar?
Door Marc van Oostendorp We wisten al lang dat mensen over de hele wereld geneigd zijn anders te praten als ze tegen kleinere kinderen praten. Ze doen dat zelfs allemaal op dezelfde manier: iedereen die zich over een wieg buigt praat vanzelf met een hogere stem en tegelijkertijd meer stembuigingen, en wat langzamer dan wanneer ze tegen volwassenen praten. Infant-directed speech … [Lees meer...] overWaarom praten volwassenen niet kinderachtig tegen elkaar?
Gedicht: Jacques Perk • Hemelvaart
Hemelvaart De rondende afgrond blauwt in zonnegloed,En wijkt ver in de verte en hoog naar boven, -Mijn ziel wiekt als een leeuwriks-lied naar boven,Tot, boven 't licht, haar lichter licht gemoet: Zij baadt zich in den lauwen aether-vloed,En hoort met hosianna's 't leven loven, -Het floers is weg van de eeuwigheid geschoven,De Godheid troont...diep in mijn trotsch gemoed; De … [Lees meer...] overGedicht: Jacques Perk • Hemelvaart
Lector Fries en meertaligheid Alex Riemersma is met pensioen
door Henk Wolf Er zijn op de hele wereld maar twee instellingen waar je een volledige bachelor- en masterstudie Fries kunt volgen. Dat zijn de Christian Albrechtsuniversiteit in Kiel en de NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden en Groningen. Bij die laatste waren tot vorige week vijf docenten aan de studieprogramma's Fries verbonden. Een van hen is nu met pensioen: Alex … [Lees meer...] overLector Fries en meertaligheid Alex Riemersma is met pensioen
Komt een bijwoordelijke bepaling bij de dokter
door Peter-Arno Coppen Vandaag zag ik op twitter een tweet langskomen met allemaal Engelstalige varianten op het klassieke begin van een grap: ‘A man walks into a bar’. Het leuke was dat elke variant een grammaticale of literaire term uitlegde. Het begon bijvoorbeeld met ‘A bar was walked into by the passive voice’ ("Een café wordt binnengelopen door een lijdende vorm"). … [Lees meer...] overKomt een bijwoordelijke bepaling bij de dokter
Piet Gerbrandy wil terug naar de stoffige filologie
'Natuurlijk, het kan geen kwaad je zo nu en dan de vraag te stellen in welke grote existentiële kwesties je onderzoek en onderwijs zijn ingebed, maar permanente zelfkritiek is dodelijk. Het is om moedeloos van teworden. Nee, op nog meer metadiscours zitten we absoluut niet te wachten. Wat we nodig hebben, is stoffige filologie, close reading en eruditie,' aldus Piet … [Lees meer...] overPiet Gerbrandy wil terug naar de stoffige filologie
Toegankelijk postmoderne polemiek
Door Marc van Oostendorp De literaire polemiek is een vreemd genre: ze veronderstelt dat een schrijver zich grondig verdiept in boeken waarvan hij een afkeer zegt te hebben. Nu zijn er zoals bekend heel veel slechte boeken, en de vraag doet zich dan voor: waarom zoveel drukte over iets zo onbelangrijks? Een belangrijke taak van de polemicus is dus om duidelijk maken dat er … [Lees meer...] overToegankelijk postmoderne polemiek
Gedicht: Michael Tedja • Poes
Uit Exclusief, de nieuwe bundel van Michael Tedja. Poes Een skinhead is kaal want zijn hart is leeg.Zijn vrouw kookt zijn hart in het gootwater.De gootwatersoep is heet want de pan is leeg.De skinhead is ziek. Hij is een amorfe man. De aanwijsstok is een allegaartje van sloophout.De skinhead is niet zo goed bij zijn hoofd als ik.Hij heeft geen smoes. Skinhead weet niets … [Lees meer...] overGedicht: Michael Tedja • Poes
Vacature: Postdoc in project ‘Literaturkonzepte der juristischen und politischen Eliten in den Niederlanden im 20. Jahrhundert’, Oldenburg
In der Fakultät III - Sprach- und Kulturwissenschaften - ist im Institut für Niederlandistik zum 01.10.2019 oderzum nächstmöglichen Zeitpunktbefristet für 3 Jahre eine volle Stelle (100%) als Wissenschaftliche Mitarbeiterin / Wissenschaftlicher Mitarbeiter (m/w/d); Postdoc(Entgeltgruppe 13 TV-L) zu besetzen. Es handelt sich um eine Stelle, die – im Rahmen der … [Lees meer...] overVacature: Postdoc in project ‘Literaturkonzepte der juristischen und politischen Eliten in den Niederlanden im 20. Jahrhundert’, Oldenburg
3 juni 2019, Amsterdam: Avond Hoe maken we het vak Nederlands in het voortgezet onderwijs aantrekkelijker?
Op maandag 3 juni 2019 organiseert de Akademie van Kunsten (onderdeel van de KNAW) het evenement 'Hoe maken we het vak Nederlands in het voortgezet onderwijs aantrekkelijker?'. Prof. dr. Els Stronks (Vroegmoderne Nederlandse Letterkunde) zal een presentatie geven over de tradities die Nederland heeft in het schrijfonderwijs. Kunnen we het vak Nederlands in het voortgezet … [Lees meer...] over3 juni 2019, Amsterdam: Avond Hoe maken we het vak Nederlands in het voortgezet onderwijs aantrekkelijker?
Vacature: Docent Nederlandse Taalkunde, Universiteit van Amsterdam
De nieuw aan te stellen docent beschikt over brede kennis van het terrein van de (Nederlandse) taalkunde, taalverwerving, verwerving van het Nederlands als tweede taal, meertaligheid en taal & cognitie. De docent heeft ruime ervaring met het verzorgen van onderwijs op dit gebied en ontplooit daarin nieuwe initiatieven. De nieuwe docent is breed inzetbaar in het onderwijs … [Lees meer...] overVacature: Docent Nederlandse Taalkunde, Universiteit van Amsterdam
geest / ziel
Verwarwoordenboek Vervolg (120) Door Jan Renkema In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. Mocht u ook een … [Lees meer...] overgeest / ziel
Specifiek adellijke voornamen
Voornamendrift (41) Door Gerrit Bloothooft De adel kiest voornamen die deels traditioneel zijn en deels modenamen van een bredere elite. Echt herkennen doe je de adel niet aan de eerder besproken top-voornamen. Maar er zijn wel minder frequente voornamen waarbij de kans relatief groot is dat de drager van adel is. We selecteerden de voornamen die minstens 10 keer … [Lees meer...] overSpecifiek adellijke voornamen
Seksistisch over woordgeslacht in 1919?
Taalkunde van 1919 In een onregelmatig verschijnende reeks zal ik af en toe taalkundige publicaties van 100 jaar geleden bespreken. Door Marc van Oostendorp Er wordt niet veel meer verwezen naar het fascinerende artikel 'Woordgeslacht als eenheidsgraad' over woordgeslacht dat Ph.J. Simons 100 jaar geleden publiceerde in De Nieuwe Taalgids. De ANS noemt het wel als … [Lees meer...] overSeksistisch over woordgeslacht in 1919?
Veldraadpleging KNAW-adviescommissie Neerlandistiek
Op 13 juni aanstaande organiseert de KNAW-adviescommissie Neerlandistiek een discussie over de vraag wat er te doen is aan de teruglopende belangstelling voor het vak Nederlands. Wij willen u van harte voor deze bijeenkomst uitnodigen. Deelname aan de bijeenkomst is kosteloos. Als u van plan bent deel te nemen, wilt u zich dan vanwege het beperkte aantal plaatsen zo spoedig … [Lees meer...] overVeldraadpleging KNAW-adviescommissie Neerlandistiek
Gedicht: Michel van der Plas • Gij leest vanavond niet
Michel van der Plas (schreef dit gedicht waarschijnlijk op of vlak na 28 mei). Gij leest vanavond niet: Veiligheidsraadging machteloos uiteen. Jan Smuts verslagen.Strijd in Gemeenteraad van 's-Gravenhage.Meisje raakt onder tram in Weimarstraat. Gij leest het niet en deze avond slaatúw hart niet luider dan de andere dagenom: Massagraf ontdekt; Acute vragen;Onthullingen … [Lees meer...] overGedicht: Michel van der Plas • Gij leest vanavond niet
Zijn studentes ook studenten?
door Henk Wolf Een tijdje terug hoorde ik dat een Duitse onderzoekster vertelde dat ze zo weinig mannelijke studenten had. Op een congres had ze een aantal studenten bij zich gehad en dat waren allemaal vrouwen. Ze verwoordde dat zo: Es waren keine Studenten dabei, nur Studentinnen. Dat klonk mij heel vreemd in de oren. Het Nederlandstalige equivalent is voor mij in … [Lees meer...] overZijn studentes ook studenten?
Vacature: Wissenschaftliche/r Mitarbeiter/in Sprachwissenschaft, Oldenburg
In der Fakultät III - Sprach- und Kulturwissenschaften - ist im Institut für Niederlandistik der Carl von Ossietzky Universität, Oldenburg zum nächstmöglichen Zeitpunkt (möglichst zum 01.10.2019) befristet für 3 Jahre eine Stelle einer/eines Wissenschaftlichen Mitarbeiterin / Wissenschaftlichen Mitarbeiters (m/w/d) Sprachwissenschaft (Promotionsstelle) (Entgeltgruppe 13 … [Lees meer...] overVacature: Wissenschaftliche/r Mitarbeiter/in Sprachwissenschaft, Oldenburg