Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (101) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Ik heb nooit een goede verklaring gevonden waarom melancholie soms fijn is. Waarom lees je een treurig gedicht van iemand die zegt dat ze het allemaal niet meer uithoudt? Omdat het een prettig gevoel … [Lees meer...] over‘k Ruk aan ’t raampje
19e eeuw
De hof is hoog ommuurd!
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (100) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Tot diep in de negentiende eeuw was het sonnet een mannenvorm. Toen ik begon aan dit project, leek het me aardig om de mannelijke en vrouwelijke dichters in balans te houden. Maar dat lukte me tot nu toe … [Lees meer...] overDe hof is hoog ommuurd!
Max Havelaars met zombies en culturele toeëigening
Door Marc van Oostendorp 2016 was het jaar dat Max Havelaar door een vooraanstaand schrijver een 'effectief moordwapen voor elk sluimerend vonkje literaire interesse ' werd genoemd, een boek dat je vooral niet aan middelbare scholieren moet geven omdat ze dan nóóit meer een boek willen lezen. Het was ook het jaar dat Max Havelaar met zombies verscheen, een bewerking die … [Lees meer...] overMax Havelaars met zombies en culturele toeëigening
Ik wist geen ander lied
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (99) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Als je denkt dat het altijd allemaal niet erger meer kan, kun je altijd nog Hélène Swarth (1859-1941) lezen. Geen Nederlandstalig oeuvre zit zo vol smart, onterecht zelfbeklag en diepgevoelde zielepijn als … [Lees meer...] overIk wist geen ander lied
Om mijn harte dat niet werd verstaan
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (98) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Poëtische stijl is iets fascinerends: waarom was het in bepaalde perioden van de literatuurgeschiedenis zo goed als verplicht om in gedichten taalvormen te gebruiken die je anders nooit zou zeggen? En … [Lees meer...] overOm mijn harte dat niet werd verstaan
Pas verschenen: nieuwe uitgave Majoor Frans
Op 28 oktober jl. is er een nieuwe uitgave verschenen van Majoor Frans van A.L.G Bosboom-Toussaint. Het gaat om een hertaling en bewerking door G.J. de Bruijn. De roman is zo weer toegankelijk gemaakt voor een modern publiek en voor jongeren. Hopelijk zal het een plaats vinden op de leeslijst van veel middelbare scholieren. De flaptekst Wat doe je, als je plotseling een … [Lees meer...] overPas verschenen: nieuwe uitgave Majoor Frans
Man o man
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (97) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De Tachtigers, dat weten jullie wel, hebben het sonnet weer terug op de kaart gezet! Het genre begon in de achttiende eeuw te sukkelen, in de negentiende eeuw was je geen vent als je niet minstens één … [Lees meer...] overMan o man
27 januari 2017: 130 jaar later. Nieuwe perspectieven op Multatuli
Datum: Vrijdag 27 januari 2017 Plaats: Academiegebouw Leiden, Rapenburg 73, Klein Auditorium De toegang is gratis, maar u dient zich aan te melden via r.a.m.honings@hum.leidenuniv.nl Met lezingen van: Lars Bernaerts, Jane Fenoulhet, Ralf Grüttemeier, Laurens Ham, Odile Heynders, Jaap de Jong, Kris Humbeeck, Evelien Neven, Saskia Pieterse, Olf Praamstra & Marc van … [Lees meer...] over27 januari 2017: 130 jaar later. Nieuwe perspectieven op Multatuli
Het nut van den Javaan
Door Marc van Oostendorp Maartje Janse (NIAS/KNAW) vertelt over de strijd die Multatuli voerde tegen de mensen die zich net als hij zorgen maakten over het lot van de Javaan onder het koloniale systeem. … [Lees meer...] overHet nut van den Javaan
Krachtig als de popel
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (96) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Als aan het eind van de negentiende eeuw het sonnet zijn renaissance kent in de Nederlandse letteren, dan werd het credo van die renaissance uitgesproken door Jacques Perk: Klinkt helder op, gebeeldhouwde … [Lees meer...] overKrachtig als de popel
Themanummer ‘De Negentiende Eeuw’ Hendrik Tollens
Het nieuwe nummer van De Negentiende Eeuw is verschenen, het themanummer ‘Na 160 jaar. Nieuwe perspectieven op Hendrik Tollens’. Toen Hendrik Tollens in 1856 stierf, verkeerde het land in diepe rouw. ‘Nee, Tollens, is niet dood! Hoe zou hij immers kunnen sterven / Die leeft zoo lang de taal van Neêrland wordt gehoord?’ schreef een bewonderaar in een lokale krant. Eerbetoon op … [Lees meer...] overThemanummer ‘De Negentiende Eeuw’ Hendrik Tollens
Verschijnt in november: Biografie van Melati van Java
Vanaf 15 november ligt Dochter van Indië; Melati van Java (1853-1927); Biografie door Vilan van de Loo in de winkel. Wie voorintekent, krijgt haar al eerder thuisgestuurd. Voorintekenen is nog mogelijk t/m 4 november a.s. (vrijdag). Ooit wist iedereen wie Melati van Java (ps. Marie Sloot) was. Ze publiceerde romans die vaak tientallen jaren in omloop bleven en ze behoorde tot … [Lees meer...] overVerschijnt in november: Biografie van Melati van Java
U iets te veel, mij nutt’loos
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (95) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Ik heb niet kunnen achterhalen wanneer het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk rijm precies belangrijk werd voor Nederlandse dichters, of wanneer die conventie om het te noemen naar geslachten zo … [Lees meer...] overU iets te veel, mij nutt’loos
Congres ‘Kiesrecht en democratie’
Op vrijdag 9 december 2016 houdt de Werkgroep De Negentiende Eeuw haar jaarlijkse congres, deze keer getiteld 'Kiesrecht en democratie'. Het congres vindt plaats in de Doelenzaal van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam, Singel 425, Amsterdam. Thema 12 december 2017 is het exact honderd jaar geleden dat de strijd om het algemeen kiesrecht werd beslecht. Op die dag in … [Lees meer...] overCongres ‘Kiesrecht en democratie’
Moeder, licht, licht, bloem
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (94) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De Nederlandse twintigste-eeuwse essayist Karel van het Reve heeft er in navolging van de Franse zeventiende-eeuwse essayist Blaise Pascal eens op gewezen dat de regel dat je geen woorden moet herhalen, … [Lees meer...] overMoeder, licht, licht, bloem
De ontdekking van Shakespeare
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (93) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Dat het sonnet, dat genre dat in de loop van de achttiende en de eerste helft negentiende eeuw zo in de versukkeling was geraakt, aan het eind van die laatste eeuw ineens weer tot bloei kwam in de … [Lees meer...] overDe ontdekking van Shakespeare
Prof. dr. Leon Elautprijs voor Janneke Weijermars
De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) heeft de Prof. dr. Leon Elautprijs 2016 toegekend aan Janneke Weijermars. Zij krijgt de prijs voor haar boek'Stiefbroeders. Zuid-Nederlandse letteren en natievorming onder Willem I, 1814-1834', dat in 2012 bij verscheen bij Uitgeverij Verloren. De Elautprijs wordt toegekend voor een studie over de … [Lees meer...] overProf. dr. Leon Elautprijs voor Janneke Weijermars
‘k Breng vooral aan d’Engel lof en prijs
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (92) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Hoe kun je de wereld veranderen met een sonnet? Dat was de vraag die ik twee weken geleden stelde naar aanleiding van een sonnet van Jacob van Lennep. Het gedicht leek gericht aan een meisje en bedoeld om … [Lees meer...] over‘k Breng vooral aan d’Engel lof en prijs
Tentoonstelling ‘Omdat ik iets te zeggen had’ in Utrecht
Op 18 oktober 2016 wordt in de Utrechtse Centrale Bibliotheek de vierde “aflevering” gepresenteerd van een tentoonstelling over Nederlandse 19e-eeuwse schrijfsters. Drie eerdere versies werden getoond in Den Haag (oktober-november 2015: Letterkundig Museum), in Haarlem (februari-maart 2016: Noord-Hollands Archief) en in Amsterdam (april-mei 2016: Atria, Kennis instituut … [Lees meer...] overTentoonstelling ‘Omdat ik iets te zeggen had’ in Utrecht
Van den last ontheven
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (91) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp We verkeren inmiddels waarschijnlijk in ons dieptepunt van de sonnetgeschiedenis. Zó erg is het in de vroege negentiende eeuw met de vorm gesteld dat beroemde sonnetten niet meer als sonnet worden vertaald. … [Lees meer...] overVan den last ontheven
Lieve maagden scheppen en dan troosten
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (90) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In Groot-Britannië is er bij een aantal filosofen een nieuwe belangstelling voor de literatuur te bespeuren. Denkers als Greg Currie en Max de Gaynesford denken na over literatuur als taalhandeling. Ze … [Lees meer...] overLieve maagden scheppen en dan troosten
Taal om de wereld op te poetsen
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (89) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp "Dit opstel", schreef Abraham Seyne Kok in 1883 in het Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde "is zijn ontstaan verschuldigd aan de vraag van iemand, die een examen voor de borst had, hem iets … [Lees meer...] overTaal om de wereld op te poetsen
Als ’t in ’t Hollandsch heet
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (88) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Wat is het verschil tussen Tadamtadamtadamtadam en Tadamtadamtadamtadamtadam? Dat de eerste veel opgewekter klinkt dan de tweede. Een gedicht waarvan iedere regel uit vier keer tadam bestaat, dat kán bijna … [Lees meer...] overAls ’t in ’t Hollandsch heet
Vlekloos bloed
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (87) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De huidige tijd heeft zijn comfortzone, zijn waarde creëren en zijn verbinding zoeken, maar de vroege negentiende eeuw had zijn vlekloos bloed. Het was zo'n frase die je bij bepaalde dichters als het ware … [Lees meer...] overVlekloos bloed
Uitnodiging voor een Hendrik Tollens-symposium
Op 21 oktober 2016 is het 160 jaar geleden dat Hendrik Tollens (1780-1856) overleed. In zijn tijd gold de rijmende verfhandelaar als de ongekroonde dichter des vaderlands, maar na zijn dood stootten Conrad Busken Huet en de Tachtigers hem van zijn voetstuk. De laatste jaren lijkt er sprake van een herwaardering van zijn auteurschap. Lotte Jensen en Rick Honings stelden daarom … [Lees meer...] overUitnodiging voor een Hendrik Tollens-symposium