Onlangs verschenen de Brieven uit Australië van P.M. Reinders, het pseudoniem van de neerlandicus prof. dr. R.P. Meijer (University College London). Hij publiceerde sinds 1960 in Hollands Maandblad brieven en verhalen, die nu (eindelijk) zijn gebundeld. De brieven uit Australië passen in een reeks, want in Hollands Weekblad verscheen toentertijd regelmatig een brief uit een … [Lees meer...] overVerschenen: Brieven uit Australië
20e eeuw
‘Het is niet uitgesloten dat iedere tijd zijn eigen interpretatie zal willen geven van dit boek’
100 jaar Nederlandse receptie van Kafka’s Het proces Vorige week sprak ik onderstaande lezing uit in het Goethe-instituut in Amsterdam voor een aandachtig en geëngageerd gehoor op een middag die geheel gewijd was aan de fenomenale en intrigerende roman Het proces van Franz Kafka. De middag was georganiseerd door het Goethe-Instituut in samenwerking met het bestuur van de … [Lees meer...] over‘Het is niet uitgesloten dat iedere tijd zijn eigen interpretatie zal willen geven van dit boek’
Donker zeilend schip
Portret van Herman Gorter dreef de zee verbrak de zee achter in zee werd de zee zo de zee was de zee elven de zee het zeegelaat het zeegezicht tuin de zee een zeegod strand de zee werd in zee tussen zee vluchten de zee op de zee toneel de zee uit zee bui zeeschuim de zeezoom de zee werd dreef in zee ’t zeepsopbellen blijft de zee de avondzee wel van de zee ligt de zee een … [Lees meer...] overDonker zeilend schip
De Bree zijn denken was hoekig en nors.
… De lucht lag laag morsig roetig. Novemberochtend. Deze zinnen zijn de drie eerste zinnen van Bint, een roman geschreven door Ferdinand Bordewijk in 1934. Het boek stelt een leraar, De Bree, voor die een weggepeste collega mag vervangen. Hij wordt daarin bijgestaan door de uiterst dictatoriale directeur Bint die een systeem van tucht heeft ontwikkeld. Wat volgt is een … [Lees meer...] overDe Bree zijn denken was hoekig en nors.
De dag zelf vreemd en grijs
Op de dag na de verjaardag van Gerard Reve – hij zou gisteren 102 jaar oud geworden zijn als hij niet in 2006 vroegtijdig gestorven was – denk ik altijd aan een gedicht van hem. Het is een van zijn minder bekende gedichten, maar ik beschouw het als een hoogtepunt in zijn oeuvre: Gedicht voor mijn 47ste verjaardag De dag zelf vreemd en grijs. De dag erna zes zwanen … [Lees meer...] overDe dag zelf vreemd en grijs
Heruitgave Wij slaven van Suriname
Voor het eerst sinds 1934 – meer dan negentig jaar geleden – is er een herdruk verschenen van het boek Wij slaven van Suriname van Anton de Kom, die recht doet aan het origineel. Alle andere herdrukken die in de tussentijd zijn uitgebracht, en dat zijn er tientallen, vertonen afwijkingen ten opzichte van De Kom’s oorspronkelijke tekst. En … [Lees meer...] overHeruitgave Wij slaven van Suriname
Emile Verhaeren: Pauvres vieilles cités
In zijn gedicht Pauvres vieilles cités uit zijn bundel Toute la Flandre (1904) beschrijft Emile Verhaeren genadeloos het verval van de Vlaamse kleine stadjes – hij noemt Damme, Kortrijk, Ieper en Dendermonde – van zijn tijd dat hij contrasteert met hun roemrijke verleden. Toch spreekt hij aan het eind de hoop uit dat ze uit hun sluimer zullen ontwaken. … [Lees meer...] overEmile Verhaeren: Pauvres vieilles cités
Verschenen: nieuwe editie van ‘Dorp aan de rivier’
Bij Nijgh & Van Ditmar is een nieuwe editie van Antoon Coolens klassieker Dorp aan de rivier verschenen. Dorp aan de rivier, oorspronkelijk verschenen in 1934, is een verhaal over tragiek en geluk van mensen binnen een kleine gemeenschap, die in nauwe verbondenheid met de natuur leven. De roman dankt zijn populariteit aan de onvergetelijke hoofdpersoon, de … [Lees meer...] overVerschenen: nieuwe editie van ‘Dorp aan de rivier’
Hubert Lampo over “De komst van Joachim Stiller” (1977)
Marcel de Groot spreekt in een café aan de Antwerpse Grote Markt met schrijver Hubert Lampo over diens klassieke magisch realistische roman De komst van Joachim Stiller (1960). Uitgezonden op 16 februari 1977 als inleiding bij de verfilming door Harry Kümel, die een jaar eerder was verschenen. … [Lees meer...] overHubert Lampo over “De komst van Joachim Stiller” (1977)
Het schandaal van Wij slaven van Suriname
Over de mishandeling van het boek van Anton de Kom In het voorjaar van 1934 verscheen te Amsterdam bij uitgeverij Contact het boek Wij slaven van Suriname, van de activist en verzetsstrijder Anton de Kom (1898-1945). In dit boek wordt de koloniale geschiedenis van Suriname geschetst, vanuit het perspectief van een Surinamer. Goed gefundeerd en geannoteerd verhaalt De … [Lees meer...] overHet schandaal van Wij slaven van Suriname
Anne Frank voor dertienjarigen
Donderdagavond was ik bij een avond over Anne Frank als schrijfster. Het was een interessante avond. Het is hartverwarmend dat er nog altijd mensen bezig zijn om iedere punt en komma, ieder toevallig stofje op een pagina in het dagboek, serieus te nemen en te bestuderen. Het is altijd hartverwarmend als mensen dat doen, maar Anne Frank verdient deze aandacht natuurlijk dubbel … [Lees meer...] overAnne Frank voor dertienjarigen
Verse Boontjes
Van Louis Paul Boon Deel zestien van de Boontjes – de verzamelde columns die Louis Paul Boon van 1959 tot en met 1978 vrijwel dagelijks schreef voor de Gentse socialistische krant Vooruit – is eindelijk verschenen. Boontjes 1975, dat maar liefst 602 pagina’s telt, bevat weer veel moois en is zeker voor wie meer wil weten over het leven en werk van een van de grootste … [Lees meer...] overVerse Boontjes
Postumiteiten voor Breyten
Conversatie met Alfred Schaffer Hedendaagse Afrikaanse dichters in Zuid-Afrika verhouden zich in hun werk tot de lyriek en de literaire erfenis van Breyten Breytenbach (1939-2024). Het oeuvre dat de schrijver nalaat, is even omvangrijk als indrukwekkend. Door academici, journalisten en schrijvers is de bard herhaaldelijk, als een zich verspreidende ruis, als iconisch … [Lees meer...] overPostumiteiten voor Breyten
Geen buste maar een beeldenstorm
Of ze als essayist de P.C. Hooftprijs heeft verdiend, daarover heeft gelukkig onlangs een deskundige jury geoordeeld. In ieder geval is Anja Meulenbelt volgens mij een van de interessantste publieke intellectuelen van Nederland – iemand wiens leven bestaat uit strijd, en denken, en denken over strijd. Het zal de komende tijd vaak over De schaamte voorbij gaan, maar ik zou … [Lees meer...] overGeen buste maar een beeldenstorm
Joost Zwagerman en zijn biograaf
Hoe moet een biograaf van Joost Zwagerman (1963-2015), veelschrijver en man van zeven levens die op jonge leeftijd een eind aan zijn leven maakte, een biografie schrijven? Door keuzes te maken, een invalshoek te kiezen: de rode draad in een thematische, of chronologische compositie. Het levensverhaal van een veelzijdig talent, een egocentrische man zonder ‘kern’, die uitbundig … [Lees meer...] overJoost Zwagerman en zijn biograaf
Twee tentoonstellingen over Jan Walravens
Jan Walravens en de Belgische kunst tussen 1945-1965 De tentoonstelling 45-65 Jan Walravens, kunstcriticus in het Felix Art & Eco Museum in Drogenbos biedt een overzicht van de Belgische kunst van 1945 tot 1965. Dat gebeurt door de lens van de schrijver-journalist Jan Walravens (1920-1965), die van nabij de kunst van zijn tijd volgde. Hij is vooral bekend als … [Lees meer...] overTwee tentoonstellingen over Jan Walravens
2 januari 2026: Vlekflits
Sinds 2 juli 2025 (de verjaardag van Hans Vlek) organiseert het Vlekgenootschap om de twee maanden een Vlekflits: een voordracht van telkens twee gedichten om twee uur 's middags of om tweeëntwintig uur 's avonds, ergens op een openbare plek in Den Bosch of omgeving, gratis toegankelijk. De tweede en derde Vlekflits vonden plaats op 2 september en op 2 november. Op 2 januari … [Lees meer...] over2 januari 2026: Vlekflits
Verschenen: Onveranderlijk zichzelf. Het leven van Arthur van Schendel (1874-1946)
De romancier Arthur van Schendel was een authentieke persoonlijkheid. Hij schuwde de publiciteit en liet buitenstaanders niet toe tot zijn privéleven. IJdelheid was hem ten enenmale vreemd. Niettemin trad hij met talrijke verhalen en romans, waaronder klassiekers als Een zwerver verliefd (1904), Het fregatschip Johanna Maria (1930), De Waterman (1933) en Een Hollandsch … [Lees meer...] overVerschenen: Onveranderlijk zichzelf. Het leven van Arthur van Schendel (1874-1946)
Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)
Esther Jansma was één van de bekendste dichters van Nederland en Vlaanderen en werd meerdere malen bekroond voor haar werk. Jansma was behalve dichter ook archeoloog, gespecialiseerd in de dendrochronologie. Journalist Inge ter Schure praat met haar man Wiljan van den Akker, dichter en vice-rector voor onderzoek aan de Universiteit Utrecht en faculteitshoogleraar … [Lees meer...] overDichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)
Een onopgemerkt ‘In Memoriam Vincent van Gogh’ door Willem Kloos
Ik heb onlangs de boekencollectie van Antiquariaat Schuhmacher bekeken, omdat deze naar de veiling ging. Onder die boeken bevonden zich talloze Tachtigers-uitgaven, een van Schuhmachers specialismen. Zie hier enkele zeer bijzondere voorbeelden! Om die reden heb ik ook vele Tachtigers weer eens wat gelezen of voor het eerst aandachtig gelezen. Zoals dit weekend de notoir … [Lees meer...] overEen onopgemerkt ‘In Memoriam Vincent van Gogh’ door Willem Kloos
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)
Neerlandicus en kenner van de Indisch-Nederlandse letterkunde Peter van Zonneveld (1948-2025) vertelt over het werk van schrijver Jan Boon, beter bekend onder de pseudoniemen Tjalie Robinson en Vincent Mahieu (1911-1974). Van Zonneveld gaat in op Boons opgroeien tussen culturen, zijn beheersing van uiteenlopende stijlen, en zijn kritiek op Hella Haasses "Oeroeg". Fragmenten uit … [Lees meer...] overPeter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)
Nijhoff verhusseld
De naam J.A. Lindon kwam ik voor het eerst tegen toen ik The Hunting of the Snark vertaalde. Annotator Martin Gardner nam achter in zijn uitgave van Carrolls gruwelverhaal een ‘Fit the seven-and-a-halfth’ op, een extra hoofdstuk, dat door deze mysterieuze Lindon was geschreven ter aanvulling op Carrolls acht fits omdat hij het jammer vond dat … [Lees meer...] overNijhoff verhusseld
Te verschijnen: Een jaar met Simon
Over Vestdijk, een vader en de liefde voor lezen Pas wanneer iemand er niet meer is, begint het verhaal. Dat ondervindt Pauline Slot wanneer haar vader gestorven is. De laatste woorden zijn gesproken, maar wat heeft het allemaal betekend? Ze zoekt houvast bij een oude leesliefde: Simon Vestdijk, ooit een gevierd schrijver, nu grotendeels vergeten. In een jaar zal ze zijn … [Lees meer...] overTe verschijnen: Een jaar met Simon
Een cadeau voor de lezer
Hoe toepasselijk: een journalist die de biografie schrijft over een journalist die romancier werd. Trouw-redacteur Iris Pronk werkte vijf jaar aan Altijd te paard, de biografie van Renate Dorrestein (1954-2018). Ze groef zich als een molrat door de berg informatie over Dorrestein, inclusief de brieven, mails en appjes, sprak vrijwel iedereen die ze opvoert en paste - voor zover … [Lees meer...] overEen cadeau voor de lezer
Cruciale inzichten over hoe poëzie functioneert
Heel vaak wordt hij niet gelezen, de bijsluiter: te kleine lettertjes, te lang, te veel onheilstijdingen voor de doorsnee hypochonder, en al te moeilijk weer op te vouwen en opnieuw in het doosje te krijgen. En toch bevat zo’n bijsluiter cruciale info, over de aanwending met name. Het is de soms onontbeerlijke uitleg bij wat je inneemt. In die zin moeten ook de Bijsluiters … [Lees meer...] overCruciale inzichten over hoe poëzie functioneert
