Over 'De wereld zien is jezelf leren kennen' van Ton van 't Hof Het was net in de periode waarin hij zich in de wonderlijke wereld der dichters was gaan manifesteren: “Toen ik in Afghanistan arriveerde zat ik, in mijn vrije tijd, tot over mijn oren in de poëzie.” Van 't Hof blogde over poëzie, had met Chrétien Breukers het inmiddels legendarische weblog De contrabas … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (2)
21e eeuw
Navelstaren of literatuur? De opkomst van autofictie
Autofictie is een van de populairste literaire genres van deze tijd. En een van de meest bekritiseerde. Een scherpe ontleding van het echte leven, zeggen de liefhebbers. Narcistische navelstaarderij, aldus de critici. Deze avond onderzoeken we de verhalende kracht van autofictie. Autofictie – waarin de schrijvers eigen ervaringen als uitgangspunt voor literatuur gebruiken – … [Lees meer...] overNavelstaren of literatuur? De opkomst van autofictie
Wat je ziet en wat je leest (1)
Over een dagboek van Ton van 't Hof Af en toe schrijf ik wel eens wat. Over Herman Gorter bijvoorbeeld en over hoe dichters al gedurende bijna anderhalve eeuw reageren op zijn werk. Soms brengt poëzie iets te weeg bij lezers en wanneer die lezers dichters zijn, wordt het dubbel zo interessant. Wat herkennen ze, hoe verwerken ze het? Als het meezit, licht er in twee oeuvres … [Lees meer...] overWat je ziet en wat je leest (1)
Benoemend binnengaan
Over Kruipruimte van Lloyd Haft In 2024 verscheen Kruipruimte, een nieuwe dichtbundel van Lloyd Haft (1946). Volgens de tekst op de achterzijde is het zijn veertiende. Zijn dichterschap kent een geschiedenis van ruim veertig jaren en honderden gedichten. Behalve dichter is hij ook vertaler en sinoloog. Voor zijn poëzie ontving hij verschillende prijzen, waaronder de Jan … [Lees meer...] overBenoemend binnengaan
ay ik was razend wijd
Sasja Janssen, die volgende week de Awaterprijs krijgt voor haar bundel Mijn vader zegt entropie, mijn moeder logica, is altijd een dichteres geweest die geleerdheid aan zinnelijkheid verbindt. Je kunt over haar gedichten nadenken en je kunt ze voelen, en het liefst allebei tegelijk, dat geeft de rijkste ervaring. In de bundel staan een aantal gedichten die zijn opgedragen … [Lees meer...] overay ik was razend wijd
Jan Hanlo Podcast: Mira Feticu − Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal
In de Jan Hanlo Podcast spreekt dichter, NRC-columnist en presentator Ellen Deckwitz met vijf auteurs die zijn genomineerd voor de Jan Hanlo Essayprijs voor Nederlandstalige literaire essayistiek. In deze aflevering vertelt schrijver Mira Feticu over Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal, verschenen bij De Geus (2021). In de andere afleveringen zijn Dilara Bilgiç, Roel … [Lees meer...] overJan Hanlo Podcast: Mira Feticu − Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal
20 februari 2025: Strijdmakker: een ode aan Wim Brands
Op 4 april 2016 overleed VPRO-icoon Wim Brands. Hij was bij het grote publiek bekend als presentator van het programma VPRO Boeken en daarnaast dichter, met zes poëziebundels op zijn naam. De volledig uit archief opgebouwde documentaire 'Strijdmakker' van regisseur David Kleiwegt over het leven en werk van Wim Brands, is een eerbetoon aan deze televisiepersoonlijkheid. Een … [Lees meer...] over20 februari 2025: Strijdmakker: een ode aan Wim Brands
De geschiedenis van de wrede Jan
Lidi Luursema is auteur, bekend van Klokslag twaalf en andere verhalen (1989), De toverdrank (1990) en Kooplui veroveren de wereld (1966), zegt de website van De Slegte, en dan moet het wel waar zijn. Enig doorklikken leert mij dat zij van die boeken de vertaler is: De toverdrank is geschreven door Michael Ende, Klokslag … [Lees meer...] overDe geschiedenis van de wrede Jan
Wat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
De nieuwe verhalenbundel van Manon Uphoff In een van de verhalen in Manon Uphoffs nieuwe verhalenbundel Laat me binnen ziet een personage een kindertekening. Ze besluit dat zij en haar broer "veel beter konden tekenen, omdat zij wisten dat wolken niet blauw waren en dat bomen wortels hadden, geen rechte stokken waren die je zomaar in de grond duwde." Dat lijkt me een … [Lees meer...] overWat weet ik van de mensen die ik ontmoet?
Op de een of andere manier
Op de een of ander manier had hij geen honger en voelde hij zich niet moe meer. Toen ik deze zin las, op pagina 201 van Marcel Mörings roman Mordechai (Prometheus, Amsterdam 2025), was de boot aan. Wat vooraf ging De eerste zin van deze 506 bladzijden dikke roman had me meteen het verhaal in gesleurd: Toen Mordechai Gompertz zijn interviewer buiten … [Lees meer...] overOp de een of andere manier
Overleden: Esther Jansma (1958-2025)
Ons bereikt het bericht dat in haar woonplaats Utrecht Esther Jansma is overleden. Jansma was onder meer deskundige op het gebied van de dendrochronologie, dichter en romanschrijver. Op Neerlandistiek publiceerden we twee jaar geleden een met cijfers onderbouwd pittig stuk van Jansma over man-vrouwverhoudingen bij onder meer de winnaars en de juryleden van de P.C. Hooftprijs. … [Lees meer...] overOverleden: Esther Jansma (1958-2025)
Een kaleidoscopische vertelling met een organische samenhang
Mordechai van Marcel Möring is een roman uit een categorie waar ik veel van houd. Een roman waarin een eenling centraal staat, een eenling die natuurlijk geen echte eenling is en bovendien door een heel riant, goeddeels door hemzelf gevlochten sociaal netwerk wordt gekoesterd, maar nochtans een eenling, een die met zorg zijn eigen gang wil blijven gaan. Een beetje een klassiek … [Lees meer...] overEen kaleidoscopische vertelling met een organische samenhang
De rommeligheid die een dagelijks leven kan kenmerken
Het dagboek van Eefje Jonker. Bezorgd en van een nawoord voorzien door Robert Anker (2013) las ik al eerder, zij het in een digitale versie. En onlangs, ruim tien jaar na de eerste keer, las ik het opnieuw; tijdens die tweede lezing besloot ik toch om ook de oorspronkelijke, papieren uitgave van het boek te kopen; ik wil gewoon alles van Anker voor me in de kast hebben … [Lees meer...] overDe rommeligheid die een dagelijks leven kan kenmerken
4 februari 2025: LiteraTour met Halil Gür
Op dinsdag 4 februari viert studievereniging Nieuw Nederlands Peil (NNP) in samenwerking met de Universiteitsbibliotheek Leiden het schrijversjubileum van Halil Gür, de ‘godfather van de migrantenliteratuur’ en een van de veelzijdigste en eigenzinnigste auteurs van zijn generatie. Met zijn debuutbundel Gekke Mustafa en andere verhalen (1984) vestigde Gür zijn naam en maakte … [Lees meer...] over4 februari 2025: LiteraTour met Halil Gür
Harper’s Bizar
De behandeling van Thomas Heerma van Voss’ roman Het archief in modetijdschrift Harper’s Bazaar is al her en der rondgegaan. De auteur schreef er een vermakelijk stukje over in De lage landen. Of ‘vermakelijk’? Tis eigenlijk een typisch gevalletje: dit was enorm om te lachen als het niet zo diepdroef was. Voor wie het verhaal niet kent: Heerma van Voss werd er door een vriendin … [Lees meer...] overHarper’s Bizar
Een geamputeerd stukje mens
Gedichten, schrijft Esther Jansma in die bundel We moeten 'misschien' blijven denken, zijn "gestolde aandacht, herstelsels van taal". Wat de dichter doet is "zijn oor te luisteren leggen", en "de beweeglijke vreemdheid willen notuleren". In gedichten is er geen tijd, en eigenlijk is er ook geen dichter, er is alleen die aandacht, en dat luisteren: Daarom bestaan er geen … [Lees meer...] overEen geamputeerd stukje mens
Niks geen vage buitenlander
De anglofilie volgens Benno Barnard God heeft van mij een schrijver gemaakt en de duivel een Nederlander.Benno Barnard, Dagboek van een landjonker, motto Uitgesteld paradijs is de titel van een prozabundel van Benno Barnard. De meeste essays en beschouwingen in het boek gaan over België, het eerste buitenland waar de Nederlandse schrijver zich voor lange tijd … [Lees meer...] overNiks geen vage buitenlander
Veilig voor de honden
Na een politiek rampjaar is het werkelijk 2025 geworden. Past het dan om vooruit te kijken of om te anticiperen? Ik geloof dat ik graag hoop. Daarin wil ik standhouden, maar niet zonder de wereld te versmaden. Waarin ik bovendien nog iemand heb rondlopen die is opgekrabbeld als dichter en aldus extra vragen op zijn bordje serveert. Wat te dingessen? Graag spiek … [Lees meer...] overVeilig voor de honden
De taal van een steeds stiller wordende stilte
C.O. Jellema over poëzie van Faverey Met veel belangstelling heb ik het artikel van Helge Bonset over Faverey gelezen. Die belangstelling betreft allereerst zijn enthousiasme en vooral ook waardering voor poëzie waar hij (en ik) bij een eerste lezing niet veel van begrijpen. Daarnaast trof het me hoe zowel Bonset als degenen die reageerden het belang van het verzameld … [Lees meer...] overDe taal van een steeds stiller wordende stilte
De constructie van een seriemoordenaar
Anjet Daanje liet een onuitwisbare indruk achter met het ‘ongeëvenaarde literaire bouwwerk’ Het lied van ooievaar en dromedaris, en voor haar gehele oeuvre ontving ze ook nog eens de Constantijn Huygensprijs. Een mooie gelegenheid voor Uitgeverij Pluim om haar eerder verschenen werk opnieuw uit te geven: Suikerbeest is een van de weinige Nederlandse literaire romans waarbij de … [Lees meer...] overDe constructie van een seriemoordenaar
“Tot grote frustratie van zijn ondervragers hangt de man iedere keer een ander verhaal op”
Een van de dingen die ze je niet vertellen als ze je leren lezen: dat je er als oudere plezier aan kunt beleven omdat je je dan alsnog kunt laten overrompelen door de jeugd. Door de levenslust, de vertellust, de inventiviteit, de kracht van jonge schrijvers. Dat je je als 57-jarige op sleeptouw kunt laten nemen door een 30-jarige schrijver. Door Safae el Khannoussi … [Lees meer...] over“Tot grote frustratie van zijn ondervragers hangt de man iedere keer een ander verhaal op”
Dichters over Gorter: Erik Bindervoet
In de bundel Aap uit 2002 zijn deze twee kwatrijnen te vinden: Blijf toch dromen van dat arbeidersparadijs! Blij dans je op de strandmuur En je hoeft er nooit schone sokken aan! O zoete tijden die zijn dan. Hyperactief vallen mokknikkers en pruilfluitjes In brijz'len op de hinkels. De Geest der Nieuwe Mensheid gruist: te lang Is de nederlaag … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Erik Bindervoet
Dichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
In de bundel Leger uit 2017 zijn de volgende twee gedichten te vinden: Dagboek van een lentemeisje ik wilde wel vergaan in ’t licht te loore. (Gorter) I Er was in mijn ogen de glinstering van één die verlangend uit wandelen ging, het zonlicht wenkte hoog en ver, ik wilde nooit meer bij hem weg, er waren ook vogels en … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
Poste à pourvoir
Quatre poèmes de Ruth Lasters Née en 1979 à Anvers, Ruth Lasters est entrée en littérature en 2006 : Poolijs (Glace polaire) a été entre autres récompensé par le Prix flamand du meilleur premier roman. À ce jour, elle en a publié trois autres. Mais c’est sans doute comme poète qu’elle s’est le plus affirmée, tant en se produisant sur scène qu’à travers … [Lees meer...] overPoste à pourvoir
Minder schrijvers, meer verhalen
Romankunst in de 21e eeuw Dit jaar heb ik vijftig Nederlandstalige romans gelezen die verschenen zijn in het eerste kwart van de 21e eeuw. Nu het einde van het jaar nadert, is het een goed moment om terug te blikken: wat valt er te zeggen over de staat van de hedendaagse romankunst? Vijftig boeken lezen maakt me natuurlijk niet meteen tot een deskundige. Bovendien heb … [Lees meer...] overMinder schrijvers, meer verhalen