Hieltyd faker wurdt AI (artificial intelligence) ynset om teksten te fertalen. Dochs kin in goeie oersetting net sûnder de kulturele ekspertize fan minsklike oersetters. Ammerins Moss-de Boer jout har fyzje dêrop. Moss-de Boer studearre Ingelsk, ferbleau in skoft yn Ierlân, mar wennet no alwer mear as tweintich jier mei har Ierske man en twa bern yn Fryslân. It skeakeljen … [Lees meer...] overAmmerins Moss-de Boer: ‘Fertale mei AI en de oersetter as kulturele brêgebouwer’
frysk
‘Ik wie benijd hoe’t it eartiids wie’
Philippus Breuker hat tsientallen boeken en noch folle mear artikels op syn namme te stean. Dêr die de âld-heechlearaar Frysk in soad ûndersyk foar, ûnder oare yn de argiven fan Tresoar. No’t er meikoarten 85 jier wurdt, is er syn eigen ûnbidich grutte argyf oan it oarderjen, om it stadichoan oer te dragen oan Tresoar. Yn syn studearkeamer yn Boazum stean de boekekasten fol, … [Lees meer...] over‘Ik wie benijd hoe’t it eartiids wie’
Rin voor den droes en lit dy wæge
“Jij stinkt en je moeder ook”, typt in lulk jongfaam op har laptop. De adressant is in blier jongfaam (itselde jongfaam), dat as influencer ‘bjoetie’-tips jout. Dit komt út in licht-pedagogysk tv-programma fan de VPRO. It hat wis en wrychtjes humor, mar wol in komplekse humor, sa’t it liket. “Do stjonkst” is net aardich. De muffe mof stonk yn de santjinde iuw al op ‘e … [Lees meer...] overRin voor den droes en lit dy wæge
25 oktober 2024: Dei fan de Fryske taalkunde
13e Dei fan de Fryske taalkunde || 25 oktober 2024 || Ljouwert De Fryske Akademy organisearret op freed 25 oktober de 13e Dei fan de Fryske taalkunde. De dei is ornearre foar elkenien dy't direkt of yndirekt dwaande is mei de taalkunde fan it Frysk. Abstracts kinne ynstjoerd wurde oant en mei 1 augustus. Wy ferwolkomje foarstellen dy’t har rjochtsje op it Frysk fanút alle … [Lees meer...] over25 oktober 2024: Dei fan de Fryske taalkunde
De alsidige Freark Dam
It is presys 100 jier lyn dat literêr skriuwer, sjoernalist en FLMD-konservator Freark Dam (1924-2002) berne waard. Pieter de Groot, sjoernalist en kenner fan de Fryske literatuer, skôget it libben en wurk fan Freark Dam en bringt syn betsjutting foar de Fryske literatuer yn kaart. Dêrneist fertelt De Groot oer syn persoanlike moetings en ûnderfinings mei Dam. Lês op de webside … [Lees meer...] overDe alsidige Freark Dam
Op syn Iermodern-Frysk
By de publikaasje fan ‘Naar ploeg en koestal vluchtte uw taal’* Een historisch-taalsociologisch onderzoek naar de perceptie van het Fries in en rondom de vroegmoderne periode yn Taal en Tongval, Volume 76, Issue 1, jun. 2024, p. 66 - 101. Koarte ynlieding op it artikel yn Taal en Tongval Yn de foarige kollum ‘Op syn Hylpersk’ fan juny ll. haw ik ynhâldlik al preludearre … [Lees meer...] overOp syn Iermodern-Frysk
Frysktalige skripsjes yn de prizen
Ofrûne wiken foelen twa Frysktalige skripsjes yn de prizen. Thom de Haan wûn de Grutte Fryske Wurkstikpriis, mei syn Frysktalige masterskripsje dy't er skreau foar de Master Multilingualism oan RUG. De Grutte Fryske Wurkstikpriis is yn it libben roppen troch de fakseksje Frysk fan de Vereniging Leraren Levende Talen, om learlingen yn it fuortset ûnderwiis en studinten yn it … [Lees meer...] overFrysktalige skripsjes yn de prizen
Klaes Dykstra en syn betsjutting foar it Frysk
Presys 100 jier lyn waard Klaes Dykstra, berne as Klaas Dijkstra, berne yn Sigerswâld. In iuw nei syn berte siket kollegaskriuwer en -oersetter Geart van der Meer foar Tresoar út wat krekt Dykstra syn betsjutting foar de Fryske taal en literatuer west hat. Van der Meer sjocht dêr nei mei syn eigen oersetterseach en fertelt syn ferhaal yn syn eigen stavering. Lês op de … [Lees meer...] overKlaes Dykstra en syn betsjutting foar it Frysk
400 Frysktaligen socht foar online eksperimint oer ûnderbewuste foaroardielen
Assosjearret it brein positive dingen mei de Fryske taal, of dochs earder mei de Nederlânske taal? En hoe sit dat dan mei negative dingen? Dr. Hielke Vriesendorp fan de Fryske Akademy en de Universiteit Utert freget de help fan 400 Frysktaligen, binnen en bûten de provinsje Fryslân, en fan 400 net-Frysktaligen om dit te ûndersykjen. Vriesendorp ûntwikkele in online … [Lees meer...] over400 Frysktaligen socht foar online eksperimint oer ûnderbewuste foaroardielen
Het Friese klinkersysteem versimpelt
De klinkers van het Fries zijn aan het verschuiven. Het is het de doorgewinterde Fries geheid opgevallen dat de jongerei woorden als wiet ‘nat’ en wiid ‘wijd’ hetzelfde uitspreekt. Ook setjes als hûd ‘huid’ en hoed ‘hoed’ klinken hetzelfde. De lange klinkers, die van wiid en hûd, worden steeds vaker vervangen door een tweeklank die eindigt op schwa (dus: [iˑə] en [uˑə]). Op … [Lees meer...] overHet Friese klinkersysteem versimpelt
Op syn Frânsk II
Yn de earste wike fan it nije jier haw ik yn Op syn Frânsk I in opstapke makke mei it oanstipjen fan de maatskiplike taalkontekst yn de Nederlannen yn de iermoderne tiid, fan belang foar it begryp fan de doetiidske status fan en de ynfloed op it Nederlânsk en it Frysk. It gong yn dy bydrage oer it dominante plak dat dy bûtenlânske taal dêr earder ynnaam. Dy ynfloed wie oars net … [Lees meer...] overOp syn Frânsk II
Op syn Frânsk I
SinjalemintNicoline van der Sijs, Daar is geen woord Frans bijHet beeld van vreemde talen in Nederlandse uitdrukkingen.Leiden: Uitgeverij Scriptum 2023 In hiel aardige publikaasje is wer fan Nicoline van der Sijs. Op Neerlandistiek wie it boek op 24 novimber ll. al as oankundiging foarbykommen, mar ik tocht dat de neamde taal ek moai paste yn myn ‘Op-syn-****’-rige fan … [Lees meer...] overOp syn Frânsk I
In tuskenstantsje
Yn oktober (Op syn Gryksk) en yn novimber (Op syn idioatysk Frysk) haw ik my hjir op frisistyk dwaande holden mei de taalpersepsje fan Everwinus Wassenbergh, de earste heechlearaar ‘neerlandistiek’ yn Frjentsjer (en hiele Nederlân). Nei it sekuer trochnimmen fan syn bekendste wurk Idioticon Frisicum fan 1802-1806 kaam ik as Fries yn de moderne tiid ta in frij ferrassende … [Lees meer...] overIn tuskenstantsje
Fryske jongeren sette harren yn foar mear Frysk by it stimproses
22 novimber is it wer tiid om nei de stimbus ta te gean. Mar wêrom is de stimpas eins folslein yn it Nederlânsk? Oer dy fraach bûgden de studinten fan Yung Frysk harren de ôfrûne wiken. Dat late allinnich mar ta mear fragen: wat wurdt der eins dien mei it Frysk yn de stimproseduere? En wa bepaalt dat? Om dy fragen te beäntwurdzjen gienen de studinten op ûndersyk út. Dat … [Lees meer...] overFryske jongeren sette harren yn foar mear Frysk by it stimproses
25 novimber 2023: pleatsing Frysktalige stroffelstiennen
Op sneon 25 novimber wurde twa stroffelstiennen yn Burgum pleatst troch de Dútske keunstner Gunter Demnig. It bysûndere fan de beide stiennen is dat de opskriften yn de Fryske taal binne. Dat binne tagelyk de earste Frysktaligen fan de mear as tweintichtûzen dy’t op mear as 1200 plakken yn Europa lizze. Stroffelstiennen, yn it Dútsk ‘Stolpersteine’ binne messing stientsjes … [Lees meer...] over25 novimber 2023: pleatsing Frysktalige stroffelstiennen
17 oktober: Fierder mei Frysk
Fierder mei Frysk, de jierlikse stúdzjemiddei foar dosinten Frysk út it fuortset ûnderwiis en mbû, fynt dit jier plak op 17 oktober fan 15.00 oant 20.00 oere op NHL Stenden. De stúdzjemiddei is fergees, oanmelde kin no al. In must foar dosinten en studinten Frysk! Foar mear ynformaasje sjoch hjir: 17 oktober 2023: Fierder mei Frysk … [Lees meer...] over17 oktober: Fierder mei Frysk
Nij online platfoarm foar Fryske Taal – en Letterkunde: Frisistyk.nl
De Fryske Akademy en de redaksje fan Neerlandistiek.nl kundigje de lansearring oan fan Frisistyk.nl, in nij online tydskrift wijd oan Fryske taal- en letterkunde. It wurdt in útwreiding fan it suksesfolle Neerlandistiek.nl, in website dy't it midden hâldt tusken in wittenskiplik tydskrift en in kenniswebsite foar in lekepublyk. Frisistyk.nl giet op 6 oktober live en sil njonken … [Lees meer...] overNij online platfoarm foar Fryske Taal – en Letterkunde: Frisistyk.nl
Rapport oer nije Fryskpraters
(Persbericht Fryske Akademy) Ruth Kircher (Fryske Akademy/Mercator) en Mirjam Vellinga (Afûk) hawwe it rapport New Speakers of West Frisian: Promoting Language Learning and Use to Foster Revitalisation skreaun. Yn it rapport giet it oer nije sprekkers fan it Frysk en it befoarderjen fan taalwinning en taalgebrûk om revitalisaasje te stimulearjen. It rapport is … [Lees meer...] overRapport oer nije Fryskpraters
Fries en vrij voor het toerisme
"Het besef van de waarde van het Fries ontstaat juist daar waar die waarde niet langer vanzelfsprekend wordt geacht", schrijft Goffe Jensma in zijn recente essaybundel Exit Fryslân. Het moderne idee van een Friese identiteit en de Friese taal en cultuur vindt volgens hem zijn oorsprong in een maatschappelijk trauma in de vroege negentiende eeuw. Belangrijk in dat trauma was dat … [Lees meer...] overFries en vrij voor het toerisme
Strijden voor een boerentaal
Het was even schrikken, toen Liuwe H. Westra's biografie van de hoogleraar Fries Tony Feitsma (1922-2009) op mijn leestafel dreunde: Pionier foar it Frysk telt 720 pagina's. En dat in het Fries, een taal waarover in het boek zelf enkele malen wordt verteld dat het ook voor moedertaalsprekers altijd lastiger te lezen is dan het Nederlands – simpelweg door gebrek aan … [Lees meer...] overStrijden voor een boerentaal
Verschenen: From West to North Frisia. A Journey along the North Sea Coast
Frisian studies in honour of Jarich Hoekstra This volume contains 25 articles covering a wide array of subjects, reflecting the breadth of scholarship of one of today’s leading experts in the field of Frisian Studies. The articles, written mostly in English and German, encompass a temporal range from Old Frisian to Modern Frisian and a geographical range from West … [Lees meer...] overVerschenen: From West to North Frisia. A Journey along the North Sea Coast
Hoe redden we het Fries? Meer vergaderen!
Hoe slecht het gaat met het Fries? Neem de problemen van het Nederlands en vermenigvuldig ze met zeven, en je krijgt een benadering. Neem het onderzoek: de Fryske Akademy zoekt al geruime tijd vergeefs naar een directeur, alle opleidingen aan de universiteiten kampen met problemen, er komen daardoor ook steeds minder nieuwe onderzoekers bij. Als er niets gebeurt is het over een … [Lees meer...] overHoe redden we het Fries? Meer vergaderen!
De negerhut van oom Tom is dezelfde als de plaggenhut van omke Gurbe
Door Abe de Vries Sociale media veranderen de wereld. We kunnen onszelf presenteren, onze vreugde of boosheid bekendmaken op een schaal als nooit tevoren. Maatschappelijke misstanden worden sneller gesignaleerd, krijgen eerder aandacht en mensen komen veel sneller in beweging om ergens tegen te protesteren of iets te eisen. De wereldwijde acties tegen racisme in het kader … [Lees meer...] overDe negerhut van oom Tom is dezelfde als de plaggenhut van omke Gurbe
Tsead Bruinja leest Anne Feddema
Het verblijf – dag 43 STEUN ONS IN DE VERBLIJFSKOSTEN Tsead Bruinja is de regerend Dichter des Vaderlands van Nederland. Anne Feddema (1961) is een Fries dichter en beeldend kunstenaar. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overTsead Bruinja leest Anne Feddema
Vacature: Direkteur-bestjoerder, Fryske Akademy
Wolle jo in bydrage fan betsjutting leverje oan wittenskiplik ûndersyk foar en oer Fryslân? Binne jo immen dy’t ferbynt en in ynspirearjend lieder dy't it boechbyld wêze kin foar de ûntwikkeling fan 'e Fryske Akademy nei in robúst ûndersyksynstitút dat klear is foar de takomst, in wittenskiplik sintrum dat weardefolle ynsichten en brûkbere tapassingen leveret foar Fryslân en de … [Lees meer...] overVacature: Direkteur-bestjoerder, Fryske Akademy