Onlangs verscheen De zeventiende eeuw: een handboek over een beroemd en berucht tijdperk uit de Nederlandse geschiedenis, geschreven door een team van internationale experts. Ter gelegenheid van de boekpresentatie gaan de redacteurs in debat over de manier waarop ons beeld van deze ‘gouden eeuw’ de laatste decennia is veranderd en wat die periode ons vandaag de dag nog te … [Lees meer...] overEen nieuwe zeventiende eeuw. De continue constructie van een tijdperk
17e eeuw
Een succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
Te oordelen naar zijn pagina bij de DBNL was John Cruso niet meteen dé auteur waaraan iedereen denkt wanneer hij denkt aan de literatuur van de 17e eeuw. Er staat één werk van de schrijver op de pagina (zijn Epigrammata ofte winter-avondts tytkorting) en er is één artikel aan hem gewijd: in 1964, door J.C. Arens. Maar nu is er ineens een omvangrijke studie over hem, een … [Lees meer...] overEen succesvolle tweetalige in de 17e eeuw
Verschenen: Delitiae Italiae. Een reis door het zeventiende-eeuwse Italië
Alle wegen leiden naar Rome, maar was dat in de zeventiende eeuw ook al zo? Hoe zagen deze wegen eruit? En welke Italiaanse steden koos een reiziger nog meer als zijn bestemming? Waar sliep de reiziger? En waar zijn paard? Ging hij wel te paard? Veel vragen. En die stellen wij niet alleen, die stelde men vroeger ook al. De Delitiae Italiae (1602), die je in handen … [Lees meer...] overVerschenen: Delitiae Italiae. Een reis door het zeventiende-eeuwse Italië
Extra loon voor je eigen kostuum
Het aardigst van het boekje Gouden diva's van Olga van Marion is misschien de nadruk op de methode. Het boekje, met als ondertitel 'De eerste Nederlandse actrices en hun sporen in de literatuur' is een uitwerking van de Bert van Selm-lezing die ze eerder dit jaar gaf. Het gaat om die sporen: heel veel is er niet bekend over de eerste vrouwen die, in de zeventiende eeuw, aan het … [Lees meer...] overExtra loon voor je eigen kostuum
Een nieuw gedicht van Jan Six van Chandelier gevonden en een plano onder de aandacht gebracht
Bij het doorzoeken van Google met de zoekterm I.S.V.C. kwam ik een verwijzing tegen naar een verkoopcatalogus Prints and Etchings, Manchester (1819) waarin als nr. 77 werd aangeboden een gravure van King Charles II on horseback met ‘eight Dutch verses, I.S.V.C.’. Ger Luijten van de Fondation Custodia in Prijs was zo vriendelijk voor me na te speuren waar de bedoelde prent zich … [Lees meer...] overEen nieuw gedicht van Jan Six van Chandelier gevonden en een plano onder de aandacht gebracht
Drama in de Ridderzaal
In de Ridderzaal van het Muiderslot heeft zich flink wat drama afgespeeld: geen spannende riddergevechten, maar wel intense toneelstukken. Vandaag staan de schijnwerpers dan ook op de bühne van het kasteel. Liggend en zittend vertelt theaterman Imre Bésanger over de schoonheid en perikelen van de theaterstukken die hier al honderden jaren worden gespeeld. Hoe brengt Imre deze … [Lees meer...] overDrama in de Ridderzaal
De mythe van de Muiderkring
De fameuze artistieke vriendengroep De Muiderkring blijkt gebakken lucht. Over de bijeenkomsten van deze vriendengroep bij het Kasteel Muiderslot doen fantastische verhalen de ronde: er werd veel en lekker gegeten, gedronken, gefeest, gediscussieerd, gemusiceerd, er werden nieuwe gedichten voorgedragen en er zouden romances zijn ontstaan… Historicus Lieke van Deinsen – docent … [Lees meer...] overDe mythe van de Muiderkring
Revisiting Revenge. New Perspectives for the Study of Revenge Tragedies (late 16th–early 18th century)
Report of the workshop held on 16-17 September 2021, Ghent University The conference workshop ‘Revisiting Revenge’ was initiated by the research groups THALIA and GEMS and organized by their members Tom Laureys, Kornee van der Haven and Jürgen Pietersin the context of a BOF-funded research project Radical Revenge? Revenge tragedy and providential thinking in the Dutch … [Lees meer...] overRevisiting Revenge. New Perspectives for the Study of Revenge Tragedies (late 16th–early 18th century)
John Cruso of Norwich and Anglo-Dutch Literary Identity in the Seventeenth Century
The first book-length biography of John Cruso of Norwich (b. 1592/3), a second-generation migrant poet, translator and military author, that explores ideas and practices of identity formation in the early modern period.John Cruso of Norwich (b. 1592/3), the eldest son of Flemish migrants, was a man of many parts: Dutch and English poet, translator, military author, virtuoso … [Lees meer...] overJohn Cruso of Norwich and Anglo-Dutch Literary Identity in the Seventeenth Century
Byblis, de tweeëntwintigste heldin van Ovidius (2)
Van den Burgs heldinnenbrief – geciteerd in het eerste deel van dit tweeluik – is geen letterlijke vertaling van de brief die Byblis aan Caunus schrijft in boek 9 van de Metamorfosen, maar hij volgt de tekst wel op de voet. Het bijzondere van deze brief van Ovidius is dat hij afwijkend van de 21 andere heldinnenbrieven onderdeel uitmaakt van een uitgebreid verhaal. Deze keer … [Lees meer...] overByblis, de tweeëntwintigste heldin van Ovidius (2)
Boek over het leven en werk van Justus Lipsius
De Brabantse humanist Justus Lipsius (1547-1606), die naam en faam maakte met zijn baanbrekende filologische, filosofische en antiquarische geschriften, was één van de meest gerenommeerde geleerden van de zestiende eeuw. Zijn leven en werken vormden het onderwerp van talloze belangwekkende studies door Jeanine De Landtsheer (1954-2021). Een selectie van die publicaties is in … [Lees meer...] overBoek over het leven en werk van Justus Lipsius
Byblis, de tweeëntwintigste heldin van Ovidius (1)
Olga van Marion laat in haar proefschrift zien hoe belangrijk de heldinnenbrieven van Ovidius zijn geweest voor de Nederlandse letterkunde. Renaissance-auteurs fingeerden alle mogelijke brieven van personages uit de bijbel, de mythologie en de geschiedenis die direct of indirect teruggaan op de 21 Epistulae heroïdum van Ovidius, brieven van of aan Medea, Helena, Penelope en … [Lees meer...] overByblis, de tweeëntwintigste heldin van Ovidius (1)
19 september 2021: Den Geheymen Minnaar in het koetshuis
Op zondag 19 september 2021 speelt Theater Kwast een geënsceneerde leesvoorstelling van het blijspel Den Geheymen Minnaar van Catharina Questiers (1631-1669). Questiers was pas de tweede vrouw in de Nederlanden die werk leverde voor de Amsterdamse schouwburg. Den Geheymen Minnaar is een vertaling van Si no vieran las mujeres van de Spaanse … [Lees meer...] over19 september 2021: Den Geheymen Minnaar in het koetshuis
De klucht van Half-backen Fop met nog een schep erbovenop
‘Why Michelangelo did not paint the Last Supper’: Monty Python heeft een sketch waarin Eric Idle in vier minuten glashelder uitlegt en demonstreert hoe mooi je het kan maken als je gebruik maakt van je artistieke vrijheid. En tegelijkertijd laat John Cleese zien wat de grenzen daarvan zijn. Hun discussie over schilderkunst is net zo goed van toepassing op de … [Lees meer...] overDe klucht van Half-backen Fop met nog een schep erbovenop
We moeten de klucht wel ernstig nemen
De zeventiende-eeuwse klucht is een amusant genre – denk alleen al aan de Klucht van de koe – dus een goed boek erover is een welkom geschenk. Vorige week verscheen Hekelen met humor van Johanna Ferket, over maatschappijkritiek in het zeventiende-eeuwse komische toneel in de Nederlanden. Zij beschrijft de middelen waarmee de kluchtschrijvers hun … [Lees meer...] overWe moeten de klucht wel ernstig nemen
Hugo de Groot en zijn laatste kist
Het derde deel van de trilogie van Fredrik Duim heet Huig de Groot in Delft. Het geeft de gesprekken weer in de salon van Alida (Aaltje) van Overschie die wacht op de kist met het lijk van haar zoon. In het eerste bedrijf zit zij aan tafel met haar zoon Willem en haar kleinzoon Pieter. Haar schoondochter Maria van Reigerbergen arriveert pas in het tweede bedrijf. Het is … [Lees meer...] overHugo de Groot en zijn laatste kist
Hugo de Groot en zijn ambitieuze koningin
Meteen na zijn toneelstuk over de ontsnapping uit Loevestein schreef Fredrik Duim een trilogie, drie korte spelen over drie plaatsen waar in 1645 het einde van Hugo de Groot zich afspeelt: het hof in Zweden waar hij zijn ontslag neemt, de herberg in Rostock waar hij overlijdt, en de huiskamer van zijn moeder in Delft waar zeven familieleden zijn begrafenis voorbereiden. Die … [Lees meer...] overHugo de Groot en zijn ambitieuze koningin
9 september 2021: 30e Bert van Selm-lezing ‘Gouden diva’s. De eerste Nederlandse actrices in de zeventiende eeuw’
Dit jaar vindt op donderdag 9 september 2021 voor de dertigste keer de Bert van Selm-lezing plaats, ter gelegenheid van de opening van het academische jaar van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur van de Universiteit Leiden. De lezing wordt dit jaar gehouden door dr. Olga van Marion (Universiteit Leiden), universitair docent Vroegmoderne … [Lees meer...] over9 september 2021: 30e Bert van Selm-lezing ‘Gouden diva’s. De eerste Nederlandse actrices in de zeventiende eeuw’
Het zwarte varken van Hugo de Groot
Fredrik Duim was een productief en is een vergeten dramaturg. Zelfs Jan te Winkel (Ontwikkelingsgang ²1924 deel V, p. 295) schuift hem met een snier terzijde. Toch geven zijn toneelstukken een helder en duidelijk beeld van hoe men over klassieke en vaderlandse geschiedenis dacht in de achttiende eeuw. Een functie van literatuur is het bewaren van herinnering aan bijzondere … [Lees meer...] overHet zwarte varken van Hugo de Groot
Pieter C. Hooft, Uyt ’s Hartogenbosch, aen mijn huysvrouw Helionora Hellemans
In dit speelse gedichtje richt Hooft zich tot zijn tweede vrouw Helionora Hellemans. Hoe groot is zijn verlangen (zijn "tocht") om bij haar te zijn! Helaas, hij is op reis, en in plaats van hem zijn vleugels te lenen om naar het Muiderslot te vliegen, wijst de wrede Min (Cupido) hem een herberg aan in Den Bosch. … [Lees meer...] overPieter C. Hooft, Uyt ’s Hartogenbosch, aen mijn huysvrouw Helionora Hellemans
De dokter en de rederijker
Die historie van Fortunatus borse in de bewerking van Bernard Fonteyn (3, slot) Soms komen de toneelstukken (1643) over Fortunatus inhoudelijk overeen met het volksboek (1610) , maar geregeld gaat Barend Fonteyn ook zijn eigen weg. Een groot verschil is de reactie van de sultan wiens wenshoed gestolen is. In het volksboek van 1610 kiest de sultan eieren voor zijn geld: hij … [Lees meer...] overDe dokter en de rederijker
27 augustus 2021: Jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw
Universiteit Utrecht, vrijdag 27 augustus 2021, 15:00-18:30 u (online)https://zeventiendeeeuw.wordpress.com/ De culturele dimensie van de Nederlandse expansie overzee “Het is alleen gelt en geen wetenschap die onse luyden soeken aldaer [in Indië], ’t gunt is te beklagen”, treurde de Amsterdamse burgemeester en VOC-bestuurder Nicolaes Witsen in 1712. De Nederlandse … [Lees meer...] over27 augustus 2021: Jaarcongres Werkgroep Zeventiende Eeuw
Boekensalon met Olga van Marion en Frans Blom
De Boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) handelt steeds over recente publicaties, waarbij de Bijzondere Collecties in mindere of meerdere mate werden benut. De inmiddels 5e aflevering staat sinds enkele weken op YouTube: daarin gaat hoofdconservator Garrelt Verhoeven in gesprek met Olga van Marion en Frans Blom over hun beider boeken over het … [Lees meer...] overBoekensalon met Olga van Marion en Frans Blom
Een altijd volle geldbeurs: een zegen of een vloek?
Die historie van Fortunatus borse in de bewerking van Bernard Fonteyn (2) De twee toneelstukken over Fortunatus (1643) die Gerrit van Uitert uitgaf sluiten in grote lijnen aan bij het volksboek (1610) waarvan Willem Kuiper de editie verzorgde. Maar aan de grote en kleine verschillen zien we wat een ander genre, een andere tijd en een ander publiek voor een literaire tekst … [Lees meer...] overEen altijd volle geldbeurs: een zegen of een vloek?
Van volksboek naar renaissancetoneel
Die historie van Fortunatus borse in de bewerking van Bernard Fonteyn (1) Door Ton Harmsen In precies honderd dagen heeft Willem Kuiper ons in Neerlandistiek de vijftig hoofdstukken van Een nieuwe historie van Fortunatus borse, ende van sijnen wunsch-hoet laten lezen, naar de Antwerpse druk van 1610. Dat is nu de oudst bekende bron, ruim dertig jaar … [Lees meer...] overVan volksboek naar renaissancetoneel
