Voornamendrift 91 Algemeen zien we in de twintigste eeuw een afbouw van de traditionele voornamen en de opkomst van nieuwe modenamen. Dat is in Wallonië niet anders. In de bovenstaande top-20 lijsten van voornamen van mannen verdwijnen de topnamen uit 1900-09 geleidelijk, waarbij dat voor Pierre nog tot 1990 duurt, voor Jean tot 1970, voor Joseph, Georges, Marcel, René en … [Lees meer...] overVoornamen in Wallonië vanaf 1900
Naamkunde
Voornamen in Vlaanderen vanaf 1900
Voornamendrift 90 Meer dan een eeuw aan maatschappelijke veranderingen en voorkeuren staan samengebald in de 10-jaarlijkse voornamenlijsten voor Vlaanderen vanaf 1900, hierboven voor mannen, verderop voor vrouwen. Het zijn lijstjes om je ogen over te laten dwalen om patronen te ontwaren. Ik geef wat persoonlijke observaties, Vlamingen zien wellicht meer. Waar ik me een … [Lees meer...] overVoornamen in Vlaanderen vanaf 1900
Katholieke naampolitiek
Voornamendrift 89 In Nederland is er voor oudere katholieken vaak een verschil tussen de doopnaam en de roepnaam. Ouders hadden voor hun kind Frans of Greetje in gedachten, maar de pastoor schreef sinds oudsher alleen gelatiniseerde voornamen in het doopboek en dat werd dan Franciscus of Margaretha. In de praktijk was het natuurlijk wel gewoon Frans of Greetje, de roepnaam. … [Lees meer...] overKatholieke naampolitiek
Voornamen in België
Voornamendrift 88 Vinden Nederlandse ouders andere voornamen mooi dan Belgische ouders? Dat kan maar beperkt onderzocht worden. Want waar in Nederland de populariteit van voornamen vanaf 1790 in de Nederlandse voornamenbank gegeven wordt, staan die voor België pas vanaf 1995 online bij Statbel. Nu heb ik vroeger al eens jaarlijkse gegevens gekregen van de Belgische Algemene … [Lees meer...] overVoornamen in België
Sophie is internationaal aantrekkelijk, en Sophia, Sofie en Sofia ook
Voornamendrift 87 Zij dronk ranja met een rietje, mijn Sophietje zong Johnny Lion in 1965 over zijn toenmalige vriendin Sophie van Kleef, en het werd een hit. Maar niet bij ouders die een naam zochten voor hun kind. Het klassieke Sophia ‘wijsheid’ was in de 19e eeuw weliswaar een gangbare voornaam maar die zat in een glijvlucht die tot de jaren tachtig van de vorige eeuw … [Lees meer...] overSophie is internationaal aantrekkelijk, en Sophia, Sofie en Sofia ook
De Amerikaanse invloed op voornamen in Nederland
Voornamendrift 86 Via (sociale) media komen ouders in contact met de Amerikaanse cultuur. Als ze die aantrekkelijk vinden dan kunnen ze besluiten om een voornaam voor hun kind te kiezen die in Amerika populair is. Maar welke namen zijn dat, en hoeveel tijd verstrijkt er tussen de populariteit in Amerika en die in Nederland? … [Lees meer...] overDe Amerikaanse invloed op voornamen in Nederland
Veel topnamen zijn internationaal
Voornamendrift 85 De top voornamen van 2021 zijn weer door de Sociale Verzekeringsbank bekend gemaakt en zoals verwacht is er weinig veranderd ten opzichte van 2020. De top-20 van de meisjes bevat dezelfde namen, bij de jongens gaat Thomas er uit en komt oudgediende Jesse er in. Noah en Julia voeren nu de lijsten aan. Maar laten we de lijsten eens vanuit een … [Lees meer...] overVeel topnamen zijn internationaal
Het Nieuwe Spelalfabet
Voornamendrift 83 Met de komst van de telefoon en een niet altijd goede verbinding werd begin vorige eeuw het spelalfabet geïntroduceerd. Een letter wordt daarin verduidelijkt met de beginletter van een woord. En als de beginletter zelf niet goed wordt verstaan dan is die meestal nog wel te reconstrueren uit de rest van het woord. Omdat mijn postcode eindigt op PE … [Lees meer...] overHet Nieuwe Spelalfabet
Studiejaar 2021-2022: Cursussen dialectologie en naamkunde
Het Centrum voor Historische Talen (CHT) was vorig jaar door de coronapandemie gedwongen een valse start te nemen. Alle activiteiten moesten stilgelegd worden. Dit jaar nemen we in september een nieuwe start; het aanbod is ondertussen uitgebreid met cursussen Dialectologie en Naamkunde. De lezingenreeks zit in een nieuwe jasje. Uiteraard worden ook de cursussen Latijn en … [Lees meer...] overStudiejaar 2021-2022: Cursussen dialectologie en naamkunde
20 mei, on-line lezing ‘Hebben Friese voornamen toekomst?’
Als het geven van Friese voornamen een maat is voor de stand van de Friese taal en cultuur, dan ziet het er slecht uit voor het Fries. Fryslân kent weliswaar verreweg de meeste regionale voornamen van Nederland, maar de tendens is sterk dalend. Voor Súdwest-Fryslân ging het aantal Friese voornamen van 50% voor 1950 naar 25% na 2000. In Harlingen, Sneek en … [Lees meer...] over20 mei, on-line lezing ‘Hebben Friese voornamen toekomst?’
Internationale voornamen in Nederland
Voornamendrift 81 Een voornaam voor je kind waar je internationaal mee uit de voeten kunt en die in veel landen goed uitspreekbaar is, het kan een keuze van ouders zijn. Ook als ouders een verschillende herkomst hebben zoeken ze vaak een voornaam die voor beide families acceptabel is en komen op een internationale naam uit. Zo’n naam zal trouwens niet in talen hetzelfde … [Lees meer...] overInternationale voornamen in Nederland
Voornamen met een specifiek herkomstland
Voornamendrift 80 Er zijn typisch Nederlandse voornamen, zoals Sanne en Jeroen. Die worden in Nederland vrijwel alleen gegeven door ouders met wortels in dit land. Zo kunnen ook ouders met een migratieachtergrond in de voornamen van kinderen hun band met de taal en cultuur van herkomst benadrukken, naast het vaste gegeven van de achternaam. Ze doen dat om tradities voort … [Lees meer...] overVoornamen met een specifiek herkomstland
Voornamen met een migratieachtergrond
Voornamendrift 79 De voornamenvoorraad in Nederland is de laatste 50 jaar enorm verrijkt door migratie. Als je naar Nederland komt dan neem je taal en cultuur mee want dat is een belangrijk onderdeel van je identiteit. De voornamen van kinderen zijn daar geen uitzondering op. In deze en volgende afleveringen ga ik op zoek naar nieuwe voornamen die uit de belangrijkste … [Lees meer...] overVoornamen met een migratieachtergrond
Een dubbele achternaam als keuze
Veel aandacht in de media heeft het nog niet gehad, maar er is een wet in de maak waardoor ouders de mogelijkheid krijgen om hun eerste en volgende kinderen beider achternaam te geven. Dus David van der Laan en Marije Groen kunnen hun kinderen de achternaam Van der Laan Groen of Groen Van der Laan geven (naast de sinds 1998 al bestaande mogelijkheid voor alleen Van der Laan of … [Lees meer...] overEen dubbele achternaam als keuze
De populairste voornamen uit de middeleeuwen
Walewein, Ferguut, Esmoreit. Drie namen die onlosmakelijk verbonden zijn met de Middelnederlandse letterkunde. Hoewel ik hen nog niet ben tegengekomen, lopen er in Nederland klaarblijkelijk mannen rond die bij hun geboorte een van deze voornamen als eerste naam hebben gekregen. Wel zijn ze letterlijk op de vingers van één hand te tellen, zoals de Nederlandse … [Lees meer...] overDe populairste voornamen uit de middeleeuwen
Verspreiding van verkleinvormen van Anna, voor en na 1930
Voornamendrift 78 In de vorige bijdrage werden de verschillen in de geografische verspreiding van verkleinvormen van de voornaam Anna en de verkleinvormen van man in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (in Nederland en Vlaanderen, de MAND) besproken. Hier geven we de gedetailleerde verspreiding van de verkleinvormen van Anna, zowel voor de periode 1790-1930 … [Lees meer...] overVerspreiding van verkleinvormen van Anna, voor en na 1930
De geografische verspreiding van verkleinsuffixen in voornamen en in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten
Voornamendrift 77 Door Gerrit Bloothooft Verkleinvormen in vrouwennamen zijn vaak streekgebonden. Maar bestaat er een relatie met de verkleinvormen in de daar gesproken taal? Om dat te onderzoeken vergeleek ik de geografische verspreiding van verkleinsuffixen in de voornaam An [Anje, Antje, Annetje, Annechien-vormen, Anke, Anneke(n)], met die van het woord man … [Lees meer...] overDe geografische verspreiding van verkleinsuffixen in voornamen en in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten
De populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
Door Roland de Bonth Voornamen vormen een interessant onderzoeksobject. Dat heeft Gerrit Bloothooft de afgelopen jaren aangetoond in tientallen bijdragen op Neerlandistiek. Voor die column onder de titel Voornamendrift maakte Bloothooft gebruik van gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) en - voor recentere namen - van gegevens van de Sociale … [Lees meer...] overDe populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
Bron- en contactonderzoek
Voornamendrift 76 Door Gerrit Bloothooft Wat zou ik graag een uitgebreid bron- en contactonderzoek doen naar nieuwe voornamen. Want hoe komen ouders aan zo'n nieuwe naam (de bron)? En als de nieuwe naam er is, hoe nemen andere ouders de innovatie over (de contacten). Over dat laatste schreef ik al eerder, geïnspireerd door de verspreiding van het coronavirus. Maar nu … [Lees meer...] overBron- en contactonderzoek
Van Johann tot Jaxx
Voornamendrift 75 Door Gerrit Bloothooft Wanneer de gegeven voornamen van een jaar gepubliceerd worden, krijg ik vaak de vraag of er nieuwe trends zichtbaar zijn. Meestal zie ik die niet, maar de laatste jaren valt me op dat er populaire namen zijn die eindigen op een dubbele medeklinker, zoals Tess en Lynn bij de meisjes en Finn en Jaxx bij de jongens. En inderdaad, voor … [Lees meer...] overVan Johann tot Jaxx
De mate van genderneutraliteit
Voornamendrift 74 Door Gerrit Bloothooft Als de Sociale Verzekeringsbank beweert dat er veel voornamen zowel aan jongens als meisjes worden gegeven, kun je het daar niet mee eens zijn maar zou je dat ook willen onderbouwen. Je wilt een maat van genderneutraliteit die 1 is als alle voornamen aan evenveel jongens als meisjes worden gegeven, en die 0 is als elke naam of … [Lees meer...] overDe mate van genderneutraliteit
Geslacht is van belang
Voornamendrift 73 Door Gerrit Bloothooft [De Sociale Verzekeringsbank heeft haar website inmiddels aangepast en geeft voor 2020 toch de voornaamlijsten voor zowel jongens als meisjes] De Sociale Verzekeringsbank (SVB) heeft in januari de voornamen van 2020 gepubliceerd en maakt voor het eerst geen onderscheid tussen jongens- en meisjesnamen. Als reden noemt men dat … [Lees meer...] overGeslacht is van belang
Ook ‘Lound un Noomen’ en ‘Näi Seelter Woudebouk’ nu digitaal
De digitalisering van de Saterfriese naslagwerken van Pyt Kramer is voorlopig afgerond. Het plaatsnaamkundige naslagwerk Lound un Noomen en de bijbehorende atlas van het Saterland is als pdf-bestand op Seeltersk.de te vinden. Het beschrijft de geschiedenis en betekenis van honderden namen van straten, stukken grond en woonkernen in het Saterland. Het boek bevat zowel … [Lees meer...] overOok ‘Lound un Noomen’ en ‘Näi Seelter Woudebouk’ nu digitaal
Nederlandse plaatsnamen vóór 1200
door Arend Quack Het 'Lexicon van Nederlandse toponiemen tot 1200' (LNT) is een nuttig handboek voor de naamkundige, waarin de meeste Nederlandse plaatsnamen die vóór 1200 zijn aangetroffen zijn opgenomen. Toch zijn er soms nog buitenlandse bronnen, waarin vindplaatsen van zulke plaatsnamen voorkomen, die niet in LNT staan. De Oudhoogduitse glossen zijn hier een voorbeeld … [Lees meer...] overNederlandse plaatsnamen vóór 1200
Regionale voornamen: Nederland
Voornamendrift 72 Door Gerrit Bloothooft en David Onland Een voornaam die vertelt in welke streek je in Nederland geboren bent, het komt niet zo veel meer voor. En in de toekomst zullen het er ook steeds minder worden want er wordt nog maar weinig vernoemd naar grootouders en steeds meer verhuisd. De huidige regionale namen werden vroeger aan 8% van de meisjes en 5% van … [Lees meer...] overRegionale voornamen: Nederland
