Mirjam van Hengel heeft een hekel aan de term 'vergeten schrijfster' – door wie zijn die schrijvers dan precies vergeten? Een schrijver is er toch nog altijd – zeker als het werk af en toe wordt heruitgegeven? Toch heeft ze tijdens het schrijven van haar boek Dola voortdurend aan iedereen moeten uitleggen wie Dola de Jong ook weer was. Verschillende keren is De Jong al … [Lees meer...] overEen niet te vergeten schrijfster
20e eeuw
Met je gewoonte om niet te luisteren
In mijn middelbareschooltijd – eind jaren zeventig, begin jaren tachtig – was bij spreekbeurten voor het vak Nederlands het werk van Hannes Meinkema vaste prik: De groene weduwe, Het binnenste ei, Het wil nog maar niet zomeren,… En De maaneter, dat ons pubers liet kennismaken met het jij-perspectief, waarvoor hét voorbeeld in de literatuurgeschiedenis … [Lees meer...] overMet je gewoonte om niet te luisteren
Bea Vianen: Sarnami hai
Deze tiende aflevering van de Fixdit-podcast gaat over de roman Sarnami hai, van auteur Bea Vianen. Dit boek verscheen in 1969 en was de eerste roman van een Surinaamse schrijfster bij een Nederlandse uitgeverij. In deze aflevering gaat Jannah Loontjens in gesprek met schrijver en gelauwerd dichter Radna Fabias, schrijver, mede Fixdit-lid en senior beleidsadviseur aanpak … [Lees meer...] overBea Vianen: Sarnami hai
Het hart van de mens is maar een zeer klein rijk
Op uitnodiging van de Haagse Kunstkring deed ik onderzoek naar de vertalingen van de dichter Martinus Nijhoff: van François Villon en Shakespeare tot aan Oscar Wilde en 'De geschiedenis van den soldaat'. Die geschiedenis werd tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog in Zwitserland geschreven door Charles-Ferdinand Ramuz en Igor Stravinsky. L'histoire du soldat is een … [Lees meer...] overHet hart van de mens is maar een zeer klein rijk
Rood Paleis
Een handvol herfstdagen in redelijke afzondering, ter voorbereiding op lezingen in de laatste maanden van dit jaar en op toekomstige boeken. In het gelukkige bezit van een eerste druk van de roman 'Rood paleis' van F. Bordewijk uit 1936. Ik las dit boek als eerstejaarsstudent Nederlands in Utrecht (1990) in een cursus verhaalanalyse. Wat ik mij herinner is dat ik betoverd … [Lees meer...] overRood Paleis
De biografische waarheid is niet te achterhalen
Over de biografie van schrijver Bernlef Vandaag is het tien jaar geleden dat de schrijver Bernlef – in het dagelijks leven Hendrik Jan (Henk) Marsman – overleed. Bij het grote publiek is Bernlef vooral bekend geworden als de auteur van de succesvolle roman Hersenschimmen (1984), een roman die ook vandaag de dag nog bovenaan de lijstjes van veelgelezen boeken … [Lees meer...] overDe biografische waarheid is niet te achterhalen
Maurice Gilliams: Een mislukt huwelijk en kalme wateren
Aflevering 3 en 4 van de Maurice Gilliams-podcast In het dorp Schilde, waar hij zich verlooft en huwt, schrijft Gilliams zijn beroemdste boek, ‘Elias of het gevecht met de nachtegalen’, dat dan nog uit twee delen bestaat en dat eindigt met Elias' zelfdood. Kort daarna stort de schrijver zelf helemaal in. Aan zijn ziekenhuisbed leert hij Maria kennen, de verpleegster die … [Lees meer...] overMaurice Gilliams: Een mislukt huwelijk en kalme wateren
Maurice Gilliams
Podcast over het raadselachtige leven van een schrijver uit Antwerpen Maurice Gilliams zag het leven vanuit een adelstand die hij nauwelijks nog met een stamboom kon achterhalen en die hij zich al helemaal niet kon permitteren. Toch verdient hij een plaats in onze herinnering als iemand die kon slaan met een bijtend vers en ontroeren met zijn sensuele beschrijving van de … [Lees meer...] overMaurice Gilliams
Late Gorter
Gert de Jager verzorgde een fraaie en boeiende editie van een weinig bekend gedicht van Herman Gorter, In memoriam; bij den dood eener communiste. De dichter van Mei, Verzen en Pan rouwt om de dood van zijn echtgenote, Wies Cnoop Koopmans, die op 19 november 1916 overleed. De bundel telt 52, veelal korte gedichten en verscheen eerst in 1925 of 1926 in een privé-uitgave van drie … [Lees meer...] overLate Gorter
Etty Hillesum en de buitenwereld
Etty Hillesum was een schrijfster van de binnenkant. Weinig schrijvers hebben zo indrukwekkend letterlijk van binnenuit beschreven hoe het was om in een concentratiekamp te zitten. Om haar heen gebeurde vreselijke dingen, maar zij wist de kracht op te brengen om zich regelmatig terug te brengen en te schrijven. Ze schreef ook nog van binnenuit – niet als de journalist Philip … [Lees meer...] overEtty Hillesum en de buitenwereld
‘Verbouwd komt het terug’
1. Vlak voor de vakantie publiceerde ik een opstel dat een testje wou doen. Hoe lagen de kansen voor Herman de Conincks neorealistische poëzie als je slechts kennis had tot het jaar 2000? Destijds leek ‘het postmodernisme’ veel betere papieren te hebben, zozeer zelfs dat een verklaard tegenstander als Hugo Brems geen kant meer op kon. Het liep anders. Volgens een comment … [Lees meer...] over‘Verbouwd komt het terug’
Elk boek is een gevaar: Een avond over Andreas Burnier
Catharina Irma Dessaur, Ronnie van Dijk, Atara, Reinier of Andreas Burnier. Ze had net zoveel namen als levens die ze leidde. Met een ongekende honger naar kennis werkte de Joodse Burnier als hoogleraar criminologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en publiceerde ze als romancier, essayist en dichter. Ze schreef openhartig over homoseksualiteit en verdwaald zijn in een … [Lees meer...] overElk boek is een gevaar: Een avond over Andreas Burnier
Bijna een man zonder eigenschappen
Zelf maakte hij er geen geheim van. Vanaf zijn vroege schooljaren hield hij er een dagboek op na en die dagboeken leverden, naast brieven van vrienden en het eigen geheugen, de grondstof voor zijn literaire werk. In een gesprek met Jan Fontijn vertelde J.J. Voskuil (1926-2008) dat hij tijdens het schrijven van zijn roman Bij nader inzien (1963) geen publiek in gedachten had. … [Lees meer...] overBijna een man zonder eigenschappen
Wat Arie Mout over literatuur dacht
Wat een fijn blad is Nederlandse Letterkunde geworden! Terwijl universiteiten hun best doen om de woorden Nederlandse Letterkunde zoveel mogelijk te verdoezelen – bijvoorbeeld in de namen van leerstoelen – laat het blad van dezelfde naam zien hoe fris, veelzijdig en interessant het onderzoek naar de Nederlandse literatuur nog is. Een van de aandachtspunten is de lezer: hoe … [Lees meer...] overWat Arie Mout over literatuur dacht
Speciale editie OBA Live │ – In memoriam Remco Campert (1929-2022)
Een gelegenheidseditie van OBA Live vanuit het OBA Theater, als ode aan Remco Campert. Theodor Holman brengt een hommage aan zijn held, samen met biografe Mirjam van Hengel (‘Een knipperend ogenblik - Portret van Remco Campert’, Bezige Bij, 2018), schrijver Thomas Verbogt, (voormalig Stads-) dichter Mustafa Stitou en andere gasten. … [Lees meer...] overSpeciale editie OBA Live │ – In memoriam Remco Campert (1929-2022)
Right or wrong: my Campert!
Behalve dat ze ooit samen optraden, hebben Remco Campert en Bart Chabot nóg iets gemeen, namelijk dat ik geen kwaad woord over hen kan horen, laat staan schrijven. Ik weet dat ik als aanstormend literatuurliefhebber ergens in 4VWO een VPRO-uitzending zag waar de toen ook aanstormende Chabot ‘De Dag Dat De Derde Wereldoorlog Ook Aan Ons Land Niet Onopgemerkt Voorbijging’ … [Lees meer...] overRight or wrong: my Campert!
Een survivalpakket van mannelijkheid
Een zomer met Manon Uphoff (3) De spelers (2009) valt onder andere te lezen als een roman over de macht van de taal en de macht van het lichaam. Dat is soweiso een centraal thema in Manon Uphoffs werk: de kracht van het abstracte, lichaamloze woord, de sterkte van het concrete, warme lichaam. Maar nergens wordt het zo tot in detail uitgewerkt als in De spelers. Het boek … [Lees meer...] overEen survivalpakket van mannelijkheid
Een houder die de harige kant van de borstel aan het zicht onttrekt
Een zomer met Manon Uphoff (2) Een redacteur moet veertien jaar geleden een bijzonder goed idee hebben gehad. In de verantwoording van haar essaybundel Het moet eten, ademhalen, slapen schrijft Manon Uphoff "Eind 2008 werd ik door Uitgeverij Contact benaderd met de vraag of ik geïnteresseerd zou zijn om persoonlijk commentaar te verzorgen bij wat de uitgeverij een reeks … [Lees meer...] overEen houder die de harige kant van de borstel aan het zicht onttrekt
De brug zien
Het fundament onder de brug van Nijhoff Raken we ooit uitgepraat over ‘De moeder de vrouw’ van Martinus Nijhoff? Het eenvoudig ogende sonnet ontmoette bij verschijning in Nieuwe gedichten (1934) weinig begrip. Simon Vestdijk en Anthonie Donker spraken van ‘mislukt’, ‘vol fouten’ en verwachtten dat Nijhoff met een verbeterde versie zou komen zoals hij veel van zijn … [Lees meer...] overDe brug zien
Een zomer met Manon Uphoff
Er zijn voor mij drie redenen om deze zomer een groot deel van het werk van Manon Uphoff te lezen of herlezen. De eerste is dat ik er zin in heb, ik beschouw Uphoff als een van de interessantste Nederlandse schrijvers van dit moment. Er staat bij haar altijd iets op het spel, ik geloof niet dat ik ooit een pagina van haar heb gelezen waarop niks gebeurde. De tweede reden is dat … [Lees meer...] overEen zomer met Manon Uphoff
Hawinkels
Toevallig verzeilde ik vorige week weer eens in de Verzamelde gedichten van Pé Hawinkels (1942-1977). De geest van de (tamelijk) jong overleden dichter (die op zijn kamer hier vijf minuten vandaan dood werd aangetroffen) waart nog altijd zo’n beetje door literair Nijmegen. Hij vestigde zijn faam via een handvol anekdotes over een nogal actief seksleven en een voorkeur voor … [Lees meer...] overHawinkels
23 juni 2022: Gerrit Komrij-dag, Winterswijk
Gerrit Komrij is al tien jaar de naamgever van de school waar hij ooit zelf op zat. De school neemt het initiatief voor activiteiten op donderdag 23 juni voor een bijzondere Komrij-dag: de presentatie van een biografisch portret, gevolgd door een muurschildering, een expositie en ’s avonds een lezing. U wordt van harte uitgenodigd om daar getuige van te zijn. • Boekhandel … [Lees meer...] over23 juni 2022: Gerrit Komrij-dag, Winterswijk
In Memoriam Jeroen Brouwers
Ter nagedachtenis van Jeroen Brouwers, schrijver, essayist en polemist, een terugblik op zijn geruchtmakende roman Bezonken rood die leidde tot een verhitte polemiek met Rudy Kousbroek, een pennenstrijd die duurde tot en met de vijftigste druk in maart 2020, een jubileumeditie met een ‘eenmalige nawoord’ van Brouwers, waarin hij na veertig jaar opnieuw uithaalt naar de dan al … [Lees meer...] overIn Memoriam Jeroen Brouwers
Te verschijnen: J.J.C. Dee, Verdwijnen in een woord: dichter en gedicht in de poëzie van C.O. Jellema
Deze studie onderzoekt het poëticaal zelfportret van de dichter C.O. Jellema aan de hand van enkele van zijn gedichtenreeksen uit de periode 1980-1990. Ook zaken als intertekstualiteit en hoe Jellema zijn poëtica etaleert, komen aan de orde. Tot slot wordt zijn dichterlijk werk geplaatst in de stromingen van zijn tijd. De dichter blijkt zijn plaats te vinden in de neo-romantiek … [Lees meer...] overTe verschijnen: J.J.C. Dee, Verdwijnen in een woord: dichter en gedicht in de poëzie van C.O. Jellema
De zachte krachten zullen zeker winnen – Henriette Roland Holst
Voor onze voorstelling 'De zachte krachten zullen zeker winnen' i.s.m. de gelijknamige biografische bloemlezing van Uitgeverij HetMoet maakten wij deze korte film over Henriette Roland Holst, de belangrijkste politica en dichteres van de eerste helft van de vorige eeuw. Wij volgen haar in haar dagelijks leven, van haar landgoed De Oude Buissche Heide tot een toespraak tot de … [Lees meer...] overDe zachte krachten zullen zeker winnen – Henriette Roland Holst
